les-5-burgerschap- cultuur en socialisatie

Iedereen dezelfde rechten?
Culturen verschillen met andere culturen in o.a. tradities, gewoontes, rituelen, waarden en normen.
Toch bestaan er ook universele waarden. Deze waarden zijn belangrijk voor elk mensenleven. We
spreken hier over mensenrechten.1 Rechten die zo belangrijk zijn voor elk mens, dat ze voor
iedereen aanwezig en beschikbaar moeten zijn.
Opdrachten:
1) Welke waarden staan centraal als we spreken over mensenrechten?
2) De meeste artikelen van de Grondwet (GW) en de Universele Verklaring van de Rechten van
de Mens (UVRM) zijn regels die gaan over hoe we met elkaar omgaan(Zoals het niet mogen
hebben van slaven), en spreken daardoor voor zich, zelfs als je ze nog nooit hebt
doorgelezen. Heeft het met Nature of Nurture te maken dat je deze misschien al wel weet,
zonder ze ooit te hebben gezien?
3) Lees bron 9. Veel mensen denken dat in Nederland de mensenrechten niet worden
geschonden.
a. Waarom denk je dat mensen dit denken?
b. Leg uit hoe in Nederland de mensenrechten worden geschonden volgens dit artikel.
c. Weet je nog andere manieren waarop de mensenrechten in Nederland worden
geschonden?
bron 9: Artikel uit de NRC, 5 november 20112
Amnesty: recht van illegaal geschonden
NRC Rotterdam, 5 nov. Nederland schendt de mensenrechten van illegale vreemdelingen. Achttot tienduizend vreemdelingen worden jaarlijks onder slechte omstandigheden in een
detentiecentrum opgesloten.
Dit concludeert Amnesty International in een vandaag gepubliceerd rapport over de
detentiecentra. De vreemdelingen hebben meestal geen strafbare feiten gepleegd.
Nederland kreeg eerder kritiek op de vreemdelingendetentie, van onder meer Amnesty in een
rapport in 2008. Sindsdien is de situatie nauwelijks verbeterd, stelt Amnesty.
Alternatieven voor detentie, zoals bijvoorbeeld een dagelijkse of wekelijkse meldplicht, een
borgsom of elektronisch toezicht, worden nauwelijks gebruikt. De omstandigheden in
vreemdelingendetentie zijn slechter dan in reguliere gevangenissen waar criminelen zijn
opgesloten. Vreemdelingen mogen volgens internationale mensenrechtenverdragen alleen
worden opgesloten als uiterste middel.
In 2009 zaten vreemdelingen gemiddeld 97 dagen vast, met uitschieters tot twee jaar. Ter
vergelijking: in Denemarken zitten vreemdelingen gemiddeld 47 dagen vast, in Duitsland 42
dagen, in België 23 dagen. De medische zorg in de detentiecentra is volgens Amnesty
onvoldoende.
In detentie mag een vreemdeling niet werken of onderwijs volgen. Hij zit minimaal zestien uur per
dag in zijn cel. Samen met de onbepaalde duur van de detentie kan dat leiden tot
gezondheidsschade, stelt Amnesty.
1
UVRM, universele verklaring van de rechten van de mens en het EVRM, Europese verdrag voor de rechten van
de mens
2
NRC. Amnesty: recht van illegaal geschonden, 5 november 2011
4) Lees bron 10. Mis jij nog een recht? Of vind je dat er te veel rechten zijn? Leg je antwoord uit.
Bron 10: De UVRM uitgelegd namens de Rijksoverheid3
De Universele Rechten Van De Mens volgens de Rijksoverheid:
In de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) staan de 30 belangrijkste
burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten van de mens. De Verenigde
Naties (VN) stelden de Verklaring in 1948 op.
Ondertekening UVRM door Verenigde Naties
Deze rechten gelden voor iedereen, altijd en overal. Zoals het recht voor je mening uit te komen,
het recht op onderwijs, op eten en op een dak boven je hoofd. De landen die lid zijn van de VN
hebben hun handtekening onder de universele verklaring gezet. Daarmee hebben ze verklaard
deze rechten te respecteren.
Rechten van de mens
In de UVRM staan rechten die een gemeenschappelijk stelsel van waarden en beginselen zijn in de
strijd tegen armoede en uitsluiting. Het gaat om rechten als:
 het recht op leven, vrijheid en veiligheid;
 vrijwaring van slavernij, foltering, willekeurige aanhouding/detentie;
 gelijkheid voor de wet;
 vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering;
 het recht op privacy en bewegingsvrijheid;
 het recht op een eerlijke rechtsgang;
 het recht deel te nemen aan het politieke proces;
 het recht op een behoorlijke levensstandaard (toereikende gezondheidszorg, voeding,
kleding, huisvesting);
 het recht op eigendom;
 het recht op arbeid en gelijk loon voor gelijke arbeid;
 het recht op onderwijs;
 het recht op vrije deelname aan het culturele leven.
Al deze rechten gelden voor iedereen zonder enig onderscheid in ras, kleur, geslacht, taal,
godsdienst, politieke of andere overtuiging, nationale of maatschappelijke afkomst, eigendom,
geboorte of andere status.
5) Leg de volgende cartoon uit aan de hand van de situatie in Nederland omtrent daklozen,
illegalen en krakers.
bron 11: cartoon over gelijkheid.4
3
4
UVRM volgens de rijksoverheid. www.rijksoverheid.nl
Cartoon gelijkheid. Www.plusapotheken.nl
6) Onderstreep in bron 12, die onder de opdrachten staat,(de eerste 10 artikelen van het
UVRM) wat deze te maken hebben met jouw cultuur. Dit kunnen bijvoorbeeld
gebeurtenissen uit de geschiedenis van jouw cultuur zijn.
7) Zoek de volgende drie personen op het internet op. Leg uit wat deze personen te maken
hebben met het onderwerp mensenrechten.
Gandhi
Kim Jong-Il
Frans Timmermans (minister
van buitenlandse zaken)
Bron 12: de eerste 10 artikelen van de UVRM5
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM)
Op 10 december 1948 heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) de
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) als resolutie aangenomen. De UVRM
is de eerste internationale bevestiging van de universaliteit van mensenrechten. Alle
mensenrechten zijn universeel, wat betekent dat mensenrechten gelden voor ieder mens op de
wereld. De UVRM is, als resolutie aangenomen door de AVVN, niet als zodanig juridisch bindend.
Omdat in de loop der jaren steeds naar de UVRM is verwezen in andere instrumenten wordt
tegenwoordig algemeen aangenomen dat een groot deel van de inhoud van de UVRM deel
uitmaakt van het internationale gewoonterecht, en daarmee juist wel juridisch bindend is. De
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens bevat onderstaande 30 artikelen.
Artikel 1
Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren. Zij zijn begiftigd met verstand en
geweten, en behoren zich jegens elkander in een geest van broederschap te gedragen.
Artikel 2
Een ieder heeft aanspraak op alle rechten en vrijheden, in deze Verklaring opgesomd, zonder enig
onderscheid van welke aard ook, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuiging,
nationale of maatschappelijke afkomst, eigendom, geboorte of andere status.
Verder zal geen onderscheid worden gemaakt naar de politieke, juridische of internationale status
van het land of gebied, waartoe iemand behoort, onverschillig of het een onafhankelijk, trust-, of nietzelfbesturend gebied betreft, dan wel of er een andere beperking van de soevereiniteit bestaat.
Artikel 3
Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon.
Artikel 4
Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Slavernij en slavenhandel in iedere vorm zijn
verboden.
Artikel 5
5
De UVRM, alle artikelen.
Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch aan een wrede, onmenselijke of onterende
behandeling of bestraffing.
Artikel 6
Een ieder heeft, waar hij zich ook bevindt, het recht als persoon erkend te worden voor de wet.
Artikel 7
Allen zijn gelijk voor de wet en hebben zonder onderscheid aanspraak op gelijke bescherming door de wet.
Allen hebben aanspraak op gelijke bescherming tegen iedere achterstelling in strijd met deze Verklaring en
tegen iedere ophitsing tot een dergelijke achterstelling.
Artikel 8
Een ieder heeft recht op daadwerkelijke rechtshulp van bevoegde nationale rechterlijke instanties tegen
handelingen, welke in strijd zijn met de grondrechten hem toegekend bij Grondwet of wet.
Artikel 9
Niemand zal onderworpen worden aan willekeurige arrestatie, detentie of verbanning.
Artikel 10
Een ieder heeft, in volle gelijkheid, recht op een eerlijke en openbare behandeling van zijn zaak door een
onafhankelijke en onpartijdige rechterlijke instantie bij het vaststellen van zijn rechten en verplichtingen en
bij het bepalen van de gegrondheid van een tegen hem ingestelde strafvervolging.