Hoofdstuk 3

3
Arbeidsrecht en de
arbeidsovereenkomst
3-1
Waarom kennis
van de wet belangrijk is
• Het juiste doen
• De beperkingen van de afdelingen
HR en juridische zaken
• Voorkomen van aansprakelijkheden
3-2
De arbeidsovereenkomst
De arbeidsovereenkomst is de overeenkomst, waarbij de ene partij, de werknemer,
zich verbindt in dienst van de andere partij,
werkgever, tegen loon gedurende zekere
tijd arbeid te verrichten. Als er sprake is van
een arbeidsovereenkomst in de zin van de
wet, dan zijn de arbeidsrechtelijke
bepalingen van het Burgerlijk Wetboek op
die overeenkomst van toepassing.
3-3
De arbeidsovereenkomst
Criteria:
• Arbeid
• Loon
• Gedurende zekere tijd
• Gezagsverhouding
3-4
De arbeidsovereenkomst
• Overeenkomst van opdracht of
arbeidsovereenkomst?
• Freelancecontract: geen
gezagsverhouding
• Verklaring arbeidsrelatie (VAR)
• Rechtsvermoeden
3-5
De duur van de
arbeidsovereenkomst
• Voor bepaalde tijd: arbeidsovereenkomst
waarvan de einddatum vaststaat
• Kan in principe niet tussentijds worden
beeindigd
• Wordt automatisch omgezet in
onbepaalde tijd na een periode van 36
maanden of meer dan drie
arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd
3-6
De arbeidsovereenkomst
Voor het sluiten van de arbeidsovereenkomst zijn geen specifieke
regels opgenomen in het arbeidsrecht
3-7
Gelijke behandeling
De Algemene Wet Gelijke Behandeling
(AWGB) verbiedt discriminatie op grond van
godsdienst,levensovertuiging, politieke
gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit,
seksuele gerichtheiden burgerlijke staat.
Het maken van onderscheid op één van
deze gronden is onder andere verboden bij
het aangaan en het uitvoeren van een
arbeidsovereenkomst.
3-8
De positie van vrouwen
De positie van vrouwen wordt bemoeilijkt
door:
• Sociale rolpatronen
• Een door mannen beheerste bedrijfscultuur
• Vrouwonvriendelijke netwerken
• Ongewenste intimiteiten
3-9
Onderscheid
Direct onderscheid betreft onderscheid
wegens een in de wet verboden grond.
Indirect onderscheid betreft onderscheid op
een grond die weliswaar niet verboden is,
maar waarvan de uitwerking ertoe leidt dat
een bepaalde groep ongelijk wordt
behandeld.
3-10
Inhoud van de
arbeidsovereenkomst
• Goed werkgeverschap en goed werknemerschap
• Schorsing/op non-actiefstelling
• Bijzondere bedingen:
- proeftijd
- concurrentiebeding
- verbod van nevenwerkzaamheden
- relatiebeding
- geheimhoudingsbeding
• Overgang van onderneming
3-11
Disciplinaire maatregelen
Boetebeding
Beding waarbij werkgever en werknemer
in de arbeidsovereenkomst overeenkomen
dat een werknemer bepaalde boetes is
verschuldigd indien hij bepaalde
voorschriften niet naleeft.
3-12
Wijziging van de
arbeidsvoorwaarden
Wijziging van de arbeidsvoorwaarden is
in principe alleen mogelijk wanneer beide
partijen daarmee instemmen.
Eenzijdige wijziging van de arbeidsvoorwaarden is alleen mogelijk onder
zeer bijzondere omstandigheden (artikel
7:613 BW).
3-13