Priemgetallen Een priemgetal is een getal met precies twee delers. 2, 3 en 5 zijn priem. Maar 9 niet, want die heeft een deler te veel (1, 3 en 9) Opdracht 16.1 Vul in: De delers van 12 zijn:____________________ De delers van 17 zijn:____________________ De delers van 21 zijn:____________________ De delers van 29 zijn:____________________ Welke van de vier getallen is priem?__________ Opdracht 16.2 Eratosthenes gebruikte een soort zeef om de priemgetallen te vinden. Hij schreef alle getallen op onder de 100 en streepte alle getallen door die je door 2 kon delen, behalve 2. Daarna streepte hij alle getallen door die je door 3 kon delen, behalve 3. Hetzelfde deed hij steeds voor het eerste getal dat nog niet was doorgestreept. Op het laatst hield hij alleen nog maar de priemgetallen over. Doe hetzelfde als Eratosthenes voor de eerste 150 getallen. 1 11 21 31 41 51 61 71 81 91 101 111 121 131 141 2 12 22 32 42 52 62 72 82 92 102 112 122 132 142 3 13 23 33 43 53 63 73 83 93 103 113 123 133 143 4 14 24 34 44 54 64 74 84 94 104 114 124 134 144 5 15 25 35 45 55 65 75 85 95 105 115 125 135 145 6 16 26 36 46 56 66 76 86 96 106 116 126 136 146 7 17 27 37 47 57 67 77 87 97 107 117 127 137 147 8 18 28 38 48 58 68 78 88 98 108 118 128 138 148 9 19 29 39 49 59 69 79 89 99 109 119 129 139 149 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140 150 De priemgetallen zijn de bouwstenen van alle getallen. Je kunt ieder getal schrijven als product van priemgetallen. Voorbeeld: 30 = 2 x 3 x 5 40 = 2 x 2 x 2 x 5 Je kunt de priemfactoren vinden door je één voor één af te vragen of je ze wel kunt delen. Dus eerst vraag je of het getal door 2 deelbaar is, daarna door 3, door 5, door 7, door 11 enz. Je schrijft het dan zo op: 24 = 2 x 2 x 2 x 3 Als je de grootste deler zoekt, die je zowel op de 30 als op de 40 kunt delen, dan kijk je welke priemfactoren ze allebei hebben. 30 = 2 x 3 x 5 40 = 2 x 2 x 2 x 5 Ze hebben allebei de factoren 2 en 5. Dus de grootste gemeenschappelijke deler = 2 x 5 = 10. Opdracht 16.3 Schrijf de volgende getallen als product van priemfactoren. 12 _______________ _ 15_____________ 60_______________ 210 _________________ Wat is de grootste gemene deler van 12 en 15?________________________________________ Wat is de grootste gemene deler van 15 en 210?_______________________________________ Wat is de grootste gemene deler van 12, 15, 60 en 210?_________________________________ Knobbelopdracht 16.4 Twee bussen, lijn 1 en lijn 2 vertrekken ’s morgens om 7.00u bij het station. Lijn 1 maakt steeds ronden van 24 minuten. Lijn 2 maakt ronden van 20 minuten. Om hoe laat staan beide bussen weer samen bij het station? ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________