FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen VALIDATIEPLAN – PLAN DE VALIDATION Analysemethode Méthode d’analyse Techniek Technique Matrix / matrixgroep Matrice / Groupe de matrices Type validatie Type de validation Verantwoordelijke (Naam en functie) Responsable (Nom et fonction) I-MET-FLVVT-026a Kwantitatieve bepaling van vitamine B12 (Cyanocobalamine) in levensmiddelen Détermination quantitative de vitamin B12 (Cyanocobalamin) dans denrées alimentaires HPLC Levensmiddelen (Zuigelingenmelk en voedingssupplementen) Denrées alimentaires (Aliments pour bébé, lait en poudre et suppléments alimentaires) Totaal – Totale Secundair – Secondaire Mini-validatie – validation minimale Mieke Vanbrabant Verantwoordelijke sectie toevoegingsmiddelen Responsable section additifs Naam – Nom: Mieke Vanbrabant Opgesteld door Functie - Fonction: Verantwoordelijke sectie Handtekeningen - Signatures: Rédaction par toevoegingsmiddelen (get.) Datum - Date: 2011-12-15 Goedgekeurd door Approuvée par Naam – Nom: Mandy Lekens Functie - Fonction: Labomanager Datum - Date: 2011-12-17 Handtekeningen - Signatures: (get.) LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 1/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen Stap – Phase 1: Bepaling van het toepassingsgebied – Déterminer le champs d’application De methode moet geschikt zijn voor de kwantitatieve bepaling van vitamine B12 in voedingssupplementen en zuigelingenmelk. Het gehalte aan vitamine B12 in voedingssupplementen bedraagt gewoonlijk 1 tot 3 µg per dagelijkse dosis, het gehalte in zuigelingenmelk bedraagt gewoonlijk 1 tot 2 µg/100 g. Het werkgebied zal zo opgesteld worden dat de courante concentraties voor beide matrices probleemloos kunnen gemeten worden en kritische concentraties niet helemaal aan de uitersten van het werkgebied liggen. Stap – Phase 2: Doel en statuut van de analysemethode – Le but et status de la méthode d’analyse Kwantitatieve bevestigingsmethode, afgeleide methode gebaseerd op Easi-Extract®Vitamin B12 protocol van R-Biopharm (Rhône Ltd.). Stap – Phase 3: Keuze validatieparameters – Choisir les paramètres à valider Voor deze methode worden de volgende prestatiekenmerken bepaald: lineariteit en werkgebied, bepaalbaarheidsgrens en aantoonbaarheidsgrens, specificiteit en selectiviteit, juistheid en terugvinding, precisie, herhaalbaarheid, reproduceerbaarheid (intra-) en robuustheid. Stap – Phase 4: Externe eisen voor validatieparameters – Des exigences externes pour les paramètres à valider Nvt. Stap – Phase 5: Keuze van de monsters – Le choix d’échantillons In de eerste plaats 2 gecertificeerde referentiematerialen die een grote gelijkenis met praktijkmonsters vertonen: Multivitamin/Multielement tablets: NIST Standard Reference Material (SRM) 3280 Infant/Adult Nutritional Formula: NIST Standard Reference Material (SRM) 1849a In de tweede plaats zal de geschiktheid van de methode ook getest worden op routinemonsters LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan – Modèle plan de validation v.01 2012-03-15 2/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION I-MET-FLVVT-026a Analysemethode Méthode d’analyse Techniek Technique Matrix / matrixgroep Matrice / Groupe de matrices Kwantitatieve bepaling van vitamine B12 (Cyanocobalamine) in levensmiddelen Détermination quantitative de vitamin B12 (Cyanocobalamin) dans denrées alimentaires HPLC Levensmiddelen (Zuigelingenmelk en voedingssupplementen) Denrées alimentaires (Aliments pour bébé, lait en poudre et suppléments alimentaires) Datum laatste aanpassing / Date de 2013/01/30 la dernière adaption LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 3/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen Overzicht van de prestatiekenmerken: o Zie paragraaf 3 De validatie voldoet aan procedure LAB 00 P180 De laboratoria die deze methode willen overnemen, moeten aantonen dat de criteria hieronder aangegeven voldaan zijn: o Zie paragraaf 3.2 en 3.3 (zowel juistheid als precisie bepaald op minstens 1 niveau) Historiek validatie Versie Herziening door/datum Reden van herziening Wijzigingen 01 12/2012, M. Vanbrabant Opsteller initiële versie Volledige tekst 01 01/2013, M. Vanbrabant BELAC audit 12/2012 en Toevoeging validatieplan en voorbereiding publicatie (geen versie overzicht validatierapport + wijziging) historiek LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 4/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen VALIDATIERAPPORT – RAPPORT DE VALIDATION I-MET-FLVVT-026a Analysemethode Méthode d’analyse Techniek Technique Matrix / matrixgroep Matrice / Groupe de matrices Type validatie Type de validation Kwantitatieve bepaling van vitamine B12 (Cyanocobalamine) in levensmiddelen Détermination quantitative de vitamin B12 (Cyanocobalamin) dans denrées alimentaires HPLC Levensmiddelen (Zuigelingenmelk en voedingssupplementen) Denrées alimentaires (Aliments pour bébé, lait en poudre et suppléments alimentaires) Totaal – Totale Secundair – Secondaire Mini-validatie – validation minimale Verantwoordelijke (Naam en functie) Mieke Vanbrabant Responsable Verantwoordelijke sectie toevoegingsmiddelen (Nom et fonction) Naam – Nom: Mieke Vanbrabant Opgesteld door Functie - Fonction: Rédaction par toevoegingsmiddelen Verantwoordelijke sectie Handtekeningen - Signatures: (get.) Datum - Date: 2012-12-06 Medewerkers (Naam en functie) Collaborateurs (Nom et fonction) Martine Bral: laborant Annemie Voets: laborant Nele Maris : laborant Johan Vandenbempt : laborant Jean-Pierre De Lannoy : laborant Periode van validatie Start - Début: 12-2011 Période de validation Einde - Fin: 12-2012 Methode goedgekeurd en geschikt bevonden door Naam – Nom: Mandy Lekens Méthode approuvée et jugé Functie - Fonction: Labomanager convenable pour la routine Datum - Date: 2012-12-07 Handtekeningen - Signatures: (get.) par Hierna volgt een beschrijving van de resultaten van het validatieonderzoek zoals aangegeven in stap 8 van de procedure LAB 00 P 180. Ce qui suit est une description des résultats de l'étude de validation comme indiqué dans l'étape 8 de la procédure LAB P 00 180. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 5/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen SAMENVATTING VALIDATIEGEGEVENS – RÉSUMÉ DES DONNÉES DE VALIDATION ......................... 7 1 DOEL EN TOEPASSINGSGEBIED........................................................................................................... 7 2 ANALYSEMETHODE EN ANALISTEN..................................................................................................... 7 3 PRESTATIEKENMERKEN ........................................................................................................................ 7 3.1 LINEARITEIT EN WERKGEBIED ................................................................................................................. 7 3.2 PRECISIE............................................................................................................................................... 8 3.2.1 3.3 4 Herhaalbaarheid (%RSDr ) en intralaboratoriumreproduceerbaarheid (%RSDRw) ...................... 8 3.2.1.1 Zuigelingenmelk (NIST SRM 1849a) .................................................................................... 8 3.2.1.2 Voedingssupplementen (NIST SRM 3280) .......................................................................... 8 JUISTHEID ............................................................................................................................................. 8 3.3.1 Zuigelingenmelk ........................................................................................................................... 9 3.3.2 Voedingssupplementen ............................................................................................................... 9 3.4 AANTOONBAARHEIDSGRENS (LOD) EN BEPAALBAARHEIDSGRENS (LOQ) ................................................. 9 3.5 SELECTIVITEIT EN SPECIFICITEIT ........................................................................................................... 10 3.6 REPRODUCEERBAARHEID (INTER)......................................................................................................... 10 3.7 ROBUUSTHEID ..................................................................................................................................... 10 MEETONZEKERHEID ............................................................................................................................. 10 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 6/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen Samenvatting validatiegegevens – Résumé des données de validation 1 Doel en toepassingsgebied Kwantitatieve bepaling van vitamine B12 in specifieke voedingsmiddelen met behulp van een afgeleide HPLC-methode (R-Biopharm). Het gehalte aan vitamine B12 in voedingssupplementen bedraagt gewoonlijk 1 tot 3 µg per dagelijkse dosis, het gehalte in zuigelingenmelk bedraagt gewoonlijk 1 tot 2 µg/100 g. 2 Analysemethode en analisten I-MET-FLVVT-026a, versie 01 en 02. Het validatieonderzoek werd uitgevoerd onder toezicht van sectieverantwoordelijke Mieke Vanbrabant (2011-2012) door de volgende analisten: Martine Bral Annemie Voets Nele Maris Johan Vandenbempt Jean-Pierre De Lannoy Alle bepalingen gebeurden op HPLC keten 3. 3 Prestatiekenmerken Ruwe gegevens: Zie bijlage. 3.1 Lineariteit en werkgebied Een ijklijn in solvent en een ijklijn in matrix werden opgesteld op basis van 5 concentratieniveaus (3 maal). De geschiktheid van het lineair model voor beide ijklijnen werd bewezen aan de hand van het statistisch verwerkingsprogramma Statgraphics (Regressie-analyse, Lack-of-fit test). Een Statgraphics vergelijking tussen de ijklijn in solvent en de ijklijn in matrix werd uitgevoerd om aan te tonen dat er geen significant verschil bestaat tussen de ijklijn in solvent en de ijklijn in matrix (Comparison of regression lines). In dit geval wordt er bijgevolg verder gewerkt met een ijklijn in solvent. Het werkgebied wordt gekozen in functie van de meest voorkomende doseringsgehaltes en ligt tussen 0,005 en 4 mg/kg. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 7/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT 3.2 SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen Precisie 3.2.1 Herhaalbaarheid (%RSDr ) en intralaboratoriumreproduceerbaarheid (%RSDRw) Voor deze bepaling werd er volgens de validatieprocedure gebruik gemaakt van Excel-template LAB 00 P 180 F 004. (Zie bijlage) De bekomen %RSDr en %RSDRw moeten lager zijn dan of gelijk aan de maximaal toegelaten waarde volgens de vergelijking van Horwitz. 3.2.1.1 Zuigelingenmelk (NIST SRM 1849a) FLVVT Horwitz %RSDr 4,14 %RSDr max = 16,74 %RSDRw 7,53 %RSDRw max = 25,12 Herhaalbaarheid r (µg/kg) 5,61 Reproduceerbaarheid R (µg/kg) 10,21 Evaluatie: Voor de matrix zuigelingenmelk is zowel herhaalbaarheid (%RSD r) als intralaboratorium- reproduceerbaarheid (%RSDRw) kleiner dan de maximaal toegelaten waarde volgens de vergelijking van Horwitz. 3.2.1.2 Voedingssupplementen (NIST SRM 3280) FLVVT Horwitz %RSDr 3,24 %RSDr max = 8,42 %RSDRw 3,61 %RSDRw max = 12,64 Herhaalbaarheid r (mg/kg) 0,45 Reproduceerbaarheid R (mg/kg) 0,50 Evaluatie: Voor de matrix voedingssupplementen is zowel herhaalbaarheid (%RSD r ) als intralaboratoriumreproduceerbaarheid (%RSDRw) kleiner dan de maximaal toegelaten waarde volgens de vergelijking van Horwitz. 3.3 Juistheid Bij herhaalde analyses van een monster moet het resultaat liggen tussen 80 en 110% van het belaste of gecertificeerde gehalte. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 8/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT 3.3.1 SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen Zuigelingenmelk De juistheid werd bepaald aan de hand van een standaard referentiemateriaal (SRM 1849a) en een routinemonster en bedraagt 103,33% voor het routinemonster (11490404) en 99,58 % voor SRM 1849a. Dit voldoet aan de vooropgestelde voorwaarde. 3.3.2 Voedingssupplementen De juistheid werd bepaald aan de hand van controlekaartgegevens en aan de hand van een standaard referentiemateriaal (SRM 3280). Voor controlekaartmetingen tijdens de periode januari 2012 – augustus 2012 werden geen afwijkingen vastgesteld en bedraagt het terugvindingspercentage 99,08 %. Voor het SRM bedraagt het percentage 102,70%. Beide voldoen aan de vooropgestelde voorwaarde. 3.4 Aantoonbaarheidsgrens (LOD) en bepaalbaarheidsgrens (LOQ) De LOD en LOQ worden berekend op basis van de signaal-ruisverhouding (S/N). Voor de LOD dient S/N ≥ 3 te zijn; voor de LOQ is S/N ≥ 6. Voor de bepaling van de LOD en LOQ werden 6 deelmonsters met een gehalte van 0,006 mg/kg geanalyseerd. De signaal/ruis-verhouding (S/N) bedroeg gemiddeld 8,2 en de concentratie bedroeg gemiddeld 0,006586 mg/kg. Concentratie Concentratie (mg/kg) (mg/kg) S/N = 3 S/N = 6 0,002011 0,004022 Resultaat (mg/kg) S/N 05/01/2012 0,006704 10 06/01/2012 0,007023 11,8 0,001786 0,003571 06/01/2012 0,007962 8,7 0,002746 0,005491 13/01/2012 0,005914 7 0,002535 0,005069 13/01/2012 0,005564 6 0,002782 0,005564 13/01/2012 0,006351 5,5 0,003464 0,006928 Gemiddelde 0,006586 0,002554 0,005108 Datum 8,2 Het gehalte dat overeen zou komen met een S/N = 3 bedraagt 0,002554 mg/kg, bijgevolg wordt de aantoonbaarheidsgrens vastgesteld op 0,0025 mg/kg. Het gehalte dat overeen zou komen met een S/N = 6 bedraagt 0,005108 mg/kg, bijgevolg wordt de bepaalbaarheidsgrens vastgesteld op 0,005 mg/kg. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 9/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen Aangezien 0,008 mg/kg binnen het werkgebied valt, het chromatogram voldoet aan de S/N-verhouding en we vooral werken naar de doseringsgehaltes in zuigelingenmelk en voedingssupplementen, wordt dit gehalte aangenomen als bepaalbaarheidsgrens. 3.5 Selectiviteit en specificiteit De piekidentificatie gebeurt aan de hand van specifieke DAD-spectra en de retentietijd. De piekkwantificatie gebeurt aan de hand van de piekoppervlakte. 3.6 Reproduceerbaarheid (Inter) In 2012 werd 1 maal deelgenomen aan een ringtest (matrix ‘Powdered baby food’). De z-score bedroeg 2,1 en de zèta score 1,8 (monsternummer 12120352). Aangezien slechts 64% van de deelnemende laboratoria een score bekwamen tussen -2 en 2 en de spreiding van de resultaten relatief hoog was, wordt er voorlopig geopteerd om te blijven deelnemen aan ringtesten terwijl er intern een tweedelijnscontrole wordt uitgevoerd. 3.7 Robuustheid Langetermijnsvalidatie zal uitgevoerd worden op basis van Shewart-controlekaarten (trendanalyse). 4 Meetonzekerheid De meetonzekerheid van de methode wordt berekend, rekening houdend met de juistheid en precisie. Concentratie Uitgebreide relatieve (mg/kg) meetonzekerheid U (%) Laag 0,015 23,7 Midden 0,05 21,8 Hoog 5 13,6 Niveau LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 10/11 FAVV – BESTUUR LABORATORIA / AFSCA – ADMINISTRATION DES LABORATOIRE LABO: FLVVT SECTIE - SECTION: Toevoegingsmiddelen LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport – Modèle rapport de validation v.01 2012-03-15 11/11