Human Capital Agenda van de Topsector Chemie

Human Capital Agenda van de Topsector Chemie
2008-2012: “Naar een bruisende chemie tussen onderwijs en bedrijfsleven”
2015-2016: “Onderwijs en bedrijfsleven samen sterk”
2017-2019: “Chemicus 4.0: veelzijdig en excellenT”
Onno de Vreede, HCA coordinator
Goedgekeurd Topteam Chemie
12 December 2016
1
Naar een nieuwe HCA
• Timing
• Huidige HCA: maart 2015 t/m 2016
• Nieuwe HCA: 2017-2019, parallel aan KIA 2015-2019
• Scoping
• Primair: Human capital thema’s voor chemie sectoren 20 + 22
• SBI 20: vervaardiging van chemische producten (VNCI, VVVF)
• SBI 22: vervaardiging van rubber en kunststoffen (NRK)
• Secundair: alle andere chemie gerelateerde sectoren waar (meer dan
80% van de) chemici werkzaam zijn (Energie, HTSM, AF, LS&H, BBE...)
• Vooral gericht op hbo en wo, maar ook op mbo
• Visie 2050 + Streefbeeld 2030 als richtsnoer
• Publiek Privaat samenwerken als adagium
2
Visie 2050
Nederland is het land van de groene en duurzame chemie en van slimme
materialen en oplossingen. Nederlandse kennis en innovatie zijn van
topklasse in de wereld.
Topsector Chemie, streefbeeld 2030
• Groei van 55 naar 97 miljard euro omzet (3% groei/ jaar vanaf 2011)
• 80% organische groei met stijging wereldbevolking
• 20% nieuwe markten / nieuwe producten: RADICAL innovation
• Verduurzaming van de sector verder vormgegeven
• Biobased van 5% naar 15%
• Recycling van 5% naar 10%
• Human capital
• Directe werkgelegenheid onveranderd (76.000 FTE)
• Indirecte werkgelegenheid 10% gestegen (+ 50.000 FTE)
• De (2%) inflatie gecorrigeerde arbeidsproductiviteit van de TSC is ca
15% gestegen: met zelfde aantal mensen meer = smarter doen!
• Gemiddelde opleidingsniveau is gestegen
3
Profiel van de chemicus van de toekomst:
“Chemicus 4.0: veelzijdig en excellenT”
- Chemicus 4.0
- Participeert actief in (Smart Chemical) Industry 4.0
- Werkt aan streefbeeld 2030 en duurzame groei van de sector
- veelzijdig
- Kan terecht in industrie, wetenschap, onderwijs
- Binnen de industrie werkzaam binnen de (Topsector)chemie (5-20%),
maar ook bij de gebruikers van chemische producten (Energie,
Water, HTSM, AF, LS&H..), en zelfs daar buiten (ca 30%)
- excellenT
- Is world class in zijn vak
- “T-shaped” professional: goed in z’n vak, goed in 21st century skills.
- Blijft dit ook gedurende zijn loopbaan
4
HCA thema’s voor de Topsector Chemie
1. KIEZEN voor chemie: Vulling van pijplijn van chemici naar de arbeidsmarkt
• Uitstroom opleidingen verhoogd, en stijgend tot 2019
• Wat daarna? Demografische krimp (-12% in 2030)
• Chemische arbeidsmarkt lijkt overall nu goed bediend
• Echter nog steeds tekorten specifieke deelgebieden (mbo proces)
• Zorg over “niet-chemici”: Maintenance… ICT-ers
2. LEREN: Vaardigheden van afgestudeerden
• Chemie skills
• Smart skills…. digitalisering
• Skills of the 21st Century
• Excellentie EN vakmanschap
• Praktijkgerichtheid
3. WERKEN: Onderhoud en ontwikkeling van vaardigheden in het werkveld
• Leven lang leren/ duurzame inzetbaarheid
• Sociale innovatie
5
3 generieke HCA thema’s  6 HCA werkgebieden voor de TSC
KIEZEN
voor
chemie
LEREN
van
chemie
WERKEN
in de/ met
chemie
1
Arbeidsmarkt analyse
X
X
2
Bemensing: Instroom/
uitstroombevordering opleidingen
X
3
Excellentie: studiebeurzen en
talentenprogramma’s
X
(X)
4
Vakmanschap:
landschap CIVs en COEs
Praktijkgericht onderzoek
X
(X)
5
Onderwijs innovatie: Digital
skills/ Chemicus en leraar van de
toekomst / Leven Lang Leren
X
X
6
Universitair Sectorplan Natuuren Scheikunde
x
X
6
Naar een nieuwe HCA: huidige werkgebieden voortzetten
WERKGEBIED
TSC
2015-16
TSC
2017-19
Link met
onderwijs
1
Arbeidsmarkt analyse
Studie 2019
Monitor 2030 /
ICT onderzoek
mbo-hbowo
2
Bemensing: Instroom/
uitstroom bevordering
opleidingen
C3, NSO
C3, NSO
mbo-hbowo
3
Excellentie: studiebeurzen
en talentenprogramma’s
COAST, ISPT,
VNCI, NWO
COAST, ISPT,
VNCI, NWO
hbo-wo
4
Vakmanschap:
landschap CIVs en COEs
Praktijkgericht onderzoek
RIFs; opstart
Chemielink 2.0
Verkenner
RIFs; doorstart
Chemielink 2.0
Kwartiermaker
mbo-hbo
5
Onderwijs innovatie: Digital
skills/ Chemicus en leraar
van de toekomst / Leven
Lang Leren
Verkenningen
Actie agenda/
pilots Fieldlab
sociale innovatie
mbo-hbowo
6
Universitair Sectorplan
Sectorplan
Sectorplan
7
wo
Naar een nieuwe HCA: 2 werkgebieden intensiveren
WERKGEBIED
TSC
2015-16
TSC
2017-19
Actie
1
Arbeidsmarkt analyse
Studie 2019
Monitor 2030
ICT skills
Voortzetten
2
Bemensing: Instroom/
uitstroom bevordering
opleidingen
C3, NSO
C3, NSO
Voortzetten
3
Excellentie: studiebeurzen
en talentenprogramma’s
COAST, ISPT,
VNCI, NWO
COAST, ISPT,
VNCI, NWO
Voortzetten
4
Vakmanschap:
landschap CIVs en COEs
Praktijkgericht onderzoek
RIFs; opstart
Chemielink 2.0
RIFs; doorstart
Chemielink 2.0
Kwartiermaker
Intensiveren
5
Onderwijs innovatie: Digital
skills/ Chemicus en leraar
van de toekomst / Leven
Lang Leren
Verkenningen
Actie agenda/
pilots Fieldlab
sociale innovatie
Intensiveren
6
Universitair Sectorplan
Natuur- en Scheikunde
Sectorplan
2012-2016
Sectorplan
8
2018
Voortzetten
Deliverables HCA 2017-2019
-
Arbeidsmarkt Monitor 2030 in place met online gegevens over chemische
arbeidsmarkt en instroomcijfers. HCA effecten van digitalisering voor chemie in
kaart gebracht en vertaald in actie agenda.
-
Talenten programma’s voortgezet en verder ge-integreerd. Output: structureel
100 nieuwe talenten per jaar starten in een van de programma’s
-
Chemielink 2.0 is een bloeiend eco systeem waarbij bedrijfsleven en (CIV-COE)
centra elkaar goed weten te vinden, met een duurzaam financieringsmodel.
-
Projectplan voor Chemie onderwijs innovatie opgesteld en tot uitvoer gebracht;
pilots uitgevoerd op gebied van sociale innovatie
-
Nieuw Sector Plan Natuur- en Scheikunde gerealiseerd. Doel: 120 M€ extra gelden
voor universitaire Natuur- en Scheikunde (halvering beta gat)
-
HCA plan opgesteld voor 2020-2024
9
Rol van de Topsector HCA
- In kaart brengen en up to date houden van arbeidsmarkt-onderwijs
gegevens van de chemie sector en het prognotiseren van de toekomst
- Agenderen van relevante HCA topics en input geven aan HCA- /
onderwijs-/ beleidsgremia (TechniekPact, v.o., mbo, hbo, wo/SNS, regio
HCAs) vanuit het perspectief van de TSC
- Organiseren van specifieke HCA activiteiten die plaats vinden onder de
vlag van de Topsector (HCA events, grantings voor talentenprogramma’s)
- Stimuleren en mede-coördineren van het landelijke chemie ecosysteem
voor (beroeps-)onderwijs (Chemielink, CIVs/COEs)
- (beperkt) financieel stimuleren van lopende HCA initiatieven (talenten
programma’s, C3, NSO) en mede-vormgeven van nieuwe ontwikkelingen
(e.g. digital skills, pilots Fieldlab sociale innovatie)
10
Link met de 4 work strands van de verzamelde topsectoren
WERKGEBIED
TSC
2015-16
TSC
2017-19
Link met HCA
Topsectoren
2016-2020
Studie 2019
Monitor 2030
4-out-of-10
C3, NSO
C3, NSO
Internationaal
1
Arbeidsmarkt analyse
2
Instroom/ uitstroom
bevordering opleidingen
3
Excellentie: studiebeurzen
en talentenprogramma’s
COAST, ISPT,
VNCI, NWO
COAST, ISPT,
VNCI, NWO
-
4
Vakmanschap:
landschap CIVs en COEs
Praktijkgericht onderzoek
RIFs; opstart
Chemielink 2.0
RIFs; doorstart
Chemielink 2.0
Kwartiermaker
Versterking
centra
5
Onderwijs innovatie:
Digital skills/ Chemicus en
leraar van de toekomst /
Leven Lang Leren
Verkenningen
Actie agenda/
Link Fieldlab
sociale
innovatie
Leven lang
leren
6
Universitair Sectorplan
Natuur- en Scheikunde
Sectorplan
2012-2016
Volgend11
sectorplan
-
Governance: HCA kernteam
HCA coördinator rapporteert aan de TKI-Chemie
Mark Schmets
Frans van de Akker
Onno de Vreede,
HCA coördinator
Ellen Hilhorst
Oscar van de Brink
12
Partners/ netwerken van de HCA Chemie
KIEZEN
voor chemie
LEREN
van chemie
WERKEN
in de chemie
13
Naar een nieuwe HCA: Financiering (k€ per jaar excl. BTW)
TOPIC
TSC
2015-16
TSC
2017-19
1
Arbeidsmarkt analyse
20
20
2
Bemensing: Instroom/ uitstroom
bevordering opleidingen
10
10
3
Excellentie: studiebeurzen en
talentenprogramma’s
120
120
4
Vakmanschap:
landschap CIVs en COEs
Praktijkgericht onderzoek
5
20
5
Onderwijs innovatie: Digital skills/
Chemicus en leraar van de toekomst /
Leven Lang Leren
-
20
6
Bijdrage aan HCA met alle topsectoren
-
10
TOTAAL (incl. studentencompetitie)
140
14
200
Financiering HCA
- Looptijd 3 jaar
- Budget 200 keur per jaar (exclusief BTW)
- 150 keur uit werkbudget Topsector (140 + 10 voor O-HCA)
- 50 keur uit TKI geld/ TKI toeslag (in overleg met RVO)
- Extra 50 keur is nodig voor de HCA versterkingsgebieden 4 en 5
HCA mankracht (in kind): ca 1 FTE
- 0.4 FTE van HCA coördinator
- 0.15 FTE * 4 = 0.6 FTE door andere HCA kernteam organisaties
Private bijdrage bedrijfsleven (VNCI)
- 80-90% van VNCI lidbedrijven investeert in externe onderwijs contacten
- Cash uitgave bedraagt 5-10 Meur/jaar (Resp. Care enquetes 2015-16)
- HCA coördinator voor de TSC
15
Aanvullende opmerkingen budget
- TSC-NWO studentencompetitie krijgt in 2017 opnieuw 40 keur van de TSC;
de organisaties van de overige talentenprogramma’s (VNCI, COAST, ISPT)
krijgen elk opnieuw 20 keur
- Voor 1 juli 2017 vindt een evaluatie plaats van de verdeelsleutel voor de
talentenprogramma’s in 2018-2019 (HCA kernteam)
- Uitgangspunt: alle programma’s krijgen even veel tenzij uit de evaluatie
een andere verdeelsleutel komt
16
Human Capital Agenda van de Topsector Chemie
BACK UP SLIDES
Onno de Vreede, HCA coordinator
Topteam vergadering
12 December 2016
17
Opzet arbeidsmarkt studie Topsector Chemie 2016
Chemie is overal.. en chemici ook!
Meeste (verse) chemici (afgestudeerden sinds 2004) werken buiten de (Topsector) chemie
Uitstroom chemie opleidingen gestegen tussen 2006-2015
en stijgt verder tot 2019
Gemiddelde opleidingsniveau van afgestudeerde chemici
neemt toe, meer dan het gemiddelde van andere
afgestudeerden
(dip door tijdelijke hogere instroom mbo)
Aantal MBO chemie studenten op niveau 4 gestegen; nivo
1+2 sterk gedaald
BBL daalt maar er blijft behoefte aan meer/ hoger opgeleide
MBO proces operators (nivo 3-4)
Topsector Chemie organisatie
24
Chemielink 1.0  2.0
Innovatie – Onderwijs knooppunten