Quiz Necrofiliacs – 15 november 2008

Quiz Necrofiliacs – 15 november 2008
RONDE 1
1 Aardrijkskunde
We zoeken een Franse regio in het uiterste oosten van het land die in het noorden wordt begrensd door de
Elzas, Lotharingen en Champagne-Ardennen. In het westen grenst het aan Bourgondië, in het zuiden aan de
regio Rhône-Alpes en in het oosten aan Zwitserland. Van 1678 tot aan de Franse revolutie was het ook een
zelfstandige Franse provincie.
2 Actua
Waakzame ogen achter een studentikoos brilletje. De bakkebaarden zijn weggeschoren tot net boven de stalen
brilarmpjes. Over zijn bleke rechterwang kleurt een lang litteken. Nee, geen ereteken uit een ridderlijk duel.
Gewoon overgehouden aan een ongeval met zijn brommer.
Als er ergens bij ons of in Nederland een neo-nazi-bijeenkomst wordt gepland, loopt hij er steeds in de kijker.
Kent u ook de naam van deze 41-jarige Nederlander, Hitler look-a-like en intussen bekende Nederlander ?
3 Kunst
Momenteel loopt in het Gentse Museum voor Schone Kunsten een tentoonstelling uit de prentencollectie van de
Gentse Universiteit rond het magische oeuvre van een 18e eeuwse Italiaanse Grootmeester. De combinatie van
zijn vreemd gevoel voor perspectief met zijn eigen fantasie maakt zijn prenten tot buitenbeentjes binnen het
neoclassicisme ?
4 Fauna
Dit zoogdier (Latijn : Gulo gulo) is de grootste op het land levende soort uit de familie der marterachtigen
(Mustelidae). Alleen de reuzenotter wordt iets groter. Het is de enige nog levende soort uit het geslacht Gulo,
en komt voor in de meest noordelijke gebieden van het Noordelijk halfrond (niet in België).
Het is een kloeke en gespierde marterachtige. Op het eerste gezicht lijkt hij een beetje op een beertje met een
lange staart. Hij heeft een donkerbruine tot zwarte vacht met lichtere, gelige vlekken op de kop en een gele
streep van de schouders via de flanken naar de lange staart. Een mannetje kan tot 45 kg wegen. Hij heeft
korte, sterke poten.
5 Film
De kans dat iemand hier zijn stem nog nooit zou gehoord hebben, is bijna onbestaande. Op 1 september 2008
overleed deze man met de indringende stem die meer dan 5.000 trailers van Amerikaanse kassuccessen
insprak. Bekend van hem is de opener “In a world …”. Zijn eerste trailer was voor de western Casa Grande uit
1964. Hij kreeg bijnamen als Thunderthroath en The Voice of God. Hij sprak trailers in tot zijn overlijden. Zijn
naam ?
6 Geschiedenis
Het is 50 jaar geleden dat de NASA werd opgericht. De eerste man in de ruimte was echter geen Amerikaan
maar de sovjet-rus Joeri Gagarin. Kent u echter de naam van de eerste Amerikaan in de ruimte ? Hij maakte
zijn uitstap met de Mercury 7 raket op 5 mei 1961.
7 Literatuur
Hij (1907-1990) was een van de belangrijkste, maar ook meest omstreden Italiaanse schrijvers van de
twintigste eeuw. Door zijn ongemeen felle maatschappijkritische artikelen werd hij door het fascistische regime
van Mussolini als 'een vernietiger van elke menselijke waarde' gezien. Hij verwierf wereldwijde bekendheid met
romans als De conformist en De voyeur, die werden verfilmd door Bernardo Bertolucci en Jean-Luc Godard. De
prikkelende combinatie van tragische, eenzame mensen die op zoek zijn naar macht, liefde en seksualiteit is
kenmerkend voor al zijn latere werk.
8 Muziek
Hij is een klassiek geschoold pianist en componist die in zijn specifieke stijl jazzelementen (Bill Evans, Keith
Jarrett, Oscar Peterson) met klassieke modellen (Beethoven, Schubert, Schumann) combineert. Hij is een van
de meest innemende, excentrieke en vernieuwende jazzpianisten van het moment Tegelijk is hij zich echter
goed bewust is van de traditie, zowel in de jazz als in de klassieke muziek Deze in 1970 geboren Amerikaan
startte in 1995 zijn eigen trio met Larry Grenadier (bas) en Jorge Rossy (drums).
9 Sport
Dit keer zoeken we een ex-Rode Duivel. Een verdedigende middenvelder die in 1964 van RC Gavere naar Club
Brugge wordt getransfereerd en er 1O seizoenen zal blijven. Hij is daar mede verantwoordelijk voor de opgang
van Club van gewoon ploegske tot 3de ploeg van het land,na Anderlecht en Standard. Dat,en zijn sterke
prestaties in de Nationale ploeg onder Raymond Goethals, leveren hem in 1971 de Gouden Schoen op. Hij
verdiend 32 caps en wordt in 1972 3de met België op het Europees Kampioenschap. In 1974 vertrekt hij,o.a. als
gevolg van een meningsverschil met trainer Happel,naar Anderlecht,waarmee hij o.a. in 1976 Europacup 2
wint. Na Anderlecht komt hij nog aan de bak bij Stade Reims en AA gent,waarmee hij in 198O kampioen speelt
in tweede klasse. Hij was een sobere maar veelzijdige gentleman-voetballer die zelden of nooit balverlies leed.
Soms gaf hij de indruk een luie speler te zijn,maar door zijn eenvoudige en efficiënte manier van voetballen
moest hij zelden een stap te veel doen en hij had bovendien een schitterende pass in de voeten. Wie is deze
ex-Rode Duivel?
10 Varia
Brits komiek en acteur. Hij creëerde samen met Harry Enfield het personage Loadsamoney en was Enfields
hulpje Lance op het Saturday Live-programma van Channel 4. Samen met Enfield vergaarde hij echter de
meeste bekendheid in 1994 als schrijver en acteur in de sketchshow The Fast Show.Verder heeft hij aan enkele
films meegewerkt, waarvan de laatste Tim Burton’s Corpse Bride was. Hierin nam hij de stem van William Van
Dort voor zijn rekening en werkte hij samen met zijn goede vriend en fan Johnny Depp.
11 Wetenschap
6 oktober - De Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde 2008 gaat naar de Duitse viroloog Harald zur
Hausen voor zijn ontdekking van humane papillomavirussen (HPV) die baarmoederhalskanker kunnen
veroorzaken en naar de Franse virologen Françoise Barré-Sinoussi en Luc Montagnier voor hun ontdekking van
X.
12 Ierland
Deze nu 63 jarige Ierse folkzanger is in eigen land een levende legende. Hij maakte in de jaren ‘7O deel uit van
de ook bij ons niet onbekende folkgroep PLANXTY. Toen de groep uiteen viel ging hij solo, maar de groep komt
geregeld bij elkaar voor een reunië-concert. Dat gebeurde het laatst in 2OO4. Veel van zijn nummers schrijft hij
zelf en die handelen niet zelden over sociale misstanden en onrecht in het algemeen. Medische problemen
hebben tot gevolg dat hij nu wat minder kan en mag optreden en dat is dan meestal in kleine zaaltjes of clubs
voor een klein publiek. Maar hij blijft zeer populair. Zijn jongere broer Luka BLOOM is bij ons beter bekend. U
hoort de man die we zoeken hier met “Irish ways”. Wie is deze folkzanger?
RONDE 2
13 Aardrijkskunde
In april 1999 werd de nieuwste provincie van Canada een feit. De totale oppervlakte van X, inclusief alle
wateroppervlaktes, is 1.982.182 vierkante kilometer (een vijfde van de oppervlakte van heel Canada). X
bestaat uit veel eilandjes. Het eiland Victoria Island hoort voor een deel bij Northwest Territorities en bij X.
14 Actua
Hoewel geboren in Congo in 1967 is hij een echte Rwandees sprekende Tutsi, rijzig, lijzig en afstandelijk. En
met een olifantengeheugen voor wat zijn volk ooit is aangedaan. Wat is de naam van deze rebellenleider om
wie het allemaal draait in Oost-Congo ?
15 Kunst
Deze in 1965 geboren Britse kunstenaar werd in het laatste nummer van het kunsttijdschrift “Artreview” de
machtigste man uit de kunstwereld genoemd. In juli verraste hij iedereen door, i.p.v. zijn kunstwerken via het
galerijcircuit te verkopen,ze gewoon te laten veilen bij Sotheby’s en zo ongeveer een slordige 150 miljoen euro
op te strijken. Hij is vooral bekend om zijn werk met al of niet gedisseceerde dieren op sterk water, zoals deze
meer dan 4 meter lange haai, getiteld “The PHysical Impossibility of Death in the mind of someone living”. Ook
deze schedel deed heel wat stof opwaaien; het is een schedel afkomstig uit de 18de eeuw, bedekt met platina
en bezet met meer dan 8000 diamanten,waarvan één grote,roze peervormige op het voorhoofd,terwijl de
tanden origineel zijn. Het werk kostte 14 miljoen pond om te maken en het heet “For the love of God”. Wie is
deze kunstenaar?
16 Fauna & Flora
Het is de kleinste in Belgie voorkomende reiger. Door het geringe formaat kan hij behendig tussen het riet door
klauteren, waarbij de lange tenen vaak meerdere rietstengels tegelijk omvatten. Door het verdwijnen van
geschikte rietvelden, maar zeker ook door de toegenomen verstoring is het tegenwoordig een zeldzame vogel.
Hij laat zich niet vaak zien en neemt bij gevaar net als de roerdomp een paalhouding aan, waarbij de kop
gestrekt omhoog gehouden wordt. In de broedtijd laat het mannetje een opvallende roep horen die lijkt op het
blaffen van een hond.
17 Film
Deze Fransman (geboren in1963) maakte naam als regisseur van vernieuwende videoclips voor talloze grote
artiesten zoals Massive Attack, Daft Punk, Bjork, The white Stripes … . Hij verraste in 2004 met zijn tweede
speelfilm, het briljante Eternal Sunshine of the Spotless Mind, naar een scenario van Charlie Kaufman (goed
voor een Oscar). Het succes inspireerde hem tot het verder verkennen van surrealistische motieven en
droomwerelden in The Science of Sleep, de film uit 2006 die hij niet alleen regisseerde maar ook zelf schreef.
Andere fims van deze regisseur: “Human Nature” en het dit jaar uitgebrachte “be kind rewind”
18 Geschiedenis
Facts and figures jaar X :
Kernreactor Doel III wordt in gebruik genomen
De regering Martens V beslist om de Belgische frank met 8.5% te devalueren
3500 Britse militairen landen op de door Argentinië bezette Falklandeilanden, in de buurt van de hoofdstad Port
Stanley.
Jimmy Connors zegeviert op Wimbledon ten koste van zijn landgenoot John McEnroe: 3-6, 6-3, 6-7, 7-6 en 6-4
Bij Philips in Hannover wordt de eerste Compact disc geproduceerd: 'Visitors' van ABBA
De onafhankelijke Poolse vakbond Solidariteit wordt verboden
Filmtitels :
Monty Python Live at the Hollywood Bowl
Tootsie
An Officer and a Gentleman
Poltergeist
19 Literatuur
Hij werd in 1954 geboren te Amsterdam. Deze dichter, essayist, vertaler en toneelschrijver woont en werkt al
jarenlang in Vlaanderen, waar hij zich als scherp criticus van de Vlaamse cultuur ontpopt heeft. Na All for Love
van John Dryden te hebben herdicht (Liefdeswoede, 1993) schreef hij vier eigen versdrama's; Mevrouw
Appelfeld (2007) is zijn eerste theaterwerk in proza. Z’n prozateksten vormen een vermenging van essay,
verhaal, polemiek en autobiografie. In 2006 verschenen tongbotje. Gedichten 1981-2005 en Dichters van het
Avondland, waarin hij een geschiedenis van de twintigste eeuw presenteert aan de hand van tien Europese
dichters. Hij ontving verschillende belangrijke literaire prijzen. Nog een aantal werken: “de schipbreukeling,
“stervelingen”, “lucifer”, “het ondermaanse”.
20 Muziek
Onlangs bracht deze 24-jarige Vlaamse zangeres haar eerste cd ‘Wat als’ uit waarop ze zowel in het Nederlands
als in haar West-Vlaams streekdialect zingt. Sinds ze in Nederland de NCRV-prijs won en bij ons de Nekkawedstrijd én de Nederpopprijs, geldt ze als een grote belofte. De meeste songs gaan over relaties: beginnende,
verbrokkelende, voorbije... in een wervelende woordenstorm, de ene al wat intimistischer gebracht dan de
andere, maar zo goed als altijd even meeslepend. Voor de cd kon ze een beroep doen op Raymond van het
Groenewoud die nadien beweerde “in lange tijd niet meer zo verrast te zijn in zijn eigen taal”.
21 Sport
De organisatoren van de Vuelta zochten lang naar een beklimming die kon wedijveren met die van de strafste
cols uit de Tour,zoals de Mont Ventoux of Alpe d’Huez. Zo’n 1O jaar geleden besloot men ,ergens in Asturië, in
N- Spanje, een zeer steile bergweg,meer een geitepad eigenlijk, te verharden ; men had zijn kuitenbijter
gevonden. In 1999 wordt de col voor het eerst opgenomen in het parcours van de Vuelta. De top ligt op zowat
16OO meter, de klim is ongeveer 13 km lang en vooral de tweede helft ervan is zeer lastig met
stijgingspercentages tot 23%, wat hem één van de meest gevreesde maakt in de wielerwereld. Ook dit jaar
was deze nachtmerrie opgenomen in het parcours en Contador toonde zich de sterkste in de rit met aankomst
op de top. Hoe heet deze col?
22 Varia
denkvraag
23 Wetenschap
Op 10 september werd in de buurt van Genève in het CERN een nieuwe deeltjesversneller in gebruik genomen.
Door een lange, ondergrondse cirkelvormige tunnel worden protonenstralen geschoten. De ultieme bedoeling is
om een miniversie te creëren van de Oerknal waarmee 15 miljard jaar geleden alles begon. De tunnel bevindt
zich op een diepte van 50 à 175 m onder de grond. Weet u ook hoe lang hij is ? (marge 5 %).
24 Ierland
Saint PATRICK is,zoals iedereen ongeveer weet,de patroonheilige van Ierland. Zijn feestdag wordt door Ieren
over de gehele wereld op 17 Maart uitbundig gevierd. Maar grote delen van het leven van de heilige man zijn
nog altijd onbekend. Dat hij begon met de kerstening van Ierland klopt,maar voor de rest zijn er in de
ongeveer 15OO jaren na zijn dood zoveel verhalen en legendes over hem ontstaan, is er over hem zoveel
gefantaseerd, dat waarheid en fictie moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. Zo wordt, volgens een legende,
de totale afwezigheid van een bepaald dier in Ierland aan hem toegeschreven. Hij zou het dier destijds
voorgoed verbannen hebben van het eiland omdat het het kwaad verpersoonlijkte. Welk dier ?
RONDE 3
25 Aardrijkskunde
Wat is de naam van het 800 km lange, smalle schiereiland in het zuidwesten van Alaska dat tussen de
Beringzee en de noordelijke Stille Oceaan ligt en de aanloop vormt tot de eilandenketen van de Aleoeten?
26 Aktua
Het rommelt al een tijdje bij Fortis. Zo werd de algemeen directeur Jean-Paul Votron ontslagen. Ook de
financieel directeur zette een stap opzij. Wie is hij?
27 Kunst
De Westeuropese, Keltische cultuur in de late Ijzertijd wordt genoemd naar een Zwitsers stadje bij het meer
van Neuchâtel waar in 1857 een belangrijk aantal zwaarden werd gevonden. Na eeuwen meer naar het oosten
gecentraliseerd te zijn geweest, verplaatste het cultuurcentrum zich tussen 500 en 50 voor Christus naar het
westen. Ook de bekende bronzen vaas uit Vix is een voorbeeld van deze cultuur die zich kenmerkt door een
virtuoze behandeling van metaal, met name ijzer en brons, en gestileerde organische motieven die de vroegere
geometrische vormen verrijken.
28 Fauna & Flora
Hoe heet dit paard, ook wel de Edelweiss-pony of Avelignese genoemd, is ongeveer 150 cm groot, min of meer
de maximum schofthoogte van een pony. Zijn kleur is voskleurig met blonde manen en staart. Dit uit
Oostenrijk afkomstige paard is uitstekend om zowel ingespannen als onder zadel te draven en te galopperen en
is door zijn leergierigheid ook zeer geschikt voor dressuur.
29 Film
In deze film over de geneugten van voedsel gaat het hoofdverhaal over een chauffeur die de stad binnentrekt
als een moderne 'Shane' om een restauranthoudster te helpen om een perfect fastfoodnoodlesrestaurant op te
zetten. In dit verhaal zitten een aantal kleinere verhalen over het belang van voedsel: van een gangster die
hete sex combineert met voedsel tot een oude dame die een winkeleigenaar terroriseert met haar
dwangneurose om hard in het voedsel te knijpen
Titel van de film en regisseur?
30 Geschiedenis
Wij zijn op zoek naar de naam van de Duitse generaal, geboren in 1865, die voor Hitler aan de macht kwam,
hét uithangbord was van Duits populistisch-rechts. Hij nam de citadel van Luik in bij het begin van de Eerste
Wereldoorlog en hoopte in 1918 gebruik te kunnen maken van de Wapenstilstand om te hergroeperen en in
1919 terug te slaan. Toen dat niet doorging, werd hij de voorman van de Junkers, de Pruisische
grootgrondbezitters, die een antidemocratisch Duitsland voorstonden. Hij werkte mee aan de coup van Hitler in
1923 maar werd vrijgesproken wegens zijn heldendaden in WOI. Hij overleed in 1937.
31 Literatuur
U krijgt van ons een gedicht van Cees Buddingh':
Dordrecht, 25 november 1963.
l.s.
wegens de gebeurtenissen in Amerika
gaat de ouderavond vandaag niet door
de avond wordt nu gehouden
op maandag 9 december (over veertien dagen)
ook weer in de meerpaal
om acht uur
de oudercommissie
Dubbele vraag:
a) naar aanleiding van welke gebeurtenis is dit gedicht geschreven?
b) hoe noemen we dergelijke vorm van poëzie die populair was bij de nieuwrealisten uit de jaren 1960 en die
zijn oorsprong vindt in het dadaïsme?
32 Muziek
Deze Gentse componist werd rond 1458 geboren en stierf in Ferrara aan de pest in 1505. Er is niet veel bekend
van zijn leven. We vermoeden dat hij de zoon was van de Gentse stadstrompettist, dat hij eerst in Bergen op
Zoom werkte en dat hij als zangmeester van de Sint-Donaaskerk in Brugge in contact kwam met de Estes uit
Ferrara. Hij schreef vooral kerkelijke muziek maar zijn harmonische omspelingen van de cantus firmus waren
zeer vernieuwend. Hij geldt als één van de grootste Vlaamse polyfonisten. Zijn naam?
33 Sport
Afrikanen en de Tour, het blijft een apart verhaal, het wedervaren van Abdelkader Zaaf is u allen bekend. Dit
jaar was er echter een jong Zuid-Afrikaans renner die als eerste bovenkwam op het dak van de Tour, de col de
Bonnet. Hij kwam ook bijna als eerste beneden, spijtig genoeg niet via de openbare weg, maar wel op zijn buik
over de keien. Gelukkig kwam hij er heelhuids vanaf en kon hij zijn weg verder zetten. Zijn naam graag.
34 Varia
Ons alfabet wordt ook wel eens benoemd met de eerste 3 letters: het abc. Het runenalfabet krijgt traditioneel
de naam van de eerste 6 letters. Wat is de courante naam voor het runenalfabet?
35 Wetenschap
Hoe noemt men een houtverbinding in de lengte waarbij twee stukken hout aan elkaar worden gezet om lange
bouwonderdelen te maken zoals gordingen. De verbinding bestaat in een rechte en een schuine variant: van
twee delen hout wordt een stuk ingesneden zodat de overlappende delen opnieuw de oorspronkelijke houtdikte
bereiken. Deze verbinding kan ook de basis vormen van groef-en-messingtechnieken bij meestal dunnere
planken.
36 Ierland
De Chinese keuken kent een aantal grote tradities zoals de Kantonese die we in de meeste van “onze” Chinese
restaurants terugvinden. Een andere grote traditie is ons ook niet onbekend dankzij of ondanks? haar vele
pikante en gepeperde gerechten. De provincie waarnaar de keukenstijl genoemd is ziet u in het wit op de
afbeelding. Weet u welke?
RONDE 4
37 Aardrijkskunde
We zoeken de naam van een gebergte in Bourgondië, vroeger bewoond door de Kelten. Deze uitloper van het
Centraal Massief is het dichts bij Parijs gelegen gebergte. Het is tevens de naam van een nationaal park met
mooie meren, rivieren, bossen en weiden, die zich op de grens van 4 departementen bevindt: nl Yonne, Nièvre,
Côte-d’or en Saône-et-Loire. De officieuse hoofdstad is Château-Chinon waar Mitterand jarenlang
burgemeester was. De naam betekent in het keltisch ‘zwart gebergte’.
38 Aktua
Op 12/08 verklaarde een rechter in kortgeding de klacht tegen het kinderdagverblijf Toverland ongegrond. Een
groep omwonenden had de sluiting van de crèche gevraagd wegens lawaaihinder. In welke stad was dat?
39 Kunst
De Belgische schilder die we zoeken leefde van 1919 tot 1980. Hij was een tijdlang professor schilderkunst in
Boston en keerde in de jaren 1970 terug naar België. In 1980 pleegde hij zelfmoord.
40 Fauna & Flora
Binnen de orde van de krokodillen kennen we de krokodillen en alligators. Daarnaast bestaat er echter nog een
familie waarvan nu nog maar één soort bestaat die in de Ganges leeft. Ze onderscheiden zich vooral door de
schedel en met name de lange smalle bek, ideaal voor vissen. Hoe heet dit dier?
41 Film
Van welke film zien we hier een fragment?
42 Geschiedenis
1988: conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan over een gebied dat als autonome republiek binnen Azerbeidzjan
lag en waar veel Armeniërs wonen. Naam van dat gebied?
43 Literatuur
De detectives Philip Marlowe en Mike Hammer zijn genoegzaam bekend. het zijn creaties van respectievelijk
Chandler en Spillane. Typisch voor dergelijke detectives is dat geweld en seks erg op de voorgrond treden.
Welke naam wordt gebruikt voor dat soort detectives?
44 Muziek
Wie of wat is de rode draad tussen deze twee klassiekers: "Under Pressure" uit 1981 en "Lust for Life" uit 1977.
45 Sport
Michael Phelps haalde 8 x goud in Peking. Welke van de 4 volgende nummers was daar niet bij? 100m
vlinderslag; 200m vlinderslag; 100m vrije slag; 200m vrije slag.
46 Varia
Waarvoor waarschuwt dit teken?
47 Wetenschap
Wat is het tweede lichtste atoom?
48 Ierland
Tot 200 voor Christus was China niets meer dan een verzameling elkaar voortdurend bevechtende ministaatjes.
De geschiedenis van China begint pas echt wanneer één familie er in slaagt die ruziemakers te verenigen met
behulp van een autoritaire variant van het confucianisme, het legalisme. De eerste keizer wordt door ons — in
het Westen — als een grootse figuur beschouwd, bij de Chinezen geldt hij echter als de aartsslechterik. Vijftien
jaar na de eenmaking en vier jaar na zijn dood in 210 v.C. (denk aan het terracottaleger) was het bovendien al
voorbij toen de oude landadel in opstand kwam tegen de gecentraliseerde regering. Kent u de naam van de
familie zonder wie China China niet zou zijn?
RONDE 5
49 Aardrijkskunde
Op de kruising van welke twee straten in Brussel staat Manneke Pis?
50 Aktua
Voorlopig blijft de vastgoedmarkt in België zich sterk houden; in de VS is de bubble verleden jaar uit elkaar
gespat. Miljoenen Amerikanen hadden een hypothecair krediet gekregen dat ze eigenlijk niet konden afbetalen
en toen de rente begon te stijgen stortte het kaartenhuis in elkaar. De hypotheekcrisis sleurde ook één van de
vijf grote investeringsbanken mee; de onderneming werd voor een prikje overgekocht door JP Morgan. Kent u
de naam van die investeringsbank?
51 Kunst
Dit werk is reeds een tijd te bekijken in Brussel. Van welke kunstenaar is het?
52 Fauna & Flora
We zoeken een geslacht van zo’n 200 bloemenplanten, struiken en zelfs kleine bomen met doosvruchten
waaronder de roselle, de Chinese roos en de waroe-boom. De opvallende kleurrijke bloemen worden vaak in
infusies verwerkt, en de vezels vinden we terug in de tropische hoelarokjes. Hoe heet dit geslacht?
53 Film
We zoeken een 52-jarig Amerikaans acteur. Hij speelde mee in volgende films:
- Magnificent desolution: walking on the moon
- The green mile (foto van filmhoes)
- Apollo 13 (foto van filmhoes)
- Forrest gump (foto van filmhoes)
- Ransom
- Snake eyes
Wie zoeken wij?
54 Geschiedenis
De ontdekking van Brazilië door de Portugezen in 1500 is waarschijnlijk in scène gezet. Onderzoek heeft
uitgewezen dat het land al in 1341, maar zeker in 1498 ontdekt kan zijn door een andere Portugees maar dat
de ontdekking geheim werd gehouden. De paus had immers een bul uitgevaardigd die de rechten op wat nu
Brazilië is aan Spanje zou toewijzen en niet aan Portugal. Er kwam dus eerst wat diplomatie aan te pas om de
beroemde lijn van het Tordesillasverdrag uit te breiden naar het Westen. Pas dan werd de “ontdekker” die wij
nu allemaal kennen, door de Portugese koning op ontdekkingsreis uitgezonden. Kent u zijn naam?
55 Literatuur
We zoeken de schrijversnaam van Eleanor Marie Robertson, de auteur van meer dan 150 stationsromannetjes
met een oplage van zo’n 300 miljoen exemplaren. Andere synoniemen zijn J.D. Robb, Sarah Hardesty en Jill
March maar de nom de plume die we zoeken is zeker de meest bekendste. Voor de liefhebbers: titels van haar
hand zijn haar debuut “Ierse hengst”, “Overwinning van het hart”, “Ongetemd”, “Dit magische moment”,
“Geboorterecht”, “Angels Fall”.
56 Muziek
De pianist die u hoort, geldt als de meester van de jazz piano op dit ogenblik. Zijn vaak zwaarwichtige soloopnames en die met zijn trio op de reeks “The art of the Jazz Trio” demonstreren keer op keer zijn fabuleuze
techniek en tegelijk zijn verfrissende kijk op oude jazz standards en recente popnummers.
57 Sport
November 2004. Wereldbekermanche turnen in Gent. De allereerste keer dat een Vlaming een medaille wint op
een wereldbeker turnen, meer bepaald op het paard met bogen. Wie behaalde deze bronzen medaille?
58 Varia
Jammer voor de teams die alleen uit mannen bestaan, maar dit is een vraag over mode bij vrouwen. Ze kiezen
voor een beckam (ook wel hanekam of braziliaan genoemd), voor een tiffany of een sfinx . En een madonna
staat synoniem voor patchoelie. Waarover hebben die vrouwen het?
59 Wetenschap
Hoewel algemeen gesproken wordt over de Nobelprijs voor economie, wordt die niet betaald door de stichting
die de nalatenschap van Alfred Nobel beheert. Weet u wie wel die prijs heeft ingesteld “ter nagedachtenis van
Alfred Nobel” en het prijzengeld op tafel legt?
60 Ierland
De Chinees Yao Ming, de Duitser Dirk Nowitzky en de Spanjaard Paul Gasol zijn 3 wereldtoppers in hun sport
die aanwezig waren op de Olympische spelen in Peking. Geen van hen slaagde er echter in om goud te pakken.
Weet u in welke sport ze actief zijn?
RONDE 6
61 Aardrijkskunde
Wij zijn op zoek naar de naam van een meer – in het Russisch eenvoudig “oostelijk meer” genoemd. Dit meer
is het grootste subglaciale meer ter wereld, zo’n 350 m onder Antarctica, en draagt dezelfde naam als de
Russische basis op de Zuidpool die zich boven het meer bevindt. Het is één van de grootste zoetwaterreservoirs
van onze planeet, goed voor meer dan 5000 kubieke kilometer. Het zuurstofniveau ligt wel meer dan 50 keer
hoger dan in bovengrondse meren wat het bestaan van organisch leven sterk beperkt.
62 Aktua
Het zijn moeilijke tijden voor ex-missen in België. Na Brigitta Callens en Véronique De Cock is recent Daisy Van
Cauwenbergh in opspraak gekomen. Het gerecht onderzoekt of het faillissement van de bedrijfjes Telco en CSS
waar de man van Daisy meerderheidsaandeelhouder was, frauduleus was. Het echtpaar spendeerde begin
augustus overigens een nachtje in de cel. In ieder geval is het paar meer dan één miljoen EURO kwijt. Weet u
hoe die man heet?
63 Kunst
België kent ook enkele grote kunstverzamelaars. Deze man heeft zijn collectie moderne en hedendaagse kunst
in een stichting ingebracht en stelt ze ten toon op een domein van 12 ha in Stekene (Kemzeke). Hoe heet de
naar hem genoemde stichting?
64 Fauna & flora
Kreeften, krabben en garnalen behoren allemaal tot een orde van de geleedpotigen die onderscheiden wordt
door het aantal poten... Met andere woorden: hoeveel poten heeft een kreeft?
65 Film
Het vervolg op “Batman begins” uit 2005 kwam recent dit jaar uit. De film werd geregisseerd door Christopher
Nolan met Christian Bale als “de vleermuisman” maar alle aandacht ging uit naar de betreurde Heath Ledger
die de rol van Joker voor zijn rekening nam. Kent u de naam van de meest recente batmanfilm die een recordopbrengst tegemoet gaat.
66 Geschiedenis
Na de Peloponnesische oorlog verschoof het zwaartepunt van Athene naar Sparta. Daar kwam opnieuw een
wijziging in toen Sparta in 371 v. Chr. werd verslagen bij Leuctra door een andere Griekse stad, onder leiding
van Epaminondas. In 335 v. Chr. maakte Alexander de stad echter met de grond gelijk. Welke stad zoeken we?
67 Literatuur
De zwart-wit illustraties bij Annie M.G. Schmidt’s Jip en Janneke zijn, dankzij de HEMA, al bijna zo beroemd als
de verhaaltjes zelf. Weet u welke medewerkster van Het Parool, waarin de verhaaltjes verschenen in de jaren
vijftig, die tekeningen maakte?
68 Muziek
Wie schreef dit vioolconcerto?
Deze componist leidde het Gewandhausorchester in Leipzig, waar hij Bach’s muziek leerde kennen. Hij voerde
als eerste na het overlijden van Bach de Mattheuspassie weer uit, met groot succes. Ook zijn eigen oratoria
Paulus en Elias waren sterk door Bach beïnvloed.
69 Sport
Hoe noemt men in de drafsport het karretje dat achter het paard hangt en waarop de pikeur (= berijder)
gezeten is?
70 Varia
Gefrituurde balletjes uit de Egyptische keuken. Je vindt ze evenwel terug in het ganse Midden-Oosten. Ze
bestaan uit een soort deeg van gestampte kikkererwten of bonen. Het wordt meestal omwikkeld met pitabrood
en soms slaat het woord dat we zoeken op dit brood zelf.
71 Wetenschap
De term die we zoeken verwijst naar de belangrijkste bezigheid van professionele beleggers: het profiteren van
prijsverschillen tussen verwante effecten. Door middel van gelijktijdige transacties in dergelijke effecten kan
winst gepuurd worden uit een onevenwicht op de financiële markten. Zo moet de prijs van één euro, uitgedrukt
in japanse yen, op hetzelfde moment gelijk zijn, of die nu op een Amerikaanse of een Europese beurs
verhandeld wordt. Welke fundamentele beleggingsstrategie bedoelen we?
72 Ierland
Om de Chinese taal in Latijnse letters weer te geven, bestonden verschillende systemen. Midden de jaren vijftig
van vorige eeuw heeft de Chinese Volksrepubliek zelf een systeem ontwikkeld, dat nu als standaard aanvaard
is. Hoe heet dat transliteratiesysteem?
RONDE 7
73 Aardrijkskunde
Deze brug over de Seine werd in 1854 gebouwd en genoemd naar een overwinning die de Fransen en Britten in
september van dat jaar bij een rivier op de Krim behaald hadden. Het standbeeld van een Zouaaf op een pijler
van deze brug wordt door de Parijzenaars gebruikt om de stand van de Seine te volgen: zodra hij natte voeten
krijgt, is er overstromingsgevaar. Naam van deze brug?
74 Aktua
Theater aan Zee kende dit jaar twee curatoren uit de Gentse muziek- respectievelijk theaterscene. Kent u hun
naam?
75 Kunst
De kunstenaar van dit werk werd geboren als zoon van een notaris in 1836 in Nederland. Hij startte zijn
opleiding aan de kunstacademie in Antwerpen en kreeg er les van o.a. Gustaaf Wappers. Tijdens een reis naar
Italië in 1863 vatte hij een grote liefde op voor de klassieke kunst en architectuur. In 1869 vestigde hij zich in
Engeland, waar hij bleef wonen tot aan zijn dood in 1912. In 1899 werd hij in Engeland geridderd.Zijn
schilderijen zijn opmerkelijk vanwege de aandacht voor details, de gladde afwerking en de realistische
stofuitdrukking. Zijn meeste werken beelden geïdealiseerde scènes uit de klassieke oudheid of uit het Frankrijk
van de Middeleeuwen.
76 Fauna & flora
De beer die we zoeken — Ursus arctos middendorffi — is de grootste bruine beer, de grootste beer tout court
én het grootste landroofdier op aarde. De beer is zo sterk en zo snel dat hij er in slaagt een paard te vellen;
een ongelukkige maar zeer zeldzame ontmoeting met de mens draait dan ook al te vaak in ons nadeel uit. Het
dier leeft vooral op de eilanden rond Alaska.
77 Film
Zeer korte vraag: wie regisseerde alweer Casablanca in 1942?
78 Geschiedenis
In welk Europees land hadden de Hoeden en Mutsen afwisselend de leiding tijdens de vrijheidsstrijd van 1719
tot 1772?
79 Literatuur
Fernando Pessoa wordt slechts door één Portugese dichter overvleugeld, de dichter des vaderlands uit de
zestiende eeuw. Van goede komaf studeert hij, denkt men, aan de universiteit van Coimbra. In 1548 wordt hij
uit Lissabon verbannen, na een indiscrete allusie op de koning en een te grote interesse voor diens zus én de
koningin haar hofdames.
Hij gaat in het leger, verliest een oog, en na zijn terugkeer in Lissabon verwondt hij nu een hoflid tijdens een
religieus festival waarna hij opnieuw verbannen wordt naar Goa in het Verre Oosten. Daar werkt hij verder aan
zijn epos over Vasco da Gama als zinnebeeld voor Portugal, dat in 1572 in Lissabon wordt gepubliceerd, waar
hij in 1580 sterft.
Naam en werk?
80 Muziek
Verleden jaar werd Urbanus gevierd met de uitgave van de dubbelCD “Urbanus Vobiscum” waarop landgenoten
als Clouseau of K3 nummers van de meester uit Tollembeek vertolken. Hoe heet de Limburgse die u hier hoort
in “Grootvader geplant”?
81 Sport
Rudolf Paulsen was de eerste Noorse schaatskoning: hij versloeg de beste rijders en verbeterde alle records.
Naast snelheid was er ook vermaak in Vippetangen: Paulsen lanceerde een speciale sprong: een voorwaarts
ingezette anderhalve draai, achterwaarts landend op het been waarmee men niet heeft afgezet. Die (eventueel
dubbele en driedubbele) sprong heeft ook de tweede voornaam van Paulsen als naam - en die zouden we graag
van u krijgen.
82 Varia
Anagram: Armoede eerst
83 Wetenschap
We zoeken een figuur uit de Griekse mythologie. Hij was een begaafd fluitspeler en was zo overtuigd van zijn
kwaliteiten dat hij Apollo, de god van de muziek, uitdaagde tot een duel. Apollo nam de uitdaging aan, op
voorwaarde dat de winnaar naar believen met de tegenstander mocht omspringen. Uiteraard won Apollo.
a) Hoe heette hij?
b) welke straf bedacht Apollo voor hem?
84 Ierland
Hoe heet de 180 km brde zeestraat tussen de Chniese provincie Fujian in het westen en het eiland Taiwan in
het Oosten. De straat is de verbinding tussen de Oost-Chinese zee in het noorden en de Zuid-Chinese zee in
het zuiden.
RONDE 8
85 Aardrijkskunde
Bevreesd voor een inval van Napoleon, hebben de Britten hun zuidelijke kustlijn voorzien van observatietorens.
Met welke naam wordt naar die torens verwezen?
86 Aktua
Met de verwoesting van de orkaan Katrina in het achterhoofd besloot de burgemeester van New Orleans deze
keer geen risico's te nemen. Toen Gustav in aantocht was, joeg hij al zijn inwoners de stad uit. Kent u zijn
naam?
87 Kunst
Deze archeoloog en kunst-theoreticus werd in 1717 in het Duitse Stendal geboren. Hij geldt als de grondlegger
van het classicisme en beschouwde met name de Griekse kunst als maatstaf voor alle kunst. Zo omschreef hij
de net ontdekte Laokoongroep als “eine edle Einfalt, und eine stille Grösse”. Hij werd op 50-jarige leeftijd
vermoord in Trieste.
88 Fauna & Flora
Deze grassoort werd in Ethiopië gedomesticeerd rond 3000 v.C. en in het begin van de 17e eeuw door
Afrikaanse slaven meegebracht naar de Verenigde Staten waar het nu als maïsvervanger voor veevoer wordt
geproduceerd. Het gras wordt daarnaast ook als voedsel gebruikt en als basis voor allerhande alcoholische
dranken. Het staat ook bekend als durra of kafir, maar hoe wordt het bij ons meestal genoemd?
89 Film
Wie hoorde u, als prinses Fiona respectievelijk de Ezel?
90 Geschiedenis
We gaan naar Antwerpen. Politie is in zijn huidige betekenis een relatief nieuw begrip. Wat we zoeken is de
benaming van de jongste van de 6 gewapende stadsgilden, een soort politiekorps-avant-la-lettre waarop de
Antwerpenaren vanaf 1489 en verder in de loop van de 16de eeuw konden rekenen. Er bestonden bij de
oprichting van de gilde die we zoeken reeds 2 voetboog- en 2 handbooggildes en een schermersgilde. Hun
naam is afgeleid van een woord dat knots betekent, waarop zij een zogenaamde arquebuse of handbus hadden
gemonteerd.
91 Literatuur
Schrijfster Jessica Durlacher interviewde in 1986 de auteur van “Kaplan” en trouwde later met hem. Begin de
jaren 90 verschenen van hem nog “Hoffman’s honger”, “Super Tex” en “De ruimte van Sakolov”.
In 2005 kreeg hij in Duitsland een onderscheiding wegens zijn strijd tegen antisemitisme en racisme in de
literatuur. In juli 2008 maakte hij bekend dat hij naar de VS wil emigreren.
Wie zoeken we?
92 Muziek
De Gentse broers Dewaele, van Soulwax en 2manyDJ’s faam, hebben naam gemaakt door hun ingenieuze
mixes waarbij twee bestaande songs over elkaar worden gemengd. Kent u de term voor deze mengvorm?
U hoort één van hun bekendste mixes.
93 Sport
Niet alle wereldrecords atletiek bij de vrouwen zijn even koosjer. Zo dateren bij de loopnummers tot 800 m alle
records uit de jaren tachtig. Naast Florence Griffith-Joyner op de 100 en de 200 m staat de rest op naam van
voormalige Oostblokatletes. Kan u ons de naam geven van de twee recordhoudsters, op de 400 m en 800 m?
94 Varia
Artemisia absinthium of alsem werd in de 18de eeuw in Duitsland ook aan wijn toegevoegd. De drank die men
zo bekwam, inspireerde ene Benedetto Carpano tot een aperitief met kruiden dat nu in witte en rode, droge en
zoete varianten voorkomt. Bekendste merken zijn Martini, Cinzano, Campari en Noilly-Prat. De Engelse naam
van alsem zet u op weg naar de naam van deze drank.
95 Wetenschap
Woensdag werd in het CERN het grootste experiment ter wereld opgestart. Kostprijs: zo’n 6 miljard EUR.
Bedoeling is, onder meer, om het Higgs-boson te vinden, het sluitstuk van de elementaire-deeltjesfysica. Kent
u echter de naam van het “toestel”, de 27 km lange deeltjesversneller waarin een botsing van protonen aan
een onvoorstelbare snelheid wordt veroorzaakt?
96 Ierland
In Peking is voor de olympische spelen heel wat in het oog springende architectuur gebouwd. Maar daarnaast
bouwt China ook voor andere doeleinden aan een hels tempo. Zo bouwen ze volop het nieuwe hoofdkantoor
van de Chinese televisie (CCTV) in een toch wel ietwat extravagante stijl. Wie is de ontwerper?
ANTWOORDEN
REEKS 1
REEKS 2
1. Heliopolis
2. Iron my shirt
3. Utrecht
4. schoonmoederstoel
5. Syd Charisse
6. Le Bearnais
7. Michael Ondaatje
8. Dido / Rollo
9. De Meer en Het Olympisch stadion van Amsterdam
10. Camilia Blereau
11. Progeria
12. (Chinese) yuan
1. Santa Cruz de la Sierra
2. Eleonore ‘Nora’ Vigenon
3. Robert Campin
4. hertshoornvaren
5. Fernando Arrabal – Viva la muerte
6. 1961
7. epitheton ornans
8. The last shadow puppets
9. Eugène Christophe
10. Het getallenstelsel met grondtal 9
11. Research in Motion
12. Hu Jintao
REEKS 3
REEKS 4
1. Alaska
2. Gilbert Mittler
3. La Tène
4. Haflinger
5. Tampopo – Juzo Itami
6. Erich Ludendorff
7. a) begrafenis van JFK b) readymade
8. Jacob Obrecht
9. John-Lee Augustyn
10. futhark
11. Liplas
12. Sechuan
1. Morvan
2. Mechelen
3. Jan Cox
4. gaviaal
5. The meaning of live
6. Nagorno-Karabach
7. hardboiled
8. David Bowie
9. 100m vrije slag
10. biologisch risico
11. Helium
12. de Ch’In of Qin
REEKS 5
REEKS 6
1. Stoofstraat en Eikstraat
2. Bear Stearns
3. Arne Quinze
4. hibiscus
5. Sinise
6. Pedro Álvares Cabral
7. Nora Roberts
8. Brad Mehldau
9. Gunther Coukhuyt
10. schaamhaarsnit
11. Sveriges Riksbank – Zweedse centrale bank
12. Basketbal
1. Vostokmeer
2. Huub Fijen
3. Verbeke Foundation (Geert Verbeke)
4. 10 (decapoda)
5. The dark knight
6. Thebe
7. Fiep Westendorp
8. Felix Mendelsohn-Bartholdy
9. Sulky
10. Falafel
11. Arbitrage
12. pînyin
REEKS 7
REEKS 8
1. Pont d’Alma
2. Gabriel Rios/Arne Sierens
3. Sir Lawrence Alma-Tadema
4. Kodiakbeer
5. Michael Curtiz
6. Zweden
7. Luís Vaz de Camões – Os Lusiadas
8. Axelle Red
9. Axel
10. Moeder Teresa
11. a) Marsyas - b) hij werd levend gevild
12. Straat van Taiwan (vroeger Straat van Formosa)
1. Martello-torens
2. Ray Nagin
3. Johann Joachim Winckelmann
4. Sorghum
5. Cameron Diaz en Eddy Murphy
6. Kolveniers
7. Leon de Winter
8. Mashup
9. Marita Koch en Jarmila Kratochvilova
10. Vermouth
11. Large Hadron Collider
12. Rem Koolhaas