Stel jezelf voor en zeg wat je komt doen

JAARGANG 2
MEI 2015
NUMMER
2
Bioscoop
is een uitgave voor
en door het personeel
van AZ Turnhout
Stel jezelf voor
en zeg wat je
komt doen
“Of zoals die keer, toen ik nog geïntubeerd was, en er een vrouw in een
witte schort mijn kamer binnenkwam met een kannetje. Plotseling
klonk er naast of achter mijn bed –
ik kon niks zien want ik was immobiel – een bruusk schurend lawaai.
Ik schrok me een bult, mijn hart
begon als zot te slaan, het hartritmetoestel ging in alarm, ik kreeg
mijn ademhaling niet meer onder
controle. ‘Rustig, grote meid’, zei
Koen, die toevallig aan mijn bed zat.
‘Het is maar iemand die wat water
uit het kraantje komt tappen om te
checken of het nog bacterievrij is.
Niks om je over op te winden, rustig maar. Je moet niet bang zijn.’
Gelukkig had Koen dus wél oog
voor mijn irrationele angst. Want
de vrouw-in-witte-schort leek niets
speciaals op te merken en tippelde
weer naar buiten. Als je leven aan
een zijden draadje hangt, dan ervaar je elk afwijkend geluid als een
bedreiging. Waarom zou iemand die
de kamer betreedt, niet gewoon
even zeggen wie hij is en wat de
bedoeling van zijn ‘bezoekje’ is?”
(citaat p. 58 uit het boek ‘Mijn leven op stelten’
van Krista Bracke)
Stel jezelf even voor als je een patiënt aanspreekt. Het lijkt een evidente zaak, maar uit brieven aan de
ombudsdienst en opmerkingen van
patiënten, blijkt deze vorm van beleefdheid toch regelmatig vergeten
te worden in ons ziekenhuis. Patiën-
ten zien tijdens hun zorgproces vaak
verschillende zorgverleners zodat
het geen overbodige luxe is om jezelf kort voor te stellen en te zeggen
wat je komt doen. Bovendien val je
binnen in een stukje privacy. Vanuit dat respect voor de privacy van
de patiënt, vinden we het belangrijk
dat iedereen er aandacht voor heeft
zich even voor te stellen en te ver-
melden wat je juist komt doen. Ook
aan stagiairs en assistenten willen
we vragen hiervoor extra aandacht
te hebben.
2
EDITORIAAL
Elk ziekenhuis wil de beste
medische zorg leveren, ook
wij in AZ Turnhout en gelukkig maar! Topchirurgen zorgen voor topbehandelingen.
Onze zorgverleners leven netjes de eindeloze procedures
na en dat onder een ongeziene tijdsdruk. We leveren stuk
voor stuk prachtig werk en
redden mensenlevens. Maar
vaak schieten we te kort op de
meest elementaire principes
van menselijke interactie. “Bejegening”, een moeilijk woord
maar het bevat zoveel inhoud.
Jezelf voorstellen aan een patiënt of de familie, oprecht
luisteren naar de gedachten
van een collega of patiënt,
een verloren gelopen bezoeker spontaan de weg wijzen
of een stukje meelopen, goeiedag zeggen tegen collega’s in
de gang, de patiënt naar zijn
of haar mening vragen of simpelweg informatie geven over
wat je gaat doen of welke stappen er nog volgen die dag.
Dat zijn de zaken waardoor
een patiënt met een gerust gemoed terugkomt naar ons ziekenhuis en waardoor mensen
graag en geëngageerd bij ons
komen werken. Mensgerichte zorg, vertaald in onze vier
kernwaarden betrokken, inlevend, ondernemend en samenwerkend, moet het DNA van
onze organisatie worden. AZ
Turnhout moet een ‘gast-huis’
zijn in de letterlijke betekenis.
We willen patiënten ontvangen zoals we thuis gasten ontvangen: met respect voor hun
verwachtingen en voorkeuren,
voor hun uniekheid, terwijl
ook wij mogen verwachten dat
zij zich respectvol gedragen.
Met Planetree en BIOS willen
we van ons ziekenhuis een
mensgericht ziekenhuis maken, zowel voor medewerkers
als voor patiënten.
Want ooit ben je ook patiënt
en hoe wil jij behandeld worden?
Lies Delvaux
Zorgverleners en vrijwilligers
maken samen het verschil
Misschien heb je in het ziekenhuis
al vrijwilligers ontmoet… Deze personen zetten zich belangeloos in
voor de patiënt, zijn familie en de
bezoeker. Ze zijn een “schoolvoorbeeld” van mensgerichte zorg en
verdienen het absoluut om in de
kijker te worden gezet. In deze editie van de BIOScoop kon een artikel
hierover dan ook niet ontbreken.
De inzet van vrijwilligers in AZ Turnhout is niet helemaal nieuw. Er zijn
al vrijwilligers actief van Caritas op
de palliatieve eenheid en van Kom
op Tegen Kanker op de oncologische
hospitalisatie, het oncologisch dagziekenhuis, radiotherapie en voor
het Yolo kinderproject. Ook bij de activiteiten ten voordele van ons partner ziekenhuis in Fataki (Congo),
hebben enkele oud-medewerkers van
het ziekenhuis zich al meermaals
vrijwillig ingezet.
Vanuit de gedachte van mensgerichte zorg kiest AZ Turnhout er nu voor
een eigen vrijwilligerswerking op te
starten. Bovendien is dit een suggestie die vaak in de belevingsdagen
naar boven komt.
zijds en de behoefte van de verpleegafdeling of dienst anderzijds,
zoek ik naar de ideale combinatie
van vraag en aanbod en hoop ik dat
de samenwerking uiteindelijk iedereen blij zal maken.”
•
Welke taken kunnen zoal uitgevoerd worden door de vrijwilligers?
“Het is zeker niet de bedoeling dat de
vrijwilligers het werk van onze medewerkers overnemen en minder nog
dat onze eigen medewerkers nu geen
aandacht meer moeten hebben voor
mensgerichte zorg. Vrijwilligers
werken aanvullend. Uitgangspunt
is dat de vrijwilliger de tijd heeft om
“iets extra” voor de patiënt te doen
op vlak van comfort en welzijn. Hun
taken zijn zeer divers en op uiteenlopende afdelingen mogelijk. Het kan
gaan om gewoon aanwezig zijn bij iemand die alleen is of iemand een luisterend oor bieden. Het kan zijn dat de
vrijwilliger ontspanningsactiviteiten
ondersteunt, of dat hij of zij hulp
biedt bij maaltijden. Er is een hostessfunctie aan het onthaal en in de
parking gecreëerd. Ook koffie, thee
of soep aanbieden aan patiënten kan
door vrijwilligers worden gedaan.”
“Door vrijwilligerswerk in het ziekenhuis kan ik werken aan mijn inlevingsvermogen ten opzichte van de
patiënt.”
• Wat krijgen de vrijwilligers hier-
Aline Bruurs
coördinator vrijwilligerswerking
Vrijwilligerswerk starten en sturen
vraagt heel wat organisatie, tijd en
denkwerk. Aline Bruurs neemt dit
als coördinator van de vrijwilligerswerking voor haar rekening. We stelden haar enkele vragen.
• Wat houdt je functie van coördina-
tor vrijwilligerswerking precies in?
“Kijkende naar de talenten en de
kwaliteiten van de vrijwilliger ener-
Tip: Spring zorgvuldig om met afval
en sorteer correct.
Door afval juist te sorteren en in de
daarvoor bestemde bakken of zakken
te deponeren, vermijd je onveilige
situaties bij de collega’s van de
logistiek. Op Intrazet onder
‘AZT Veilig > afval’ vind
je de sorteerwijzers.
Want samen zijn we BIOS!
voor in de plaats?
“De vrijwilligers zetten zich belangeloos in. Dat wil zeggen dat zij geen
financiële vergoeding krijgen voor
hun aanwezigheid en inzet. Zij krijgen wel heel andere dingen terug. In
de eerste plaats waardering van de
patiënt maar ook van de medewerkers van het ziekenhuis. Tegelijk
creëert aanwezig zijn de mogelijkheid om nieuwe vrienden te maken
en een sociaal netwerk uit te bouwen. Vrijwilligerswerk kan mensen
heel wat voldoening geven wanneer
zij ervaren dat ze iets betekenen voor
een ander.”
“We hielden ook een mini-interview
met één van de nieuwe vrijwilligers
van AZT – Fien Van den Eynde - vrijwilliger op pediatrie en binnenkort
op dialyse.”
• Waarom heb je ervoor gekozen vrijwilliger te worden in AZ Turnhout?
“Ik ben geneeskunde student en ik
vind het wel tof om het ziekenhuis
eens van een andere kant te zien. Ik
wil graag een beeld hebben van het
ziekenhuis vanuit een ander standpunt als dat van een toekomstig arts.
Bovendien vul ik mijn vrije tijd graag
nuttig in. Door vrijwilligerswerk in
het ziekenhuis kan ik werken aan
mijn communicatievaardigheden en
inlevingsvermogen ten opzichte van
de patiënten.”
Fien Van den Eynde
vrijwilliger
• Wat houden je taken precies in?
“Momenteel sta ik als vrijwilliger op
pediatrie, maar vanaf volgende week
zal ik ingezet worden op dialyse. Op
pediatrie deed ik verschillende taken: de speelkamer “runnen”, op de
kindjes letten, knutselen, gesprekken hebben met de mama’s en papa’s,
langsgaan op de kamer, kindjes die
niet van de kamer mogen speelgoed
brengen, kindjes mee eten geven, ….
Mijn overstap naar dialyse was op
mijn eigen vraag, niet omdat pediatrie me geen voldoening meer geeft,
maar net omdat ik graag verschillende specialisaties in het ziekenhuis
wil leren kennen. Op dialyse zal ik
trachten een luisterend oor te bieden
voor vooral chronische patiënten.
Bovendien zal ik de patiënten ’s middags begeleiden van de dialyse afdeling naar de cafetaria waar ze soep
kunnen gaan eten.”
“Uitgangspunt is dat de vrijwilliger
de tijd heeft om ‘iets extra’s’ voor
de patiënt te doen.”
• Waar haal je de motivatie om dit
belangeloos te willen doen?
“In eerste plaats omdat ik zeer veel
leer over hoe met mensen om te gaan.
Ik merk dat ik persoonlijk meer open
ben geworden en het verhaal achter
mensen wil leren kennen, vooraleer
ik te snel oordeel. Ook vind ik het
leuk als patiënten laten horen dat ze
echt iets aan me hebben. Zo zei een
kindje op pediatrie dat ze me heel lief
vond. Ook zijn er dikwijls ouders die
me bedanken voor de hulp en blij zijn
dat ze hun hart eens hebben kunnen
luchten.”
Bedankt aan alle vrijwilligers en
“keep up the good work”. Jullie maken echt een verschil voor iedereen
hier in AZ Turnhout!
Heb je interesse in vrijwilligerswerk
of ken je personen die hiervoor de geknipte persoon zijn? Neem dan contact op met Aline Bruurs via aline.
[email protected].
Aline Bruurs, Ellen Slaedts
3
Blijde gedachten krijgen een mooi
vervolg
“De patiënt is de belangrijkste persoon in ons ziekenhuis.
Hij of zij komt ons werk niet verstoren, maar is de reden
waarom we hier zijn. Hij of zij is geen buitenstaander, maar
maakt deel uit van ons ziekenhuis.
Wij verlenen onze patiënt geen gunst door hem of haar
van dienst te zijn. Hij verleent ons een gunst door ons de
gelegenheid te bieden hem van dienst te zijn. “
Mahatma Gandhi
(vertaald uit het Engels)
Checklist voor transfers
binnen en tussen de campussen
Sinds juni 2014 is op de polikliniek
oncologie de tentoonstelling ‘Blijde
Gedachte’ te zien. In de vorige editie van BIOScoop werd dit project
uitgebreid uit de doeken gedaan.
De tentoonstelling is een unieke samenwerking tussen de leerlingen lager secundair onderwijs van het Heilig
Graf, artsen van de dienst oncologie
en scenograaf Kris De Hoon. Het leverde prachtige kunstwerken op die
patiënten en bezoekers in de wachtzaal van poli oncologie van AZ Turnhout ‘blijde gedachten’ willen geven.
Wij vonden het alvast geslaagd! Het
project viel zelfs in de prijzen in
2014, maar wat vinden de patiënten
er zelf van? We legden ons oor te luister in de wachtzaal van de poli oncologie. Een greep uit de veelvuldige
reacties:
• Dank
je heel heel hartelijk, lieve
kinderen – artiesten! Wat me nu
zo blij maakt is jullie initiatief:
kunst vanuit je hart. Wat het me
nu het meest blij maakt: jullie
blije gezichten.
Mijn
blijde ervaring : al 7 jaar ben
•
ik verzorgd in de kankerafdeling
waar serene blijheid heerst. Mijn
2de thuis dat zeg ik aan de verpleegsters en dokters.
• Proficiat voor de leerlingen de
leraars en de dokters en alle hierbij betrokken personen…. Het
werkt!!!!!
Tijdens
het wachten word ik op•
gevrolijkt door jullie werken.
• Een merel die ‘s morgens zijn
deuntje fluit. Een vlinder die op
een mooie bloem zit. Een schaterende lach van een kindje.
• Vooral kleine en eenvoudige dingen waar je als je niet ziek bent
niet bij stilstaat.
Beste
juf. MC Campers en leer•
lingen, wegens een longziekte
heb ik de laatste maanden veel
tijd door gebracht in de wachtkamer van oncologie. En wat een
metamorfose als ik de laatste keer
in de wachtkamer kwam. Inderdaad daar zitten veel mensen allemaal met grote zorgen en je zag
de mensen wijzen naar, en praten
over de talrijke mooie tekeningen.
Een prachtig initiatief, want het
vrolijkt de mensen inderdaad op,
terwijl ze de talrijke tekeningen
en schilderwerken bekijken worden de zorgen even vergeten. Van
harte proficiat aan allen voor dit
prachtig initiatief.
“Ondertussen werd er ook al een vervolg gebreid aan de ‘blijde gedachten’.” Zo zegt coördinator Lies Van
Houdt van AZ Turnhout. “De leerlingen vertrokken deze keer vanuit
de vraag: ‘hoe troosten we? Wat is
troost? Er zullen zowel nieuwe als
oude werken in het ziekenhuis en
in het Taxandria museum gepresenteerd worden. De oude werken in de
wachtzaal van poli oncologie werden vervangen door nieuwe. Daarnaast werd met een aantal Kempense
schrijvers een publicatie uitgegeven
vol troostende gedachten. Dit werk
kon rekenen op de medewerking van
onder meer Leo Bormans, Hadsjiera,
Wim Paeshuyse en Walter Van den
Broek.”
Lies Van Houdt
Dagelijks worden heel wat patiënten
vervoerd van de ene afdeling naar de
andere of van de ene campus naar
de andere. Om de patiëntveiligheid
enerzijds en anderzijds de efficiëntie van die transfers te waarborgen
(onder meer belangrijk voor het nalevingstoezicht en accreditering)
werden er door een werkgroep twee
checklists opgesteld: een checklist
voor een transfer van een patiënt
binnen de campus en een checklist indien een patiënt overgebracht
moet worden naar de andere campus. Het doel van deze checklist is
om de overdracht van informatie tussen de zorgverleners van de vertrek-
kende en de ontvangende afdeling te
verbeteren.
De checklist is NIET van toepassing
bij een transfer van IZA/spoed naar
een verpleegafdeling. Zij beschikken
over een eigen systeem.
De checklists zijn te vinden op Infoland. Dus invullen die checklist
zodat er geen enkel detail gemist
wordt en elke transfer vlekkeloos
verloopt!
De werkgroep transfer
(Ine, Joris, Cindy, Martine, Katrien
en Eddy).
4
Ideeën uit de belevingsdagen
en wat ermee gedaan werd
Twee jaar na de lancering van
BIOS en 62 belevingsdagen verder,
hebben 737 medewerkers deelgenomen aan een belevingsdag. Met een
gemiddelde van 30 ideeën voor AZ
Turnhout per belevingsdag hoeven
we u niet te vertellen dat we ondertussen veel ideeën hebben verzameld. Sommige ideeën zijn briljant
maar misschien moeilijk realiseerbaar, anderen zijn wellicht praktischer en haalbaar. Sommige ideeën
zijn klein en kun je zelf op je dienst
uitvoeren, anderen zijn wat groter
of hebben een ziekenhuisbrede relevantie. We legden ons oor te luister
bij de directie van ons ziekenhuis
om eens te polsen wat de stand van
zaken is van een aantal ziekenhuisbrede projecten die zijn opgestart
op basis van creatieve ideeën uit de
belevingsdagen.
• Laat ons beginnen met de kindercrèche. Is dat realiseerbaar?
Jo: “Wel daar is een grondig onderzoek naar gebeurd dat resulteerde in
een lijvig document met alle voor en
tegens. Conclusie was dat een kinderdagverblijf voor de kindjes van
onze medewerkers op dit moment
moeilijk realiseerbaar is. Omdat we
met vroeges en lates werken, moet er
opvang voorzien zijn op zeer uiteenlopende uren, waardoor er veel personeel nodig zou zijn om dit te realiseren. Bovendien werkt iedereen op
andere momenten, dagen en arbeidsregimes waardoor er te veel variatie
in aantal aanwezige kindjes zou zijn.
Het kinderdagverblijf zou dus sterk
verlieslatend zijn en we zouden maar
aan een deel van onze medewerkers
opvang kunnen aanbieden.”
•
Zijn er ideeën waar ondertussen
iets concreet mee gedaan wordt?
Jo: “ Ja, natuurlijk. Zo starten we dit
jaar een grootschalig project op rond
nieuwe bewegwijzering op beide campussen. Rekening houdend met het
feit dat dit een flexibele signalisatie
moet zijn en wellicht gebaseerd op
een routesysteem. Dit voorjaar werd
hiervoor een projectverantwoordelijke en werkgroep aangeduid.”
Geert: “Ook rond de inzet van vrijwilligers is hard gewerkt. Aline Bruurs
heeft de hele werking uitgewerkt zoals je op pagina 2 kunt lezen. De eerste enthousiaste vrijwilligers zijn in
maart gestart.”
delijkheid van de medewerkers. Bovendien worden opnames alsmaar
korter en korter waardoor we ervoor
hebben gekozen om hier voorlopig
niet op verder te werken. “
Jo: “Een aparte sportruimte voor medewerkers is moeilijk realiseerbaar,
maar wel vinden we het belangrijk
om activiteiten zoals Kempenfietst of
Dwars door Turnhout extra te promoten zodat onze medewerkers en
artsen toch sporten en het groepsgevoel bevorderd wordt. Hier en daar
zie ik ook loopgroepjes tussen de
middag een rondje doen. In het kader van groepsaankopen zijn we ook
aan het bekijken of het mogelijk is
personeelskorting te verkrijgen bij
bijvoorbeeld fitnessclubs.”
Geert: “De driepersoonskamers zijn
een erfenis uit het verleden waar we
in deze gebouwen niet zomaar komaf mee kunnen maken zonder aan de
bedcapaciteit te sleutelen. Zeker in
periodes van grote drukte zijn ze dan
ook onmisbaar. Al beseffen we dat dit
voor patiënten niet altijd de meeste
privacy biedt en voor onze medewerkers niet erg ergonomisch is, maar
we houden er zeker rekening mee
wanneer we aan de uitwerking van
het masterplan lange termijn beginnen.”
• En welke zaken zijn minder mak-
Jo: “ De vraag naar teambuildingactiviteiten komt ook veel voor. Je begrijpt ook dat het niet de bedoeling
kan zijn dat het ziekenhuis elk team
zomaar een budget geeft waarmee ze
eender wat kunnen gaan doen. Dat
zou geen teambuidling zijn. Momenteel wordt door het departement HR
nog naar alternatieve formules gekeken. Maar voor mij zijn de activiteiten van de personeelsvereniging
(die terecht een budget krijgt van 10
euro per medewerker) of de nieuwjaarsreceptie met dansfeest bijvoorbeeld de mooiste voorbeelden van
sterke teambuilding en deze blijven
we in de toekomst verder ondersteunen en uitbouwen.”
kelijk realiseerbaar momenteel?
Jo: “Er werd ook gevraagd naar een
ruimere keuze qua eten en drinken
voor onze patiënten. Ook dat werd
onderzocht, maar uit onderzoek in
tal van ziekenhuizen in binnen- en
buitenland blijkt dat het niet zozeer
het eten was dat de patiënten tevreden stelde, maar wel de patiëntvrien-
Goedemiddag Jo Leysen - gedelegeerd bestuurder (links) en Geert
Debbaut - directeur verpleging en
tevens verantwoordelijke Planetree
(rechts).
• Er zijn al heel wat ideeën uit de
belevingsdagen gekomen. Zijn die
tot bij jullie geraakt?
Jo: “Ja hoor. Alle ideeën uit de belevingsdagen worden geïnventariseerd en besproken op een stuurgroep waarin de hele directie en
enkele stafmedewerkers zetelen. Er
werd een top 10 samengesteld van de
meest voorkomende suggesties voor
AZ Turnhout en die werden onderzocht op hun haalbaarheid.“
• En welke zijn zoal de meest voorkomende suggesties van onze medewerkers ?
Geert: “De vraag naar meer groen en
betere aanleg van omgeving rondom de campussen, een fitness/ sportruimte voor medewerkers, een kinderdagverblijf voor de medewerkers,
meer vrijwilligers voor onder meer
onthaal en kwalitatieve tijd met patiënten, meer keuze qua eten en drinken voor de patiënten, een ontspanningsruimte voor patiënten en meer
aandacht voor een gezellige inrichting van afdelingen, mogelijkheid
voor teambuildingactiviteiten voor
diensten, betere signalisatie, gratis
parkeren, vraag naar betere werkkledij. Er waren er natuurlijk nog
veel meer, maar dit zijn suggesties
die heel vaak terugkwamen tijdens
de belevingsdagen.”
Bedankt Geert en Jo voor de korte
stand van zaken.
Nog suggesties voor mensgerichte
zorg in AZ Turnhout? Stuur ze naar
[email protected]. Van
daaruit worden ze verspreid naar de
verantwoordelijke leidinggevende.
Laat je team ervaren wat BIOS is
“Als de agenda het toelaat probeer ik met mijn team creatieve oefeningen te doen tijdens het werkoverleg die hen concreter laten beleven hoe
je BIOS kunt zijn in je werk”, zo zegt Kris Parisotto, verantwoordelijke
logistiek campus SJ. “We hebben onlangs een oefening gedaan rond samenwerken met de logistieke ploeg. Iedereen moest in een cirkel gaan
staan en de groep kreeg de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen
dat er altijd 1 persoon loopt. De rest stond stil. Wanneer de loper stopte
moest iemand anders het lopen naadloos overnemen. Iedereen moet dus
heel alert zijn in de groep.”
Kris vervolgt: “In het begin zijn de meesten wel wat sceptisch, maar dat
verdwijnt snel al is het maar dat het eens een verrassende variant is op
het standaard werkoverleg. Je vindt tal van dergelijke oefeningen op
internet. Ook rond communicatie, inlevend zijn, feedback geven, enzovoort. Ik raad het alle diensthoofden aan!”
Kris Parisotto
Verantwoordelijke logistiek en mobiliteitscoördinator
5
Inf-o-meter en EO assistent op de
palliatieve eenheid
Op de palliatieve eenheid wordt
sinds kort gewerkt met de ‘inf-ometer’ en een ‘emotionele opvang
–assistent’ (EO assistent). Dit zijn
invulformulieren die onder meer de
emotionele niet meetbare ondersteuning die zo belangrijk is op een
palliatieve eenheid, in kaart brengen. Philip Hens, verpleegkundige
palliatieve eenheid, is bezieler van
deze documenten. We stelden hem
enkele vragen.
• Philip, kan je kort uitleggen wat
de inf-o-meter en EO-assistent juist
zijn?
EO - assistent en Inf-o-meter vormen, samen met de handleiding, één
document dat bij het verpleegkundig
dossier hoort.
• De inf-o-meter bundelt overzichtelijk de informatie die tijdens de
begeleiding aan de patiënt en zijn
familie verstrekt werd. We streven
immers een professionele communicatie na vanaf het intake-gesprek tot na het overlijden van
de patiënt. De inf-o-meter ondersteunt ons hierin.
De
EO-assistent biedt een over•
zicht van de emotionele ondersteuning die het team verstrekt
tijdens de begeleiding op de palliatieve eenheid.
Beide documenten zijn moeilijk van
elkaar los te denken omdat de meeste
informatie op onze dienst wordt gegeven tijdens een emotioneel ondersteunend gesprek.
• Waarom is het nodig dat dit wordt
geregistreerd?
De bedoeling van deze formulieren is
een deel van het onzichtbare werk dat
besteed wordt aan emotionele ondersteuning van (terminale) patiënten
voor collega’s, hoofdverpleegkundigen, arts(en), andere disciplines,
werkgever en overheid zichtbaar te
maken in het dossier. Bovendien verbetert het de communicatie over de
opgesomde onderwerpen tussen de
collega’s.
Daarnaast bevat ons verpleegkundig dossier een gebundeld overzicht
van verstrekte informatie, meestal
gekoppeld aan emotionele opvang.
Een aantal parameters van het MVG,
zoals gerichte educatie, waar wij als
eenheid binnen de pool van palliatieve eenheden verhoudingsgewijs laag
scoren, hopen wij op deze manier te
verbeteren.
Zo zie je dat deze facetten van mensgerichte zorg een onontbeerlijk onderdeel van de zorg vormen en daarom tijd en ruimte verdienen. Beide
documenten zitten momenteel standaard in ons verpleegkundig dossier.
Bij info-o-meter en EO-assistent horen brochures, die meegegeven kunnen worden, en tekstdocumenten die
het team helpen een eensluidend verhaal te brengen.
• Hoe kaderen beide formulieren in
ons BIOS – verhaal van AZ Turnhout?
•Inf-o-meter en EO-assistent maken een facet van mensgerichte
zorg zichtbaar, passend in de visie
van AZ Turnhout (BIOS).
• Met behulp van Inf-o-meter en
EO-assistent leert het team op
een consistente manier informatie verstrekken. Het document
draagt zo bij tot een professionele
begeleiding.
• Een coherent, eensluidend verhaal brengen ... niet exclusief voor
een palliatieve eenheid …, want
we zoeken als team aansluiting bij
het levensverhaal van de patiënt,
dat zich niet beperkt tot het louter medisch verhaal, van een medemens die opgenomen wordt in
AZ Turnhout: ons Gast-huis.
Bedankt Philip voor je tijd en het
mooie initiatief!
AZ Turnhout vzw telt 650 bedden, 180 artsen en 1800 medewerkers. Het ziekenhuis
wordt uitgebouwd op twee volwaardige campussen: campus Sint-Jozef en campus
Sint-Elisabeth. Wij willen de patiënten kwalitatief hoogstaande en gespecialiseerde zorg
dicht bij huis bieden. Onze BIOS-waarden, te vinden op onze website, helpen ons daarbij.
Wij zijn op zoek naar een m/v:
Mensgerichte vrijwilliger
Vrijwilligerswerk is niet meer weg te denken uit AZT en vormt een belangrijke aanvulling op de
werkzaamheden die onze beroepskrachten in de zorg uitvoeren. Als vrijwilliger kan je een brede
waaier aan taken uitvoeren.
Functie
•
•
•
•
•
•
Je brengt patiënten een bezoek voor een gezellige babbel. Je besteedt extra
aandacht aan patiënten die het nodig hebben.
Je bezorgt tijdschriften en kranten op de kamer.
Je verzorgt de bloemen op de kamer.
Je begeleidt patiënten bij hun maaltijd.
Je hebt een hostessfunctie in de parking en aan het onthaal.
…
Profiel
•
•
•
•
Je bent gemotiveerd en hebt goesting om je in te zetten voor anderen.
Je hebt een groot hart en kan je makkelijk inleven in andermans behoeften.
Je hebt een luisterend oor en “het zorgen voor” zit in jouw genen.
Je bruist van enthousiasme en wil samen met het team een verschil maken
voor de patiënten.
Wij bieden jou •
•
•
Kortom Waardering van patiënten, collega vrijwilligers en andere medewerkers
van het ziekenhuis.
Mogelijkheid tot het uitbreiden van je sociale contacten.
Mogelijkheid tot het inzetten en versterken van je kwaliteiten.
Ben je Betrokken, Inlevend, Ondernemend en Samenwerkend,
dan ben je de geknipte vrijwilliger naar wie wij op zoek zijn.
BIOS, daar gaan we voor!
Je kandidaat stellen kan per mail ([email protected]) of neem voor meer
info gerust contact op met Aline Bruurs, coördinator vrijwilligers, tel. 014 44 42 03.
6
Hoe vertel je het de kinderen?
Betrekken om te beschermen
“Natuurlijk wil je als ouder je kinderen beschermen.” zegt oncopsychologe Wendy Druyts van het AZ
Turnhout. “Maar je ziekte verstoppen is geen goed idee.”
“Kinderen hebben snel door dat er
iets ingrijpends gebeurd is. Ze voelen spanning in de lucht hangen,
zien dat er plots gesprekken achter
gesloten deuren worden gevoerd. Als
je ze niet de juiste informatie geeft
over je kankerdiagnose, gaan ze zelf
op zoek. Of ze laten hun fantasie de
vrije loop - en dat is in dit geval niet
oké, want fantasie maakt het altijd
erger dan de realiteit. Sommige kineren hebben bovendien de neiging
om zichzelf de schuld te geven als
mama of papa ziek wordt. Zo van: ik
ben niet flink geweest, mama is boos
geworden, en daardoor heeft ze nu
kanker. Daarom is het nodig dat je
uitlegt dat kanker een ziekte is, dat
het om snelgroeiende cellen gaat die
op hol zijn geslagen, en dat niemand
hier de schuld aan heeft, ook de zieke
ouder zelf niet.”
Betrekken om te beschermen, is mijn
boodschap. Je kinderen afschermen
kan een averechts effect hebben. Als
ze achteraf merken dat ze ‘belogen’
zijn, dan kan dat een vertrouwensbreuk veroorzaken. De ouders vallen
om hen uit te leggen dat dit echt wel
nodig is.
Elk kind reageert anders op stresssituaties. Hou het goed in de gaten
om te zien of het zich anders gedraagt dan anders. Soms is professionele hulp nodig, en ga je beter aankloppen bij een kinderpsycholoog.
dan van hun voetstuk, en
de kinderen verliezen hun
houvast.
Wacht niet op het goede moment om erover te
praten, want dat zal er
nooit zijn. Kanker is en
blijft moeilijk nieuws om
te brengen. Kies wel een
moment wanneer het
rustig is, bijvoorbeeld
als iedereen ‘s avonds
rond de keukentafel zit,
of wanneer de kinderen
thuis komen van school.
Als je moeilijk de juiste
woorden vindt, kun je
brochures en boekjes
gebruiken.
Ga ook het onderwerp dood niet uit
de weg. Zelfs als je kanker geneesbaar is, zal je kind onvermijdelijk de
link met de dood leggen. Soms horen
ze van anderen “Mijn opa had ook
kanker, en die is doodgegaan”. Als je
kind vraagt of je nu doodgaat, veeg
die vraag dan niet van tafel. Zeg dat
je hulp krijgt van de dokter, die er alles aan gaat doen om je weer beter te
maken. Ook als je palliatief bent, moet
je dat moeilijke nieuws brengen. Leg
uit dat je niet genezen kan worden,
maar dat je niet meteen doodgaat, en
dat jullie er samen het beste van zullen maken.
Verstop je eigen verdriet niet. Als je
laat zien dat je zelf ook aangeslagen
bent, dan zet je voor je kinderen de
deur open om hun verdriet te tonen.
Ook boosheid is een perfect normale reactie. Je kind is net een gezonde ouder kwijt, en vindt dat alles
behalve leuk. Je mag trouwens ook
zelf best tonen dat je boos bent om
wat je overkomen is: je hebt altijd
gezond geleefd, veel gesport, en toch
word je ziek. Het erkennen van die
gevoelens is belangrijk. Zo geef je je
kinderen het signaal dat ze bij jou terecht kunnen. Soms vinden kinderen
Bron: Oncopsychologe Wendy Druyts
in het tijdschrift Leven april 2014.
het moeilijk om aan de zieke ouder
zelf vragen te stellen, omdat ze hen
ook willen sparen. Misschien praten
ze er liever over met andere familieleden, ouders van een vriendje, de
juf op school. Maak duidelijk dat dat
oké is, en licht dus ook je omgeving
en de school in over je ziekte. Oudere kinderen en pubers hebben daar
misschien problemen mee, maak tijd
“Maar de grootste
omwenteling
kwam er toen hij
terminaal werd.
Ik werd halsoverkop naar België geroepen omdat de dokters dachten
dat hij nog maar één dag had. We bewogen hemel en aarde om hem nog
naar de palliatieve afdeling te krijgen, want daar wilde hij sterven.
Net op tijd kwam er een bed vrij,
en in die korte rit met de ambulance zag ik zijn ogen letterlijk stralen.
Hij kwam er zwak en weerloos binnen, maar vanaf het moment dat hij
er geïnstalleerd was, leefde hij op.
Zijn laatste dag werden uiteindelijk
dagen, en zelfs weken. Hoe meer zijn
einde naderde, hoe meer mijn vader
begon te genieten van het leven. Hij
ontbeet elke morgen met spek en eieren, vroeg mijn zus om verse rijstpap
te maken, met melk van de boerderij
en saffraan, die hij aan alle verpleegkundigen en patiënten uitdeelde.”
……
Extract uit een artikel in Libelle
11 april 2013 over de palliatieve
eenheid van AZ Turnhout.
Patiënt volgt via
internetverbinding
live de proclamatie
van de dochter.
Mevrouw E.V. lag reeds meer
dan 15 maanden op de afdeling
neurologie. Omdat deze mevrouw
al zo lang op de afdeling vertoefde wilde de verpleging iets speciaals doen voor haar. Op de dag
van de proclamatie van de dochter van de patiënt hebben ze geregeld met de informaticadienst
dat er een internetverbinding
werd geïnstalleerd waardoor mevrouw V. live de proclamatie van
haar dochter kon volgen. Samen
met de school van het meisje
werd alles in orde gebracht en
kon de verpleging van neuro en
stroke-unit deze dame een hele
mooie dag bezorgen vanuit haar
ziekenhuisbed.
7
In beeld
Fijne werkdag
Trainers belevingsdagen
Een vriendelijke poetsvrouw wenst
collega’s een fijne werkdag.
In december 2014 werd een derde
groep van enthousiaste belevingsdagtrainers opgeleid door Planetreemedewerkers. Vlnr: Kris Parisotto,
Lies Delvaux, Pascale Eykens, Conny Vangeel, Dirk Janssen, Stefanie
Geentjes, Anja Hoes.
Palliatieve eenheid
Medewerkers van de palliatieve eenheid campus SE maken zelf condoleerkaarten voor de familie van hun
patiënten.
Dag tegen kanker
Op de jaarlijkse Dag tegen Kanker
konden onze kankerpatiënten zich
uitgebreid laten verwennen.
Wereldnierdag
Dinamo
Dinamo schenkt 500 gehaakte inktvisjes aan de prematurenafdeling
van AZ Turnhout.
Op Wereldnierdag 2014 konden patiënten en medewerkers gratis hun
bloeddruk, suiker en cholesterol laten meten.
Wijs de weg als je
mensen ziet zoeken.
Kleedkamers
Op campus Sint-Jozef werd werk gemaakt van splinternieuwe kleedkamers.
Zie je mensen de weg zoeken
in ons ziekenhuis? Stap ernaar
toe en vraag of je hen kunt helpen. De gebouwen van beide
campussen zijn groot en zitten
complex in elkaar. De signalisatie is niet altijd even duidelijk
en patiënten zijn vaak onzeker
als ze in een ziekenhuis komen.
Wees BIOS en probeer te helpen
waar je kunt. Ook als je zelf de
campus niet zo goed kent, kun
je samen naar een collega stappen en het vragen.
Want samen zijn we BIOS.
Duodag
Dag van de verpleegkunde
De verpleegkundige leidinggevenden deelden taart uit aan alle medewerkers en artsen op de Dag van de
Verpleegkunde op 12 mei 2014.
Via de nationale organisatie van Duodag draaide op donderdag 26 maart
een dame met een arbeidsbeperking
mee met een schoonmaakploeg op de
afdeling SP loco op campus SJ. Ondertussen is zij bij ons in dienst.
Briefbezorging
Ook de bodes worden niet vergeten.
8
Lezersbrieven
Ter attentie van de directie
Beste,
Ons moeder Magda heeft in het
Sint-Elisabethziekenhuis
gelegen
van 17 tot en met 27 maart 2014.
Ze lag er op de vierde verdieping
(cardiologie). Op 27 maart is ze jammer genoeg overleden. Toch willen
we via deze weg alle personeel van
die afdeling even uitdrukkelijk bedanken.
De manier waarop ze ons moeder
hebben verzorgd, daar doen we ons
hoedje voor af. Ook de warme zorg
voor ons, de familieleden, - vooral
tijdens de laatste dagen – zijn zeker
lovenswaardig.
De laatste maanden heeft ons moeder
meermaals in een ander ziekenhuis,
op verschillende afdelingen gelegen.
Wij kunnen nu vergelijken en besluiten dat u terecht fier mag zijn op uw
personeel op professioneel, gemotiveerd en vooral menselijk, … vlak.
In deze tijd van besparingen, stress
op het werk, … is dit toch ook niet
altijd even vanzelfsprekend.
Wij vonden dat we dit toch wel eens
aan de directie mochten melden.
Met beleefde groeten,
De familie V. – D.R.
(bron: mail van de familie
aan de directie van AZ Turnhout)
Facilitair departement
Beste,
Gisterenavond moest ik samen met
mijn collega een presentatie geven
in het kader van ‘Kind op Komst’:
een infobijeenkomst voor zwangere
vrouwen en hun partners.
Spijtig genoeg begonnen we al met
technische problemen ! Omdat we
beiden zelf niet erg goed zijn in die
dingen, waren wij heel erg opgetogen met de hulp van één van jullie
medewerkers. Deze heer is zelfs tot
2x toe teruggekomen om ons uit de
nood te helpen zodat we onze presentatie naar behoren( met filmmateriaal en al) hebben kunnen brengen.
Spijtig genoeg, door de stress van
het moment en mede door tijdsgebrek, hebben we deze heer niet eens
naar zijn naam kunnen vragen en
niet eens fatsoenlijk kunnen bedanken…
Dus moest het toch mogelijk zijn te
weten te komen wie het geweest is,
gelieve deze vriendelijke mijnheer
zeker onze welgemeende dank over
te brengen en ons een beetje te verontschuldigen voor onze misschien
wat te gestresseerde manier van
doen.
Ik vond het zeker belangrijk om ook
eens een keer positieve berichten
over personeelsleden te laten weten
via de ombudsdienst!
Misschien hoor ik nog iets van jullie?
Met vriendelijke groeten,
L.S.
Spoed, pijnkliniek, neuro
Beste,
Nadat ik sinds vrijdag niet meer kon
zitten en/of liggen door de hevige
pijn in mijn been, werd ik gisterenvoormiddag, via mijn huisarts, opgenomen op de spoeddienst van Campus St-Elisabeth.
Ik werd binnen de paar minuten opgehaald. De zeer vriendelijke dokter
stelde vast dat het waarschijnlijk om
een hernia zou gaan. Ze deed de onderzoeken heel voorzichtig om me
zoveel mogelijk pijn te besparen. Er
werden een paar telefoontjes gedaan
en voor ik het goed en wel doorhad,
lag ik onder de scanner.
Met deze resultaten werd ik ontvangen door dr. D. Ook hier werden wat
telefoontjes gedaan. Ik mocht meteen door naar de pijnkliniek voor
een inspuiting. Er werd ook meteen
een afspraak gemaakt voor een MRI
en nieuwe raadpleging.
In de pijnkliniek werd ik met zeer
veel zorg, de nodige humor en expertise verder geholpen met als resultaat dat ik de voorbije nacht 6 uur
heb kunnen slapen zonder wakker te
worden van de pijn!
Ik wil de mensen die me geholpen
hebben geweldig hard bedanken!
Jullie maken echt een verschil! Hopelijk komt deze boodschap ook echt
terecht bij diegene die me effectief
hebben geholpen!
Groet en nogmaals dikke merci!
J.S.
Pijncentrum
“Met deze brief wil ik laten weten
dat ik vol lof ben voor alle dokters
en vooral voor de verpleging van de
pijnkliniek. De vriendelijkheid en bezorgdheid van alle verpleegsters verdient een dikke pluim.
Hartelijk dank aan allen.”
M.S.
(bron: briefje t.a.v. pijncentrum)
Pediatrie
“Zeer behulpzame, vriendelijke verpleging! Zeer positief dat er een vrijwilligster langskwam om speelgoed
aan te bieden. Duidelijke, overzichtelijke infobrochures, ouders werden
bij alles betrokken, mogen hun kind
steeds vergezellen.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Spoedgevallen
“Een dikke pluim voor jullie medewerkers op de dienst spoedgevallen
en aan het onthaal. Wij zijn bijzonder vriendelijk en correct geïnformeerd en ontvangen toen onze zoon
werd opgenomen in het ziekenhuis.
Het doet deugd om met bekwame en
professionele mensen in aanraking
te komen, het geeft een gevoel van
medeleven en rust te weten dat alles
volgens de regels verloopt.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Kortverblijf SJ
“Mijn nachtverpleegster Anne was
zo lief en behulpzaam. Slapen had
ik het meest problemen mee, maar
Anne heeft alles gedaan om het mij
zo comfortabel mogelijk te maken.
Ik vond al de staf hier vriendelijk en
persoonlijk. Je ziet wel dat ze hun
job graag doen.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Het personeel
“Betreft het personeel: ik heb er
nooit bij stilgestaan bij de werkdruk
van alle personeelsleden. Ik sta daar
stil van dat zij dat de ganse dag volhouden. Daarom een dank aan alle
personeelsleden.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Vriendelijke dokters
“Vriendelijke dokters (geven goed
uitleg bij ontslag), eerste dag na de
operatie 3x een bezoek gebracht aan
patiënt, iets wat zeer belangrijk is
voor de patiënt.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Stomaverpleegkundigen
“… Vandaar ook een extra pluim voor
uw stomaverpleegkundigen omdat ze zelfs extra speciaal van thuis
zijn gekomen toen er eigenlijk geen
consultatie was. Dit kan toch alleen
maar betekenen dat zij zeer begaan
zijn met hun job en hun patiënten
en er hun uiterste best voor willen
doen. Wij vonden dat dit wel eens gezegd mocht worden.”
Mevr. J.– D.
Inlevend
“Toch willen wij ook langs deze weg
onze oprechte appreciatie en dank
uitdrukken t.a.v. de dokter, voor de
professionele, maar vooral de begripsvolle en invoelende manier
waarop hij het voorval met ons heeft
besproken. Het gaf ons het gevoel
dat in de sterk technisch geëvolueerde medische wetenschap de totale
mens ook nog aan bod mag komen.”
(Bron: brief aan ombudsdienst)
OPROEP
Deel je BIOS verhaal
met ons!
Heb je op je dienst een mensgericht initiatief opgezet of een
mooie getuigenis die je wil delen?
Stuur ze door naar
[email protected].
Misschien kunnen we het opnemen in de volgende editie van
BIOScoop en kan je verhaal inspiratie geven aan collega’s op andere diensten.
Correct parkeren is
parkeren met respect
voor de patiënt.
Op beide campussen is er voldoende parkeerplaats voor medewerkers en artsen. Door je
wagen op de juiste plaats te
parkeren, toon je niet alleen respect voor onze patiënten en bezoekers, maar werk je ook mee
aan de veiligheid van onze organisatie.
Want samen zijn we BIOS!
(bron: brief aan de directie)
Neurologie
“Positief dat we als kinderen een bed
op de kamer van moeder kregen, omdat we constant bij haar bleven en
de nacht comfortabel konden doorbrengen. Daar we als familieleden
ook voorzien werden van koffie en ’s
morgens eten na een nacht waken.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Patiëntentransport SE
“Vooral het begeleiden van de patiënten naar de afdeling of dienst waar
zij verwacht worden was super !!”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
Acute opvang
“Gisterenavond kreeg mijn kleindochtertje van 3 weken oud te maken met een verstikking. Dankzij een
snel en professioneel optreden van
uw MUG-team en de ziekenwagen
is zij vandaag al aan de beterhand.
Daarom wil ik jullie en in het bijzonder de betrokken hulpverleners
HEEEEL HARTELIJK DANKEN.
Vanwege een dolblije grootvader die
bange momenten heeft doorstaan.”
(bron: beoordelingsformulieren ombudsdienst)
COLOFON
Redactieteam: Ellen Slaedts, Lies Van Houdt, Marijke
De Prins, Lies Delvaux
Eindredactie: Lies Delvaux
Input: met dank aan alle medewerkers en artsen die
hun verhalen en getuigenissen met BIOScoop hebben
gedeeld
Fotografie: met dank aan iedereen die menslievende
foto’s heeft opgestuurd
Cartoons: Peter Luyts alias Lupé
Opmaak: Adworks
Website: www.azturnhout.be/bios
Intranet: http://intrazet (rubriek: Mensgerichte zorg)
Mail: [email protected]
V.U.: Keyne De Backer, directeur HR, AZ Turnhout vzw,
Steenweg op Merksplas 44, 2300 Turnhout