2012 Financieel rapport Sjoerd Groeneveld Sebastiaan van Haarlem Luuk Houdijk Nina van der Hoeven Debbie Grundel CE3A 6-11-2012 Executive summary In dit rapport zal op financieel gebied geanalyseerd worden of er een ‘go’ of een ‘no go’ gegeven wordt voor het op de markt brengen van stroopwafels in Turkije en/of Kazakhstan. Dit wordt gedaan aan de hand van het analyseren van verschillende kostenposten. Bij de machinekosten worden alle kosten behandeld die betrekking hebben op de machines. Omdat er een keuze is tussen verschillende machines of productielijnen zijn de kosten van al deze verschillende machines in kaart gebracht. De inkoopkosten omvatten alle ingrediënten die nodig zijn om de stroopwafel te kunnen maken. Zo zijn alle hoeveelheden aangegeven en alle kosten doorberekend. Daarmee komt de inkoopwaarde van een stroopwafel op €0,065. De loonkosten van Turkije en Kazakhstan zijn moeilijk te bepalen en daarom zijn de loonkosten op basis van de Nederlandse loonkosten bepaald. Daarmee wordt geschat dat de loonkosten per werknemer op €2256,80 per maand komen. Om uiteindelijk toch nog alle kosten door te berekenen per stroopwafel moesten de kosten verdeeld worden in vaste en variabele kosten. In het overzicht is te zien dat wanneer er voor een bakijzer gekozen wordt, de kostprijs van een stroopwafel €0,14 is. Bij een kleine productielijn ligt de kostprijs iets lager, namelijk op €0,10 per stroopwafel. Wanneer er een grotere productielijn wordt neergezet zal de kostprijs liggen op €0,12 per stroopwafel. Maar bij de aller grootste productielijn ligt de kostprijs per stroopwafel wederom op €0,10. Tot slot wordt er in de conclusie gekeken in welk land of welke landen de stroopwafel op de markt moet worden gebracht. Na een aantal afwegingen blijkt dat er een no go voor Kazakhstan wordt gegeven en een go voor Turkije wordt aangeraden. 1 Inhoud Executive summary .................................................................................................................... 1 Voorwoord ................................................................................................................................. 3 Inleiding ...................................................................................................................................... 4 1 Machinekosten.................................................................................................................... 5 2 Inkoopkosten ...................................................................................................................... 6 2.1 inkoopkosten ingrediënten .............................................................................................. 6 2.2 Loonkosten ....................................................................................................................... 7 2.3 Vaste kosten & Variabele kosten ..................................................................................... 7 3 Totaaloverzicht .................................................................................................................... 9 4 Conclusie ........................................................................................................................... 10 Bronvermelding ........................................................................................................................ 11 Bijlagen: peer assessments ...................................................................................................... 12 2 Voorwoord Leiden, 2 november 2012 Wij hebben dit financiële deel van de opdracht voor ons rekening genomen en hebben dit rapport geschreven naar aanleiding van de opdracht die Dick Weiss ons gegeven heeft. Hierbij wilt onze groep de heer Smulders, de heer Capellen en de heer Weiss bedanken voor hun hulp en begeleiding. Mede dankzij de ervaring en deskundigheid van de heer Weiss is het gelukt om dit rapport succesvol af te ronden. Onze groep is een hecht team bestaande uit hardwerkende, enthousiaste studenten. Dit heeft tot het volgende rapport geleid waar we erg trots op zijn. Met vriendelijke groet, Nina van der Hoeven Debbie Grundel Sjoerd Groeneveld Luuk Houdijk Sebastiaan van Haarlem 3 Inleiding Het project Internationaal Zakendoen staat in het collegejaar 2012-2013 in het teken van de stroopwafel. De opdrachtgever Dick Weiss wil graag de stroopwafel op de Turkse en Kazakhstaanse markt brengen. Deze opdracht is om de financiën met betrekking tot deze opdracht in kaart te brengen. Het doel van het rapport is om de kosten in kaart te brengen en dan uiteindelijk een ‘go’ of ‘no go’ te geven. De projectgroep heeft dan ook de kosten zo uitgebreid mogelijk in kaart gebracht. Allereerst worden de machinekosten behandeld. Daarna komen de inkoopkosten aan bod, maar ook de loonkosten voor de werkgever zullen worden behandeld. Uiteindelijk is in de conclusie te lezen of er een ‘go’ of een ‘no go’ gegeven wordt en waarom. 4 1 Machinekosten Afschrijving (per jaar): Bak ijzer: één jaar; Productielijn klein: twee jaar; Productielijn middel: vijf jaar; Productielijn groot: vijf jaar. Onderhoudskosten (per jaar): 12,5% van de aanschafprijs. Verzekeringskosten (per jaar): Bak ijzer: 3% Productielijn klein: 3% Productielijn middel: 5% Productielijn groot: 6% Tabel 1.1 Machinekosten per productielijn 5 2 Inkoopkosten 2.1 inkoopkosten ingrediënten Tabel 2.1 Inkoopkosten van ingrediënten van stroopwafel Stroopwafels bestaan uit deeg en stroop. Deeg is weer verder onder te verdelen in de ingrediënten die onder het kopje deeg staan in de tabel hierboven. Om uit te rekenen wat de prijs per ingrediënt is voor één stroopwafel is eerst gekeken hoeveel de ingrediënten per kilo kosten. Vervolgens is dit gedeeld door 1000 en vermenigvuldigd met 40. Veertig gram is overigens het gewicht van een stroopwafel. De uitkomst hiervan wordt vermenigvuldigd met het percentage van dit ingrediënt. Vb. ‘Fijne suiker’: €0,90 / 1000 * 40 * 15.8% = 0,0056 euro. 6 2.2 Loonkosten Tabel 2.2 Loonkosten medewerker machine Dit zijn de kosten die een werkgever kwijt is aan een medewerker die aan de machine staat. De percentages vermeld bij de ‘indirecte loonkosten’ en ‘verplichte premies en bijdragen’ zijn verkregen via de kvk. 2.3 Vaste kosten & Variabele kosten Tabel 2.3 Vaste kosten op jaarbasis per productielijn Bovenstaand tabel laat de vaste kosten op jaarbasis zien. Deze gegevens zijn verkregen aan de hand van eerdere berekeningen. Onderstaand tabel laat de variabele kosten op jaarbasis zien. Aan de hand van deze gegevens kan de kostprijs per stroopwafel voor de verschillende productielijnen berekend worden. De bijbehorende formule is: 7 Tabel 2.4 Variabele kosten stroopwafel Te zien in bovenstaande tabel is dat de kostprijs per stroopwafel bij een kleine- en een grote productielijn het laagst liggen. 8 3 Totaaloverzicht Kazachstan 137.500 1.100.000 Turkije aantal pakjes aantal wafels 1.122.000 8.976.000 aantal pakjes aantal wafels €105.368,19 €26.358,45 productiekosten exportkosten €859.804,43 €57.996,55 €131.726,64 totale kosten kostprijs €917.800,99 productiekosten exportkosten totale kosten kostprijs €71.839,00 marketingkosten €203.565,64 totale kosten €917.800,99 totale kosten €1,48 €1,80 break even verkoopprijs Verkoopprijs €0,82 €1,59 break even verkoopprijs verkoopprijs €247.500,00 €43.934,36 €0,04 €0,32 omzet winst winstmarge per wafel winstmarge per pakje €1.783.980,00 omzet €866.179,01 winst €0,10 winstmarge per wafel €0,77 winstmarge per pakje Tabel 3.1 0 marketing kosten Totaal overzicht kosten &winst Kazakhstan en Turkije In het bovenstaande overzicht zijn de totale kosten en de totale winst te zien van zowel Turkije alsmede Kazakhstan. Te zien is dat de totale kosten in Turkije bijna vijf keer zo hoog liggen als bij Kazakhstan. Dit is te verklaren, omdat de afzet markt voor Turkije ook vele malen groter is. De winst per pakje stroopwafels in Turkije is ook een stuk groter dan in Kazakhstan. Dit is ook te zien bij de totale winst van de verkopen. Doordat we in dit overzicht alle kosten en de winst van beide landen naast elkaar zien, is het duidelijk zichtbaar dat het aantrekkelijker is om in Turkije stroopwafels te gaan verkopen en minder aantrekkelijk om dat in Kazakhstan te doen. Het voordeel om in Turkije te gaan verkopen is dat het geen marketingkosten met zich meebrengt. Dit is wel het geval bij Kazakhstan. De verkoopprijs per pakje stroopwafels ligt in Kazakhstan ook nog eens €0,21 hoger dan in Turkije. 9 4 Conclusie Nu alle financiële punten voor zowel Turkije alsmede voor Kazakhstan zijn uitgelicht, is het nu tijd om vanuit financieel oogpunten te kijken of het handig is om in Kazakhstan en Turkije stroopwafels te gaan verkopen. Zoals te zien was in het totale overzicht, waarbij de kosten en winst van beide landen op een rijtje stonden, is het niet echt nuttig om naar Kazakhstan te gaan en daar de stroopwafel te gaan verkopen. De winstmarge ligt hier een stuk lager dan in Turkije. Daarnaast is de afzetmarkt in Kazakhstan ook een stuk kleiner dan de Turkse afzetmarkt. Voor Kazakhstan raadt het financiële team dan ook geen Go aan. Dit om de volgende financiële reden: - Kleine afzetmarkt Hoge marketingkosten t.o.v. Turkije Winst per pakje twee keer zo laag als Turkije Voor Turkije raadt het financiële team een Go aan. Dit heeft de volgende reden: - Nieuwe afzetmarkt van ruim 1.000.000 pakjes Hoge winst per pakje stroopwafels Geen marketingkosten Nu is duidelijk welk land aantrekkelijk is voor de verkoop van stroopwafels. Turkije is gezien bovengenoemde punten wel een aantrekkelijk land voor de stroopwafels. Daarentegen is Kazakhstan dat dus weer niet en is het handig om alleen in Turkije te gaan afzetten. 10 Bronvermelding Geen auteur. Setah Solutions Product. geraadpleegd 092012,http://www.setahsolutions.com/produkten.html Geen auteur.Setah Solutions Informati. geraadpleegd 09-2012, http://www.setahsolutions.com/informatie.html Geen auteur. Setah Solutions Contact.geraadpleegd 09-2012, http://www.setahsolutions.com/contact.html Geen auteur. Personeelskosten. geraadpleegd 12-10-2012, http://www.kvk.nl/ondernemen/personeel/personeelskosten/ Geen auteur (04-10-2012). Central Asi: Kazakhstan. 10-10-2012, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/kz.html Geen auteur. Inboedelverzekering. 20-10-2012, http://www.deltalloyd.nl/inboedelverzekering/index.jsp Drs. Rensma M. Fenedexpress. 28-09-2012, http://export.nl/component/option,com_export/Itemid,99999999/task,view/id,3785/ Boelhouwer, S. Steketee, D. Dofferhof, S. Van Ommen, L. (2012). Overzicht Exportkosten. 10-2012 Hulleman W. , Marijs A.J. ; Internationale economische ontwikkelingen en bedrijfsomgeving, 3e druk, Wolters Noordhoff 11 Bijlagen: peer assessments 12