PGO-leidraad ANW module 1 Groepsleden (max. 4) voorzitter

PGO-leidraad ANW
module
1
voorzitter:
Groepsleden
(max. 4) notulist:
Overige
Artikel (titel) De hele aardbol beweegt
De voorzitter leidt de groep door de verschillende stappen van de zevensprong
en is verantwoordelijk voor de verwerking van de leerstof door de groepsleden.
In de eerste les moet stap 1 t/m 5 verwerkt worden, in de tweede les stap 6 en
7. De notulist vult dit blad in en is verantwoordelijk voor de rapportage aan de
docent.
1. Verhelder onduidelijke termen en begrippen
Aardmantel – de laag in de opbouw van de Aarde die direct onder de aardkorst ligt
Divergentie- als twee tektonieke platen van elkaar af bewegen of van elkaar af
scheuren, daarbij komt magma naar boven vanuit de diepe aarde.
Lithosfeer – steenschaal
Astenosfeer – de bovenste laag van de aardmantel onder de lithosfeer.
2. Definieer het centrale probleem / vraag van het artikel
Komen de continenten weer samen net zoals vroeger, door de bewegingen van de
aardbol?
3. Analyseer het artikel / de rode draad
De hele aarde is bedekt met bewegende aardplaten, waarvan de snelheid ligt tussen 0 –
10 cm per jaar. Deze platen hebben allemaal een verschillende dikte. De dikte van deze
lithosfeer kan wel 200 km dik worden op het continent. De Noord-Amerikaanse en de
Eurazische aardplaat zijn uiteen bewogen, er is sprake van een divergente plaatgrens.
Ook in het oosten van Afrika vindt iets dergelijks plaats. Afrika scheurt hier langzaam maar
zeker. Op die plek waar het scheurt vormen zich meren, en later zeeën.
Het tegenovergestelde gebeurt bij vorming van bergen. Dit gebeurt door continentcontinent convergentie. Er kan ook subductie plaatsvinden waarbij de
oceanischlithosfeer onder de continentlithosfeer door duikt. Er is ook een beweging van
de lithosfeer waar niets verdwijnt en niets bij komt, dit kan zorgen voor enorme
aardbevingen.
Deze bewegingen komen door een ongelijke verdeling van warmte in de aardmantel
naast de stroom van warmte vanuit de kern naar de koele buitenkant. Deze warmte is
afkomstig van het ontstaan van de aarde, van huidige radioactiviteit en van de
langzame kristallisatie van de aardkern. De lithosfeer zelf helpt ook bij de convectie.
Opvallend is dat er op het noordelijk halfrond meer subductiezones liggen, terwijl op het
zuidelijk halfrond juist meer spreidingszones aanwezig zijn. Dit betekent dat er een
stroming van noord naar zuid moet zijn, ook komt er een steeds groter oppervlak aan
continenten op het noordelijk halfrond. Als de aarde nog meer warmte kwijtraakt,
klonteren de landmassa’s in de toekomst weer samen net zoals in het verleden. Ook hoe
vloeibaarder de planeet is, des te makkelijker convectie ontstaat. Voorlopig is de aarde
nog lang niet afgekoeld, maar uiteindelijk zal de aarde zoveel hitte hebben verloren dat
er geen energie meer genoeg is om de plaattektoniek te voeden.
4. Orden de ideeën uit de analyse van het probleem




Op plekken waar twee platen van elkaar af “scheuren”, waarbij de
continentlithosfeer onder de oceanischlithosfeer duikt. Zo worden er oceanen
gevormd.
Door continent- continent convergentie worden er bergen gevormd.
De bewegingen ontstaan door een ongelijke verdeling van warmte in de
aardmantel naast de stroom van warmte vanuit de kern naar de koele
buitenkant.
Op het noordelijk halfrond liggen meer subductiezones, terwijl op het zuidelijk
halfrond juist meer spreidingszones aanwezig zijn. Dit betekent dat er een stroming
van noord naar zuid moet zijn, ook komt er een steeds groter oppervlak aan
continenten op het noordelijk halfrond. Als de aarde nog meer warmte kwijtraakt,
klonteren de landmassa’s in de toekomst weer samen net zoals in het verleden
5. formuleer leerdoelen


Zijn er meerdere theorieën dat er een steeds groter oppervlak aan continenten op
het noordelijk halfrond zal samen komen?
Kan het kloppen dat als de aarde als zijn hitte heeft verloren dat er geen energie
meer genoeg is om de plaattektoniek te voeden?
procescontrole docent
(punten, datum)
6. Beantwoord je leerdoelen


Zijn er meerdere theorieën dat er een steeds groter oppervlak aan continenten op
het noordelijk halfrond zal samen komen.
Door meerdere geologen en natuurwetenschappers is er een theorie berekend /
geconcludeerd dat er over tussen de 50 en de 200 miljoen jaar een nieuw
supercontinent zal komen. De belangrijkste theorie, met de beste argumenten /
bewijzen komen tot nu toe van drie Amerikaanse geologen van de Yale
University.
Alleen wat er echt gaat gebeuren weet niemand, dus er zullen ook nog wel
andere theorieën komen, die misschien wel een iets anders constateren. Want de
Amerikaanse geologen hadden berekend dat de plek van dit supercontinent op
het Noordelijk halfrond wordt gevormd, waar nu de Noordpool is.
Kan het kloppen dat als de aarde als zijn hitte heeft verloren dat er geen energie
meer genoeg is om de plaattektoniek te voeden?
Eigenlijk kan het bijna niet anders. Zo werkt het ook voor andere producten,
machines enz. Alles heeft energie nodig om te werken. Voor de aarde is dit de
immense hitte die uit de kern van de aarde de magma opwarmt. Dit zorgt voor
de bewegingen van de aardplaten.
Dus zonder deze hitte, wordt onze planeet de Aarde misschien wel net zo
levenloos als de maan en Mars zoals de auteur constateert van dit artikel.
7. Schrijf een korte samenvatting van de 'oplossing' van dit probleem
 De kans is dus vrij groot, dat het grootste deel van alle continenten samen komen, als
een supercontinent. Dit komt dus door de vele bewegingen van de aardplaten,
die werken op de energie van de hitte die in de kern van de aarde zit.
 De kans is ook vrij groot, dat dit supercontinent komt te liggen op het noordelijk
halfrond, omdat er een stroom is van het zuiden naar het noorden.
procescontrole docent
(punten, datum)
 