De klanken van het Nederlands-uitspraak

De klanken van het Nederlands
-
uitspraak
De klinkers – vocalen
Korte klinkers - 5 korte klinkers: a - e - i - o - u
a
e
i
o
u
(als in Engelse car, bal)
(als in Engelse bed, well)
(als in Engelse it, stil, is)
(als in Engelse stop, cold)
(als in Engelse rush, fun, luck)
pak
pet
kip
bos
rug
-
man - dag - tas - kast - krant
les - pen - bel - west - sterk
vis - wit - stil - kind - winst
sok - pot - stop - post - grond
zus - stuk - druk - rust - kunst
Lange klinkers - 5 lange klinkers: aa - ee - ie - oo - uu
aa
ee
ie
oo
uu
(met helemaal open mond)
pak - kaas - maan - taal - laars - staart
Spreek aa uit met zo ver mogelijk open mond; klinkt als a-klank in Engels kind, white
De aa komt niet voor in het Engels.
(als in Engelse great, wake)
been - leeg - lees - veel - feest - vreemd
(als in Engelse beat, see)
tien - vier - wiel - niet - fiets - vriend
(als in Engelse coat, bowl)
oog - boom - rood - brood - post - groots
(als oe, met tong onder in mond)
uur - muur - bruut - nu - buurt - bruusk
Spreek uit als oe-klank (als in Engelse book, good) maar met de tong onder in de mondholte
De uu komt niet voor in het Engels.
Tweeletterklanken - 5 tweeletterklanken : oe - eu - ij / ei - ou / au - ui
oe
eu
(als in Engelse book, good)
boek - goed - koe - boer - hoed - koers
(als in Frans feu / of Duits Köln)
neus - reus - leuk - heup - steun - breuk
Spreek de eu uit als de korte u, maar je doet de punt van je tong beneden tegen je tanden.
De klank komt niet voor in het Engels.
Drie tweeklanken (diphtongen):
ij / ei (gaat van korte e-klank naar ie)
mijn - ijs - lijm - rijst - reis - meisje
De ij/ei-klank begint bij de e en gaat naar ie - ij en ei zijn dezelfde klank (ei is minder frequent)
(verschil met Engelse ai als in find: de klank begint niet met a maar met e)
ou / au (als in Engelse now, stout)
fout - oud - mouw - trouw - saus - blauw
de ou/au klank begint bij a en gaat naar oe - ou en au zijn dezelfde klank – (au is minder
frequent)
ui
(gaat van korte e- naar oe of uu)
huis - tuin - fruit - kruis - bruid - juist
De ui begint bij e en gaat naar oe of uu (de e-klank spreek je hierbij niet uit)
(verschil met ou / au: de klank begint niet met a maar met e)
De ui komt niet voor in het Engels.
De stomme-e e
de stomme e heeft nooit nadruk
(als a in Engelse about, of u in fun)
ook in –e of –je aan het eind van woord:
en in achtervoegsels –el, -em, -en, –er:
ook in de voorvoegsels ge-, be-, ver-:
en in de achtervoegsels –ig en –lijk:
de - je - me - we - ze - te
dame - mooie - zoete - huisje - meisje
lepel - bodem - kopen - kamer
bedankt - geluk - verhaal
nodig - dertig - makkelijk - redelijk
De ee, oo en eu voor r - ee, oo en eu veranderen van klank voor r
ee in eer
oo in oor
eu in eur
ee voor r klinkt als korte i:
meer - veer - heer - eerst - veertien
oo voor r klinkt als korte o: oor - door - voor - woord - koorts
eu voor r klinkt als korte u: deur - geur - kleur - beurs - treurig
maar de i-, o-, en u-klank in eer, oor en eur klinken als langere klanken
De combinaties -aai, -ooi en -oei
-
uitgesproken als aa, oo en oe + j
De combinaties -eeuw en -ieuw
-
uitgesproken als ee of ie + w (-uw = -w)
De combinaties –ouw en –auw aan het eind van een woord klinken hetzelfde als ou en au.
De klanken van het Nederlands
-
uitspraak
De medeklinkers – consonanten
Medeklinkers met 1 letter
b
(als Engels b)
d
(als Engels d)
f
(als Engels f)
g
(niet in het Engels)
bed
dag
fiets
geel
-
bad - bal dik - dier feest - fout
gast - gang
baas
ding
- fles - friet
- groot - groen
De g (en ch) spreken we uit als een ruisklank, of schraapklank, in de keel.
Bij de uitspraak van de g (en ch) brengen we de achterkant van de tong omhoog.
De klank zelf kun je voelen in je keel.
Je kunt de g (en ch) op verschillende manieren uitspreken, meer naar achteren en meer naar voren in
de keel. Achter in de keel is de g harder, voor in de keel zachter.
h
j
k
l
m
n
p
r
(als Engels h)
(als Engels y in yes)
(als c in Engels cow)
(als Engels l)
(als Engels m)
(als Engels n)
(als Engels p)
(niet in het Engels)
haar - hand - hoed - hond
ja - jaar - jij - jong - juist
kip - kin - kast - ik - klaar
les - laat - land - leeg - loon
man - mond - maand - baas
naam - niet - nee - naast - niets
pak - pen - pool - post - plaats
ras - raam - rok - rood - rust
De r spreken we in het Nederlands gewoonlijk uit als een rollende klank van de tong:
de tong rolt bij de r voor in de mond boven tegen het gehemelte (de bovenkant van de mondholte. We
houden de tong daarbij ongeveer op dezelfde plaats als bij de d.
(De r lijkt een beetje op een een aantal d’s die we snel achter elkaar uitspreken.)
• Een andere manier om de r uit te spreken is de keel-r. De keel-r spreken we uit in de keel, ongeveer
op dezelfde plaats waar we de g maken. De r lijkt op een aantal korte g’s na elkaar.
s
t
v
w
z
(als Engels s)
(als Engels t)
(als Engels v in verry)
(als Engels w in well)
(als Engels z)
sok - sap tak - tand vaas - veel
werk - waar
zon - zes -
sla - spel - stil
tong - twee - traan
- vier - vraag - vroeg
- wit - wolk - winst
zee - zien - zwaar
Medeklinkers geschreven met 2 letters
ch
(als g, zie boven
lach - chaos - chroom - licht - schip
ng
(als Engels ng)
ring - gang - ding - jong - langs
Verschillen met het Engels:
Medeklinkers die niet in het Engels voorkomen:
g
ch
(niet in het Engels, zie boven)
(als g, zie boven)
geel - gast - gang - groot - groen
lach - licht - chaos - chroom - schip
r
(niet in het Engels, zie boven)
ras - raam - rok - rood - rust
Medeklinkers die we in het Nederlands anders schrijven dan in het Engels:
j
k
(als Engels y in yes)
(als c in Engels cow)
ja - jaar - jij - jong - juist
kip - kin - kast - ik - klaar