PowerPoint-presentatie

advertisement
De context in therapie of
therapie in en met de context
studiedag klinische psychotherapie OPZ Geel
3 december 2015
Els Dhondt
Ergotherapeut – creatief therapeut
Oplossingsgerichte systeemtherapeut (privépraktijk)
Coördinator Route 11, Psychosociaal revalidatiecentrum Kempen
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Therapie in en met de context
De context in therapie
- Zinvolle ontwikkelingen
- Hiaten
Therapie in en met de context
En/En
Niet of/of
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Een mens is een kuddedier
• Is een wezenlijk onderdeel van een systeem
• Wordt door de ander in zijn rollen en betekenis erkend (of
niet)
• Bestaat door de ander
• Onlosmakelijk verbonden met de maatschappij
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Impact van ziekte
• Psychisch ziek: veel rollen vallen weg (al dan niet tijdelijk)
• Impact hiervan op de omgeving en omgekeerd
• Therapeuten, zorgverstrekkers en dergelijke kunnen cliënten
bevestigen in hun ziek zijn
• Risico: pathologie wordt identiteit
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Identiteit en pathologie lijken te
versmelten
• Cliënt is zijn pathologie
• Dé psychoot
• Vss mensen met een psychotische kwetsbaarheid
• Diagnose en naam van een afdeling bevestigen de enge
identiteit
• Therapeuten, verpleging, zorgverstrekkers als ridders op hun
paard om “slachtoffers” te redden
• Risico:
• cliënten afhankelijk(er) maken
• Hen bevestigen in hun “enge” bestaan: “het leven zoals het is… de
patiënt!”
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Cliënt is meer dan pathologie alleen
• Cliënt is mens met rollen, mogelijkheden, talenten, passies en
een psychische kwetsbaarheid
• Cliënt is deel van zijn systeem, context en maatschappij
• We bestaan door de ander
• We bestaan doordat we iets kunnen en mogen betekenen in
de maatschappij
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Identiteit verbreden en verbinden met
de context
• Laat je leiden door de hulpvragen van de cliënt
• Geef deze mensen hun maatschappelijke positie en rollen
terug
• Maak jezelf als zorgverstrekker zo snel mogelijk overbodig
• Hoe ‘af’ moet het zijn voor iemand een volgende stap kan
zetten?
• Versterk de context van de cliënt en spreek die aan op zijn
resources
• Identiteit verbreden samen met gezin (in spreken en doen)
• Hersteltraject samen met het systeem
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Herstellen doe je samen
• Cliënt staat centraal in therapie
• Stel ook het systeem en de context centraal
• Ga samen aan de slag en maak de vertaling naar het biotoop
van de cliënt (van bij de start)
• Meer dan alleen maar informeren en psycho-educatie
• Samen een hersteltraject aangaan
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Interactie tussen cliënt – context en
zorgverstrekkers
• Maatschappelijke ontwikkelingen
• Bedden afbouwen en meer GGZ in de maatschappij
• Noden
•
Tekorten aan GGZ-plaatsen in onze regio
(0,72 GGZ plaatsen of bedden per 1000 inwoners tov 1,70 gemiddeld in Vlaanderen)
• Creatief denken
• Verder kijken dan eigen vertrouwde werking
• Buiten onze comfortzone
• Wij hebben de steun van de context van de cliënt nodig
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Route 11
• Psychosociaal revalidatiecentrum Kempen, Route 11
(Turnhout)
• Nieuw team, nieuwe werking, nieuw centrum… carte blanche.
• Oplossingsgerichte
• Systeemtherapie
• Herstelvisie
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Herstellen doe je samen
• Deelnemers kunnen en mogen we niet losrukken uit hun
context – ze maken er een wezenlijk deel van uit
• Samenwerken en vertalen
• Laat bestaan wat goed gaat
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Verhalen uit de praktijk
• Systeemgesprekken zijn een basisgegeven
• En gaan een eventueel individueel traject vooraf
• Cultuur kweken van samen aan de slag gaan:
• Niet “ga je iemand meebrengen?”
• wel “wie ga je meebrengen?”
• Wij als zorgverstrekkers zijn passanten
• Gezinsleden of belangrijke figuren uit de context van de cliënt
zijn dat (hopelijk) niet. Het is daar dat de cliënten weerkeren.
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Belemmeringen?
•
•
•
•
•
Wat vinden cliënten daar zelf van?
Willen ze wel iemand betrekken?
Hebben (werkende) familieleden daar wel tijd voor?
Moet je avondconsultaties voorzien?
Angst voor de schuldvraag of schuldinductie
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Systemen en context in therapie
• Kennis maken en zoeken naar herstel
• Herstel van een evenwicht in een systeem
• Mensen zijn bereid om daaraan mee te werken
• Partners - ouders – kinderen – broers of zussen – vrienden –
familiehulp – gezinnen…
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Therapie in en met de context
• Werken met en in de context is niet alleen iets van de
psychologen of systeemtherapeuten
• Alle teamleden en zorgverstrekkers kunnen een bijdrage
leveren.
• Stap uit je therapieruimte
• Verbinden met context en maatschappij
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Hiaten en belemmeringen?
• Spreken over
• Voorwaardelijke wijs
• Goede intenties
• Angst, onzekerheid, weinig vertrouwen in anderen, passiviteit,
moeilijk in gang raken, eerdere ervaringen …
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Systemisch werken – disciplineoverschrijdend
•
•
•
•
•
Drempels verlagen
De context ook in ergotherapie
Maatschappelijke oriëntatietraining in de maatschappij
Bewegingstherapie in het park of op de Finse piste van de stad
Werk samen met bv buurtsport, Troeven of een plaatselijke
vereniging
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Doen wat werkt
•
•
•
•
•
Geef cliënten het behandelplan zelf in handen
Maak ruimte voor wat moeilijk gaat
Laat je leiden door de hulpvragen van cliënt
Werk samen met de context
Veranker de cliënt weer in de maatschappij en zijn
maatschappelijke rollen
• Spreek mensen aan op mogelijkheden, vaardigheden en
talenten
• Het werkt!
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Beleid en kaderleden
• Beleidsmakers/ Kaderleden/ directie/ leidinggevenden: schep
mee het kader dat dit mogelijk maakt
• Stimuleer werken in de therapieruimtes met de context
• Ondersteun het maken van vertaling naar de maatschappij
• Herschrijf taakomschrijvingen – contracten –
teamdoelstellingen
• Vertaal deze evolutie in de strategische plannen
• Verbindt GGZ initiatieven met reguliere werkingen
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
De context in therapie en
therapie in en met de context!
• Werk samen met de context in therapie
• Ga samen een hersteltraject aan en doe meer dan alleen
maar psycho-educatie
• Maak samen met de cliënt en zijn context de vertaling naar
zijn eigen leefwereld – zet concrete stappen en ga verbinden
• Ondersteun als beleidsmakers en kaderleden deze evolutie
• Brainstorm met je team om evoluties te vertalen naar je
werking
• Breng het thema in intervisie en leer van collega’s
• Werk samen met andere zorgverstrekkers
• En haal er vooral zelf ook veel plezier en voldoening uit
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
De context in therapie en
therapie in en met de context
studiedag klinische psychotherapie OPZ Geel
3 december 2015
Dank voor je aandacht.
Ik kijk uit naar een inspirerende samenwerking!
Route 11 – Psychosociaal Revalidatiecentrum Kempen
vzw ‘t Kader
Download