Plan van aanpak - Obs Het Tweespan
advertisement
PLAN VAN AANPAK HET TWEESPAN SCHELLUINEN Thema: Niet het vele is goed, maar het goede is veel Versie 7 februari 2013 1 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1. Verantwoording en keuze 1.1. Inleiding 1.2. Doelstelling van het plan van aanpak 1.3. Opbouw van het plan van aanpak Hoofdstuk 2. Verbeterpunten en verbeterthema’s 2.1. Verbeterpunten 2.2.Verbeterthema’ 2.2.1. Thema: Sociale veiligheid en zicht op de beleving van de veiligheid 2.2.2. Thema: Efficiënt gebruik van de onderwijstijd 2.2.3. Thema: Structuur in de zorg en begeleidingstrajecten 2.2.4. Thema: Structuur in de zorg voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten 2.2.5. Thema : Burgerschap en sociale integratie Hoofdstuk 3. Schematische weergave plan van aanpak Hoofdstuk 4. Perspectief na het uitvoeren van de 5 thema’s in het verbeterplan Hoofdstuk 5. Het logboek Hoofdstuk 6. Communicatie van het plan van aanpak Bijlagen: Bijlage 1: Actief burgerschap obs Het Tweespan 2012-2013 (wordt later toegevoegd) Bijlage 2 : Het Logboek Bijlage 3: Het vergaderschema in het kader van verbeterplan door het team in de periode 1 januari – 19 juli 2013 Bijlage 4: Integraal van Parnassys , analysemodel beoordeling tussentijdse opbrengsten + planning 2 Hoofdstuk 1. Verantwoording en keuze 1.1. Inleiding Dit plan van aanpak omschrijft de wijze waarop getracht wordt de opbrengsten van obs Het Tweespan te verhogen, zodoende dat deze minimaal voldoen aan de normen zoals deze verwacht mogen worden gezien de schoolpopulatie. Het plan van aanpak bevat concrete doelen en verbetermaatregelen die ertoe moeten leiden dat de kwaliteit van de school op een hoger peil wordt gebracht, met als resultaat een structurele voldoende beoordeling bij een volgende, zowel intern als extern kwaliteitsonderzoek. Mede op basis van het inspectierapport heeft de directeur obs Het Tweespan een eigen analyse uitgevoerd. De analyse en het 1e concept is door de directeur de heer M. Migchelsen besproken met de heer J. Vermeulen, regiodirecteur O2A5 . Het 2e concept is i.v.m. ziekte van de directeur gemaakt door de heer C. P. Romijn, interim directeur van de school. Een kritische blik is geworpen op de binnen de school beschikbare gegevens en de bevindingen, zoals deze gerapporteerd en vastgelegd zijn in het definitief vastgelegde inspectierapport van d.d. 28 maart 2012. Vooral de door de inspectie verwoorde conclusie geeft duidelijk inzicht waar de school zich op moet verbeteren. Het 2e concept is besproken met : De heer J. Vermeulen, regiodirecteur O2A5 Het team van de school op dinsdag 15 januari 2013 De medezeggenschapsraad op dinsdag 29 januari 2013 Na de definitieve goedkeuring zal het team uitvoering geven aan het plan van aanpak. De voortgang zal bijgehouden worden in een daarvoor bestemd logboek. 1.2. Doelstelling van het plan van aanpak Het plan van aanpak leidt binnen een jaar tot kwaliteitsverbetering van geconstateerde onderdelen welke verbetering behoeven en is daarnaast: Bindend voor het handelen van de leerkrachten in de groepen. Bindend voor de kwaliteitsverbetering voor de directeur. Bindend voor het bestuur ten behoeve van het monitoren van de kwaliteitsverbetering van de school. Op basis van de halfjaarlijkse evaluaties gaat de school verbeteractiviteit planmatig invullen. Een middel dat zowel het schoolbestuur als de inspectie in staat stelt de school te kunnen monitoren. De school gaat zich vanaf de huidige beginsituatie, zoals beschreven in het definitief vastgelegde inspectierapport d.d. 28-03-2012 de komende periode inzetten om de kwaliteit van het onderwijs op een hoger plan te brengen. Naast de activiteiten van het verbeterplan is de school ook betrokken bij de taalleespilot geïnitieerd vanuit het samenwerkingsverband en het bestuur van O2A5. De activiteiten in het kader van de taalleespilot zijn geïntegreerd in het plan bij het onderdeel Structuur in de zorg voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten. In het schooljaar 2013-2014 is ook de invoering van de vernieuwde rekenmethode Pluspunt gepland. Scholing over de vernieuwde methode “Pluspunt’’ vindt gezamenlijk plaats met de locatie Giessenburg op 30 januari, 13 februari en 13 maart 2013. 3 Als thema is ‘’Niet het vele is goed, maar het goede is veel“ meegegeven. Uitgangspunt is onderdelen goed te regelen binnen de school. Ingevoerde onderdelen in de groepen en de school moeten de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Veel op papier gedaan hebben is leuk, maar heeft niets met de kwaliteit van het onderwijs te maken. Om bovenstaande reden is wel de periode per onderwerp aangegeven, maar nog niet de precieze teamvergadering. 1.3. Opbouw van het plan van aanpak Om de doelstelling van het plan van aanpak te bereiken, is gekozen om de te ondernemen acties te beschrijven en daarbij een heldere en duidelijke opzet te hanteren, waarbij een duidelijke structuur zichtbaar is van wie, wat, wanneer, waar, en hoe acties worden ondernomen. De nadruk wordt daarbij gelegd op het planmatig en opbrengstgericht werken. De rode draad hierbij is dat directie van de school daar waar aangegeven, eventueel met behulp van externe ondersteuning, zorg draagt voor de cyclus van implementeren, monitoren en controleren van gemaakte afspraken en leerkrachtgedrag via klassenbezoek. Bijstelling op leerkracht niveau zal plaatsvinden via individuele gesprekken en indien nodig daaraan gekoppelde scholingstrajecten. Bijstelling op schoolniveau zal plaatsvinden via teambesprekingen en indien nodig daaraan gekoppelde scholingstrajecten. In hoofdstuk 2 worden de verbeterpunten geformuleerd en uitgewerkt per verbeterthema. In hoofdstuk 3 worden de tijdstippen van bespreking en invoering genoemd. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op een verdere aanpak binnen de school nadat de verbeterpunten ingevoerd zijn in de school en de groepen. De borging van het plan van aanpak wordt met de invoering van het logboek in hoofdstuk 5 weergegeven. Tot slot wordt in hoofdstuk 6 beschreven hoe het plan van aanpak wordt gecommuniceerd. 4 Hoofdstuk 2. Verbeterpunten en verbeterthema’s 2.1. Verbeterpunten Uit het kwaliteitsonderzoek van de inspectie bleek dat de school op onderdelen voldoet aan de genoemde wettelijke vereisten. Naast deze positief beoordeelde aspecten ( Zie daarvoor het inspectierapport) vraagt de inspectieaandacht voor enkele onderdelen waarvan de kwaliteit verbetering behoeft. 2.1.1.Met betrekking tot sociale veiligheid en zicht op de beleving van de veiligheid 1 Breng incidenten ,de aard, de frequentie en afhandeling ervan in beeld 2 Beleving veiligheid meten 3 Zorg voor een instrumentarium om het welbevinden en de sociale competentie van de leerlingen te meten 2.1.2 . Met betrekking tot efficiënt gebruik van de onderwijstijd 4 Zorg voor een goede planning en verdeling van de tijd over de verschillende vak- en vormingsgebieden 5 Beperk ordeverstoringen door kinderen die in en uitlopen 6 Herbezinning op huishoudelijke taken 2.1.3.Structuur in de zorg en begeleidingstrajecten 7 Verbeter planmatigheid en doelgerichtheid begeleidingstrajecten door analyse van de achterliggende problematiek 8 Maak voor leerlingen die niet het niveau eind groep 8 halen OPP‘s 9 Zorg dat hulpplannen concrete doelen bevatten en activiteiten die tot die doelen moeten leiden 10 Ontwikkel een gedeelde en werkbare visie op onderwijs en zorgtrajecten bestaande trajecten, afspraken en procedures 11 Evaluatie bestaande trajecten, afspraken en procedures 12 Invoering objectief en genormeerd observatie- en registratiesysteem om de ontwikkeling van kleuters op alle domeinen in kaart te brengen 2.1.4 Structuur in de zorg voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten 13 Maak trendanalyses met voldoende ambitieuze streefdoelen voor alle vakgebieden 14 Zorg voor een kwaliteitszorgsysteem 15 Koppel verbetertrajecten aan beoogde uitkomsten, resultaten en controle en vastlegging 2.1.5.Burgerschap en sociale integratie 16 Ontwikkel een visie op burgerschap en sociale integratie en geef hier een planmatige invullen aan 17 Verantwoording visie , de wijze van invulling en wijze van evaluatie beschrijven 5 2.1. Verbeterthema’s Op basis van de bevindingen van de nadere analyse hebben wij de volgende verbeterthema’s vastgesteld: 1: Sociale veiligheid en zicht op de beleving van de veiligheid 2: Efficiënt gebruik van de onderwijstijd 3: Structuur in de zorg en begeleidingstrajecten 4: Structuur in de zorg voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten 5: Burgerschap en sociale integratie De verbeterthema’s worden in de volgende subparagrafen nader uitgewerkt. Per thema worden de indicatoren genoemd die verbetering behoeven. Vervolgens wordt de aanpak per verbeterthema beschreven. 6 2.2.1: Sociale veiligheid en zicht op de beleving van de veiligheid De 3 genoemde onderwerpen zijn verwoord in doelstelling 2 en 3. Er is een aparte doelstelling 3 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 1 Leerkrachten hebben zicht op beleving van de veiligheid door de leerlingen Indicator Zie ook doelstelling 2 1 Incidenten, de aard, de frequentie en afhandeling ervan in zijn in beeld gebracht 2 De beleving van veiligheid is gemeten 3 In school is een instrumentarium beschikbaar om het welbevinden en de sociale competentie van de leerlingen te meten N.B. Zodra we de beschikking krijgen over een leerling-enquête over de beleving van veiligheid willen we deze betrekken bij de aanpak Evaluatie Tijdens de vergadering van 18 juni 2013 Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? (zichtbaar en meetbaar) Sociaal emotionele ontwikkelingen -In Parnassys is in het kader van zorg een onderdeel sociaal emotionele ontwikkeling ( ‘’Zien’’). -In school wordt m.i.v. november 2012 ” Zien” ingevoerd. In ” Zien” is een scorelijst per leerling en een groepsoverzicht per onderdeel. -Binnen “” Zien”” zijn de volgende onderdelen beschikbaar. Betrokkenheid, welbevinden,sociaal initiatief, sociale flexibiliteit, sociale autonomie, impulsbeheersing, inlevingsvermogen. Voor de schooljaren 2012-2013 en 2013 – 2014 kiezen we voor de onderwerpen betrokkenheid en welbevinden -De scorelijst wordt 1 x per jaar ingevuld: rond de herfstvakantie en de tweede keer voor individuele zorgleerlingen 2 maanden later nog een keer -Met de gegevens uit “ Zien’’ kan het onderwijsprogramma direct aansluiten bij het ontwikkelingsniveau van kinderen, de hele groep en de school ( 3 niveau’s). Met ‘’Zien”’ signaleren we dus niet alleen, maar hebben we ook handvatten voor het onderwijs in sociale competentie. -We kunnen en gaan de score ieder afnamemoment bekijken. Ook is het mogelijk meerdere afnamemomenten met elkaar te vergelijken in de vorm van schoolloopbaanoverzichten (leerling- en groepsniveau) en trendanalyse-overzichten (schoolniveau). - Er is een keuze gemaakt voor de aanpak van onderwijs in sociale competentie voor de leerling, de groep en school 7 In het schooljaar 2012- 2013 -De informatie van elke groep wordt voor 1 december 2012 door de leerkrachten ingevuld voor elke leerling. -In de maand april worden de gegevens per groep besproken met de leerkracht de, IB’er en de directeur. -Op basis van deze gegevens wordt een groepsplan gemaakt en eventueel een individueel handelingsplan -Voor eind april worden de gegevens per groep door de IB’ er de directeur besproken en geanalyseerd op een mogelijke schoolaanpak. -De mogelijke schoolaanpak wordt besproken in de teamvergadering over zorg van dinsdag 1 december 2012 -De evaluatie van de SEO vindt plaats in de teamvergadering van dinsdag 18 juni 2013 -Voortaan vindt dit traject 2 maal per schooljaar plaats. -De planning is in de maand november en maart van enig schooljaar Tijdpad 1 maart 2013 – 18 juni 2013 Aantal uren 20 In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Parnassys Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? Een maal per schooljaar wordt in de maand oktober de cyclus onderzoekanalyse-plannen-evaluatie uitgevoerd De directeur is verantwoordelijk voor de borging 8 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 2 Leerkrachten zijn in staat om sociale veiligheid en een positieve beleving ervan door kinderen te waarborgen. Indicator -Er is een leerling- groeps- en schoolaanpak . Deze aanpak is te vinden in Parnassys. Zie ook doelstelling 1 Evaluatie Tijdens de teamvergadering van 18 juni Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? Tijdpad -De afname van de “Zien”, omgezet in individueel, groeps- en schoolaanpak - Twee maal een groepsbezoek door de directeur in de periode tussen 1 april en 1 juni 2013 -Bespreken van de aanpak per leerling en groep door de IB’ er en directeur met de leerkracht met daarbij het zwaartepunt op het handelen van de leerkracht. -Bespreken van de leerling- groeps- en schoolaanpak in de teamvergadering van 4 april 2013 1 april 2013 – 1 juli 2013 Aantal uren 20 In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? -Verslagen groepsbezoeken -Verslag teamvergaderingen -Persoonlijk ontwikkelingsplan leerkrachten n.a.v. *Eigen wensen leerkracht *Advies van de directeur Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? De directeur is verantwoordelijk voor de borging (zichtbaar en meetbaar) 9 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 3 Leerkrachten zijn in staat om sociale veiligheid en een positieve beleving ervan naar elkaar te waarborgen. Indicator -Leerkracht gaan op professionele wijze met elkaar om -Leerkrachten geven aan zich prettig en veilig te voelen op school -Bij onduidelijkheden tussen leerkrachten worden zij verzocht in een onderling gesprek deze onduidelijkheid op te heffen. -De aanpak is gekozen i.v.m. de koppeling met doelstelling 1 en 2 -In de individuele gesprekken met leerkrachten zal de directeur standaard het onderwerp aan de orde stellen Evaluatie Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -De directeur zal bij ontstane onduidelijkheden de betreffende leerkrachten nadrukkelijk vragen dit onderling op te heffen -De directeur kan gevraagd worden bij dit gesprek aanwezig te zijn en de functie van onafhankelijke, bemiddelende gespreksleider in te nemen (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Formeel vanaf 1 februari 2013. Informeel vanaf 1 januari 2013 Aantal uren Onbekend In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? In afsprakenlijst Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -Elk individueel teamlid is verantwoordelijk voor de sociale veiligheid van zichzelf en de collega’s en een positieve beleving ervan naar. -Collega’s geven naar elkaar aan of er meet een juiste wijze met elkaar omgegaan wordt. -De directeur is verantwoordelijk voor de aanpak. 10 2.2.2: Efficiënt gebruik van de onderwijstijd Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 4 Indicator Er is een goede planning en verdeling van de tijd over de verschillende vak- en vormingsgebieden -Er is een planning en verdeling van de tijd over de verschillende vakgebieden per groep -Er is een planning en verdeling van de tijd over de verschillende vakgebieden per school Evaluatie 1 maart 2013 Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -De verdeling per groep en per school wordt besproken en vastgesteld -De verdeling per groep en per school wordt voorgelegd aan Jan Vermeulen, regiodirecteur O2A5 - De verdeling per groep en per school wordt voorgelegd aan de MR (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Voor 22 februari gerealiseerd Aantal uren 2 uur In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? -Schoolgids Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -Schoolplan -Controle door de directeur -Jaarlijks vaststellen van de verdeling per groep en school t.b.v. rooster in de groep en schoolgids -Er komt een lijst met het aantal uren dat vastgesteld is per groep, + standaardformulieren om rooster + dagplanning op in te vullen. 11 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 5 Ordeverstoringen door kinderen die in en uitlopen worden beperkt Indicator -Er zijn afspraken binnen de school wanneer en waarom leerlingen buiten het lokaal aanwezig kunnen zijn. -Er is een onderscheid tussen leeractiviteiten en niet leer activiteiten Evaluatie Eind maart 2013 Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -Eenduidige afspraken over niet leeractiviteitengebonden aanwezigheid buiten het leslokaal ( b.v. toiletbezoek) -In principe geen huishoudelijke taken door leerlingen tijdens lestijd -Eenduidige afspraken van leeractiviteiten buiten het eigen lokaal (b.v. werken in de computerruimte, groepslezen enz). -Eenduidige afspraken rondom de controle op leerlingen buiten de eigen groep. (Eventueel inschakelen van ouders) (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Periode 1 februari 2013 – 1 april 2013 Aantal uren 2 uur In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Afsprakenlijst gedragsregels binnen de school Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -Elke leerkracht is verantwoordelijk voor zijn of haar groep -De directeur is verantwoordelijk voor de handhaving van de afspraken door de leerkracht. De directeur spreekt daar , indien nodig , de betreffende leerkracht op aan. 12 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 6 Eventuele huishoudelijke taken worden door leerlingen buiten de lestijden uitgevoerd. Indicator Er vinden in principe geen huishoudelijk activiteiten door kinderen plaats onder lestijd Evaluatie De directeur controleert regelmatig 1 maal per week op verschillende dagen naar huishoudelijk activiteiten van kinderen onder lestijd Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -Bespreken en vaststellen van de afspraak in de teamvergadering van dinsdag 29 januari (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Januari 2013 Aantal uren 1 In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Afspraken lijst team Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? De directeur bespreekt de afspraak tijdens de jaarlijkse evaluatievergadering in de maand mei. In het schooljaar 2013 -2014 wordt deze vergaderdag gepland in de jaaragenda. 13 2.2.3: Structuur in de zorg en begeleidingstrajecten Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 7 Aan de hand van de toetsgegevens van CITO en de methode gebonden toetsen worden groepsplannen gemaakt. Indicator -In elke groep zijn de groepsplannen aanwezig op het gebied van: *Technisch lezen *Begrijpend lezen *Spelling Over de onderdelen Rekenen en Taal worden afspraken gemaakt in het begin van het schooljaar 2013 - 2014 De groepsplannen worden op planmatigheid en doelgerichtheid 2 x per jaar geanalyseerd en geëvalueerd. De uitkomsten van deze evaluatie wordt gebruikt bij de nadere uitwerking van de groepsplannen Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? (zichtbaar en meetbaar) -Tot juni 2013 worden de groepsplannen gemaakt van: *Technisch lezen *Begrijpend lezen *Spelling -Vanaf juni 2013 In de maand juni/ juli worden de groepsplannen gemaakt voor de periode september – januari. Vanaf half februari worden de groepsplannen gemaakt voor de periode februari eind schooljaar. De verdeling in de standaard groepsplannen is basis-intensief–plus De activiteiten in de maand juni en februari hebben betrekking op de verdeling van de leerlingen op basis van de CITO en methodegebonden toetsen in de groepen basis-intensief–plus Tijdpad 1e fase februari- juni 2013 2e fase vanaf juni 2013 Aantal uren 40 uur per leerkracht In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? In elke groep zijn de genoemde groepsplannen aanwezig Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? De directeur bespreekt samen met de leerkracht en de IB’er 2 maal per jaar de groepsplannen. Het betreft de maand februari en juni/juli van elk schooljaar 14 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 8 -Vanaf aanvang eind groep 5 wordt voor leerlingen die niet het niveau eind groep 8 halen ontwikkelingsperspectief gemaakt (OPP) N.B. Het is mogelijk voor een lagere of hogere groep een OPP te maken. Indicator (zichtbaar en meetbaar) Er is een OPP voor elke daarvoor in aanmerking komende leerling in eind groep 5 op basis van : -Cito gegevens en de interpretatie ervan is duidelijk, dat een leerling niet met de resterende onderwijstijd het niveau van eind groep 8 behaalt om met succes de afdeling basisberoeps van het vmbo met een diploma te doorlopen. (n.b. dit kan ook voor een enkel vakgebied gelden) -Het OPP wordt gemaakt op voorstel van de leerkracht en/of de IB’ er. -Beiden maken het OPP. -Bij het OPP wordt een externe deskundige betrokken( orthopedagoog van het samenwerkingsverband of CEDgroep) -Er vinden gesprekken plaats met de betreffende ouders, verzorgers -Het betreft een individueel handelingsplan -Het individueel handelingsplan kan en mag pas uitgevoerd worden na ondertekening van het OPP door de ouders -In het schooljaar 2012-2013 wordt voor 1 juni voor de betreffende leerling(en) een OPP gemaakt -Vanaf het schooljaar 2013-2014 e.v. wordt voor de betreffende leerling(en) een OPP gemaakt voor eind schooljaar. De uitvoering van het OPP vindt plaats op de eerste dag na de zomervakantie -Voor elke betreffende leerling is er een OPP -Dit OPP is voor de uitvoering gezien en getekend door de ouders -De schriftelijke vastlegging van het OPP gebeurt in Panassys -De evaluatie en aanpassing van het OPP vindt plaats in de maanden in groep 6 , 7 en 8 januari en juni Tijdpad 1 februari - 1 juni 2013 Aantal uren 10 uur per leerling In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Parnassys Welke afspraken wordener gemaakt om het resultaat vast te houden? - -De leerkracht van groep 5 is eerste verantwoordelijke voor het OPP. -De leerkracht van de komende groep 6 gaat voor informatie in overleg met de leerkracht van groep 5 -Wordt het OPP in een andere groep gemaakt dan is de betreffende groepsleerkracht eerste verantwoordelijke voor het OPP. -De directeur is verantwoordelijk voor de procedure t.a.v. het OPP N.B. Betreft het een leerling uit een andere groep dan is de betreffende leerkracht eerste verantwoordelijke en wordt informatie verzameld met de leerkracht in de voorgaande groep Evaluatie Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? - 15 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 9 Indicator Individuele hulpplannen moeten concrete, haalbare doelen bevatten. De activiteiten zijn vastgelegd in het hulpplan -Er is een beperkt aantal individuele hulpplannen, omdat we werken met groepsplannen. -De individuele hulpplannen zijn besproken met en door de ouder(s ) ondertekend Evaluatie De hulpplannen worden 1 x per 6 weken op planmatigheid en doelgerichtheid geanalyseerd en geëvalueerd. Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -Inventariseren van de hulpplannen per groep -Maken van individuele hulpplannen op basis van de CITO en SEO(zien) toetsen -Uitvoering van de hulpplannen in de groep -Eventuele uitvoering van de hulpplannen thuis -Gesprekken met ouders over het hanteren van de hulpplannen en de evaluatie ervan (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Februari – maart 2012 Aantal uren 5 per hulpplan In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Parnassys Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -De leerkrachten zijn verantwoordelijk voor het maken van de groeps- en hulpplannen in de maand februari/ maart en juni van enig schooljaar. -Zij maken dit in overleg met de IB’’ er en de directeur -De directeur is verantwoordelijk voor het daadwerkelijke maken en uitvoeren van de groepsplannen en eventuele individuele hulpplannen in de groep . 16 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 10 Er wordt een gedeelde en werkbare visie op onderwijs en zorgtrajecten ontwikkeld. Indicator -Zorgtrajecten , bestaande trajecten, afspraken en procedures zijn afgesproken en corresponderen met de afspraken in het samenwerkingsverband -Er is een eenduidige, gedeelde visie over onderwijs Evaluatie Juni 2013 Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? (zichtbaar en meetbaar) Zorgtraject -Bespreken van het zorgtraject van het samenwerkingsverband -Bespreken van de overeenkomsten en verschillen van het zorgtraject van de school en samenwerkingsverband -Definitieve vaststelling van het zorgtraject in de school. Tijdpad Visie op onderwijs -Bespreken van de visie op onderwijs uit de schoolgids en jaarplan -Formuleren van eventuele bestaande afwijkingen in de school -Vaststellen van de onderwijsvisie van de school -Zorgtraject periode februari – april 2013 -Visie op onderwijs periode april 2013 – juni 2013 Aantal uren 4 per onderwerp In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Schoolplan en schoolgids Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? De directeur is verantwoordelijk voor de uitvoering van het zorgtraject en de visie rondom onderwijs in de school. 17 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 11 Bestaande trajecten, afspraken en procedures in het kader van onderwijsvisie en zorg worden geëvalueerd en waar nodig veranderd. Indicator -Er is een eenduidige, door het team gedragen trajecten, afspraken en procedures in het kader van onderwijsvisie en zorg in de school. -De uitkomsten van het traject worden voorgelegd aan de medezeggenschapsraad en het bevoegd gezag, O2A5, van de school. - Er is bij alle teamleden, de medezeggenschapsraad en het bevoegd gezag duidelijkheid over de wijze en tijdstippen waarop zorg en onderwijsvisie geëvalueerd en eventueel bijgesteld wordt. Evaluatie Juni 2013 Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -Bespreken trajecten , afspraken en procedures van: * onderwijsvisie * zorgaanpak in de school -Vaststellen van de trajecten, afspraken en procedures -Eventueel voorstellen van aanpassingen -Plannen van de voorstellen (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Periode april – juni 2013 Aantal uren 6 per leerkracht In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Appendix bij het schoolplan 2012-2016 Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -De directeur zorgt voor de borging 18 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 12 Een objectief en genormeerd observatie- en registratiesysteem (CITO en SEO) wordt ingevoerd om de ontwikkeling van de leerlingen in groep 1 en 2 op alle domeinen in kaart te brengen Indicator De leerkracht van groep 1 en 2 gebruikt: - Observatielijst Zien (SEO) - CITO LVS Taal voor Kleuters - CITO LVS Rekenen voor Kleuter -CITOvolgsysteem Taal en Rekenen voor kleuters in januari en begin juli -Observatielijst Zien : Groep 1 in maart Groep 2 in november Evaluatie Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? (zichtbaar en meetbaar) -In de maand januari en begin juli worden de CITOvolgsysteem Taal en Rekenen voor kleuter afgenomen. -In de maanden november en maart wordt de observatielijst Zien voor kleuters ingevuld door de leerkracht -De onderwijsassistent is actief behulpzaam bij het toetsen van de leerlingen van groep 1 en 2 Tijdpad Periode februari - juli 2013 Aantal uren 25 In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Groepsplannen en vastgelegde en gearchiveerde uitkomsten van de informatie uit: De observatielijst van SEO (zien) -Het CITOvolgsysteem Taal voor kleuters -Het CITOvolgsysteem Rekenen voor kleuters De IB’ er van de school heeft 2 maal per jaar een overleg met de leerkracht groep 2 over de uitkomsten van : -De observatielijst van SEO (zien) -Het CITOvolgsysteem Taal voor kleuters -Het CITOvolgsysteem Rekenen voor kleuters In dat gesprek komt ook de opzet van de groepsplannen van groep 1 en 2 aan de orde. Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? 19 2.2.4: Structuur in de zorg voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 13 Maak trendanalyses met voldoende ambitieuze streefdoelen voor alle vakgebieden Indicator -In school wordt 2 maal per jaar, gekoppeld aan de gegevens van Citotoetsen en “Zien”” een trendanalyse gemaakt -De trendanalyse wordt gemaakt na de toetsperiodes februari en juni/juli - In de trendanalyse van juni worden de resultaatgegevens van de Cito eindtoets groep 8 ”meegenomen” - De trend analyses geven minimaal informatie over de vakgebieden *De observatielijst van SEO ( zien) *Het CITOvolgsysteem Taal voor kleuters *Het CITOvolgsysteem Rekenen voor kleuters *Technisch lezen *Begrijpend lezen *Spelling -Schooljaar 2012-2013 *Rekenen *Taal Over beide onderdelen worden dan nadere afspraken gemaakt . Evaluatie -In de teamvergaderingen over alle groepsresultaten is de trendanalyse een vast onderdeel. Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? Fase 1: -De IB’er en de directeur maken de trendanalyses voor in de maand maart en juni 2013 n.a.v. de gegevens uit ” Zien” en de Citotoetsen (zichtbaar en meetbaar) Fase 2: -De directeur en de IB’er geven “ scholing” aan de leerkrachten op welke wijze trendanalyses gemaakt worden in de maand september van het schooljaar 2013 -2014 Tijdpad Fase 1: periode maart juni 2013 door IB’er en directeur Fase 2: Scholing in september 2013 Directeur en IB’er 24 Team 8 Parnassys Aantal uren In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? 2 maal per cursusjaar wordt een trendanalyse gemaakt van de resultaten en opgeslagen in Parnassys. 20 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 14 Zorg voor een kwaliteitszorgsysteem, integraal Indicator In de school is een duidelijk, eenduidig en eenvoudig te hanteren kwaliteitszorgsysteem Evaluatie Document is aanwezig Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? (zichtbaar en meetbaar) -Invullen van de vragenlijst integraal -Bespreken van de uitkomsten met het team -Overleg met de collega directeuren binnen O2A5 over de gehanteerde systemen met als doel afstemming -Eventueel onderzoek naar een effectief , digitaal in te voeren systeem Tijdpad Periode februari – mei 2013 Aantal uren 24 voor de directeur 2 uur per leerkracht -Het liefst in Parnassys -Eventueel in een apart digitaal document In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -De directeur voert de concrete verbeteracties uit -Hij doet verslag van de activiteiten in de teamvergaderingen -In de teamvergadering van mei komt de directeur met een onderbouwd voorstel naar het team -Het praktisch gebruik van een kwaliteitsinstrument 21 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 15 Koppel verbetertrajecten aan beoogde uitkomsten, resultaten en controle en vastlegging Indicator -De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. -Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ( met handelingsplan of OPP) ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. Leerstofaanbod: -De leerinhouden voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde worden aan voldoende leerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8. -De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaar aan Om bovenstaande te realiseren moeten er vijf stappen worden ondernomen, welke uiteindelijk een cyclus vormen die door de school wordt gehanteerd. Het vaststellen van schoolstandaarden en ambities Keuze voor het onderwijsarrangement Keuze voor een element uit het onderwijsleerproces Verbeteren van het onderwijsleerproces Evaluatie van de leerresultaten Evaluatie Eind schooljaar 2012-2013 Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? -Schoolstandaarden en ambities zijn vastgesteld -Keuze voor groepsplannen, handelingsplannen en OPP’s liggen vast -Er is een planning gemaakt voor het invoeren van de aanpak van het onderwijscontinuüm in het schooljaar 2013 - 2014. Met het onderwijscontinuüm worden de onderdelen keuze voor een element uit het onderwijsleerproces, het verbeteren van het onderwijsleerproces en de evaluatie van de leerresultaten aangepakt (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad April – juni 2013 Aantal uren 8 per leerkracht In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Parnassys 22 Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? De aanpak van het onderwijscontinuüm houdt in, dat via de PDCA methode afspraken geëvalueerd en eventueel aangepast worden. 23 2.2.5: Burgerschap en sociale integratie Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 16 Ontwikkel een visie op burgerschap en sociale integratie en geef hier een planmatige invulling aan Indicator -Het in de school aanwezige en goedgekeurde plan van aanpak actief burgerschap is ingevoerd. Indicatoren daarbij zijn: - - de leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen (KD1) de leerlingen leren zich zelfredzaam te gedragen in sociaal opzicht (KD2) de leerlingen leren de hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger (KD3) de leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen (KD4) de leerlingen leren de hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen en leren om respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen (KD5) de leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu (KD6) Evaluatie In de teamvergadering van 18 juni wordt het plan geëvalueerd Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? In het plan van aanpak staan per groep concrete doelen geformuleerd. In de periode januari-maart 2013 onderzoekt de directeur of de concrete doelen herkenbaar zijn in het reguliere onderwijsaanbod in de groepen. Een eventuele aanscherping van de aanwezige onderwerpen zal door hem aangegeven worden. Onderwerpen, welke op dit moment niet aanwezig zijn in het regulier onderwijsaanbod worden ingevoerd in het schooljaar 2013-2014 In het kader van het aantal verbeteractie wordt naar de bijlage verwezen (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Januari – maart 2013 onderzoek door de directeur April - juni 2013 uitvoering door de leerkrachten van de onderwerpen, welke in het reguliere onderwijsaanbod zitten Schooljaar 2013 – 2014 overige onderwerpen. Aantal uren Voor de leerkrachten 5 Voor de directeur 24 In het toe te voegen evaluatiehoofdstuk van het plan “Actief Burgerschap” In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? Jaarlijks wordt in de laatste teamvergadering van het jaar de resultaten van het onderwijs geëvalueerd. Het onderwerp actief burgerschap is een onderdeel van deze evaluatie 24 Uitwerking Plan van Aanpak Doelstelling 17 Indicator Evaluatie Welke concrete verbeteracties worden er afgesproken? Verantwoording visie , de wijze van invulling en wijze van evaluatie beschrijven Op school worden regelmatig evaluatieve momenten vastgesteld. Het betreft: -De evaluatie van sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen -De Cito toetsen -De methode gebonden toetsen -De overdracht van de groepen eind schooljaar -Het maken van groepsplannen -De evaluatie eind schooljaar van de teamactiviteiten -De evaluatie eind schooljaar van het teamactiviteiten -De bijeenkomsten worden gepland en uitgevoerd. -Verslagen worden van de bijeenkomsten gemaakt (zichtbaar en meetbaar) Tijdpad Periode 1 februari 2013 – 1 juli 2013 Aantal uren 24 per leerkracht In welke documenten wordt het resultaat vastgelegd? - Parnassys -Vergaderverslagen Welke afspraken worden er gemaakt om het resultaat vast te houden? -Controle door de i b’er en directeur op de aanwezigheid van verslagen, invoeren in Parnassys . -Plannen van de betreffende bijeenkomsten per komend schooljaar 25 Hoofdstuk 3. Schematische weergave plan van aanpak Onze doelstellingen worden bereikt door activiteiten uit te voeren. De activiteiten worden ingedeeld in onderstaande perioden: periode 1: 1 januari 2013 – 1 februari 2013 periode 2: 1 februari 2013 – 1 juli 2013 periode 3: 1 september 2013 – 31 december 2013 periode 4: 1 januari 2014 1 juli 2014 – In onderstaand overzicht worden de activiteiten weergeven. De opbrengsten worden geformuleerd, tevens worden de tijdstippen van bespreken en invoering genoemd. PLANNING Activiteit Planning Bespreken en vaststelling Goedkeuren plan van aanpak Januari 2013 2: Leerkrachten zijn in staat om sociale veiligheid en een positieve beleving ervan door kinderen te waarborgen. 1 april - 1 juli 2013 3: Leerkrachten zijn in staat om sociale veiligheid en een positieve beleving ervan naar elkaar te waarborgen. 1 februari -1april 2013 In team dinsdag 15 januari In MR dinsdag 29 januari In bestuur O2 A5 2.2.1. Thema: Sociale veiligheid en zicht op de beleving van de veiligheid 1: Leerkrachten hebben zicht 1 maart – 18 juni 2013 op en beleving van de veiligheid door de leerlingen 2.2.2. Thema: Efficiënt gebruik van de onderwijstijd 4: Er is een goede planning en verdeling van de tijd over de verschillende vak- en vormingsgebieden 5: Ordeverstoringen door kinderen die in en uitlopen worden beperkt 6: Eventuele huishoudelijke taken worden door leerlingen buiten de lestijden uitgevoerd. 1 februari -1april 2013 1 februari -1april 2013 januari 2013 26 invoering 1 februari 2013 2.2.3. Thema: Structuur in de zorg en begeleidingstrajecten 7: Aan de hand van de toetsgegevens van CITO en de methode gebonden toetsen worden groepsplannen gemaakt. 1e fase februari- juni 2013 2e fase Vanaf juni 2013 8: Vanaf aanvang groep 6 wordt voor leerlingen die niet het niveau eind groep 8 halen ontwikkelingsperspectief gemaakt (OPP) 1 februari - 1 juni 2013 9 : Individuele hulpplannen moeten concrete, haalbare doelen bevatten. De activiteiten zijn concreet omschreven tot die doelen moeten leiden en zijn vastgelegd in een plan Februari – maart 2013 10: Er wordt een gedeelde en werkbare visie op onderwijs en zorgtrajecten ontwikkeld. Zorgtraject februari april 2013 11:. Bestaande trajecten, afspraken en procedures in het kader van onderwijsvisie en zorg worden geevalueerd en waar nodig veranderd. April – juni 2013 12: Een objectief en genormeerd observatie- en registratiesysteem (CITO en SEO (zien)) wordt ingevoerd om de ontwikkeling van de leerlingen in groep 1 en 2 op alle domeinen in kaart te brengen Februari – juli 2013 Visie op onderwijs april – juni 2013 2.2.4. Thema: Structuur in de zorg voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten 13: Maak trendanalyses met voldoende ambitieuze streefdoelen voor alle vakgebieden Fase 1 maart – juni 2013 Fase 2 september 2013 27 14:Zorg voor een kwaliteitszorgsysteem 15:Koppel verbetertrajecten aan beoogde uitkomsten, resultaten, controle en vastlegging Februari –maart 2013 2.2.5. Thema : Burgerschap en sociale integratie 16:Ontwikkel een visie op burgerschap en sociale integratie en geef hier een planmatige invulling aan April – juni 2013 17: Verantwoording visie, de wijze van invulling en evaluatie beschrijven Februari – juli 2013 28 Hoofdstuk 4: Perspectief na het uitvoeren van de 5 thema’s in het verbeterplan Nadat we de zorgaanpak in de school gerealiseerd hebben, willen we in de school nog een stap verder gaan. Op basis van de gegevens gaan we proberen het niveau van de school op een hoger niveau te brengen. We verwachten dit te realiseren door het invoeren van het onderwijscontinuüm in de school voor kwaliteit en het planmatig uitvoeren van verbeteractiviteiten. Wat wordt met het bedoeld: Het onderwijscontinuüm is een denk- en werkwijze voor passend en opbrengstgericht onderwijs. De kern van datagestuurd en opbrengstgericht werken is, dat we de gegevens benutten om sturing te geven aan de kwaliteit van ons onderwijs. Het onderwijscontinuüm biedt een inhoudelijk en praktisch antwoord op deze beleidsthema’s. Het geheel sluit aan bij het doel van datagestuurd en opbrengstgericht werken om de leeropbrengsten te verhogen. Als we werken volgens het onderwijscontinuüm, stellen we per vakgebied - bijvoorbeeld taal of rekenen - een groepsplannen samen. .Dus niet voor iedere leerling een apart plan, maar een aanpak voor groepen van leerlingen met dezelfde onderwijsbehoeften. Dit houdt het hanteerbaar. Alle groepsplannen samen vormen een sluitend continuüm, waarmee wij concreet aan de slag kunnen In onderstaand schema wordt het onderwijscontinuüm weergegeven: 29 lkj Onderwijscontinuüm We denken het onderwijscontinuüm te realiseren met da aanpak binnen Parnassys . (Zie bijlage 4) 30 Hoofdstuk 5: Het logboek Met de invoering van onderstaand logboek ( Zie bijlage ) willen we aangeven, dat er uitvoering gegeven wordt aan de gemaakte afspraken in het verbeterplan. De uitvoeringsbesluiten worden geformaliseerd en eventuele vervolgafspraken genoteerd. In het logboek wordt nadrukkelijk omschreven welke acties de directeur onderneemt om de gemaakte afspraken daadwerkelijk in de groepen en binnen de school structureel uitgevoerd worden. Middelen voor deze aanpak zijn de groepsbezoeken, de voortgangs-, functionerings- en beoordelingsgesprekken zoals in de aanpak van O2A5 verwoord zijn. Het structureel terugkeren van de onderwerpen op de teamvergaderingen is daarbij uitgangspunt. In de planning van de teamvergadering zal in het begin van het schooljaar de onderwerpen aangegeven worden. Daarnaast is er voortaan twee weken voor het einde van het schooljaar een evaluatie vergadering over het totale onderwijsgebeuren in de school. Vanzelfsprekend zullen daar onderwerpen uit voortvloeien welke in de planning meegenomen worden. Bijlage: Logboek plan van aanpak. ( Wordt later verplaatst naar bijlagen) Logboek plan van aanpak lLo Contact gegevens van de school Naam school OBS Het Tweespan O Adresgegevens Dr. Van Linden Tolstraat 1 4209 AL Schelluinen E-mail Brinnummer Bevoegdgezag Naam Bestuur Adresgegevens [email protected] 07FZ01 E-mail Contactpersoon N O O2A5 Dam 1 4241 BL Arkel 0183-566690 [email protected] Jan Vermeulen (regiodirecteur) 31 Logboek vanaf 1 januari 2013 Datum a Onderwerp uit het verbeterplan Betrokkenen Inhoud Welke actie volgt hierop, wat is nodig Wat is de opbrengst en op welke wijze is dit zichtbaar in de groep, school at Evaluatie Op welke wijze geborgd door de directeur 32 Hoofdstuk 6: Communicatie van het Plan van Aanpak De wijze waarop het plan van aanpak wordt gecommuniceerd wordt in dit hoofdstuk beschreven. Elke school heeft namelijk te maken met verschillende groepen betrokkenen, zoals kinderen, ouders, directie en medewerkers, schoolbestuur, medezeggenschapsraad, ouderraad en externe partijen als de gemeente of andere scholen. Om de informatie uitwisseling met betrekking tot de plan van aanpak tussen alle betrokkenen zo goed mogelijk te laten verlopen, zal gewerkt worden met een specifiek communicatieschema, getiteld: “Communicatieschema Plan van aanpak”. Enerzijds willen we met dit plan zichtbaar maken wat er in de school gebeurt, het is goed om ervaringen uit te delen en verbeteringen te laten zien. Anderzijds betekent dit zichtbaar zijn, transparantie, het open staan voor samenwerking, want dat vinden wij essentieel. Kortom de communicatie moet leiden tot: Informatie uitwisseling Participatie bevordering van kinderen, ouders, leerkrachten, bestuur,externen. Positieve beeldvorming bevorderen en uitdragen Resultaten benoemen en bekend maken De communicatie wordt langs meerdere sporen ingezet: 1.Informatieuitwisseling en communicatie op schoolteamniveau Duidelijkheid en betrokkenheid scheppen bij leden van het schoolteam . Dat vereist communicatie tussen alle betrokken in de school. 2. Informatieuitwisseling en communicatie op bestuursniveau Duidelijkheid en betrokkenheid scheppen bij bestuur en directies van de overige O2A5 scholen over beoogd verloop en resultaten van de ontwikkeling van de school. Dat vereist communicatie tussen bestuur en management van de school en communicatie in het directie-overleg. 3. Informatieuitwisseling en communicatie op ouderniveau Duidelijkheid en betrokkenheid scheppen bij ouders over beoogd verloop en resultaten van de ontwikkeling van de school. Dit vereist communicatie met ouders, directie en schoolteam. 4. Informatieuitwisseling en communicatie met externen Duidelijkheid en betrokkenheid scheppen bij externe organisaties communicatie met externen zoals de onderwijsbegeleidingsdienst en inspectie. Onderstaand schema geeft op hoofdlijnen weer wat er en zo mogelijk wanneer, op welke wijze en aan wie gecommuniceerd zal worden. 33 COMMUNICATIE OVER HET VERBETERPLAN Wie Hoe Schoolteam teamvergaderingen Mondeling Schriftelijk Wanneer X Bestuursniveau MT-vergaderingen Ouders Externen X X X MR Alle ouders X X X X Inspectie X X 34 Planning teamvergadering Planning MTvergaderingen -Vergaderschema MR - nieuwsbrief, - informatie-avond -Plan van aanpak -Voortgangsrapportage per periode Bijlagen: Bijlage 1: Actief burgerschap obs Het Tweespan 2012-2013 (wordt later toegevoegd) Bijlage 2 : Het Logboek Bijlage 3: Het vergaderschema in het kader van verbeterplan door het team in de periode 1 januari – 19 juli 2013 Bijlage 4: Integraal van Parnassys , analysemodel beoordeling tussentijdse opbrengsten + planning 35 Bijlage 1: Actief burgerschap obs Het Tweespan 2012-2013 obs Het Tweespan Schelluinen 2012 - 2013 36 Inhoudsopgave Inleiding Hoofdstuk 1 : Actief Burgerschap: een nadere kennismaking Hoofdstuk 2 : Visie op actief burgerschap Hoofdstuk 3 : Actief Burgerschap: een doel en een middel Hoofdstuk 4 : Actief Burgerschap: Hoe leren we dit aan? Hoofdstuk 5 : Actief Burgerschap op Het Tweespan gekoppeld aan de Kerndoelen Primair Onderwijs Hoofdstuk 6 : Actief Burgerschap: tegenwoordige en toekomende tijd 37 Inleiding Het ‘zijn’ op een basisschool heeft een paar unieke kenmerken. Het is de ontmoetingsplaats waar alle kinderen voor het eerst verkeren in grote groepen leeftijdgenoten met alle verschillen van dien. Op een school leren kinderen om te gaan met verschillen en om samen te werken op basis van gelijkwaardigheid. Ook leren kinderen functionele relaties aan te gaan met een relatief grote groep onbekende volwassenen. Dit alles vindt in beginsel plaats binnen de veilige muren van de school. Om te kunnen functioneren binnen de maatschappij is echter meer nodig. Scholen laten veelal kinderen op passieve wijze kennis maken met de relaties die de school aangaat. Gastlessen, culturele uitstapjes, en dergelijke worden geïnitieerd door de school en laten geen ruimte voor de actieve betrokkenheid van de leerlingen. Leerlingen van ‘Het Tweespan’ moeten de gelegenheid krijgen zich actief in te zetten voor de omgeving waarin zij leven. In veel gevallen is dit ook al het geval, maar door het inzichtelijk maken van de positie van de school in deze, kunnen wij het burgerschapsaanbod ‘rijker’ implementeren binnen ons onderwijsaanbod. Onze leerlingen moeten met open vizier de wereld in kunnen kijken. 38 Hoofdstuk 1 : Actief Burgerschap: een nadere kennismaking Onder Actief Burgerschap wordt verstaan: Het zelfstandig verantwoordelijkheid nemen door leerlingen voor gemeenschapsbelangen binnen en/of buiten de school.De Onderwijsraad heeft in deze zes kerndoelen geformuleerd waar het primair onderwijs aan moet voldoen inzake Actief Burgerschap: 1. de leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen 2. de leerlingen leren zich zelfredzaam te gedragen in sociaal opzicht 3. de leerlingen leren de hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger 4. de leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen 5. de leerlingen leren de hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen en leren om respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen 6. de leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu Kinderen en jongeren moeten initiatief nemen, zelf keuzes maken en de consequenties van die keuzes leren dragen. Zij moeten de kans krijgen om actief ervaringen op te doen met - participeren meedenken meebeslissen uitvoeren keuzes maken verantwoordelijkheid dragen Mogelijkheden daartoe moeten worden gezocht binnen en buiten de schoolmuren. Alle jongeren maken deel uit van de maatschappij en vervullen daarin vaak al verantwoordelijke taken. Naast deze kwantitatieve opvatting is ook het kwalitatieve aspect van burgerschapsvorming van groot belang. Het belang hechten aan en je betrokken voelen bij zijn van grote meerwaarde. Ook het aspect van de sociale verbondenheid van het geliefd, belangrijk en welkom voelen mag niet onderschat worden. Jongeren moeten serieus worden genomen, het recht hebben om ‘jong’ te zijn, maar tegelijkertijd erkend worden als medeburger. Een medeburger die aan het leren is om het leven en de samenleving waarin ze zich bevinden vorm te geven. Dit vraagt een duidelijke pedagogische aanpak. De meerwaarde op didactisch vlak van Actief Burgerschap zit vooral in het stimuleren van het opdoen van ervaringen binnen en buiten de school en in het betrekken van die ervaringen bij het onderwijs. 39 Hoofdstuk 2: Visie op burgerschap Burgerschapskunde wordt op onze school niet als apart vak gegeven. De aspecten die op burgerschap betrekking hebben komen bij ons vooral aan de orde bij de wereldoriënterende vakken Wij vinden burgerschap belangrijk omdat wij graag willen dat onze leerlingen burgers worden die: - respect hebben voor iedereen in de maatschappij. Dus ook voor mensen met een andere cultuur, een ander geloof, een ander geslacht of geaardheid. - leven volgens algemeen geldende waarden en normen. - niet alleen rekening houden met zichzelf, maar ook beseffen dat er anderen op de wereld zijn en dat ze dus ook leren rekening te houden met andere mensen. - sociaal vaardig zijn en weten hoe ze zich in de maatschappij behoren te gedragen en maatschappelijk betrokken en bewust zijn. - het belang kennen van helpen van anderen door deel te nemen aan acties voor kinderen die het minder goed hebben. - stilstaan bij het verleden en weten waarom bepaalde gebeurtenissen belangrijk zijn voor de manier waarop wij nu leven. Hoofdstuk 3 : Actief Burgerschap: een doel en een middel Allereerst is het bevorderen van Actief Burgerschap in het onderwijs een (maatschappelijk) doel op zich. Actief Burgerschap richt zich daarbij op: - het opdoen van (positieve) ervaringen met het dragen van verantwoordelijkheid, initiatief, besluitvorming en het tot nut zijn voor de samenleving het zich oriënteren op de eigen groep, school, omgeving en maatschappij identiteitsvorming door eigen mogelijkheden en talenten te verkennen deelnemen aan een gemeenschap en functioneren in intermenselijke verhoudingen buiten die van leerling-leraar gelegenheid bieden tot het vormen van een emotionele relatie met onderwijsinhouden Ten tweede is Actief Burgerschap ook een afgeleid doel van diverse bestaande onderwijsactiviteiten waaronder: - het ontwikkelen van sociale competenties - de maatschappijvakken - ethische oriëntatie - het integreren van (buitenschoolse) ervaringen in het onderwijs - educaties en projecten rond milieu, mensenrechten, gezondheid en de multiculturele samenleving Ten derde is Actief Burgerschap een middel om andere doelen te bereiken zoals: - het leren verbeteren in brede zin - het vergroten van de motivatie - het ontwikkelen van zelfbeeld en geloof in eigen kunnen - het ontwikkelen van sociale verbondenheid en respect voor anderen - het gebruik maken van complexe authentieke situaties bij het leren - het concretiseren van schoolse kennis en vaardigheden - het leveren van een bijdrage aan buurt en samenleving - het stimuleren van activerende werkvormen en participatie binnen de school 40 Hoofdstuk 4 : Actief Burgerschap: Hoe leren we dit aan? Actief Burgerschap is een deel van de pedagogische opdracht van scholen. Dit betekent, dat de school niet kan volstaan met het aanbieden van traditionele kennis uit de schoolvakken die zich daarvoor lenen. Actief Burgerschap is niet louter te ontwikkelen door overdracht van kennis of het beoordelen van werkstukken, proefwerken en toetsen op de overge-gedragen kennis m.b.t. burgerschapsvorming. Kennisoverdracht heeft in deze context maar een beperkte meerwaarde. Actief Burgerschap leer je door te doen, door te ervaren wat het is. Het ‘ervaringsleren’ is een natuurlijke en vanzelfsprekende manier van leren, die zich niet beperkt tot de school. De school is een uitermate geschikte leerplaats om deze manier van leren op een gestructureerde manier tijd, ruimte en plaats te geven. De school zal in dit geval ruimte moeten bieden voor en aandacht schenken aan: - de wereld binnen en buiten de school gemeenschapsbelangen reflectie elders opgedane leerervaringen Op ‘Het Tweespan’ bieden wij kinderen in ruime mate en op gelijkmatig verdeelde wijze ruimte om zich met het bovenstaande op zinvolle wijze bezig te houden. De in hoofdstuk 1 en 4 aangegeven kerndoelen zijn gekoppeld aan de activiteiten die gedurende de gehele schoolloopbaan worden aangeboden. Deze activiteiten voldoen in meer en mindere mate aan de, door de Onderwijsraad, geformuleerde kerndoelen. Door het evenwicht te zoeken binnen het activiteitenaanbod en de daaraan gekoppelde kerndoelen is het mogelijk balans te ontdekken binnen het aanbod inzake Actief Burgerschap. ‘Het Tweespan’ is een school waarbinnen Adaptief Onderwijs een prominente rol speelt. Kinderen leren invloed uit te oefenen op hun eigen onderwijsleerproces binnen de door de school gestelde kaders. Daarbij houden we rekening met de drie belangrijkste basisbehoeften van kinderen: - de behoefte aan relatie (ergens bij horen) de behoefte aan competentie (ergens goed in zijn) de behoefte aan autonomie (zelfstandigheid) Rekening houden met verschillen zit verweven in ons totale onderwijsaanbod. Het zorg dragen voor een veilig schoolklimaat draagt er toe bij dat kinderen Actief Burgerschap als iets ‘normaals’ ervaren. Actief Burgerschap als maatschappelijk doel en middel heeft zich een vaste plaats verworven binnen ‘Het Tweespan’ en zit verankerd in ons onderwijs- en activiteitenaanbod. 41 Hoofdstuk 5 : Actief Burgerschap op ‘Het Tweespan’ gekoppeld aan de Kerndoelen (KD) Primair Onderwijs - - de leerlingen leren zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen (KD1) de leerlingen leren zich zelfredzaam te gedragen in sociaal opzicht (KD2) de leerlingen leren de hoofdzaken van de Nederlandse en Europese staatsinrichting en de rol van de burger (KD3) de leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen (KD4) de leerlingen leren de hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen en leren om respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen (KD5) de leerlingen leren met zorg om te gaan met het milieu (KD6) 42 Activiteiten KD KD KD KD KD KD Groep 1/2 1 2 3 4 5 6 Zorg voor de klas. + + Samenwerken + + Zelfstandig werken + Omgaan met eigen gevoelens + Omgaan met gevoelens van anderen + Luisteren en begrijpen + + Oplossingen bedenken + + Pestprotocol + + + Omgangsregels + + + Klassenregels + + + + Veilig in de wereld + Verkeerslessen + School op Seef + Kunstmenu + + Casco + + Taakspel + + 43 + Activiteiten KD KD KD KD KD KD Groep 3/4 1 2 3 4 5 6 Zorg voor de klas. + + Samenwerken + + Zelfstandig werken + Omgaan met eigen gevoelens + Omgaan met gevoelens van anderen + Gevoelens en gedachten uitspreken + Luisteren en begrijpen + Pestprotocol + Omgangsregels + + + Klassenregels samen opstellen + + + + + Verkeerslessen + School op Seef Taakspel + + + + Natuurlijk + + Veilig in de wereld + Kunstmenu + Casco + + + + + Bezoek bibliotheek Bezoek museum Taakspel Huisje boompje, beestje + Sam Sam + 44 Activiteiten KD KD KD KD KD KD Groep 5/6 1 2 3 4 5 6 Zorg voor de klas. + + Zorg voor de tuintjes + Samenwerken + Zelfstandig werken + Omgaan met eigen gevoelens + Omgaan met gevoelens van anderen + Gevoelens en gedachten uitspreken + Luisteren en begrijpen + + Oplossingen bedenken + + Verantwoordelijkheid + + Pestprotocol + + + Omgangsregels + + + Klassenregels samen opstellen + + + + + Verkeerslessen + School op Seef Taakspel + + + + + Aardrijkskundelessen + + Geschiedenislessen + + Natuurlijk + Godsdienst groep 5 en 6 + Sponsorloop sportdag + Kunstmenu + Casco + + + Bezoek bibliotheek Bezoek museum Sam Sam + 45 Activiteiten KD KD KD KD KD KD Groep7/8 1 2 3 4 5 6 Zorg voor de klas. + + Samenwerken + + Zelfstandig werken + Omgaan met eigen gevoelens + Omgaan met gevoelens van anderen + Gevoelens en gedachten uitspreken + Luisteren en begrijpen + + Oplossingen bedenken + + Verantwoordelijkheid + + Pestprotocol + + + Omgangsregels + + + Klassenregels samen opstellen + + + + + Verkeerslessen + School op Seef Taakspel + + + + Aardrijkskundelessen + + Geschiedenislessen + + Leefwereld + Zedje + EHBO + bezoek brandweer + Godsdienst groep 7 en 8 + Sponsorloop sportdag + SamSam + Unicef spreekbeurten + Bureau Halt + + + Dodenherdenking-kranslegging + Kinderpostzegels + Kunstmenu + Casco + + Scholenbezoek VO Prinsjesdag + 46 + Bezoek museum Sam Sam + 47 Hoofdstuk 5 : Actief Burgerschap: tegenwoordige en toekomende tijd We kunnen concluderen dat het onderwijs- en activiteitenaanbod op ‘Het Tweespan’ in voldoende mate bijdraagt aan Actief Burgerschap. Het spreekt voor zich dat ‘Het Tweespan’ ieder schooljaar het activiteitenaanbod evalueert en hier eventueel aanpassingen op maakt. Het toevoegen van activiteiten zal worden gekoppeld aan de kerndoelen. Hiermee wordt voorkomen dat er disbalans ontstaat binnen ons activiteitenaanbod betreffende Actief Burgerschap. Activiteiten worden alleen geschrapt als er geen disbalans ontstaat of als er een gelijkwaardige activiteit voor in de plaats komt. Op deze wijze borgen wij het Actieve Burgerschap binnen onze lerende organisatie en bieden wij plaats aan de wereld binnen en buiten onze school. 48 Bijlage 2 : Het Logboek Logboek vanaf 1 januari 2013 Datum a Onderwerp uit het verbeterplan Betrokkenen Inhoud Welke actie volgt hierop, wat is nodig Wat is de opbrengst en op welke wijze is dit zichtbaar in de groep, school at Evaluatie Op welke wijze geborgd door de directeur 49 Bijlage 3: Het vergaderschema in het kader van verbeterplan door het team in de periode 1 januari – 19 juli 2013 De vergaderfrequentie is 1 maal per 14 dagen, alternerend op dinsdag of donderdag. Dag Datum tijdstip Inhoud Donderdag 10 januari 15.45 uur – 17.15 uur Taalpilot T.Bordewijk groep1/2 Dinsdag 15 januari 15.45 uur – 17.15 uur Verbeterplan Dinsdag 29 januari 15.45 uur – 17.45 uur Verbeteronderwerp Donderdag 14 februari 15.45 uur – 17.15 uur Verbeteronderwerp Maandag 4 maart 15.45 uur – 17.15 uur Taalpilot T.Bordewijk Dinsdag 12 maart 15.45 uur – 17.15 uur Zorgbespreking/groepsplannen 4 april 15.45 uur – 17.15 uur Verbeteronderwerp Dinsdag 16 april 15.45 uur – 17.15 uur Verbeteronderwerp Donderdag 25 april 15.45 uur – 17.15 uur Verbeteronderwerp Dinsdag 21 mei 15.45 uur – 17.15 uur Verbeteronderwerp Dinsdag 4 juni 15.45 uur – 17.15 uur Zorgbespreking Dinsdag 18 juni 15.45 uur – 17.15 uur Verbeteronderwerp Dinsdag 2 juli 15.45 uur – 17.15 uur Overdracht /groepsplannen 18 juli 15.45 uur – 17.15 uur Afronden schooljaar Donderdag Donderdag 50 Bijlage 4: Integraal van Parnassys , analysemodel beoordeling tussentijdse opbrengsten + planning 51
