Zorg voor voeding

Fotografie: Guus Pauka
UIT ONDERZOEK BLIJKT DAT 30%
VAN DE VERPLEEGHUISGEÏNDICEERDEN BIJ OPNAME
AANDACHTSPUNTEN
IN HET VERPLEEGHUIS
ONDERVOED IS.
•
ONGEWENST GEWICHTSVERLIES
VAN 3 KILO IN ÉÉN MAAND
OF 6 KILO IN ZES MAANDEN KAN
DUIDEN OP ONDERVOEDING.
•
WEEG REGELMATIG.
GEBRUIK DE RICHTLIJN
Zorg voor adequate voeding; gebruik de richtlijn.
Maar hoe? Met de korte uitleg van de twee zorglijnen is de basis gelegd. Vergelijk de richtlijn
eens met de voorschriften die er zijn in uw instelling op het gebied van vocht en voedsel. Vergelijk het schema van zorglijn 1 en 2 met de werkwijzen bij vocht- en voedselvoorziening in uw
verpleeg- of verzorgingshuis. Kijk vervolgens waar
verbeteringen mogelijk zijn en aanpassingen
nodig zijn. Zoek naar mogelijkheden om uw handelen en het voedingsbeleid in uw instelling te
completeren en te optimaliseren.
• De wens en behoefte van de cliënt is de basis
van vraaggestuurde voedingszorg.
• In beide zorglijnen staat de interactie tussen
management, professionals en cliënt centraal.
• De aanbevelingen uit de richtlijn zijn onderdeel
van het zorgplan; dit moet in overeenstemming
zijn met de zorgvisie van de instelling.
• Er is sprake van een cyclisch verloop van beide
zorglijnen, dus evaluatie en bijstelling zijn van
essentieel belang.
• De complexiteit van een goede vocht- en voedselvoorziening vraagt om deskundigheidsbevordering middels scholing van personeel en vrijwilligers, bij voorkeur door de instelling zelf.
Permanente educatie is onmisbaar.
De richtlijn is te bestellen bij:
Arcares, Telefoon 030 273 93 93
Publicatienummer 01.014. Leden van Arcares
kunnen de richtlijn en het scholingsmateriaal
downloaden via Arcares Ledennet op
www.arcares.nl
Deze folder en het scholingsmateriaal zijn ook te
downloaden op: www.avvv.nl
Deze publicatie is tot stand gekomen in samenwerking met Arcares en is onderdeel van de begeleide implementatie van de richtlijn.
Arcares • AVVV • LOC • Koksgilde Nederland
NU’91 • NVD • NVE • NVLF • NVVA • VHVG
Zorg
voor voeding
OVER DE MULTIDISCIPLINAIRE RICHTLIJN
VERANTWOORDE VOCHT- EN
VOEDSELVOORZIENING
VOOR VERPLEEGHUISGEÏNDICEERDEN
ZORG VOOR ADEQUATE VOEDING
GEBRUIK DE RICHTLIJN
© AVVV 2002
ZORG VOOR VOEDING
DE RICHTLIJN
Het belang van juiste voeding en voldoende inname van vocht en voedsel voor verpleeghuisgeïndiceerden lijkt vanzelfsprekend. Toch wijst
de praktijk uit dat het beter kan. Lang niet altijd
is het eten en drinken in de zorginstellingen waar
u werkt ‘zorg op maat’. Daardoor is de voedingstoestand van cliënten in verpleeg- en verzorgingshuizen vaak niet optimaal.
Het doel van de richtlijn is het geven van handvatten waarmee instellingen het voedingsbeleid
kunnen formuleren, evalueren en eventueel bijstellen en aanscherpen. U als verpleegkundige
of verzorgende speelt een centrale rol in de
vocht- en voedselvoorziening van een cliënt.
Daarom is het van belang te weten hoe u deze
richtlijn kunt gebruiken.
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft het
Ministerie van VWS in februari 2000 in een rapport gewezen op knelpunten in de vocht- en
voedselvoorziening.
De belangrijkste aanbeveling van de Inspectie
was het ontwikkelen van een multidisciplinaire
richtlijn voor een verantwoorde voeding. Arcares,
branche-organisatie voor verpleging en verzorging, heeft deze richtlijn ontwikkeld, in samenwerking met de Algemene Vergadering Verpleegkundigen en Verzorgenden (AVVV) en vertegenwoordigers van verschillende andere beroepsgroepen en de cliënten.
U kunt de richtlijn relatief eenvoudig toepassen
in uw dagelijks werk. Daartoe bespreken we hier
kort de twee zorglijnen die in de richtlijn aan bod
komen: schema’s die aangeven hoe de voedingszorg tot stand zou moeten komen en waar
de verantwoordelijkheden liggen voor de diverse
stappen.
IN DEZE FOLDER
De multidisciplinaire richtlijn verantwoorde vochten voedselvoorziening voor verpleeghuisgeïndiceerden is nu beschikbaar. Maar alleen met het
hebben van een richtlijn zijn we er niet. Een verantwoorde vocht- en voedselvoorziening staat of
valt met het gebruik ervan.
Dáárover informeren we u in deze folder.
De samenwerking tussen de betrokkenen speelt
een grote rol. Van belang is om samen met je
collega’s bij diverse stappen aan te geven wat
het doel, het uitgangspunt en de kwaliteit van
handelen is. Ga bewust alle stappen na en stel
samen vast wie verantwoordelijk is voor elke
stap. Essentieel is tenslotte het evalueren van
geboekte resultaten, iets wat eventueel door een
voedingsbeleidsteam kan worden ondersteund.
Houd altijd uw primaire rol in het oog: u helpt de
cliënt om wensen en behoeften qua voeding en
voedingssfeer kenbaar te maken.
ZORGLIJN 1
Zorglijn 1 staat voor de basis voedingszorg: het
organiseren van de zorg van vocht en voedsel
voor alle verpleeghuisgeïndiceerden. Het gaat
hierbij om basiszorg. Deze zorg is het uitgangspunt voor alle cliënten, ook voor cliënten met
voedingsproblemen. Voor deze laatste groep is
echter ook aanvullende zorg nodig. Daar komen
we bij zorglijn 2 op terug.
De basis voedingszorg is verankerd in drie
niveaus van de instelling:
• rondom de individuele cliënt (microniveau);
• rondom de afdelingen (mesoniveau);
• rondom het management (macroniveau).
ZORGLIJN 2
Zorglijn 2 is uitgewerkt voor cliënten met voedingsproblemen en staat voor het organiseren
van specifieke zorgmaatregelen voor de cliënten
met voedingsproblemen. Zorglijn 2 geldt wanneer basis voedingszorg vanwege sociale en/of
medische voedingsproblemen niet toereikend is.
Observaties door verpleegkundigen en verzorgenden staan hierbij centraal, naast de integrale
diagnostiek en het integrale beleid. Diagnostiek
en behandeling verlopen in multidisciplinaire samenwerking. De richtlijn geeft een samenvatting
van de mogelijke activiteiten van betrokken disciplines.