Informatiebrief Hand-,voet- en mondziekte 1. Wat is het Hand-, voet- en mondziekte is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door een virus. De ziekte moet niet verward worden met mond- en klauwzeer (bij dieren). De hand-voet-mondziekte komt in Nederland vooral bij kinderen regelmatig voor. 2. Waar en hoe kan je het oplopen Het virus bevindt zich in de neus en keel van iemand die besmet is. Door praten, hoesten en niezen komt het in de lucht terecht en kan het door anderen ingeademd worden. Ook door direct contact met neus- of keelslijm en speeksel kan besmetting ontstaan. Het virus komt ook voor in de ontlasting van mensen die besmet zijn. Bij toiletgebruik kunnen de toiletbril, de spoelknop en andere voorwerpen besmet raken. Door contact met deze voorwerpen kan het virus aan de handen komen en daarna in de mond terechtkomen. 3. Ziekteverschijnselen De ziekte begint met misselijkheid en braken, soms ook met diarree en koorts. In de mond ontstaan rode plekken die overgaan in blaasjes en blaren. Het kind kan daardoor minder goed drinken. Ook aan de vingers en tenen, handpalm en voetzolen ontstaan rode plekken, die overgaan in blaasjes. Soms ontstaan er rode vlekjes op de billen. Deze verschijnselen genezen meestal binnen een week. 4. Duur tot verschijnselen Niet alle kinderen worden na besmetting ziek. Als er ziekteverschijnselen optreden, gebeurt dat meestal drie tot vijf dagen na de besmetting. 5. Immuniteit Er ontstaat geen volledige immuniteit tegen de ziekte. 6. Welke mensen lopen (extra) risico Kinderen onder de tien jaar lopen vooral risico om besmet te raken en ziek te worden. 7. Besmettelijkheid voor anderen Mensen kunnen elkaar besmetten. De besmettelijkheid is het grootst als er ziekteverschijnselen aan de huid of in de mond zijn. 8. Maatregelen om ziekte te voorkomen Er is geen vaccin tegen hand-voet-mondziekte en er zijn geen medicijnen om de ziekte te voorkomen. Goede hygiëne is belangrijk om hand-voet-mondziekte te voorkomen: • Houd de hand voor de neus en mond bij hoesten en niezen. Het is het beste om daarna de handen te wassen. Leer kinderen dat ook. Nog beter is het om een papieren zakdoek te gebruiken en deze na eenmalig gebruik weg te gooien. • Was de handen in de volgende situaties: na gebruik van het toilet na het verschonen van een kind voor het bereiden van voedsel voor het eten. Leer dat ook aan kinderen. Spoel daarna de handen af. Droog de handen goed af aan een schone, droge doek, een papieren handdoekje of keukenrol. Om effectief te zijn moet het handen wassen tenminste 15 seconden duren en moeten de handen daarna goed afgedroogd worden. • Houd de nagels kort, ook van de kinderen. 25-06-12 • Maak minimaal éénmaal per week en afhankelijk van de situatie vaker, het toilet schoon en droog. Het gebruik van gewone schoonmaakmiddelen is voldoende. Verschoon regelmatig de handdoek in het toilet. • Douchen / afdrogen Gebruik ieder elke dag een eigen, schone handdoek. Droog van boven naar beneden af (na afdrogen van de billen en het kruis de handdoek niet voor het gezicht en de handen gebruiken). Of: Gebruik aparte handdoeken voor het bovenlichaam en voor het onderlichaam. Zorg dat de handdoek die voor het onderlichaam gebruikt is daarna niet voor het bovenlichaam gebruikt wordt. Verschoon ze regelmatig. • Voor washandjes gelden dezelfde adviezen. Gebruik geen sponzen. • Hang washandjes en handdoeken na gebruik zó uit dat ze goed kunnen drogen • Maak speelgoed dat kinderen gemakkelijk in de mond kunnen steken regelmatig goed schoon met water en zeep. 9. Huisarts Het is niet nodig de huisarts te raadplegen. 10. Behandeling Behandeling is niet nodig. Het is wel belangrijk dat het kind goed blijft drinken. 11. Nacontrole Nacontrole is niet nodig. 12. Genezing De ziekte geneest zonder medicijnen. 13. Complicaties Complicaties doen zich niet voor. 14. Extra Maatregelen Bij een patiënt als huisgenoot: • Gebruik als patiënt elke dag een eigen, schone handdoek. • Verschoon elke dag de toilethanddoek. 15. Dagverblijf, school, werk Als kinderen met hand-voet-mondziekte zich goed voelen kunnen ze gewoon naar de crèche, dagverblijf of school. Een kind met hand-voet-mondziekte is al besmettelijk voordat het ziek is. Daarom kunnen andere kinderen al besmet zijn. Thuishouden van het zieke kind helpt niet om verspreiding van de ziekte te voorkomen. Informeer wel de leiding, omdat het om een besmettelijke ziekte gaat. De leiding kan dan andere ouders informeren, zodat die alert kunnen zijn op verschijnselen van hand-voet-mondziekte bij hun kind. Kinderen die contact hebben gehad met een ziek kind kunnen al besmet zijn. Thuishouden helpt dan niet meer om de ziekte te voorkomen. 16. GGD Voor meer informatie kunt u contact opnemen met GGD Zuid Limburg, afdeling Infectieziektebestrijding, telefoon: 045/046 – 8506609. De afdeling Infectieziektebestrijding heeft twee bezoeklocaties; in Heerlen en Geleen. Het postadres is Postbus 2022, 6160 HA Geleen. 25-06-12