Quiz Kwistetwel – 15 september 2007 RONDE 1 1. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME We zoeken een stad in België. Een aantal bezienswaardigheden of toeristische trekpleisters die je er vindt zijn: de Sint-Martinuskerk (Hooggotiek van ca. 1400), met daarin het miraculeus Mariabeeld “De Zwarte Madonna” dat dateert van ca. 1250; het verwelkt bruidsboeket van Prinses Mathilde; op de grote markt het standbeeld van Adrien Francois Servais, een befaamd cellist die overleed in 1866. Verder kunnen we nog meegeven dat Filips de Stoute er overleed in 1404. Over welke stad hebben we het? HALLE 2. ACTUALITEIT Nadat een meerderheid in de Senaat zich eerder tegen zijn benoeming verzet had, werd deze 77-jarige zakenman en geldschieter van de Republikeinse partij in april van dit jaar door president Bush toch aangesteld als Amerikaans ambassadeur in België. Wat is de naam van deze nieuwe Amerikaanse ambassadeur in ons land? Sam FOX 3. BEELDENDE KUNSTEN Hij was een uiterst productief kunstenaar, maar van de circa 1500 beelden die hij tijdens zijn leven gebeiteld zou hebben, blijven er maar bitter weinig over. Hij verbeeldde goden, helden, heersers, filosofen, dichters en atleten en was een belangrijke inspiratiebron voor zijn latere Romeinse collega's. Als kunstenaar geniet hij extra bekendheid door zijn opdrachten voor Alexander de Grote. Als diens favoriete hofkunstenaar was hij samen met hofschilder Apelles de enige die portretten van “Big Alex” mocht vervaardigen. Zijn eigen herkenbare stijl kenmerkt zich door de invoering van een derde dimensie: diepte. Zijn beelden zijn daardoor langer, slanker, lichter en elastischer dan die van zijn voorgangers. Jullie zien op het fotoblad een kopie van de 'Apoxyomenos' uit de collectie van de Vaticaanse musea. Wat is de naam van deze belangrijke beeldhouwer uit de Oudheid? LYSIPPUS 4. FAUNA EN FLORA Deze vroegbloeiende meerjarige plant, waarvan u een afbeelding ziet op het fotoblad, groeit in het wild vooral in hagen. Ze bereikt een hoogte tussen 60 en 100 cm en heeft een tros kleine witte bloemen aan de top. De bladeren geven een sterke knoflookgeur af als ze worden geplet. Wat is de Nederlandse naam van deze Alliaria petiolata? LOOK ZONDER LOOK 5. FILM Deze donkerharige schoonheid is de dochter van de Frans-Algerijnse actrice Marlène Jobert. Zij vertolkte een Oosterse schone in “Kingdom of Heaven” van Ridley Scott, en speelde het “Bondmeisje” in “Casino Royale”. Wie is deze actrice, geboren in 1980? Wij zijn zo goed u haar foto niet te onthouden. Eva GREEN 6. GESCHIEDENIS Deze dochter van Leopold II huwde in 1881 met Kroonprins Rudolf van Oostenrijk en Hongarije. Haar droom om keizerin te worden werd echter aan diggelen geslagen toen haar man samen met zijn minnares zelfmoord pleegde in het kasteel van Mayerling. Wat was de voornaam van deze Belgische prinses? STEPHANIE 7. LITERATUUR Deze in 1957 geboren auteur schreef onder meer volgende werken: “Mendels Erfenis” (1989), “Het Grote Verlangen” (1992), “Modelvliegen” (2001) en “Dis” (2006). In 1998 kreeg hij de Gouden Uil in de categorie fictie voor het boek “In Babylon”. Wie is deze schrijver? Marcel MÖRING 8. MUZIEK Deze band rond voormalig Housemartins-zanger Paul Heaton hield er, tot spijt van wie van prachtige popdeuntjes en mooie samenzang houdt, begin 2007 na 19 jaar mee op. De groep verkocht sinds het eind van de jaren ’80 meer dan 15 miljoen albums. Nummers als “Song for Whoever”, “A Little Time”, “Perfect 10” en “Don’t marry her (fuck me)”, dat u zo dadelijk hoort, blijven ook na al die jaren zeer fris klinken. Naam van de groep? THE BEAUTIFUL SOUTH 9. SPORT Eind jaren ’60 en begin jaren ’70 stond hij op eenzame hoogte in zijn sport. Niet één enkele man boekte zoveel overwinningen en won zoveel wereldtitels in het motorracen, met name in totaal 122 overwinningen en 15 wereldtitels in de 350- en 500cc klasse. Daarenboven won hij ook nog tien keer de befaamde TT-races van Man. Wie is deze motorracer? Giacomo AGOSTINI 10. VARIA In Griekenland zie je vaak mannen (en tegenwoordig ook wel vrouwen) rondlopen met een kralenkrans in de hand. Het is een ketting van een oneven aantal kralen, in een ronde of ovale vorm, met bovenaan een grote kraal. De kralen zijn bij een echt exemplaar van natuurlijk materiaal, veelal mineralen, fossielen, hout en zelfs gedroogde vruchten, en zijn te vinden in verschillende kleuren en afmetingen. Deze kransen hebben geen godsdienstige betekenis, maar zijn een soort van vrijetijdsbesteding, een manier om de handen bezig te houden. Er wordt zelfs beweerd dat ze een goed hulpmiddel zijn om te stoppen met roken. Wat is de naam voor zo een Griekse krans, waarvan u een afbeelding ziet op het fotoblad? KOMBOLOI 11. WETENSCHAP EN TECHNIEK Deze Angelsaksische inhoudsmaat heeft een Engelse en een Amerikaanse versie. De Engelse komt overeen met 4,546 liter, de Amerikaanse met 3,785 liter. Welke inhoudsmaat is dit? GALLON 12. ZWEDEN Deze Zweedse wielrenner was prof van 1977 tot 1984, en reed in 1981 voor de Belgische ploeg Splendor. Als liefhebber won hij in 1976 de Ronde van de Toekomst, en van 1978 tot 1982 eindigde hij 5 x na elkaar in de top-15 van de Tour, met als beste resultaat een 7e plaats in 1980. Zijn naam graag? Sven-Ake NILSSON RONDE 2 13. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Welke twee zijrivieren van de Donau vloeien in Passau samen met deze machtige stroom, en bezorgen de stad zo het predikaat “Driestromenstad”? INN - ILZ 14. ACTUALITEIT Begin mei overleed op 82-jarige leeftijd een man die van 1965 tot 1988 wielerploegleider was, van onder meer de ploegen Miko (midden de jaren ’70) en Safir (eind jaren ’70 tot midden de jaren ’80). Hij behaalde klassieke successen met renners als Willy Vekemans, Rik Van Linden en Jan Raas. Later was hij nog enkele jaren de vaste chauffeur van de VTM-volgwagen in de koers. Zijn naam graag. Florent VAN VAERENBERGH 15. BEELDENDE KUNSTEN De naam van deze schilder wordt meestal gekoppeld aan de Latemse groep van expressionisten, onder wie Permeke en De Smet. Hoewel vandaag algemeen erkend als meester van het Vlaamse expressionisme en het fantastisch surrealisme, bracht hij aanvankelijk fijngevoelige impressionistische werken, met opvallend symbolistische inslag. In zijn schilderijen van de jaren ’20 weet hij een angstaanjagende wereld vervuld van hallucinaties en nachtmerries op te roepen. Wie is deze schilder die leefde van 1883 tot 1939, en van wiens werk u een afbeelding ziet op het fotoblad? Frits VAN DEN BERGHE 16. FAUNA EN FLORA Dit diertje ter grootte van een rat behoort tot de half-apen. Het komt voor op Java, Borneo en de Filippijnen. Het leeft in bomen en gaat ’s nachts op jacht naar insecten. Het heeft grote naar voor gerichte ogen maar kan zijn kop een halve cirkel draaien. Wat is de Nederlandse naam van dit zoogdier behorend tot de familie van Tarsiidae? U ziet een afbeelding op het fotoblad. SPOOKDIERTJE 17. FILM Marlon Brando in nazi-uniform en met geblondeerde haren: het gebeurde voor een oorlogsdrama uit 1958. Tegenspelers waren Montgomery Clift, Dean Martin en Barbara Rush. Wat is de Engelse titel van deze film van regisseur Edward Dmytryk? THE YOUNG LIONS 18. GESCHIEDENIS De eerste Romeinse burgeroorlog, in de jaren 88 tot 82 voor Christus, was in wezen een strijd tussen twee grote belangengroepen in Rome, met name de populares en de optimates. Beide groepen schaarden zich achter de twee sterke mannen van dat moment. De populares zochten steun bij Marius die, terwijl zijn rivaal een oorlog voerde in Klein-Azië, een aantal van zijn felste tegenstanders ter dood liet brengen en zich tot consul liet verkiezen; hij zou echter zelf overlijden in het jaar 86. Zijn rivaal, de leider van de optimates, keerde in 84 voor Christus naar Rome terug en rekende op gruwelijke wijze af met zijn tegenstanders. Men schat dat daarbij ongeveer een derde van de senatoren de dood zouden gevonden hebben. Wie was deze leider van de optimates en dus de tegenstander van Marius in de eerste Romeinse burgeroorlog? SULLA 19. LITERATUUR De trilogie “De Olijfgaard”, “De Olijventijd” en “De olijvenoogst” zijn werken van een Britse schrijfster, die aan deze autobiografische romans begon te schrijven toen ze samen met haar man als jonggehuwd stel in Frankrijk een verwaarloosde olijfgaard kochten. Zij is verder zeer bekend voor haar rol van Helen Herriot in de BBC-serie “All Creatures Great and Small”. Wat is haar naam? Carol DRINKWATER 20. MUZIEK Zonder met de traditie van de fadomuziek te breken, maar juist door het beste ervan te bundelen blaast deze Portugese zangeres de fado nieuw leven in. Ze heeft een totaal eigen stijl met als voornaamste kenmerk haar warme doorleefde stem gekoppeld aan de traditionele instrumenten. Wie is deze in 1972 geboren Portugese zangeres? Christina BRANCO 21. SPORT Welke ploeg won in 2007 eerder verrassend de Champions League in het volleybal bij de mannen, door in de finale het Franse Tours te verslaan? FRIEDRICHSHAFEN 22. VARIA Los de droedel op die u vindt op het fotoblad. JONGENSNAAM + MEISJESNAAM = SCHADELIJK (voor de gezondheid) NICOTINE 23. WETENSCHAP EN TECHNIEK Dit chemisch element met zilvergrijze kleur werd ontdekt door Frierich Stromeyer in 1817. Het smelt bij 321°C en kookt bij 767°C. Tot het in 2005 verboden werd in de Europese Unie omdat het giftig is en niet afbreekbaar, werd het gebruikt in TV-beeldbuizen, oplaadbare batterijen, accu’s en fotografische emulsies. Wat is de naam van dit element met atoomnummer 48? CADMIUM 24. ZWEDEN Hij maakte films als “Together” (2000), “Lilja 4-ever” (2002) en vorig jaar nog “Container”, maar zal waarschijnlijk het best bekend zijn als de regisseur van “Fucking Ämäl” uit 1998, een film over 2 pubermeisjes die verliefd worden op elkaar. Wie is deze Zweedse filmregisseur, geboren in 1969? Lukas MOODYSSON RONDE 3 25. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Als je van het middelpunt van Texas in een rechte lijn naar het middelpunt van Nebraska rijdt doorkruis je twee andere staten van de USA (zie fotoblad). De eerste staat heeft een hoofdstad waarin de naam van de staat voorkomt. De tweede staat heeft als hoofdstad Topeka. Welke twee staten zijn dit? OKLAHOMA - KANSAS 26. ACTUALITEIT Welke Japanse schone werd in mei verkozen tot Miss Universe 2007? Riyo MORI 27. BEELDENDE KUNSTEN Met welke Italiaanse term duidt men in de bouwkunde een kleine open ruimte, galerij of balkon, door zuilen of pilaren gedragen en soms voorzien van een ballustrade, aan? De ruimte is dikwijls onderdeel van een gebouw, bijvoorbeeld een renaissance-palazzo, maar kan er ook los van staan. Op het fotoblad ziet u een beroemd voorbeeld van het gezochte begrip op het Piazza della Signoria te Firenze. LOGGIA 28. FAUNA EN FLORA Nu Griekenland in de kijker staat wegens de bosbranden, blikken we ook eens in die richting voor de faunavraag. We zoeken namelijk een roofdier dat zijn hoofdverspreiding in Europa halfweg vorige eeuw beperkt zag tot Griekenland (verder wel nog in noordelijk Afrika en Azië). Hij breidt zijn terrein de laatste jaren echter uit en bereikte in de jaren tachtig Italië en Oostenrijk. Dit familielid van de hond en de vos is ons beter bekend van safari-documentaires, maar komt dus ook voor in Europa. U krijgt van ons de foto, geef ons de Nederlandse naam. GEWONE JAKHALS of GOUDEN JAKHALS 29. FILM Deze Canadese regisseur en producer met Slowaakse roots haalde zijn successen vooral in het komische genre met films als “Ghostbusters I&II” (1984&1989), “Kindergarten Cop” (1990), “Junior” (1994), “6 Days, 7 Nights” (1998) en “My Super Ex-Girlfriend” (2006). Wie regisseerde al deze films? Ivan REITMAN 30. GESCHIEDENIS Het allereerste wapengekletter in de Amerikaanse Secessieoorlog had plaats in april 1861. De slag ging om het veroveren van een fort dat op een eiland lag voor de haven van Charleston in Zuid-Carolina. Na een beleg van 34 uur werd het fort door de Noordelijken ontruimd en de eerste overwinning werd door de Zuidelijken uitbundig gevierd. Wat is de naam van dit fort? FORT SUMTER 31. LITERATUUR In de vorige ronde hadden we het over de film “The Young Lions”. Zoals wel meer gebeurt was het scenario voor deze film ontleend aan een roman, meer bepaald de eerste bestseller van een Amerikaanse schrijver die leefde van 1913 tot 1984. Later volgden nog heel wat romans zoals onder meer “Lucy Crown”, “Two Weeks in Another Town” en “Acceptable Losses”, zijn laatste boek dat uitkwam in 1982. Zijn roman “Rich Man, Poor Man” werd omgevormd tot de tv-serie “The Jordaches”. Wie is deze schrijver? U ziet zijn foto. Irwin SHAW 32. MUZIEK Deze Italiaanse componist is een typische vertegenwoordiger van de romantiek. Hij schreef 70 opera’s, met als meesterwerk is ongetwijfeld “Lucia di Lammermoor”. Een ander prachtige opera is “l’Elisir d’Amore”, waaruit u een fragment hoort. Wie is deze componist die leefde van 1797 tot 1848? Gaetano DONIZETTI 33. SPORT In het seizoen 1974-1975 werd in de tweede klasse van het voetbal voor het eerst een eindronde georganiseerd, waarvan de winnaar samen met de kampioen zou promoveren naar eerste klasse. Welke beruchte club won in 1975 deze allereerste eindronde, en promoveerde aldus samen met kampioen Racing Mechelen naar eerste? LA LOUVIÈRE 34. VARIA De Griekse koning Konstantijn leeft zelf al jaren in ballingschap, maar heeft wel nog twee naaste familieleden, meer bepaald schoonfamilie, die op de troon zitten van een Europees land. Wij vragen van beide de voornaam én het land waarover ze regeren. JUAN CARLOS van SPANJE (diens vrouw Sophia is de zuster van Konstantijn) MARGARETA van DENEMARKEN (zij is de zuster van Konstantijns echtgenote Anne-Marie) 35. WETENSCHAP EN TECHNIEK Deze wetenschapper is de enige Belgische Nobelprijswinnaar die momenteel nog in leven is. Hij is in 1917 in Engeland geboren en studeerde in Leuven, waar hij geboeid raakt door het onderzoek, vooral dan naar de werking van insuline. Doorheen dat onderzoek ontdekte hij toevallig een essentieel onderdeel van de levende cel, het lysosoom, in zekere zin de maag van de cel. Het leverde hem de Nobelprijs voor geneeskunde op in 1974. Datzelfde jaar richtte hij aan de UCL het Instituut voor Cellulaire Pathologie op, dat zijn naam draagt. Twintig jaar geleden nam hij afscheid van het biochemisch onderzoek om zich toe te leggen op de zoektocht naar de oorsprong van het leven. Wie is deze Belgische wetenschapper? Christian DE DUVE 36. ZWEDEN Een dubbele aardrijkskundevraag. Vraag A: In deze provincie liggen het mooie Siljan-meer en de Dalälven met zijn tot in de bergen reikende rivierarmen. De provincie is zeer rijk aan contrasten - van de lieflijk ogende landbouwgronden rond Siljan tot het ruige bergachtige noorden. Karakteristiek voor de provincie zijn de door toeristen gegeerde houten paardjes, de folkloristische midzomerfeesten en de wereldberoemde jaarlijkse Vasaloppetskiwedstrijd tussen Sälen en Mora. Hoofdstad is de kopermijnplaats en wintersportoord Falun. De provincie is ook de thuishaven van enkele belangrijke Zweedse kunstenaars als Anders Zorn en Carl Larsson. Vraag B: Welke in 1959 geopende luchthaven, gelegen in het midden tussen Stockholm (42 km) en Uppsala (30 km), is met jaarlijks 17 miljoen passagiers en 15000 werknemers het grootste en belangrijkste vliegveld van Zweden? Niet onbelangrijke tip: antwoorden A en B zijn elkaars anagram! DALARNA – ARLANDA RONDE 4 37. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Niet ver over de “schreve”, in Frans-Vlaanderen, vind je het historische stadje Bergues, met zijn omwalling en zijn prestigieus historisch erfgoed. Zoals zoveel Frans-Vlaamse plaatsen heeft ook dit stadje een Nederlandse benaming. Wat is de Nederlandse naam van Bergues? SINT-WINOKSBERGEN 38. ACTUALITEIT Het Hof van Beroep in Gent achtte de burgemeester van Damme mede-aansprakelijk voor een ongeval in zijn stad in 2005, en legde hem daarvoor een gevangenisstraf met uitstel en een boete op. Wie is deze burgemeester van Damme, die ondertussen beslist heeft tegen dit arrest in cassatie te gaan? Dirk BISSCHOP 39. BEELDENDE KUNSTEN Haar eerste solotentoonstelling in de Londense White Cube Gallery in 1994 betekende een doorbraak in de gevestigde kunstwereld. Deze expositie droeg het karakter van een katharsis: de kunstenares stelde bebloede tampons, medicijnen, ingelijste memorabilia en dagboekfragmenten tentoon, waarin ze openhartig en onbeschaamd getuigde van haar verkrachting op dertienjarige leeftijd, haar abortussen en haar promiscuë seksleven. De spraakmakende installatie “Everyone I Have Ever Slept With, From 1963 To 1995” toont een kleine tent met daarop alle namen van haar bedpartners geborduurd, en met op de voorkant de naam van de curator. Wie is deze controversiële coryfee van de Young British Artists? U ziet afbeeldingen van haar werk op het fotoblad. Tracey EMIN 40. FAUNA EN FLORA Met zijn blauwe bloemen is de Polemonium caertulescens een opvallende verschijning in de zomer en nazomer. De bladen bestaan uit blaadjes die per twee tegenover elkaar staan, als de treden van een ladder. U ziet een foto van de bloemen en de laddervormige bladen. Wat is de Nederlandse naam van deze tuinplant? JACOBSLADDER 41. FILM In 1992 kreeg Clint Eastwood een Oscar voor de film “Unforgiven”. In 1960 was er al een western uitgebracht met bijna dezelfde titel, met name “The Unforgiven”. De regisseur was niet de eerste de beste, namelijk Fred Zinneman, en ook de cast mocht er zijn: Burt Lancaster, oude glorie Lilian Gish, Audy Murphy en Charles Bickford. Het scenario was wel totaal anders dan Eastwood zijn prent. Het gaat over een familie met een geadopteerde dochter, die eigenlijk een volbloed indiaanse blijkt te zijn. Welke topactrice, die je niet direct in deze rol zou verwachten maar eerder als een glamour girl, speelde deze rol in de film? Audrey HEPBURN 42. GESCHIEDENIS Deze Nederlander werd in 1636 gouverneur-generaal van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. In 1642 stuurde hij Abel Tasman uit ter verkenning van het zuidelijke continent, waarbij deze een groot deel van Australië, Nieuw-Zeeland en het huidige Tasmanië in kaart bracht. Dit laatste eiland wordt sinds 1856 genoemd naar zijn ontdekker, maar Tasman zelf noemde het, als eerbetoon, naar zijn opdrachtgever. Wie was deze Nederlander, of wat was met andere woorden de oorspronkelijke naam van het eiland Tasmanië? U2 schreef er in de jaren ’80 een nummer over, dat terug te vinden is op de CD “Rattle and Hum”. VAN DIEMEN(SLAND) 43. LITERATUUR Don Quichote ging op pad, gezeten op zijn paard Rosinante. Hij werd daarbij vergezeld van zijn knecht die als schildknaap fungeerde, en een ezeltje had als vervoermiddel. U voelt ons al komen… Een dubbele vraag: A. Wat is de volledige naam van de knecht ? B. Hoe heet diens ezeltje? SANCHO PANZA - RUCIO 44. MUZIEK Deze Britse groep kwam als totaal onbekend anarchistenbandje uit het niets in 1997 de hitlijsten binnen met hun hit “Tumbthumping”. Andere bekende nummers zijn “On Ebay” en “Jacob’s Ladder”, dat u nu hoort. Naam van de groep? CHUMBAWAMBA 45. SPORT De Europese atleten die zich in een loopnummer kunnen meten met het Afrikaanse geweld zijn dun gezaaid. En je bent helemaal een uitzondering als je ook nog eens een universitair diploma in de moleculaire wetenschappen bezit. Toch slaagde deze Nederlander erin een 6e plaats te behalen op de 3.000 meter steeple tijdens de Olympische Spelen in 2004, en een 5 e plaats op het WK van 2005. In 2005 bracht hij ook het Europees Record op de 3.000 meter steeple op zijn naam. Wie is deze Nederlandse atleet? Simon VROEMEN 46. VARIA Aangezien het verhaal van Reinaert De Vos, een hoogtepunt van de Nederlandse middeleeuwse literatuur, zich onder meer afspeelt in de regio waar de wieg van onze quizploeg staat, kunnen we niet laten er een vraag over te stellen. Wat is in het Reinaert-epos de naam van: A. de kater B. de haan TIBEERT - CANTECLAAR 47. WETENSCHAP EN TECHNIEK Hoe heet het transportsysteem waarbij materialen vertikaal verplaatst worden via een band, waarop meestal richels of bakjes gemonteerd zijn waarin het te transporteren product zich bevindt. Een typisch voorbeeld hiervan zijn kolen- of ertstransportbanden. Ze worden eveneens vaak gebruikt in de landbouw om vrachtwagens of voorraadschuren van bovenaf te beladen. Hoe wordt zo’n transportband genoemd? JAKOBSLADDER 48. ZWEDEN Zweedse indiepoprockband, opgericht in 1992. Ze werden internationaal bekend met de wereldhit “Lovefool” uit 1996 - een nummer dat door Baz Luhrmann gebruikt werd voor zijn filminterpretatie van Romeo And Juliet. In 1998 scoorden ze nogmaals met het veelgeprezen album “Gran Turismo”. Van deze plaat horen jullie het nummer “Erase/Rewind”. Op het fotoblad zien jullie frontvrouw Nina Persson. Naam van de groep? THE CARDIGANS RONDE 5 49. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Als je van Remouchamps richting Aywaille rijdt passeer je het gehucht “La Chaudière”. Daar liggen in de rivier de Amblève reusachtige rotsblokken in het kolkende water (zie fotoblad). Het zijn grote kwartsblokken die eeuwen oud zijn en her en der verspreid liggen in de rivier, en die alzo een toeristische bezienswaardigheid vormen. Hoe heet het gebied waar deze stenen te bewonderen zijn? FONDS DE QUAREUX 50. ACTUALITEIT Na 9 jaar voorzitter te zijn geweest van 11.11.11 vond Mieke Molemans dat het tijd was om de fakkel aan iemand anders door te geven. Welke oud-politicus werd in juni aangesteld tot nieuwe voorzitter van 11.11.11? Jos GEYELS 51. BEELDENDE KUNSTEN Deze Frans-Amerikaanse beeldhouwer van Litouwse afkomst leefde van 1891 tot 1973. Hij studeerde in Parijs en raakte bevriend met Diego Rivera en met Juan Gris, door wie hij sterk beïnvloed werd. Hij was aanvankelijk gekant tegen het kubisme, doch ging in 1914 toch met deze stroming mee. Tot ca. 1925 gaf hij figuren en koppen eenvoudige, blokachtige vormen, waarvan hij de platte vlakken soms kleurde. Zijn later werk vertoont een groeiende neiging tot symbolische thema's, gepresenteerd met grote expressieve intensiteit. Een representatieve verzameling van zijn werk bevindt zich in het Kröller-Müllermuseum. Wie is deze kunstenaar, van wiens werk u een afbeelding ziet op het fotoblad? Jacques LIPCHITZ 52. FAUNA EN FLORA Amfibieën – kikkers en padden dus – leggen hun eitjes meestal in het water. Deze geleiachtige klompen of snoeren hebben een eigen Nederlandse naam: kikkerdril of paddendril. Er is in België echter een soort pad die zijn eitjes niet zomaar dumpt in het water. Bij deze soort verzorgt het mannetje (ja, het mannetje) de eitjes door ze op zijn rug mee te dragen en ze regelmatig te bevochtigen in het water. Geef de Nederlandse naam van dit dier, waarvan u een afbeelding ziet op het fotoblad. VROEDMEESTERPAD 53. FILM Welke 2 acteurs kropen in de huid van de twee sprookjesvertellers in de film “The Brothers Grimm” van Terry Gilliam uit 2005? Heath LEDGER – Matt DAMON 54. GESCHIEDENIS De Noormannen, die bekend stonden als ervaren zeevaarders, vestigden zich in de 9 e eeuw na Christus ook in onze streken. Zij stichtten kampen in de buurt van onder meer Gent en Kortrijk. In 891 werden zij nabij een Vlaamse stad echter vernietigend verslagen door Arnulf van Karinthië. Nabij welke stad leden de Noormannen in het jaar 891 deze zware nederlaag? LEUVEN 55. LITERATUUR Wat is de titel van de vorig jaar verschenen roman van Tom Lanoye, waarin hij het verhaal vertelt van Maarten Seebregs, een homo die een schijnhuwelijk aangaat met een jong Afrikaans meisje? HET DERDE HUWELIJK 56. MUZIEK Met haar in 2006 uitgebrachte cd “De Jager” bewijst dit Vlaams talent dat zij haar plaats in de Vlaamse muziekwereld meer dan waard is. De zangeres plukt daarmee de vruchten van een geleidelijke opbouw van een carrière waarvan we voorlopig het einde nog niet gezien of gehoord hebben. De basis werd gelegd in Studio Herman Teirlinck en later werd ze ingelijfd door Kadril. Sinds vorig jaar gaat ze haar eigen weg, wat leidde tot de reeds genoemde cd, waaruit u nu een fragment hoort. Wie is deze jongedame? Eva DE ROOVERE 57. SPORT Toen hij overstapte naar de profs en al meteen 4e werd in Milaan-Sanremo werd gezegd dat Erik Vanderaerden deze klassieker minstens een paar keer zou winnen. Het zou hem echter nooit lukken. In 1987 was hij er nochtans heel dichtbij, toen hij op de Poggio in de achtervolging ging op een Zwitser die de laatste overblijver was van een vroege vlucht. Vanderaerden kwam echter net te laat en reed 6 seconden na de winnaar als tweede over de streep. Wie was die Zwitserse renner, tot op heden trouwens de enige Zwitser op de erelijst, die Milaan-Sanremo won in 1987? Erich MÄCHLER 58. VARIA Vorig jaar overleed in Schaarbeek een bekend Belgisch stripauteur. Midden de jaren ’50 startte hij als illustrator in de reclamewereld, en in 1957 begon hij illustraties te maken voor het stripweekblad Spirou. In 2003 stopte hij met tekenen, en droeg hij zijn bekende reeks “Bollie en Billie” over aan zijn assistent Laurent Verron. Zijn werk is te bewonderen in het Belgisch stripmuseum. Zijn naam graag. Jean ROBA 59. WETENSCHAP EN TECHNIEK Het meest gebruikte papierformaat is DIN A4, dit is 297 op 210 mm. Deze Duitse Industrie Norm werd uitgevonden in de jaren ’50 van vorige eeuw, en het “oerformaat” in dit systeem is eigenlijk de A0. Wat zijn nu de juiste afmetingen van zo een A0, uitgedrukt in mm? Omdat er naargelang de manier van rekenen wel eens een halve mm verloren gaat geven we een speling toe van 2 mm. 841 x 1189 60. ZWEDEN Korte vraag: hoe heet het gebouw dat u ziet op het fotoblad? Als extra hint kunnen we er misschien nog bij vertellen dat het hier eigenlijk een vraagje jeugdliteratuur betreft... VILLA KAKELBONT RONDE 6 61. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Een klassieke hoofdstedenvraag. Wat is de hoofdstad van: A. Brunei? B. Malawi? BANDAR SERI BEGAWAN - LILONGWE 62. ACTUALITEIT De hype van de beginjaren mag dan wel voorbij zijn, “Big Brother” blijft toch een vast gegeven in televisieland. Welke 25-jarige Limburgse won dit jaar de 6e editie? Diana FERRANTE 63. BEELDENDE KUNSTEN Meer dan enige andere kunstenaar van zijn tijd geloofde deze Italiaanse schilder in het wetenschappelijke perspectief als basis voor de schilderkunst. Zijn werk is dan ook doordrongen van een wiskundige instelling. In zijn verhandeling “De prospectiva pingendi” toonde hij aan hoe de wetten van het wetenschappelijke perspectief toepasselijk zijn op bouwkundige structuren en op de menselijke gestalte. Wie was deze schilder die leefde van circa 1420 tot 1492? U ziet een afbeelding van zijn werk op het fotoblad. Pierro DELLA FRANCESCA 64. FAUNA EN FLORA Dit beestje is een kleurrijke verschijning, met een zwarte buik, een geelbruine rug en een geelgevlekte kop. Dit zoogdier komt nog voor in het oostelijk deel van Vlaanderen, maar is verre van algemeen. Als akkerbewoner, voornamelijk dan van korenakkers, kreeg het zijn lokale naam Korenwolf. Met zijn 20 à 30 cm is hij veel minder schrikwekkend dan een wolf, zijn familieleden worden zelfs als huisdier gehouden. We tonen geen foto, anders wordt het echt wel té gemakkelijk. Geef ons de Nederlandse naam van de Cricetus cricetus. HAMSTER 65. FILM Eén van de succesvolste films van Woody Allen is ongetwijfeld “Hannah and her Sisters” uit 1985, met Mia Farrow in de rol van Hannah. Welke actrices vertolken haar zussen Lee en Holly? Op het fotoblad ziet u het drietal samen op de foto tijdens een zeldzaam moment van eensgezindheid. Barbara HERSHEY en Dianne WIEST 66. GESCHIEDENIS De in de Nederlanden zeer gehate hertog van Alva keerde in december 1573 naar Spanje terug, en werd opgevolgd door een Spaans veldheer. Diens opdracht was weliswaar om gematigder en verzoeningsgezinder op te treden dan zijn voorganger, maar militair moest hij de opstandelingen krachtig blijven bestrijden. Zijn plotse dood in 1576 leidde tot een ernstige verzwakking van het Spaanse gezag in onze gewesten. Wie was deze opvolger van Alva? (Don Luis de) REQUESENS (y Zuniga) 67. LITERATUUR Deze Oost-Vlaamse jeugdschrijver begon met het schrijven van Vlaams Filmpjes. In 1993 verscheen zijn eerste boek “Steen”. Later volgden onder meer nog “Blauw is Bitter” (1994), “Het Engelenhuis” (2003), “Zij en haar” (2004) en “Henna op je huid” (2005). Zijn naam graag. Dirk BRACKE 68. MUZIEK U hoort zo dadelijk een Amerikaanse grungeband, opgestart in Seattle, 1984. Ze ontlenen hun naam aan een kunst- en audioinstallatie in het Magnuson Park van hun thuisstad. In 1991 brengen ze het fantastische “Badmotorfinger” uit, dat echter volledig overschaduwd wordt door het succes van Nirvana's “Nevermind”. Door de megahitsingle “Black Hole Sun” breekt de band in 1994 definitief door met de plaat “Superunknown”. Nauwelijks drie jaar later is de muzikale inspiratie echter helemaal op en blijkt een split onvermijdelijk. Drummer Matt Cameron vindt onderdak bij Pearl Jam; zanger Chris Cornell richt enkele jaren later het project “Audioslave” op. Wat is de naam van deze supergroep, van wie niemand minder dan Kurt Cobain een fan van het eerste uur was? U ziet een afbeelding op het fotoblad. SOUNDGARDEN 69. SPORT Een kleine 15 jaar aan een stuk stonden de Engelsen tijdens Wimbledon als één man achter Tim Henman, in de hoop dat er eindelijk nog eens een landgenoot het befaamde tornooi zou winnen, echter tevergeefs. Het is nu al van 1936 geleden dat een Brit de mannen-Wimbledontitel kon veroveren. Wie was deze laatste Britse winnaar? Fred PERRY 70. VARIA Los de droedel op die u vindt op het fotoblad. HER 111 HEROPENEN 71. WETENSCHAP EN TECHNIEK Jaarlijks overlijden er in Europa duizenden mannen en vrouwen aan een plotse hartstilstand. Een aantal van deze slachtoffers zou gered kunnen worden indien, in afwachting van de aankomst van gespecialiseerde hulp, een omstander onmiddellijk start met de toepassing van hartmassage en beademing. Het geheel van handelingen dat het mogelijk maakt om de werking van het hart en de longen weer op gang te brengen wordt aangeduid met de afkorting CPR, waarbij de R staat voor Resuscitatie. Voor wat staan de C en de P in deze term? Voor alle duidelijkheid: wij keuren slechts 1 enkel antwoord goed. CARDIO PULMONAIRE 72. ZWEDEN Culinair Zweden. Dit typische buffet is internationaal misschien wel de meest bekende Zweedse maaltijd. Meestal wordt gestart met een ruime keuze uit op verschillende wijzen bereide haring. Daarna komen in respectieve volgorde koude schotels, warme gerechten en desserts. Eenieder kiest zelf uit een overweldigend aanbod met onder meer gerookte aal, gekookte en gebraden vleessoorten, de typisch Zweedse gehaktballetjes of kottbullar, een ruim assortiment aan kazen en diverse soorten brood, dit alles doorgespoeld met aquavit en met bier. Hoe heet dit buffet? SMORGASBORD RONDE 7 73. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Deze berg is met zijn 2.456 meter hoogte de hoogste berg op het eiland Kreta. Hij ligt op 35 kilometer van de Minoïsche opgraving Knossos, en in de Oudheid werden Zeus en Aphrodite er vereerd. Deze berg wordt ook wel Psiloritis genoemd, maar wij zijn al tevreden met de kortere naam, een drieletterwoord dat bij kruiswoordraadselaars ongetwijfeld zeer bekend is. Wat is de naam van deze berg op Kreta? IDA 74. ACTUALITEIT Het Internationaal Olympisch Comité heeft begin juli bekendgemaakt welke stad de Winterspelen van 2014 mag organiseren. Welke stad valt deze eer te beurt? SOCHI 75. BEELDENDE KUNSTEN Deze Engelse portretschilder ging als 17-jarige in de leer bij Thomas Hudson, en begon zelfstandig te werken in de stijl van zijn leermeester. Later raakte hij onder de invloed van William Gandy, en maakte zich diens natschildertechnieken eigen. Behalve portretten van families schilderde hij ook statieportretten en mythologische voorstellingen. In 1768 werd hij de eerste directeur van de Royal Academy. Wie was deze kunstenaar die leefde van 1723 tot 1792? U ziet een afbeelding van zijn werk op het fotoblad. Joshua REYNOLDS 76. FAUNA EN FLORA Deze vogel leeft in natte weiden en akkers. Hij dankt zijn wetenschappelijke naam Crex crex aan het geluid dat hij maakt; dat lijkt namelijk op het geluid van een vingernagel die over een kam strijkt. We zoeken de Nederlandse naam van deze vogel, waarvan u een foto ziet. KWARTELKONING 77. FILM Deze Italiaanse regisseur heeft films op zijn naam staan als “Ecce Bombo” (1978) en “Caro Diario” (1993), maar zal ongetwijfeld het best gekend zijn van “La Stanza del Figlio”, waarmee hij in 2001 de Gouden Palm won op het Filmfestival van Cannes. Zijn naam graag. Nanni MORETTI 78. GESCHIEDENIS Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd door een aantal Engelssprekende presentatrices via de radio Japanse propaganda verspreid onder de Amerikaanse militairen. Op sensuele toon werd geschetst hoe mooi het leven thuis was, waar de thuisblijvers nu met de vriendinnen van de soldaten aan de haal zouden gaan en hun banen zouden inpikken, terwijl zij zelf sneuvelden op het slagveld. De uitzendingen misten hun doel volledig, maar de pogingen om de soldaten te ontmoedigen en tot desertie aan te zetten werd door de legerleiding wel ernstig genomen. Welke naam gaven de Amerikaanse troepen aan deze presentatrices? TOKYO ROSE 79. LITERATUUR Deze Britse schrijfster, geboren in 1930, publiceert onder de familienaam van haar eerste echtgenoot misdaadromans die uitblinken door een warm-menselijke karaktertekening, psychologisch inzicht en maatschappijkritiek. In 1964 introduceerde ze haar serieheld inspecteur Reginald Wexford, die ze liet opdraven in een reeks vrij traditionele politieromans. Wie is deze schrijfster? Ruth RENDELL 80. MUZIEK Van veel klassieke componisten is het meeste werk heden ten dage reeds vergeten en wordt het niet meer opgevoerd. Maar deze Italiaanse componist blijft bekend en beroemd door zijn opera “La Gioconda”. Vooral de allegorische balletscène uit de 4e act behoort tot het blijvend repertoire van populair klassiek. Hij was trouwens ook een gewaardeerd leermeester, die componisten als Puccini en Mascagni tot zijn leerlingen mocht rekenen. Een dubbele vraag: A. Wie is deze componist? B. Wat is de Nederlandstalige naam van het stukje dat u zo dadelijk hoort uit “La Giaconda”, en dat trouwens ook gebruikt werd in de Disneyfilm “Fantasia”? Amilcare PONCHIELLI – DE URENDANS 81. SPORT De Franse Formule 1-sport verkeert al een tijdje in crisis, met als absoluut dieptepunt het feit dat er dit jaar geen enkele Franse F1-piloot is én de toekomst van de GP van Frankrijk bovendien zeer onzeker is. Na Alain Prost zijn maar 2 Franse F1-piloten er nog in geslaagd een GP te winnen, wat voor elk van hen trouwens de enige overwinning uit hun carrière was. Wie zijn deze 2 Franse F1-rijders, die resp. in 1995 en in 1996 een F1-wedstrijd wonnen? Jean ALESI – Olivier PANIS 82. VARIA Dit bruin bier met een alcoholgehalte van 8 % wordt gebrouwen door brouwerij Bosteels in Buggenhout. Het was oorspronkelijk een koetsiersbier, wat de reden is waarom het geschonken wordt in een zeer opvallend glas, waarvan u een afbeelding ziet op het fotoblad. Welk bier is dit? KWAK 83. WETENSCHAP EN TECHNIEK Omdat wij van mening zijn dat ook muziek een vorm van wetenschap is, menen we daar in deze categorie zeker een vraag te kunnen over stellen. Deze Italiaan, die leefde van 991 tot 1050, wordt beschouwd als een van de belangrijkste grondleggers van de muzieknotatie. We zouden kunnen stellen dat hij de uitvinder was van de muzieknoten zoals we die op vandaag nog steeds kennen. Wie was deze Italiaanse bedenker van de muzieknotatie? Guido D’AREZZO 84. ZWEDEN Op het fotoblad zien jullie een afbeelding van het Stortorget, een prachtig plein op de heuvel Slottsbacken in het hart van Gamla Stan, Stockholms oude stadsdeel. Het plein is nauw verbonden met een belangrijke gebeurtenis die plaatsvond in november 1520. De Deense koning Christiaan II belegerde toen de opstandige Zweedse regent, Sten Sture De Jongere, tot deze zich overgaf en de Zweden Christiaan tot koning kozen. De Denen beloofden amnestie en organiseerden een driedaags festijn in het koninklijk paleis Tre Kronor. Tegen het einde van het feest werden de opstandelingen plotseling opgesloten en gearresteerd wegens ketterij. De volgende dag werden zo'n honderd edelen en burgers op het plein onthoofd. Onder de enkelingen die aan de executies konden ontkomen bevond zich de latere eerste Vasakoning, Gustaaf Eriksson. Onder welke toepasselijke naam ging deze slachtpartij de geschiedenis in? HET BLOEDBAD VAN STOCKHOLM RONDE 8 85. AARDRIJKSKUNDE EN TOERISME Deze stad, gelegen in het departement Hautes-Alpes, ligt op een hoogte van 1326 meter en is daarmee de hoogst gelegen stad van Frankrijk. Het historische centrum is een vestingstad, gebouwd om het gebied te verdedigen tegen de Oostenrijkers. Voor de sportievelingen kunnen we nog meegegeven dat deze stad dit jaar de aankomstplaats was van zowel een rit in de Giro als in de Tour. BRIANCON 86. ACTUALITEIT Vorige maand raakte bekend welke namen er in 2006 het meest gegeven werden aan de pasgeborenen. Over gans België bleven Emma en Noah de populairste namen, terwijl in Vlaanderen Emma en Milan de kroon spannen. Maar wat waren in 2006 de populairste namen in Wallonië? LÉA - NOAH 87. BEELDENDE KUNSTEN Deze Franse architect en architectuurtheoreticus (1814-1879) was een belangrijk vertegenwoordiger van de neogotiek en staat vooral bekend om zijn restauraties van middeleeuwse gebouwen die tijdens de Beeldenstorm en de Franse Revoluties beschadigd waren. Voorbeelden zijn de citadel van Carcassonne, de Sainte-Chapelle en de Notre Dame van Parijs en de basiliek van Vézelay. Zijn restauratietechniek is omstreden omdat hij ervan hield om niet-oorspronkelijke elementen en details toe te voegen, om zo historisch perfecte bouwwerken te creëren, overeenstemmend met zijn idealen over de perfecte middeleeuwse bouwstijl. Zijn geschriften en opvattingen waren een belangrijke inspiratiebron voor latere grootheden als Cuypers, Berlage en Horta. Wie is deze man, wiens foto u ziet? Eugène VIOLLET-LE-DUC 88. FAUNA EN FLORA We zoeken de tweeledige naam van één van ons grootste bijen. Nee, geen Hoornaar, want dat is een wesp. Deze paarse kanjer leeft voornamelijk in Zuid-Europa waar hij zijn nesten maakt in dode bomen en houten constructies. In Zuid-België en sedert enkele jaren opnieuw meer algemeen Vlaanderen kunnen we dit prachtig insect echter ook ontmoeten. Geef ons de tweedelige naam van dit insect. U ziet een afbeelding op het fotoblad. BLAUWZWARTE HOUTBIJ of BLAUWE HOUTBIJ of VIOLETTE HOUTBIJ 89. FILM In “Man zkt vrouw”, een recente film van Miel Hoogenbempt, vertolkt Jan Decleir een in zichzelf gekeerde gepensioneerde schooldirecteur, die verliefd wordt op zijn Roemeense huishoudster. Welke Roemeense actrice vertolkt deze rol? Maria POPISTASU 90. GESCHIEDENIS In 1965 richtte de Amsterdamse student Roel Van Duyn een protestbeweging op van mensen die zich heel toepasselijk “Provo’s” noemden. Snel werden ze nationaal en zelfs internationaal bekend door hun alternatieve oplossingen voor allerlei problemen, vooral omdat er een algemeen gevoel van onbehagen hing om de heersende gang van zaken in het Nederlandse beleid. Bij verkiezingen in 1966 verwierven ze zelfs een zetel in de Amsterdamse gemeenteraad. Wat was de ludieke naam van de politieke partij die ontsproten was uit deze provo- beweging? DE KABOUTERS 91. LITERATUUR Deze Vlaamse dichter en schrijver, geboren in 1899 en overleden in 1944, debuteerde in 1915 in het tijdschrift “De Goedendag”, naast onder meer Paul van Ostaijen en Gaston Burssens. Dichtbundels van hem zijn “De dwaze rondschouw” (1926) en “Sluiereffekten” (1936). Zijn roman “De monnik in het westen” (1929) is een tijdsdocument. In 1936 richtte hij het links georiënteerd humanistische blad “Getuigenis” op waarin hij vooral het fascisme en nazisme aanviel. Hij werd in 1942 door de Gestapo gearresteerd, en overleed in een concentratiekamp. Victor BRUNCLAIR 92. MUZIEK Uit de film “'Eternal Sunshine Of The Spotless Mind” horen jullie zo dadelijk het prachtige “Everybody's Gotta Learn Sometimes”, een song van een 37-jarige Amerikaanse artiest. Schijnbaar moeiteloos combineert deze muzikale duizendpoot pop, folk, lo-fi, hiphop, country, blues en jazz tot een originele en creatieve mix en mag zich daarmee al sinds de jaren negentig één van de belangrijkste figuren uit de alternatieve scene noemen. Het nummer werd origineel in 1980 uitgebracht als één van de weinige hits van een Brits new wave-duo. Graag de namen van beide uitvoerders. BECK – THE KORGIS 93. SPORT Welke jonge Belgische zeilster werd begin augustus Europees kampioene in het zeilen in de Laser Radialklasse, en dwong zo meteen haar selectie af voor de Olympische Spelen van volgend jaar? U ziet haar foto. Evi VAN ACKER (uit Lochristi !!!) 94. VARIA Kloosterlingen hadden vroeger een kaalgeschoren kruin. Het afscheren van het haar had een symbolische betekenis, en gaf aan dat ze alle ijdelheid achter zich lieten, zodat ze zich beter richten op een geestelijk leven. Bovendien was het een signaal aan de vrouwen, dat lichamelijk contact niet op prijs werd gesteld (grijns …). Sinds 1972 heeft de katholieke kerk deze scheerbeurt per decreet afgeschaft. Wat was de naam van zo een kaalgeschoren achterhoofd (zie fotoblad)? TONSUUR 95. WETENSCHAP EN TECHNIEK Wat is de eenheid van elektrische capaciteit? Deze eenheid, aangeduid met het symbool F, geeft aan hoeveel lading bij een bepaalde spanning in een condensator aanwezig is. FARAD 96. ZWEDEN Een vraag die je met een minimum aan goede wil ook onder de rubriek “babes” zou kunnen thuisbrengen. Geboren op 10 juni 1982 als de jongste dochter van koning Carl Gustav en koningin Silvia is zij prinses van Zweden, hertogin van Hälsingland en Gästrikland en de derde in lijn voor de Zweedse troonopvolging. Wat is de (voor)naam van deze beeldschone jongedame, die je letterlijk en figuurlijk zou kunnen opeten? U ziet haar foto. MADELEINE