GEBRUIKSINSTRUCTIES VERTIC Veiligheidsharnas (EN-361) Richtlijnen voor het gebruik, veiligheid, levensduur, opslag en onderhoud Het veiligheidsharnas van VERTIC voldoet aan de bovenvermelde norm(en), is voorzien van het CEmerkteken en is een onderdeel van een valbeschermingsysteem volgens EN-363. Het harnas, indien goed afgesteld, dient als lichaamsbevestiging voor, gedurende en na een valincident en dient te worden toegepast in situaties waar gevaar van vallen van een hoogte van ≥ 2,5 meter (of lager indien er op een kleinere hoogte reeds gevaarlijke obstakels) bestaat en mag alleen gebruikt worden i.c.m. andere (systeem)componenten die aan de Europese Normen (bijv. EN-353-1 & -2, EN-354, EN-360, EN-795) voldoen. A) Schouderbanden B) Achteraansluiting C) Borstband D) Schouderbandafstelling E) Beenbandgesp F) Beenafstelband Het aantrekken van het harnas: 1. Haal het harnas uit de verpakking of opbergtas. Leg het harnas op een vlakke ondergrond en voorkom dat het bandenstel verward is. Bij het voor de eerste maal aantrekken is het aanbevolen de bandlengten maximaal in te stellen. 2. Maak het beenbandenstel los zoals aangegeven in figuur 2 t/m 4. 3. Pak het harnas op aan de metalen achteraansluiting B) in figuur 1. 4. Doe de schouderbanden A) aan alsof het een jas is. 5. Sluit de borstband C) als in figuur 5 t/m 7. 6. Haal iedere gesp F) (“mannetje”) van het beenbandenstel tussen de benen door en bevestig de uiteinden aan de gesp E) (“vrouwtje”), zie figuur 5 t/m 7. 7. Met het harnas op de juiste manier aangetrokken, kan nu de afstelling van zowel het rompdeel als beenbanden voltooid worden. Let hierbij op de volgende punten: a) Stel de schouderbanden niet te los af, ze mogen niet van de schouders afglijden (bilband grijpt onder de billen aan); b) De borstband dient op borsthoogte te worden afgesteld; c) De beenbanden dienen strak, doch comfortabel afgesteld te worden; d) Let op dat de banden van het harnas niet gedraaid zijn. 8. Losse uiteinden van het bandenstel dienen weggewerkt te worden door gebruik te maken van de clips en elastieken borgingen. Het openen en sluiten van het bandenstel: Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas Figuur 1 – Het harnas TECHNISCHE HANDLEIDING WAARSCHUWING! Geen valbeschermingsysteem kan u garanderen dat er geen letsel optreedt indien er zich een val voordoet. Deze systemen zijn ontwikkeld om de mate van letsel aanzienlijk te reduceren. Verkeerd of onjuist gebruik van een valbeschermingsysteem verhoogt de kans op ernstig letsel echter in hoge mate en geeft een fout veiligheidsbeeld. Sla in het bijzonder acht op de hieronder genoemde hoofdpunten. Deze aanwijzingen zijn nog eens speciaal genoemd en dekken niet alle mogelijke risico’s af. 1) De bevestigingspunten van het valbeschermingsysteem dienen voldoende sterk (Fmin. 10 kN) te zijn om de optredende (val)kracht te kunnen weerstaan. 2) Werk nooit boven het bevestigingspunt. 3) Vrije val dient te allen tijde voorkomen te worden, maar nooit groter te zijn dan 2,0 meter. Gebruik valdemping! 4) Tracht obstakels in uw werkomgeving in een nabijheid minder dan 3 meter te voorkomen en tracht een slingerende val te voorkomen. Indien men zich niet recht onder het bevestigingspunt bevindt zal zich een slingerende val kunnen voordoen. DE IMPACT VAN EEN SLINGERENDE VAL IS EVEN GROOT ALS DIE VAN EEN VERTICALE VAL! 5) Controleer wat de valafstand zal zijn bij het door u in gebruik zijnde antivalmiddel/systeem. Houdt circa 2 maal deze afstand vrij tussen u en de eerste obstakels. Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas ALLE POTENTIËLE GEBRUIKERS VAN DEZE PRODUCTEN EN HUN LEIDINGEVENDEN DIENEN DEZE INSTRUCTIES VOLLEDIG TE LEZEN EN TE BEGRIJPEN. HET NALATEN HIERVAN KAN RESULTEREN IN ERNSTIGE ONGEVALLEN EN LETSELS!!! TOEPASSINGS-, GEBRUIKS- & ONDERHOUDSINSTRUCTIES Alle door VERTIC geleverde veiligheidsharnassen zijn ontworpen, geproduceerd en getest om u de grootst mogelijke veiligheid te kunnen bieden en conform de Europese Normen. Gefabriceerd onder strikte kwaliteitscontrole, uit hoogwaardige materialen en gedragen conform deze instructie, bieden de veiligheidsharnassen een optimale, geïntegreerde bescherming aan de drager. Indien correct bevestigd aan bijvoorbeeld een VERTIC antivaltoestel wordt de optredende valkracht door de valdemper aanzienlijk gereduceerd tot een internationaal aanvaard niveau en afgeleid naar die plaatsen van het lichaam waar deze het beste opgevangen kunnen worden. De drager blijft in een correcte verticale positie waardoor evacuatie en redding van het slachtoffer vereenvoudigd en letsel voorkomen wordt. Ieder harnas dient voor ingebruikname visueel op mogelijke beschadiging, slijtage en veroudering gecontroleerd te worden. Inspectie dient tenminste 1 maal per 12 maanden door VERTIC of een geautoriseerde persoon uitgevoerd te worden (NEN EN-365:1992). A) GOEDGEKEURDE TOEPASSING 1) Ieder veiligheidsharnas is geschikt voor gebruik door één persoon. 2) De maximale werkbelasting van de drager, inclusief gereedschap, uitrustingsstukken, speciale kleding enz. is gelimiteerd tot maximum van 136 kg. 3) “D-RING” LOCATIE. Ieder harnas heeft gespecificeerde bevestigingspunten. Deze variëren van rugbevestiging, borstaanslag tot twee bevestigingen t.b.v. arbeidspositionering op de heupen. Het juiste bevestigingspunt is afhankelijk van het harnas, valbeschermingsysteem en het inzetgebeid. C) AFSTELLING HARNAS Alle VERTIC veiligheidsharnassen zijn eenvoudig en snel af te stellen op lichaamsmaat. Meest ideaal is een harnas als persoonlijk uitrustingsstuk voor iedere gebruiker (zie NEN EN 365:1992), correct afgesteld op zijn/haar lichaamsafmetingen en –vormen. Dit biedt de beste bescherming tijdens gebruik, met als additioneel voordeel dat de gebruiker het harnas snel kan aantrekken. D) GEBRUIKSINSTRUCTIES 1) Het harnas dient comfortabel te zitten en correct gepositioneerd te zijn. In geen geval zijn ruim zittende banden van het harnas toegestaan. 2) Na het sluiten en zekeren dienen alle gespen gecontroleerd te worden. 3) Alle, na het afstellen, loshangende banden moeten weggewerkt worden m.b.v. verschuifbare bandhouders en/of door deze achter andere banden in te scheren. Loshangende banden zijn gevaarlijk! 4) Gebruik alleen het juiste harnasbevestigingspunt in samenhang met het gebruikte toestel of systeem. Controleer dit met de gebruiksinstructies. 5) Tenzij anders gespecificeerd in de systeem-/toestelinstructies: a) De D-ringen die zich op heuphoogte van het harnas bevinden, indien aanwezig, dienen Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas B) CONTROLE VÒÒR INGEBRUIKSNAME 1) Controleer uw harnas op beschadigingen aan bandmateriaal, rugplaat, gespen en ander beslag, stiksel en D-ring bevestigingspunten. 2) Controleer het harnas op vlekken en verfspatten. Bestanddelen van oplosmiddelen, verf e.d. kunnen het bandmateriaal en stiksels aantasten waardoor verzwakking van het materiaal optreedt. Deze beschadigingen zijn veelal aan een verharding van het bandmateriaal te herkennen. alleen als bevestigingspunten voor werkpositionering gebruikt te worden. b) De zich op buikhoogte bevindende D-ring, indien aanwezig, dient alleen gebruikt te worden in combinatie met een (ladder)klimsysteem. 6) Tenzij de gespecificeerde instructies van het gebruikte toestel/systeem, vanglijn met valdemper of andere valbescherming of schokabsorberende toestel anders vermelden, dient slechts de zich op de rug bevindende D-ring bevestigingspunt gebruikt te worden. 7) Het niet kunnen uitvoeren van bij het antivalsysteem/-toestel horende gebruiksinstructies in relatie tot het harnas, kan tot storingen in het systeem en/of ernstig letsel door val leiden. E) GEVAARVERMIJDING BIJ GEBRUIK VEILIGHEIDSHARNASSEN Bijzondere gevarenpunten Gebruik in / bij Vermijding Scherpe randen In het bijzonder tijdens werkzaamheden in omgevingen met scherpe delen, staal- en betonconstructies, in het bijzonder bij werken met glas en blik. Ook werktuigen kunnen een gevarenbron vormen. (Petro-)chemische industrie, tankreiniging, raffinaderijen, algemene reinigingswerkzaamheden, etc. Door afscherming van scherpe randen en/of preventief gedrag tijdens uitvoering werkzaamheden. Chemicaliën Vonkenregen Contact- en stralingswarmte Bij werken aan staalconstructies (lassen en slijpen) en/of vuur. Bij open vuur (brandbestrijding), laswerkzaamheden. Bij afdalen et cetera kunnen door wrijving temperaturen ontstaan die tot het materiaalsmeltpunt reiken. Valbelastingen Tijdens werkzaamheden op hoogte en het uitvoeren van reddingsacties Onwetendheid Wie onoordeelkundig / ondeskundig handelt is de grootste gevarenbron. Contact met chemicaliën, in het bijzonder zuren, vormt een groot risico. De gevarenvermijding begint hier bij het plannen van inzet en gebruik. Van tevoren getroffen, geëigende maatregelen voor afdekking. Van tevoren getroffen, geëigende maatregelen. Afdaalsnelheid aanzienlijk aanpassen (verminderen). Bij lange afdalingen met grote last moeten geëigende afdaalmiddelen gekozen worden ( EN 341). Door van tevoren getroffen maatregelen moet door passende zekeringsmiddelen de valhoogte altijd geminimaliseerd worden. Informeren en scholing. Opleiding en training van de gebruikers door competent en geschoold personeel. Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas F) ONDERHOUD EN SERVICE In geen geval mogen veiligheidsharnassen op welke wijze dan ook gewijzigd of aangepast worden daar dit de correcte werking schaadt en het harnas onveilig wordt. Iedere reparatie dient slechts te worden uitgevoerd door VERTIC. NA EEN ZWARE VAL DIENT IEDER HARNAS UIT GEBRUIK GENOMEN TE WORDEN! Volgende op iedere val moet het harnas uit gebruik worden genomen en door een geautoriseerde veiligheidsofficier/-deskundige geïnspecteerd worden, die bepaalt of het harnas gerepareerd of vernietigd moet worden. “Toonbankcontrole”, zoals hieronder beschreven, moet uitgevoerd worden voor en na uitgifte van het harnas en periodiek in het gedurende een langere periode blijft opgeslagen: 1) BANDMATERIAAL: a) Controleer visueel op beschadigingen aan het bandmateriaal. Doe dit door de banden over hun gehele lengte, ieder 15 mm tussen uw handen tot een “U” te buigen. Dit zal eventuele beschadigingen als slijtage, insnijdingen, rafels, verbranding of beschadigd materiaal aan het licht brengen. b) Inspecteer en controleer alle stiksels bij kruisingen e.d. van de banden op gebroken en 2) 3) 4) 5) 6) gerafelde draden. c) Controleer op vlekken en verfspatten. Sommige bestanddelen in reinigings-, verdunningsmiddelen en verf kunnen door een chemische reactie het materiaal aantasten en verzwakken. Dit is veelal herkenbaar door verstijving van het materiaal. BANDMATERIAAL EN BESLAG: Kijk zorgvuldig de bevestigingspunten van de gespen, instellingen en D-ringen na. Let speciaal op eventueel gebroken stiksels en rafels. D-RINGEN: Controleer deze op scherpe kanten, corrosie, bramen, breuken, indrukkingen of vervormingen. GESPEN: Controleer de gespen op scherpe kanten, corrosie, bramen, breuken, indrukkingen of vervormingen. Gespen moeten vrij zijn van vervormingen en makkelijk in- en uit elkaar geschoven kunnen worden. De onderdelen dienen vrij te kunnen draaien en bewegen. D-RING OP RUG, RUGPLAAT EN RINGBEVESTIGING: Controleer de (rug)plaat, beide zijden en alle hoeken en gleuven en gaten op mogelijke scherpe kanten, verbrandingen, bramen, breuken, scheuren, indrukkingen of andere beschadigingen. LABELLING: Controleer dat het label aanwezig, schoon en leesbaar is. G) LEVENSDUUR Referentiewaarden voor gebruiksduur van veiligheidsharnassen op voorwaarde van vakkundig gebruik, opslag en onderhoud. De maximale gebruiksduur van veiligheidsharnassen is, vanwege de natuurlijke- en/of geforceerde veroudering van de materialen, afhankelijk van de individuele gebruiksomstandigheden en daarom vooraf moeilijk in te schatten. De gebruiksduur kan variëren van éénmalig gebruik onder extreme omstandigheden (bijv. agressieve chemische milieus, serieus valongeval) tot maximaal 10 jaar afhankelijk van hoe het harnas was opgeslagen en gebruikt. Gebruikswijze Max. 10 jaar Ongebruikt en optimaal opgeslagen (20° C., donker, 60% relatieve vochtigheid), regelmatig vakkundig geïnspecteerd en gecontroleerd Tot 7 jaar Zonder mechanische belasting en steeds kortstondig gebruik Zelden gebruik - bijv. 1-2 maal per jaar Tot 5 jaar Met minimale mechanische belasting (bijv. statische belasting met lichaamsgewicht) en steeds kortstondig gebruik Af en toe gebruik - bijv. 1 maal per maand Tot 3 jaar Met minimale mechanische belasting (bijv. statische belasting met lichaamsgewicht) en gemiddelde gebruiksduur van 2-4 uur Regelmatig gebruik - bijv. meerdere malen per maand Tot 1 jaar Met gering gebruik (statische belasting en incidentele afdalingen met lichaamsgewicht) en gemiddelde gebruiksduur van 2-4 uur Frequent gebruik - bijv. 1 maal per week Minder dan 1 jaar Bij intensief gebruik, met duurbelasting Zeer frequent gebruik - bijv. dagelijks In tabel aangegeven maximale levensduren Frequentie visuele en manuele controle Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas Gebruiksduur Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas H) REINIGING EN OPSLAG 1) Harnassen uit Nylon of Polyester kunnen gereinigd worden met een natte spons of doek, al dan niet met een zachte zeep (gebruik geen chemicaliën of oplosmiddelen!). Na reiniging spoelen met schoon water en ophangen om te drogen. Stel het harnas niet bloot aan hoge temperaturen, stoom of langdurig aan zonlicht. 2) Harnassen dienen opgehangen te worden aan de D-ring op de rugplaat, op een klerenhanger of los over bijvoorbeeld een stoel, in een schone droge ruimte, vrij, zonder dat er blootstelling aan grote warmte, kwalijke dampen of corroderende middelen plaatsvindt. Indien een harnas niet aan de genoemde controlepunten voldoet of andere zichtbare beschadigingen heeft, biedt het harnas dan aan een gekwalificeerde functionaris ter inspectie aan. Deze functionaris dient geautoriseerd te zijn om verder gebruik, reparatie of vernietiging te bepalen. Een te repareren harnas dient aan VERTIC geretourneerd te worden, onder begeleiding van een schriftelijk rapport van uw inspectie en de gebreken. Volg de instructies in deze handleiding, het houdt u veilig! Onderstaande logboek wordt voor elk harnas uitgegeven en dient bij elk harnas bewaard te worden. SERVICETABEL Artikel: Gebruikersnaam: Serienummer: Aankoopdatum: Datum ingebruikneming: Commentaar: LOGBOEK Controledatum Opmerkingen Paraaf Gebruikers Instructie VERTIC Veiligheidsharnas Inzetdatum