Katalase - Wikiwijs Maken

Practicum Enzym Katalase
Inleiding
In alle cellen waarin zuurstof gebruikt wordt, kunnen door de opname van elektronen
vrije zuurstofradicalen ontstaan. Vrije zuurstofradicalen zijn enorm reactief en schadelijk
voor de cel. Iedere cel beschikt dan ook over een enzymsysteem om deze radicalen
onschadelijk te maken. Hierbij ontstaat waterstofperoxide dat vervolgens door
peroxidase of katalase wordt omgezet in water en zuurstof (g). De hoeveelheid
geproduceerd zuurstof is een maat voor de enzymactiviteit.
Tip: Practicum 1 en 2 kunnen gelijktijdig worden uitgevoerd. Zet dan eerst practicum 2 in
en daarna practicum 1.
Practicum 1 Katalysator en enzym
Materiaal:

6 reageerbuizen plus rekje

Stukje lood

Stukje koper

Stukje steen

Stukje aardappel

Stukje blad

Stukje vlees

Pipet van 5 ml

40 ml waterstofperoxide 3%

Mesje

Watervaste stift
Werkwijze:
Nummer de reageerbuizen 1 t/m 6
Doe in elke buis één stukje resp lood,koper, steen, aardappel, blad,vless
Stel een hypothese op en noteer deze.
Doe in alle buizen 5 ml waterstofperoxide.
Noteer de waarnemingen in een tabel.
Opdrachten
1
Zijn er verschillen tussen de werking van de katalysatoren en het enzym?
2
Wat is er na afloop van het experiment met het enzym gebeurd?
3
Bedenk een experiment waarop je het antwoord op vraag 2 kunt toetsen en voer
het experiment uit.
Biologie | Biotechnologie HAVO | Werkblad Katalysator en enzym
Practicum 2 De invloed van koken
Materiaal:
3 reageerbuizen plus rekje
Stukje lood
Stukje aardappel
Stukje vlees
Pipet van 5 ml
20 ml waterstofperoxide 3%
Waterbad
Aqua dest
Reageerbuisklem
Veiligheidsbril
Watervaste stift
Werkwijze:
- Nummer de reageerbuizen 7 t/m 9.
- Breng het waterbad op temperatuur van 100°C.
- Doe in de reageerbuizen 5 ml aqua dest.
- Doe in de buizen één stukje resp. lood, aardappel, vlees.
- Plaats de buizen 5 min.
In het waterbad (Tip: zet gedurende deze 5 min, practicum 1 in).
- Giet daarna het water uit de buizen en laat ze afkoelen tot kamertemperatuur.
- Doe daarna in elke buis 5 ml waterstofperoxide.
- Noteer je hypothese.
- Noteer je waarneming.
- Wat is je conclusie?
Biologie | Biotechnologie HAVO | Werkblad Katalysator en enzym
Practicum 3 De invloed van de temperatuur op de enzymwerking.
Onderzoeksvraag: bij welke temperatuur werkt het enzym het best?
Het onderzoek wordt in groepjes van twee of drie leerlingen uitgevoerd (afhankelijk van
de hoeveelheid beschikbaar materiaal)
Elke groep onderzoekt een van de volgende temperaturen: 30, 40, 50, 55, 60 °C.
Materiaal:
2 statieven met klemmen
Brander en 2 driepoten
Lucifers
Kurk met slang
Afsluitrubbertje
Kristalliseerschaal
Maatcilinder 100 ml
Erlenmeyer 100 ml
-
Thermometer
Horloge of stopwatch
Regeerbuis
Maatpipet 5 ml
Bekerglas 400 ml
100 ml waterstofperoxide 3%
5 ml gistsuspensie 3%
Werkwijze:
- Bouw de opstelling zoals afgebeeld in de figuur is afgebeeld.
-
-
Breng 100 ml waterstofperoxide in de erlenmeyer en 5 ml gistsuspensie in een
reageerbuis.
Plaats beide in een waterbad van een bepaalde temperatuur, gedurende 5 min.
Giet na 5 min de gist bij de waterstofperoxide in de erlenmeyer.
Sluit de erlenmeyer af met stop en slang
Laat het geheel 3 min staan en breng dan de slang onder in de maatcilinder.
Begin de waarneming wanneer de gevormde zuurstof in de maatcilinder de streep
van 10 ml passeert. Lees elke minuut de hoeveelheid gevormde zuurstof af en noteer
de waarnemingen in een tabel.
Eindig de proef als er 100 ml zuurstof is gevormd of na 15 min.
Vergelijk de waarden met die van je klasgenoten.
Opdrachten
1
Maak een diagram waarin de werking van het enzym wordt uitgezet tegen de tijd.
2
Teken de grafiek van de verschillende temperaturen erin.
3
Wat is je conclusie?
4
Is er in dit experiment ook sprake van een controleproef? Leg je antwoord uit.
5
Bedenk hoe je de invloed van de pH op de werking van het enzym kunt
onderzoeken. Vuur de proef evt uit in overleg met de TOA of docent.
Biologie | Biotechnologie HAVO | Werkblad Katalysator en enzym