Mam, ik heb ze weer!!

Goed Gelezen!  Actuele les, week 26, jaar 2014  groep 8 
Wat zie je al?
Aan de kop zie je al vaak waar het artikel over gaat.
Wat weet je al?
Een oorzaak heeft een gevolg; een middel leidt naar een doel.
Wat ga je doen?
Je zoekt naar de hoofdgedachte, naar details en naar verbanden in de tekst.
Je vergelijkt met anderen wat je lekker en niet lekker vindt en je geeft je mening.
Wat heb je nodig?
Pen en papier
Mam, ik heb ze weer!!
Veel kinderen hebben ze, net als behoorlijk wat
volwassenen. Bij de meeste mensen vallen ze je
vooral op in de zomer, bij sommigen zitten ze er
het hele jaar door. Waar dan? Nou, soms over je
hele lijf, maar zeker in je gezicht! Wat bedoel je?
Nou, een van de zeven schoonheden: sproetjes!
Sommige kinderen zitten er vol mee, een ander heeft
maar een paar van die kleine bruine vlekjes. En of je
dat nu leuk vindt of niet, ze horen bij je.
Meestal heb je ze al vanaf je geboorte. Dat soort
sproeten zijn de genetisch bepaalde sproeten. Je hebt
ze meegekregen van je ouders. Die sproeten zie je
wat vaker bij kinderen; vooral bij meisjes. Ze kunnen
weer verdwijnen als je ouder wordt. Maar het
tegendeel is ook waar. Als je een lichte huidskleur hebt
en snel verbrand als je in de zon komt, kunnen er ook
nieuwe sproeten bij komen.
In de zomer zie je veel meer mensen met sproeten.
Dat komt omdat zomersproeten juist in de zon te
voorschijn komen. Vooral bij jongens zie je ze vaker.
Door de zon verkleur je meestal mooi egaal bruin. Dat
komt door het pigment in je huid. Maar als dat pigment
niet mooi egaal verdeeld is, word je ook niet overal
even bruin. Het heeft zich op kleine plekjes in je huid
opgehoopt. En dat zijn je sproetjes. Je snapt het al: je
kunt ze niet voorkomen. Je hebt ze of je hebt ze niet.
Wees gewoon blij dat je tenminste een van de zeven schoonheden hebt en geen rode of zwarte
sproetjes, want die komen ook voor…
Je hebt ‘Mam, ik ze weer!!’ gelezen. Beantwoord nu de vragen.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Wat betekent ‘genetisch bepaald’? Lees voor het antwoord terug in de tekst.
Als je beide soorten sproeten vergelijkt, welke komt dan vaker voor bij meisjes dan bij jongens
Waardoor komt het dat je ’s zomers meer mensen met sproeten ziet?
Leg uit wat een sproet precies is.
Kun je deze tekst ook gebruiken om informatie te krijgen over de zeven schoonheden?
Als je op de titel afgaat, over welke soort sproetjes gaat het dan?
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
Pagina 1 van 3
Goed Gelezen!  Actuele les, week 26, jaar 2014  groep 8 
Insecten, dé oplossing!
De Voedsel en Landbouworganisatie van de
1
Verenigde Naties (FAO) weet het zeker: insecten
zijn dé oplossing voor het toenemende
hongerprobleem in de wereld. Ja, ook in ons
land! Dus wen maar vast aan het idee dat je over
een paar jaar naar de supermarkt gaat om in
plaats van vlees wat insecten te halen.
Terwijl het varken het in de Europese veehouderij
steeds beter krijgt (meer ruimte, minder antibiotica en
stoppen met het afknippen van de staart of afvijlen
van de tanden), moeten insecten zich meer en meer
zorgen gaan maken. De FAO windt er geen doekjes
om en stelt dat het eten van insecten stukken
duurzamer is dan het eten van vlees. Het produceren
van insecten belast het milieu veel minder dan het
produceren van vlees of kweken van vis. Varkens
hebben bijvoorbeeld veel meer voedsel nodig dan
insecten voordat je ze kunt eten. Bovendien vervuilt
hun mest (maar ook die van runderen en kippen) het
milieu veel meer dan dat bij de productie van
insecten het geval is. En bovendien, zeggen ze bij de
FAO, bevatten insecten in vergelijking met vlees en
vis meer voedingsstoffen en eiwitten en zijn ze dus
gezond om te eten. En lekker!
Alles goed en wel denk je misschien, maar ik zie mij
toch niet zo snel een portie insecten roerbakken. Dat
kan, maar intussen staan in verschillende restaurants
al gerechten met insect op de kaart. Ook in enkele
kookprogramma’s op tv zie je hoe ze bereid worden en kun je die recepten downloaden. En dan kan een
verandering in eetgewoonte snel gaan! Wie weet, eten we net als in 96 andere landen straks met enige
regelmaat gefrituurde meelworm of sprinkhaan.
En natuurlijk hoef je het niet lekker te vinden. Dat geldt voor vlees en vis ook. Er zijn tenslotte genoeg
mensen die bijvoorbeeld garnalen, inktvis, lever of kalfstong echt niet lekker vinden.
(1 Food and Agriculture Organisation)
Je hebt ‘Insecten, dé oplossing!’ gelezen. Beantwoord nu de vragen.
1. Wat betekent de afkorting FAO in het Nederlands? En in het Engels?
2. Wat is er voor varkens in de veehouderij verbeterd?
3. De FAO noemt het eten van insecten dé oplossing? De oplossing waarvoor?
4. De FAO vergeleek de productie van vlees, vis en insecten. Welke drie feiten komen uit dat
onderzoek naar voren?
5. Wat is de hoofdgedachte in dit artikel? Schrijf het kort op.
Dit kan ik ook:
Lees ‘Insecten, dé oplossing!’
Als het over voedsel gaat (dus geen snoep!) zijn er dingen die je heerlijk vindt, dingen die je gewoon
lekker vindt en dingen die je helemaal niet lekker vindt. Maak een top drie van elk en onderzoek hoe dat
bij vijf andere kinderen in jouw groep zit. Gaat het vaak om dezelfde dingen of juist niet?
Vind je dat je dingen op je lijstje mag schrijven die je nog nooit geproefd hebt? Geef je argument!
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
Pagina 2 van 3
Goed Gelezen!  Actuele les, week 26, jaar 2014  groep 8 
Antwoorden
Mam, ik heb ze weer!!
1. ‘Genetisch bepaald’ betekent dat je iets van je ouders hebt meegekregen.
2. Als je beide soorten sproeten vergelijkt, komen genetische bepaalde sproeten vaker voor bij
meisjes dan bij jongens.
3. ’s Zomers zie je meer mensen met sproeten omdat je dan ook bij degenen die zomersproeten
krijgen ineens hun sproeten ziet opkomen.
4. Een sproet is een ophoping van pigment in je huid. Het is niet mooi egaal verdeeld in je huid,
maar in vlekjes. Die noem je sproeten.
5. In de tekst staat alleen dat sproeten een van de zeven schoonheden is. Meer informatie vind je
daar niet over.
6. De titel verraadt dat het gaat over zomersproetjes. Anders heb je ze namelijk het hele jaar door
en niet alleen in een bepaalde tijd van het jaar.
Insecten, dé oplossing!
1. De afkorting FAO betekent in het Nederlands: Voedsel- en Landbouworganisatie. In het Engels
staat de afkorting voor Food and Agriculture Organisation.
2. Voor varkens in de veehouderij zijn de leefomstandigheden verbeterd. Ze krijgen meer ruimte per
dier, minder antibiotica en het afknippen van de start of afvijlen van de tanden zal alleen
gebeuren als het nodig is.
3. De FAO noemt het eten van insecten dé oplossing voor het toenemende voedselprobleem.
4. De FAO ontdekte dat bij het produceren van insecten:
a. minder voedsel nodig is voordat je het product kan eten,
b. er veel minder mest geproduceerd wordt,
c. blijkt dat insecten veel meer voedingsstoffen en eiwitten bevatten dan vlees of vis.
5. De hoofdgedachte van dit artikel is: het produceren en eten van insecten voorkomt een
voedselprobleem en de productie is duurzamer dan bij vlees en vis.
Insecten, dé oplossing!
Blijkt ook uit jouw lijstje dat lang niet altijd ieder kind hetzelfde lekker en hetzelfde ‘vies’ vindt? De
verklaring daarvoor is dat smaken verschillen en dat niet elk kind dezelfde dingen heeft leren eten.
Eigen mening. Bijvoorbeeld: Ik vind niet dat ik dingen die ik nog nooit geproefd heb op mijn lijstje mag
zetten. Daarvan kan namelijk niet weten of ik ze wel of niet lekker vind.
Bronnen:
Mam, ik heb ze weer!!
Tekst: http://www.leerwiki.nl/ , http://www.gezondheidsnet.nl/
Foto: www.flickr.com by: Eddy Van 3000
Insecten, dé oplossing!
Tekst: http://duurzaaminsecteneten.nl/; http://www.volkskrant.nl/vk/nl/
Foto: www.flickr.com, by: ahmed rabea
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
Pagina 3 van 3