VO en MBO - Steunpunt taal en rekenen mbo

Protocol ERWD MBO
oktober-2011
Programma
ERWD
Wat wil je weten?
ERWD
Formuleer in viertallen twee vragen m.b.t. rekenen,
rekenproblemen, dyscalculie of didactiek van rekenen
in het mbo waarover je meer wilt weten.
Waar loop je tegenaan?
Waar heb je het meest behoefte aan?
VO en MBO
Max. 5 minuten
Presentatie:
Mieke van Groenestijn
Jaap Vedder
Programma
ERWD1
ERWD
Visie ERWD: onderscheid ERW en Dyscalculie
Hoofdlijnen in rekenwiskundige ontwikkeling
Handelingsmodel
Drieslagmodel
Afstemmen
Stappenplan
Uitgangspunten ERWD1
ERWD
6.Vroegtijdige signalering en onderkenning
7. Diagnosticerend onderwijzen en handelingsgerichte
diagnostiek
8. Resultaatgerichte begeleiding
Uitgangspunten ERWD1
ERWD
1. Functionele gecijferdheid
2. Ontwikkeling van rekenwiskundige concepten als
fundament
3. Ieder kind is anders
4. Afstemming van het onderwijsaanbod op de
onderwijsbehoeften
5. Onderscheid tussen ernstige rekenwiskundeproblemen en dyscalculie.
ERWD2
ERWD
Protocol ERWD voor
VO en MBO
NVORWO
1
Protocol ERWD MBO
Ernstige
RW-problemen
en Dyscalculie
Doelgroepen
in MBO
oktober-2011
ERWD
Goede rekenaars
Zwakke rekenaars
Leerlingen met rekenproblemen
Leerlingen met ernstige rekenproblemen
Leerlingen met een dyscalculieverklaring
Volwassenen
ERWD
ERWD
• Er is geen essentieel (zichtbaar) verschil tussen
ernstige rekenwiskundeproblemen en dyscalculie.
• Er is sprake van een glijdende schaal in mate van
ernst
• Wij spreken van dyscalculie bij hardnekkige
problemen
• Specifieke leerlingkenmerken kunnen belemmerend
werken
Motivatie
Faalangst
Weerstand /houding
Dyscalculie
ERWD
• Er is een grote discrepantie tussen de ontwikkeling
van de leerling in het algemeen en zijn
rekenwiskundige ontwikkeling.
• De achterstand is hardnekkig. De leerling laat,
ondanks gerichte, deskundige begeleiding, (te)
weinig aantoonbare vooruitgang zien.
• De problemen zijn ontstaan vanaf het verwerven
van de basisvaardigheden (in het domein Getallen
en Bewerkingen) en zijn ook zichtbaar ook op de
domeinen Verhoudingen, Meten, Tijd en Geld.
Leerlingkenmerken
Geheugen:
- overbelasting werkgeheugen (KTG)
- opslaan in LTG
- oproepen uit LTG
NVORWO
ERWD
Leerlingkenmerken
ERWD
Algemeen:
- Leerbaarheid
- Begrip en inzicht
- Taalontwikkeling in het algemeen
Specifiek:
- Koppeling van hoeveelheden aan rekentaal en aan
getallen (symbolen / rekenbewerkingen / formules)
- Visueel voorstellen
- Verwoorden
Leerlingkenmerken
ERWD
Geheugen:
- overbelasting werkgeheugen (KTG): executieve
functies
- inhibitie (uitschakelen van afleidende informatie)
- shifting (het wisselen tussen verschillende taken)
- updating (het opslaan en bijwerken van informatie
in het werkgeheugen)
2
Protocol ERWD MBO
Rekenen in MBO
-
oktober-2011
ERWD
Rekenen in de beroepsgerichte vakken
Rekenles
Ondersteuning
Rekenen in de praktijk
- Welke kennis en vaardigheden verwacht je van de
leerling?
- Welke didactische kennis en vaardigheden
verwacht je van de
• vakdocent
• rekendocent
• ondersteuner
• praktijkbegeleider
ERWD
Proces van het leren rekenen:
- begripsvorming (concept-ontwikkeling en
betekenis verlenen)
- ontwikkeling van rekenwiskundige procedures
- vlot leren rekenen (automatiseren en
memoriseren)
- flexibel toepassen
Begripsvorming
Wat weet de leerling al van procenten?
NVORWO
ERWD
Bedenk een praktijkopdracht
- Wat verwacht je aan deskundigheid van de
docenten en praktijkbegeleiders?
Vier hoofdlijnen
Opdracht
ERWD
Knelpunten
ERWD
Bij begripsvorming:
S1: betekenis verlenen / taal
S2: gebrekkige conceptvorming
Begripsvorming
ERWD
Begrijpt de leerling wat hier staat? Hoe kom je daar
achter?
3
Protocol ERWD MBO
Knelpunten
oktober-2011
ERWD
Bij ontwikkeling van oplossingsprocedures:
Oplossingsprocedures
ERWD
Hoe rekent de leerling dit uit?
S3: verwerven van basisbewerkingen
S4: leren van de tafels
S5: uitvoeren van complexere bewerkingen
S6: verwerven van algoritmes
Oplossingsprocedures
ERWD
Zet onderstaande informatie in een tabel.
Knelpunten
ERWD
Bij het vlot leren rekenen:
S7: onbegrepen procedures en losse feitenkennis
kunnen leiden tot fragmentarische kennis en
vaardigheden
S8: automatiseren en memoriseren (tafels, algoritmes)
S9: niet goed georganiseerd
opslaan van informatie
Tafels oefenen
1x4= 4
2x4= 8
3x4= 12
4x4= 16
5x4= 20
1x8= 8
2x8= 16
3x8= 24
4x8= 32
5x8= 40
6x4= 24
7x4= 28
8x4= 32
9x4= 36
10x4= 40
6x8= 48
7x8= 56
8x8= 64
9x8= 72
10x8= 80
NVORWO
ERWD
Oefenen en automatiseren
ERWD
4
Protocol ERWD MBO
oktober-2011
Oefenen en automatiseren
ERWD
Knelpunten
ERWD
Bij het flexibel toepassen:
S10: fragmentarische oplossingsprocedures en
tekorten in het strategisch denken en handelen
belemmeren het flexibel toepassen.
Flexibel toepassen
Hoeveel kost de jas tijdens
de aanbieding?
ERWD
Motto 2
ERWD
Bij een verkeerscontrole op de A2
reden 300 van 2000 automobilisten
te hard. Hoeveel procent is dat?
z
z
Drieslagmodel
Standaard
Inhoud nu inhoud
460 gram
400 gram.
Nu:………
Standaard: ….
z
z
z
15% extra
z
z
Drieslagmodel
z
ERWD
Drieslagmodel
ERWD
Hoeveel kost deze tv tijdens de aanbieding?
Plannen / aanpak
€ 220,--
Alleen deze week
20% korting
NVORWO
• Analyseren van informatie
• Betekenis geven
• Oproepen en activeren van relevante voorkennis uit
langetermijngeheugen
• Wat is nieuw?
• Kiezen van een oplossingsprocedure
• Informatie opslaan in werkgeheugen
5
Protocol ERWD MBO
Drieslagmodel
oktober-2011
ERWD
Drieslagmodel
Uitvoeren
Reflecteren
• Informatie oproepen uit langetermijngeheugen en koppelen
aan opgeslagen informatie in werkgeheugen
• Handeling uitvoeren (op een adequate wijze en weten wat je
doet)
• Technische rekenvaardigheid
• Verschillende handelingsniveaus
• Handeling afronden
•
•
•
•
Drieslagmodel
Motto 2
ERWD
ERWD
Controleren van de oplossing
Terugkoppeling met context (betekenis geven)
Verslag uitbrengen
Nieuwe informatie opslaan in langetermijngeheugen
ERWD
220 – 20% =
Handelingsmodel
Handelingsmodel
ERWD
Informatie
website:
email:
NVORWO
ERWD
www.nvorwo.nl
www.volgens-bartjens.nl
[email protected]
6