Pijnpunten moeten uit handelsakkoord

ZATERDAG 9 APRIL 2016
5
algemeen
TTIP
Tekst: Johan Boonen
Foto:ANP
Het moet de handel tussen de tweede grootste econo-
Tie-tip). Voor de Nederlandse land- en tuinbouw, die
Verenigde Staten, met TTIP in de hand, Europa zullen
mieën ter wereld vergemakkelijken: het Transatlantic
internationaal zeer competitief is, biedt het verdrag
overspoelen met chloorkippen en hormoonvlees. Voor-
Trade and Investment Partnership (TTIP, spreek uit als
absoluut kansen. Tegelijkertijd bestaat de vrees dat de
en tegenstanders roeren zich.
Pijnpunten moeten uit handelsakkoord
zaken niet, aldus Maat. ‘TTIP biedt
nog steeds de mogelijkheid om
bepaalde standaarden te handhaven. Voor Europa is import van hormoonvlees absoluut een brug te ver.
Die import gaat ook onder TTIP echt
niet gebeuren.’
Rond andere omstreden producten zijn overgangsregelingen een
reële optie, voegt de LTO-voorzitter
toe. ‘Bijvoorbeeld exportquota of
importtarieven. Onderhandelaars
hebben een volle gereedschapskist tot hun beschikking. Het wordt
de kunst de juiste instrumenten te
gebruiken.’
‘Ieder handelsakkoord uit het verleden heeft tot grotere export van
Nederlandse land- en tuinbouwproducten geleid. TTIP zal daarop geen
uitzondering zijn.’ De grondhouding van voorzitter Albert Jan Maat
van LTO Nederland tegenover het
handelsverdrag is positief.
Achtergrond
‘Tegelijkertijd blijven we op
onze qui-vive. In het dossier zit voor
onze land- en tuinbouw een aantal
pijnpunten en die moeten eruit.’
Het verzet tegen het handelsverdrag
tussen Europa en de Verenigde Staten is in sommige kringen massief.
‘Veel verzet is gestoeld op antiAmerikaans sentiment, aangevoerd
door partijen die niets willen weten
van internationale samenwerking
en handel. Die problemen te lijf willen gaan door achter de gordijnen
weg te kruipen. Maar dat is niet in
het belang van Nederlandse boeren
en tuinders’, stelt Maat.
Terug naar juli 2013: de start van
de TTIP-onderhandelingen. Doel
is handel tussen de VS en Europa
te vergemakkelijk. Door importtarieven af te schaffen - Europeanen
betalen bijvoorbeeld nu nog een
importtarief van 8 procent over
schoenen uit Amerika - en elkaars
De EU exporteert jaarlijks voor 470 miljard euro aan producten naar de Verenigde Staten.
standaarden, bijvoorbeeld op het
gebied van voedselkwaliteit, te
erkennen. Nog in 2016 zou er een
akkoord moeten liggen.
Inmiddels lijkt die deadline
onhaalbaar. De Europese Unie
exporteert jaarlijks voor zo’n 470
Ongelijk speelveld dreigt voor Europese varkenshouders
‘Ik ben niet tegen internationale handel,
maar ik heb grote bezwaren tegen
import van varkensvlees dat hier niet
eens in Europa geproduceerd zou mogen
worden.’ Voorzitter Eric Douma van LTOvakgroep Varkenshouderij is zeer kritisch
over TTIP.
‘Nederlandse varkenshouders hebben
nu al last van een hogere kostprijs omdat
wetgeving hier strenger is in vergelijking
met andere Europese landen. Met TTIP
wordt het speelveld nóg ongelijker.’
Douma ziet voor Europese varkenshouders weinig kansen in de VS. ‘Er zal
best vraag zijn naar kwaliteitsvlees met
aandacht voor dierenwelzijn. Maar ook
Amerikaanse varkenshouders kunnen
die markt bedienen.’ Hij is niet gerust op
een goede afloop. ‘Onze invloed op het
verloop van het proces is niet groot.’
miljard euro aan producten naar de
VS (in 2013). De VS op hun beurt zetten jaarlijks voor 360 miljard euro
aan producten af in Europa.
Land- en tuinbouw speelt binnen TTIP geen hoofdrol: Europa
exporteert voor 21,5 miljard euro
aan land- en tuinbouwproducten
naar de VS; Europa importeert voor
13,6 miljard euro aan Amerikaans
land- en tuinbouwproducten.
In de Nederlandse land- en tuinbouw heeft een aantal sectoren baat
bij TTIP: glasgroenten, bloemenbollen, snijbloemen, zaden, aardappelen, plantgoed , kalfsvlees, eiproducten, fruit en zuivel.
Vooruitlopend op TTIP hebben
de VS onlangs de ban op de import
van Nederlands kalfsvlees opgeheven. Die export lag zestien jaar stil
vanwege BSE. In potentie kan de
export van Nederlands kalfvlees
oplopen tot 80 miljoen euro per jaar.
Kwetsbaar
Andere delen van de Nederlandse land- en tuinbouw zijn juist
kwetsbaar voor een akkoord, met
name varkens, pluimvee en rundvlees. Met TTIP zou Europa de deur
wagenwijd openzetten voor hormoonvlees, eieren uit legbatterijen
en chloorkippen. In de VS is het
toegestaan pluimveevlees in een
chloorbad te dompelen om ziekteverwekkers te bestrijden.
Stuk voor stuk producten die
voldoen aan de Amerikaanse regelgeving en dus ook toegang zouden
moeten krijgen tot Europa.
Maar zo eenvoudig liggen de
Kansen voor Europa
Maat wijst op nog een ander
aspect: de tijd dat de overheid
bepaalde wat de consument at, ligt
achter ons. ‘Mensen maken eigen
keuzes.’
De trends in de VS en Europa
zijn hetzelfde. ‘De vraag naar voedsel dat geproduceerd wordt met oog
voor milieu, biodiversiteit en dierenwelzijn groeit, los van de eisen
van de overheid’, merkt de LTOvoorzitter op.
‘Zo is grass-fed beef in de VS
enorm in opkomst: vlees van rundvee dat alleen maar gras krijgt en
waarbij geen hormonen worden
gebruikt. Juist de Europese land- en
tuinbouw is in staat om dat soort
specifieke nichemarkten te bedienen. Europa heeft alle belang bij
een betere markttoegang tot de VS.’
Het is volgens Maat van groot
belang dat de land- en tuinbouw de
onderhandelingen op de voet blijft
volgen. ‘Dat doen we zelf, maar ook
via de Europese boerenkoepel Copa.
Met de rug naar TTIP gaan staan,
zou zeer onverstandig zijn: dan heb
je helemaal geen invloed meer. De
Europese land- en tuinbouw heeft
met TTIP veel te verliezen, maar nog
meer te winnen.’
Zorgen over veilig voedsel voor elke Europeaan
Ze maken zich zorgen over TTIP en
vonden elkaar via sociale media:
ondernemer Gerlant Zielman, melkveehouder Arjan Pakkert, agrarisch
medewerker Folkert Heida en melkveehoudster Henny Verhoeven.
Naar eigen zeggen ‘mensen van de
werkvloer, met mest aan de laarzen
en ouders van’.
Achtergrond
De vier ondernemers schreven
begin januari een open brief waarin
ze hun grieven jegens TTIP uitvoerig
uit de doeken doen.
Kern van het document: Europa
dreigt zich met TTIP uit de markt te
prijzen door zich over te leveren aan
goedkope import, geproduceerd
volgens lage standaardeisen.
‘Dat zet de prijzen onder druk
en de voedselveiligheid op het spel’,
verwacht Zielman, die namens de
vier ondernemers het woord voert.
Citaat uit de open brief: ‘We willen Europa niet openzetten voor
goedkope producten die volgens
Amerikaanse standaard zijn geproduceerd. Veilig voedsel voor elke
Europeaan.’
De ondernemer licht toe: ‘We
willen een eerlijke prijs voor de
Europese agrariër. Import vanuit de
VS moet ook wat ons betreft mogelijk zijn, maar alleen wanneer het
product tot stand is gekomen volgens Europese kwaliteitseisen voor
mens, dier en milieu. Er moet echt
sprake zijn van een gelijk level playing field.
Ook zonder TTIP blijft export
met Amerika mogelijk, denkt Zielman. ‘Europese producten zijn van
hoge kwaliteit. Daar hebben Amerikanen ook belangstelling voor.’
Er volgde een gesprek met LTO
Nederland over TTIP. Zielman, van
het viertal het enige lid van LTO,
over de aanleiding van dat onderhoud: ‘We zijn het niet eens met de
liberale koers van LTO Nederland.
Voor de Nederlandse land- en tuinbouw is export belangrijk. Maar de
grenzen van dat model komen naar
onze mening in zicht.’
Markten ontwricht
Zielman wijst erop dat sinds de
afschaffing van de Europese melkquotering de zuivelmarkt is ontwricht. ‘Voor suiker dreigt hetzelfde
scenario. In TTIP kiest LTO te vlug
voor de liberale lijn ondanks de
twijfel die bij veel leden heerst.’
Positief gevoel
De ondernemer kijkt overigens,
net als de andere deelnemers, met
een ‘positief gevoel’ terug op het
gesprek met LTO Nederland. ‘Onze
mening is niet veranderd, maar zo’n
onderhoud vergroot wel het begrip
voor elkaars standpunten’, stelt hij.
Het verzet van de vier tegen TTIP
gaat door.
advertentie
Auto’s met ledenvoordeel!
Tot
Het energiecollectief
voor de agro-sector!
€ 4.050
korting!
www.ltoledenvoordeel.nl/auto
Tel. 088 - 888 67 89
www.lto-energie.nl/collectief