Katheteriseren

Katheteriseren
Anneke Meerkerk
Verpleegkundig specialist,
urologie
Beatrixziekenhuis
Graag wil ik de zaken waar discussie over was tijdens de
workshop katheterisatie onder jullie aandacht brengen
• Reinigen van labia: eerst labia major en daarna
labia minor ( pag. 73, richtlijn katheterisatie)
• Glijmiddel (pag. 36 richtlijn katheterisatie)
Het glijmiddel hoeft niet aseptisch of verdovend te
zijn, er worden 4 soorten glijmiddel onderscheiden:
1 water oplosbare glijmiddelen
2 water oplosbare glijmiddelen met chloorhexidine
3 water oplosbare glijmiddelen met het verdovende
lidocaïne
4 water oplosbare glijmiddelen met het verdovende
lidocaïne en het ontsmettingsmiddel chloorhexidine
Welke onderwerpen?
•
Anatomie
•
Richtlijnen
•
Indicaties/contra indicaties
•
Steriel werken
•
Katheters/hulpmiddelen
•
Casussen
•
Complicaties
•
Instructie
Anatomie
Evidencebased richtlijnen
• Katheterisatie: urethrale en suprapubische
verblijfskatheters bij volwassenen
http://urologie.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=Z8xGKNnhawQ%3d
• Zorg voor een vlotte doorstroming
http://urologie.venvn.nl/LinkClick.aspx?fileticket=cdJ4QMQ9g40%3d
Indicaties…………….
Indicaties
• Urineretentie
• Residu bepalen/afnemen urinekweek
• Toedienen van blaasspoeling
• Atone- of hypotone blaas/neurologische aandoening
• Onbehandelbare incontinentie/immobilisatie
Contra indicaties
• Obstructie/letsel van urethra
• Bekkentrauma
Let op urologisch probleem
– Urethrastrictuur
– Hypertrofie van de prostaat
– Radiotherapie prostaat
– TUR P
– Anti stolling
Steriel werken
• Labia/Preputium schoon
• Steriel werken
• Katheterzak verwisselen: alcohol 70%
• Nachtzak aansluiten op dagzak
Observatie…………..
Observatie
• Kleur
• Geur/troebelheid
• Hoeveelheid
• Fixatie katheter
Katheters
• Siliconen/latex
• CAD/eenmalig
• Nelaton/tiemann
Hulpmiddelen
• Katheterventiel
• Fixatie urineopvangzak
Katheter nodig?
• Een patiënt krijgt voor drie weken een
katheter, wat voor soort katheter gebruik
je? En welke vloeistof gebruik je?
Blaaskrampen
• Er komt een mevrouw met CAD die
blaaskrampen heeft, wat doe je?
• Loopt katheter? Evt. spoelen NaCl 0,9%
• Controleer ballonvulling, evt. minder vloeistof
in ballon
• CAD noodzakelijk? CIC!
• Bij aanhoudende klachten:
katheterwissel: ander materiaal en/of dunnere
katheter
UWI uitsluiten d.m.v. UK
• Medicatie:Anticholinergica /pijnstilling
Verstopte katheter
• Er komt een patiënt die een CAD heeft met pijn in de
onderbuik/troebele urine en steeds verstopping van
katheter, wat doet je?
• Intake! Bij niet-lopende CAD
• Spoelen NaCl
• Evt. nieuwe katheter
• Stenen? Sediment
• UWI? UK
• Medicatie: antibiotica na UK, pijnstilling
• Debris?
• Bloed?
uroloog
Intake? Irritatie katheter? Spoelen met NaCl 0.9%
Oorzaak?Spoelen met NaCl 0,9%, overweeg consult
• Encrustratie? Solutio G/solutio R
Lekkage
Een oudere dame met katheter blijft
maar last van lekkage houden. Wat kun je
doen?
•
Loopt katheter? Evt. spoelen NaCl 0,9%
•
Defaecatiepatroon?
•
Controleer ballonvulling, evt. minder vloeistof in
ballon
•
Anticholinergica
•
Bij aanhoudende klachten:
katheterwissel: ander materiaal en/of dunnere
katheter
UWI uitsluiten
Blaaskrampen
Mogelijke oplossingen:
Complicaties
katheter
Lekkage naast
katheter
Continu
mictiedrang
Pijn in puntje penis
-Minder vloeistof in ballon
- Normaal defaecatie patroon
- Andere katheter
-Dunnere katheter
-Anti cholinergica
Sneuvelen katheter??
• Je hebt een patiënt waarvan in korte tijd drie keer de
katheter is gesneuveld. Wat zou er aan de hand kunnen
zijn?
• Leeglopen ballon?
– Water/glycerine oplossing
• Te weinig vloeistof in ballon?
• Te veel tractie aan katheter?
• Verdenking Blaassteentje?
– Verwijzen uroloog
Complicaties
• UWI
• Letsel van de urethra
Urethra
Urethra
Zaadheuvel
Sfincter
Blaas
Instructie
Instructie
•
•
•
•
Ontspannen
Penis strekken
Voldoende gel in urethra!
Geen kracht
Takehome message
• Voorkeur CIC
• Juiste techniek en sociale vaardigheden
• Troebele urine/verstopte katheters:
(Manueel)Spoelen met NaCl