Landschapszones op aarde 2.1 Leven in het Amazonegebied Tropische regenwouden Het Amazonegebied in Zuid-Amerika bestaat uit dichte, ondoordringbare, tropische bossen. • De bossen liggen in de tropen, aan weerszijden van de evenaar. Het is daardoor altijd warm en er valt veel neerslag. • De bomen en planten groeien in etages van verschillende hoogte. Daardoor is het schemerig in het bos. Er leven veel verschillende soorten planten, dieren en bomen: de biodiversiteit is groot. 2.1 Leven in het Amazonegebied Ontbossing Sinds 1970 is een vijfde deel van het Braziliaanse regenwoud verdwenen door ontbossing. • Ontbossing wordt veroorzaak door: - ongelijke bevolkingsspreiding - winning natuurlijke hulpbronnen (goud, uranium, rubber, hout) - aanleg wegen - aanleg grootschalige bedrijven 2.1 Leven in het Amazonegebied Duurzaam gebruik De bossen dienen als leefgebied van de oorspronkelijke bevolking, de indianen. De biodiversiteit is enorm en voor een deel nog niet in kaart gebracht. Duurzaam beheer is daarom belangrijk, op deze manier blijft het bos bestaan. • Bosbouw kan op een duurzame manier als je weinig bomen kapt en direct weer jonge bomen laat groeien.Dit noemen we herbebossing. Ook worden er nieuwe stukken bos aangeplant. 2.2 Leven in een droog gebied: Mali Mali: een arm en droog land Mali ligt in Afrika en is zeer arm. Het is 33 x zo groot als Nederland. • Het land bestaat uit steppe en woestijn, omdat het er zo droog is. In de steppe vind je grassen en struiken, in de woestijn vind je alleen vegetatie bij oases. Dit is een plek waar water te vinden is. Het zuiden is iets vochtiger: hier vind je de savanne. Er zijn grassen, struiken en boomgroepen. 2.2 Leven in een droog gebied: Mali Overleven in droge gebieden In de droge gebieden moeten mensen omgaan met een tekort aan water. • Nomaden zijn mensen zonder vaste woonplaats die rondtrekken met hun vee. Weinig vee per hectare: extensieve veeteelt. • In de oasen kun je een akker aanleggen met behulp van irrigatie of kunstmatige bewatering. 2.2 Leven in een droog gebied: Mali De Sahel: kwetsbaar Tussen de savanne in het zuiden en de woestijn in het noorden van Mali ligt de Sahel. • In de Sahel is de neerslag onbetrouwbaar. Hierdoor dreigt er vaak een hongersnood. • De snelle bevolkingsgroei vraagt veel voedsel. Hierdoor laten de boeren te veel vee op een klein gebied grazen. Dit heet overbeweiding wat kan leiden tot verwoestijning. Er is dan geen plantengroei meer, waardoor de bodem niet wordt vastgehouden. 2.3 De Inuit op Groenland Kalaallit Nunaat Inuit betekent‘mensen’of volk, vroeger werden ze Eskimo’s genoemd. Ze wonen aan de kusten van Alaska, Noord-Canada en Groenland. • Inuit leven van de jacht op zeehonden, ijsberen, rendieren en walvissen. Ze verplaatsten zich vroeger vooral met kajaks en sleeën, maar nu ook met sneeuwscooters en auto’s. 2.3 De Inuit op Groenland Toendra Groenland heeft een koud klimaat. Het wordt er gemiddeld niet warmer dan 10ºC. • Er groeien door die temperaturen geen bomen. De Inuit wonen dan ook ten noorden van de boomgrens, in de toendra. Hier groeien mossen, grassen en lage struiken. • De toendra bestaat 9 maanden uit sneeuwen ijs, alleen in de zomer smelt de bovenste laag van de bodem. De onderste laag is altijd bevroren: permafrost. Hierdoor kan in de zomer het smeltwater niet wegzakken. Het is dan erg drassig. 2.3 De Inuit op Groenland Sneeuw en ijs Het midden van Groenland ontdooit nooit. De laag eeuwige sneeuw wordt daar samengeperst tot landijs van wel meer dan 3 km dik. • Op zee ligt zee-ijs. Bevroren zeewater heet ook wel pakijs. In de zomer breken stukken af. Deze ijsbergen noemen we drijfijs. 2.4 Bewoonbare aarde Klimaat en landschapszones Weer en klimaat zijn twee verschillende dingen. • Het weer is de toestand van de dampkring op een bepaalde plaats, op een bepaald moment. • Het klimaat is het gemiddelde weer in een groot gebied over 30 of 40 jaar. • Landschapszones worden gekenmerkt door de vegetatie die er groeit. Die vegetatie is afhankelijk van neerslag en temperatuur. Een overzicht van de gemiddelde temperatuur (rode lijn) en de gemiddelde neerslag (blauwe staafdiagram) is een klimaatdiagram. 2.4 Bewoonbare aarde 2.4 Bewoonbare aarde Bevolkingsspreiding in China Mensen zijn ongelijk verdeeld over het aardoppervlak. Ook in China zijn de verschillen groot. • De meeste Chinezen wonen in het oosten van het land in grote steden. Deze opeenhopingen van mensen noemen we bevolkingsconcentraties. • Het westen van China is dunbevolkt, het is droog (Gobiwoestijn) en het gebergte (Himalaya) is erg koud en er is veel reliëf. 2.4 Bewoonbare aarde Bewoonbaarheid van landschapszones Op mondiale schaal zijn er ook veel verschillen in bevolkingsspreiding door natuurlijke omstandigheden. • Gebieden zijn dunbevolkt als ze te hoog, te droog, te koud of onvruchtbaar zijn. • Gebieden zijn dichtbevolkt als er voldoende neerslag valt en als het niet te koud is. In het gebied van de loofbossen in de gematigde zone wonen miljarden mensen. De meeste oorspronkelijke vegetatie is verdwenen en veranderd in cultuurgrond. Dat zijn akkers en weilanden.