3 Analyse van de doelbeweging 3.1 Open en

3 Analyse van de doelbeweging
3.1Open en gesloten skills
3.2
3.2.1
3.2.2
3.2.3
3.2.4
3.2.5
3.2.6
3.2.7
Attractors en fluctuations in bewegingsvormen
Het vrijheidsgraden probleem
Non-lineaire motoriek
Vaste principes van bewegen
Attractors en fluctuations
De analyse van open en gesloten skills
Consequenties voor krachttraining
Is meten weten?
Open skill
Een open skill is een bewegingsvorm, waarbij de bewegingen, die gemaakt moeten worden, niet van te
voren vast liggen omdat de omgeving waarin bewogen wordt veranderlijk is.
het vrijheidsgraden probleem
variabiliteit in omgeving en
in de mogelijkheden van het
lichaam maken het
besturen van open
vaardigheden erg moeilijk
context gebonden variabiliteit
Het bewegingslandschap met stabiele dalen en instabiele toppen.
Een oncontroleerbaar bewegingslandschap.
Elk element kan variëren.
Een controleerbaar bewegingslandschap.
Maar een paar elementen kunnen variëren.
Het leerproces op basis van het leren beheersen van vrijheidsgraden
1) Bij de eerste pogingen wordt gebruikt gemaakt van attractors van bekende bewegingspatronen.
2) De gekozen attractors zijn niet geschikt voor het verbeteren van de beweging en moeten worden losgemaakt.
3) Er worden betere attractors en fluctuaties gevonden.
4) De attractordalen worden verder uitgediept.
5) De beweging is stabiel en de fluctuaties effectief. De beweging is beheerst.
Volgens Thelen 1995
4 vrijheidsgraden
2 vrijheidsgraden
1 vrijheidsgraden
Een kogelgewricht zoals de schouder heeft 6 vrijheidsgraden en is dus coördinatief moeilijk te besturen. De combinatie
mogelijkheden van bewegingsuitslagen in alle gewrichten samen is zo groot, dat het totale aantal vrijheidsgraden
enorm is. Dat levert een probleem in de aansturing op.
Vergelijk met een auto; als elk wiel afzonderlijk bestuurd zou kunnen worden (4 vrijheidsgraden) zou het besturen van
de auto te moeilijk zijn. De achterwielen worden vastgezet en de bewegingsuitslagen van de voorwielen worden aan
elkaar gekoppeld, zodat er nog maar één vrijheidsgraad over blijft. De auto is nu wel te besturen.
Het lichaam zoekt in het bewegen ook naar het beperken van de vrijheidsgraden, om zo de aansturing van de
beweging beheersbaar te maken.
Attractors en fluctuaties bij het slaan bij honkbal.
De slag moet worden aangepast aan de variabele hoogte en snelheid van de
bal. Dat gebeurt door de kniehoek van het voorste been te variëren voor de
snelheid van de bal en het afknikken van de romp te variëren voor de hoogte
van de bal. Beide zijn fluctuaties. De slagbeweging van de armen verandert
niet en is dan ook een attractor
Attractors in goed bewegen
“voetplaatsing van bovenaf”
gestrekte armen na het raken van de bal
minimale verplaatsing van het hoofd in de verticale richting
attractors in het lopen