Opdrachtnemer Werknemer Karakter overeenkomst
advertisement
De Wet DBA Donderdag 6 oktober 2016 Boris Emmerig De Wet DBA Het probleem (1) Freelancer Freelancer Overeenkomst van opdracht Opdrachtgever 100% Freelancer BV Overeenkomst van opdracht Opdrachtgever De Wet DBA Het probleem (2) Freelancer Freelancer Arbeidsovereenkomst Opdrachtgever 100% Freelancer BV Arbeidsovereenkomst Opdrachtgever De Wet DBA Rekenvoorbeelden (1) - Eenmanszaak Bruto Zonder arbeidskosten reserveringen / Winst Netto inkomen Verschil Werknemer Ondernemer Minimumloon 24.394 17.481 23.673 35% Modaal 46.017 24.968 35.610 42% 2x modaal 91.286 42.021 59.948 42% • Bij ondernemers géén rekening gehouden met reserveringen en verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, ziekte en pensioen De Wet DBA Rekenvoorbeelden (2) - Eenmanszaak Bruto Met arbeidskosten reserveringen / Winst Netto inkomen Verschil Werknemer Ondernemer Minimumloon 24.394 17.481 21.319 22% Modaal 46.017 24.968 30.507 22% 2x modaal 91.286 42.021 49.958 19% • Bij ondernemers wèl rekening gehouden met reserveringen en verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, ziekte en pensioen De Wet DBA Rekenvoorbeelden (3) - BV Bruto Zonder arbeidskosten reserveringen / Winst Netto inkomen Verschil Werknemer BV Minimumloon 24.394 17.481 18.654 6% Modaal 46.017 24.968 29.407 17% 2x modaal 91.286 42.021 54.054 28% • Bij BV‘s géén rekening gehouden met reserveringen en verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, ziekte en pensioen De Wet DBA Rekenvoorbeelden (4) - BV Bruto Met arbeidskosten reserveringen / Winst Netto inkomen Verschil Werknemer BV Minimumloon 24.394 17.481 16.813 -/- 4 % Modaal 46.017 24.968 24.295 0% 2x modaal 91.286 42.021 43.679 4% • Bij BV‘s wèl rekening gehouden met reserveringen en verzekeringen voor arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, ziekte en pensioen De Wet DBA Het probleem (3) • Hoe is de arbeidsrelatie tussen de freelancer en de opdrachtgever te kwalificeren? • Het Burgerlijk Wetboek biedt drie opties: 1. Arbeidsovereenkomst 2. Overeenkomst van opdracht 3. Overeenkomst van aanneming van werk • Er zijn geen andere smaken De Wet DBA Arbeidsovereenkomst Persoonlijk arbeid verrichten Loon In dienst van Werknemer moet zelf de overeengekomen arbeid verrichten. Vervanging is alleen toegestaan met instemming van de werkgever Inhuur via BV Loon kan in geld en in natura voldaan worden Tussen werknemer en werkgever bestaat een gezagsverhouding De Wet DBA Overeenkomst van opdracht Niet persoonlijk Resultaat Aanwijzingen Opdrachtnemer hoeft arbeid niet persoonlijk te verrichten Opdracht gericht op het tot stand brengen van een resultaat Opdrachtgever heeft het recht om aanwijzingen en instructies te geven De Wet DBA Fictieve dienstbetrekking (1) Echte dienstbetrekking Arbeidsovereenkomst Fictieve dienstbetrekking De Wet DBA Fictieve dienstbetrekking (2) • • Thuiswerkers Gelijkgestelden • • • • • • • • • • • • Aanneming van werk Tussenpersonen en agenten Stagiaires Meewerkende kinderen Commissarissen (niet meer) Bestuurders beursvennootschap Sekswerkers Topsporters Tussenkomst (intermediairs) Aanmerkelijkbelanghouders Artiesten Bemanning van vissersvaartuigen De Wet DBA - Civiel én Fiscaal Het Gouden Kooi-arrest Hoge Raad 25 maart 2011 De Wet DBA Een dunne lijn / PostNL Rb. Noord-Holland 18/12/15 Arbeidsovereenkomst Rb. Noord-Holland 18/12/2015 Géén arbeidsovereenkomst Rb. Noord-Holland 18/12/2015 Arbeidsovereenkomst • Wat heeft partijen bij het aangaan van de overeenkomst voor ogen gestaan? • Werkte al als zelfstandige en had inzicht in de gevolgen • Groen/Schoevers (NJ 1998/149) − Vervoersovereenkomst − Ongelijkheidscompensatie en beschermingsgedachte van het arbeidsrecht − Ongeschoolde, laag betaalde arbeid met hoog produktiegehalte • Op welke wijze hebben partijen feitelijk uitvoering gegeven aan de overeenkomst? − Beloning (ondernemerschap) − Ondernemers- en investeringsrisico − Instructiebevoegdheid • Ondernemerschap − beloning − bedrijfskapitaal • ABN AMRO/Mahli (NJ 2003/124) • Diosynth/Groot (NJ 2005/239) • Thuiszorg Rotterdam/PGGM (NJ 2007/449) − btw nummer • De Gouden Kooi (NJ 2011/594) − VAR-WUO • Uit de jurisprudentie volgt dat het bij de vraag of een arbeidsovereenkomst dan wel een overeenkomst van opdracht is gesloten, gaat om een totaaloordeel van de gezamenlijke omstandigheden. − inschrijving bij de Kamer van Koophandel • Hoge vervanginsgraad (44%) De Wet DBA Handreiking DBA Vraag 1 Arbeid Is er een persoonlijke verplichting om de arbeid te verrichten? Vraag 2 Loon Is opdrachtgever verplicht om loon te betalen? Vraag 3 Gezag Is sprake van een gezagsverhouding tot opdrachtgever? + Optelsom Arbeidsovereenkomst Als vraag 1, 2 en 3 met “ja” worden beantwoord is er een arbeidsovereenkomst De Wet DBA - Civiel én Fiscaal Twee wereldbeelden Gezag Hof Den Haag 2 april 2012 (Lasser) Hof Den Bosch 28 januari 2014 (Belastingadviseur) Rechtbank Rotterdam 13 november 2015 (Universitair docent) Rechtbank Noord-Holland 18 december 2015 (Pakketbezorger) De Wet DBA - Civiel én Fiscaal AO versus OvO: verschillende gevolgen Juridische verschillen Arbeidsovereenkomst Overeenkomst van opdracht Wet Werk en Zekerheid n.v.t. Wet Arbeid en Zorg n.v.t. Doorbetaling bij ziekte n.v.t. Wet op de ondernemingsraden n.v.t. Pensioenwetgeving n.v.t. Fiscale verschillen Arbeidsovereenkomst Overeenkomst van opdracht Loonbelasting n.v.t. Sociale premies / zorgverzekering n.v.t. n.v.t. Omzetbelasting De Wet DBA Doelstellingen van de wetgever BESTRIJDING SCHIJNZELFSTANDIGHEID Sommige freelancers zijn ten onrechte als zodanig aangemerkt. Derving van belastinginkomsten en sociale premies. VERBETERING HANDHAVING De VAR-systematiek was onuitvoerbaar. Opdrachtgevers kunnen nu ook naheffingsaanslagen krijgen. MINDER PAPIERWERK Wanneer duidelijk is dat geen sprake is van een dienstbetrekking, hoeft niets extra’s gedaan te worden. GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID Opdrachtgever en opdrachtnemer worden samen verantwoordelijk voor de vormgeving van de arbeidsrelatie. Wet DBA MEER DUIDELIJKHEID Een VAR is slechts een beoordeling van de situatie vooraf. Nu wordt achteraf beoordeeld. De Wet DBA De oude oplossing DGA ROW WUO LOON Wettelijke fiscale vrijwaring opdrachtgever De Wet DBA De oude oplossing in de Wet IB 2001 Artikel 3.156 Wet IB 2001 De belastingplichtige die zekerheid wenst omtrent de vraag of de voordelen die hij in een kalenderjaar geniet of zal gaan genieten uit een arbeidsrelatie of uit arbeidsrelaties waarin sprake is van hetzelfde soort van werkzaamheden die onder overeenkomstige condities worden verricht, worden aangemerkt als winst uit een onderneming, als loon of als resultaat uit overige werkzaamheden, kan een verzoek indienen bij de inspecteur. De inspecteur beslist op het verzoek bij voor bezwaar vatbare beschikking. Artikel 3.157 Wet IB 2001 De belastingplichtige met een aanmerkelijk belang als bedoeld in hoofdstuk 4, die zekerheid wenst omtrent de vraag of werkzaamheden die voortvloeien uit een arbeidsrelatie of arbeidsrelaties waarin sprake is van hetzelfde soort van werkzaamheden die onder overeenkomstige condities worden verricht, worden aangemerkt als werkzaamheden uitsluitend verricht voor rekening en risico van de onderneming van de vennootschap waarin hij het aanmerkelijk belang heeft, kan een verzoek indienen bij de inspecteur. De inspecteur beslist op het verzoek bij voor bezwaar vatbare beschikking. De Wet DBA De oude oplossing in de Wet LB 1964 Artikel 6a Wet LB 1964 Als inhoudingsplichtige van een persoon wordt niet beschouwd degene die beschikt over een afschrift van een aan hem getoonde beschikking als bedoeld in artikel 3.156 of 3.157 van de Wet inkomstenbelasting 2001 waaruit blijkt dat de voordelen die die persoon geniet, worden aangemerkt als winst uit een onderneming of de werkzaamheden die die persoon verricht, worden aangemerkt als werkzaamheden verricht voor rekening en risico van een vennootschap waarin die persoon een aanmerkelijk belang heeft, mits: a. werkzaamheden in de praktijk matchen met de werkzaamheden op de VAR; b. werkzaamheden worden verricht in het periode waarvoor de VAR geldt; c. De identiteit van de zzp‘er juist is vastgesteld. De Wet DBA Van BGL naar DBA • • • Wetsvoorstel invoering Beschikking geen loonheffingen Ingediend op 19 september 2014 Webmodule • • • • Wetsvoorstel Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties Gewijzigd op 20 april 2015 Webmodule niet haalbaar Systematiek van modelovereenkomsten Wet DBA aangenomen op 2 februari 2016 (tegenstemmers ChristenUnie, GroenLinks, de PvdD en D66) Wet DBA in werking getreden op 1 mei 2016 Debat Tweede Kamer 29 september 2016 Rapport Commissie-Boot 19 december 2016 Einde transitiejaar 1 mei 2017 De Wet DBA Probleem bij de handhaving Freelancers Opdrachtgever Fraude of te kwader trouw De Wet DBA Oplossing bij de handhaving Freelancers Opdrachtgever De Wet DBA - Civiel én Fiscaal Ogen en oren van de Belastingdienst Freelancers Opdrachtgever De Wet DBA Hoe denkt de Belastingdienst? • Er is geen wettelijke regeling • Wat is er wel? • • • • • • • • De parlementaire behandeling Vragen uit de Tweede Kamer De Handreiking DBA Rode en groene bepalingen Modelovereenkomsten Mogelijkheid om zelf overeenkomsten voor te leggen Meldpunt bij de Belastingdienst (vanaf 17 oktober) Register goedgekeurde overeenkomsten (vanaf 1 december) De Wet DBA Persoonlijk arbeid verrichten Geen arbeidsovereenkomst Wel arbeidsovereenkomst In contract is bepaald dat er In contract is niets hierover geen verplichting is om geregeld persoonlijk arbeid te verrichten Vrije en willekeurige vervanging Alleen vervanging met toestemming opdrachtgever Vervanger moet voldoen aan objectieve criteria Vervanging binnen gesloten “pool” Vrije vervanging niet op voorhand aannemelijk Vervanger moet voldoen aan een profielschets De Wet DBA Modelovereenkomst vrije vervanging Indien op enig moment de Opdrachtnemer voorziet dat hij de verplichtingen in verband met een geaccepteerde opdracht niet, niet tijdig of niet naar behoren kan nakomen, dan dient de Opdrachtnemer de Opdrachtgever hiervan onmiddellijk op de hoogte te stellen. Het staat de Opdrachtnemer vrij zich bij de werkzaamheden te laten vervangen door een ander. Opdrachtnemer meldt voorafgaand aan de vervanging aan Opdrachtgever wie de werkzaamheden namens hem uitvoer(en)(t). Daarbij heeft opdrachtgever niet het recht de vervanger(s) te weigeren, anders dan op grond van objectieve kwalificaties. Opdrachtnemer en opdrachtgever formuleren voorafgaand aan het aanvaarden van de opdracht, samen de objectieve kwalificaties waaraan Opdrachtnemer en de eventuele vervanger(s) moet(en) voldoen. De objectieve kwalificaties worden als bijlage bij deze overeenkomst gevoegd. Opdrachtnemer blijft ook tijdens de vervanging verantwoordelijk voor de kwaliteit van het werk en het naleven van de gemaakte afspraken. De Wet DBA Gezagsverhouding (1) • Aanwijzingen en instructies aan werknemer • Materieel gezag (directe werkinhoud) • Forneel gezag (werktijden, vakantie) • Vele factoren van belang • Niet mogelijk om vooraf exact aan te geven waar de grens ligt • Geen exacte wetenschap • Aard en inhoud opdracht en omstandigheden moet concreet gemaakt worden • Zo niet, dan geen goedkeuring Belastingdienst De Wet DBA Gezagsverhouding (2) Geen arbeidsovereenkomst Wel arbeidsovereenkomst In het geheel geen zeggenschap opdrachtgever Aanwijzingen en instructies Aanwijzingen / instructies alleen nadere bepaling van verlangde prestaties Prestatie werknemer per definitie gedeeltelijk onbepaald Aanwijzingen / instructies over de uitvoering van de opdracht Eenzijdige instructies tot nadere concretisering van verplichtingen werknemer De Wet DBA Modelovereenkomst geen gezag Opdrachtnemer accepteert de opdracht en aanvaardt daarmee de volle verantwoordelijkheid voor het op juiste wijze uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden. Opdrachtnemer deelt zijn werkzaamheden zelfstandig in. Wel vindt, voor zover dat voor de uitvoering van de opdracht nodig is, afstemming met Opdrachtgever plaats in geval van samenwerking met anderen, zodat deze optimaal zal verlopen. Indien noodzakelijk voor de werkzaamheden richt Opdrachtnemer zich naar de arbeidstijden bij Opdrachtgever. Opdrachtnemer is bij het uitvoeren van de overeengekomen werkzaamheden geheel zelfstandig. Hij/zij verricht de overeengekomen werkzaamheden naar eigen inzicht en zonder toezicht of leiding van Opdrachtgever. Opdrachtgever kan wel aanwijzingen en instructies geven omtrent het resultaat van de opdracht. Opdrachtgever verklaart zich er uitdrukkelijk mee akkoord dat Opdrachtnemer ook ten behoeve van andere opdrachtgevers werkzaamheden verricht. Wet DBA Modelovereenkomsten die tot vrijstelling leiden, lijken verdacht veel op een arbeidsovereenkomst….. 1 Werknemer 7:610 BW met onderverdelingen: uitzend etc. 2 Opdrachtnemer 7:400 3 schijnzelfstandige naar Europees recht (onder cao), zal ook 2 zijn 4 Opdrachtnemer naar fiscaal recht (wet DBA), kan ook 1, 2 of 3 zijn 5 werker volgens wet min loon (vgl BBA 1945) De Wet DBA Groene en rode bepalingen (GROEN) • Vrije vervanging zzp’er • Opdrachtgever mag vervanger weigeren indien niet wordt voldaan aan vooraf vastgestelde objectieve criteria • Alleen vergoeding voor werkelijk gemaakte kosten • vrijheid om de concrete inhoud van het werk te bepalen en op eigen manier uit te voeren • Geheel zelfstandige uitvoering werkzaamheden • Geen leiding of toezicht van opdrachtgever • Bedoeling is om overeenkomst van opdracht te sluiten • Zzp’er neemt klachten van derden over zichzelf en zijn werk zelf in behandeling • Zzp’er zorgt zelf voor gereedschappen, hulpmiddelen en materialen • Zzp’er aansprakelijk voor schade • Intellectuele eigendomsrechten blijven bij zzp’er De Wet DBA Groene en rode bepalingen (ROOD) • Vervanging zzp’er alleen in overleg of met zelfs alleen met goedkeuring • Zzp’er moet alle aanwijzingen en instructies opvolgen • werken volgens de richtlijnen van de opdrachtgever (bedrijfsprotocollen) • Zzp’er moet doorlopend verantwoording afleggen • Verbod om te werken voor anderen • Verbod op contact met klanten of relaties van de opdrachtgever (twee jaar) De Wet DBA Relatiebeding toegestaan VOORBEELDOVEREENKOMST TIJDELIJKE WAARNEMING VERLOSKUNDIGEN Artikel 11 – Relatiebeding 1. Het is de waarnemer - behoudens onderhavige waarneming - gedurende de looptijd van de waarneemovereenkomst en voor een periode van één (1) jaar na de beëindiging van de waarneemovereenkomst niet toegestaan, direct noch indirect, al dan niet gehonoreerde werkzaamheden te verrichten voor relaties of klanten van praktijkhouder en/of hen of daaraan gelieerde ondernemingen te benaderen, behoudens voorafgaande schriftelijke toestemming van de praktijkhouder. 2. Bij elke overtreding van het bepaalde in dit artikel verbeurt de waarnemer zonder dat voorafgaande sommatie of ingebrekestelling nodig is, een onmiddellijk opeisbare boete van € 10.000,- ineens, alsmede een bedrag van € 500,- voor elke dag dat de overtreding voortduurt. De boete zal verschuldigd zijn door het enkele feit van de overtreding en laat onverlet het recht van de praktijkhouder om nakoming van de betreffende bepaling(en) te verlangen en/of schadevergoeding te vorderen. De Wet DBA Commissie Boot Samenstelling Taak Duur • G.C. Boot (voorzitter) • Onderzoek naar de juistheid van door de Belastingdienst beoordeelde (model)overeenkomst en • Ingesteld op 15 april 2016 • R.A.A. Duk • L. van den Berg • L.J. Verhoeven • M.E. Slot • Toetsing van (model)overeenkomst en aan het huidige wettelijk kader • Aanbevelingen doen • Zo spoedig mogelijk begroting en planning maken • Eindrapport 19 december 2016 • Tussenrapportages mogelijk De Wet DBA - Civiel én Fiscaal Commissie Boot - Reacties? Brief aan de Commissie-Boot? De Wet DBA Verschillen opdrachtnemer – werknemer (1) Opdrachtnemer Werknemer Dagelijkse praktijk / organisatorisch kader Opdrachtnemer kan niet-tijdige of onverantwoorde aanwijzingen weigeren uit te voeren Voert geen functioneringsgesprekken en wordt niet periodiek beoordeeld Ontvangt algemene aanwijzingen krachtens een arbeidsovereenkomst Werknemer mag in beginsel niet weigeren om aanwijzingen en instructies uit te voeren Voert functioneringsgesprekken en wordt periodiek beoordeeld Opdrachtnemer draagt kosten voor opleidingen Werkgever draagt kosten voor opleidingen Opdrachtnemer gebruikt eigen apparatuur (uitgangspunt) of moet betalen voor gebruik apparatuur opdrachtgever (uitzondering) Apparatuur wordt aan werknemer altijd om niet door werkgever ter beschikking gesteld Geen toegang tot personeelsbijeenkomsten Wel toegang tot personeelsbijeenkomsten Geen actief en passief kiesrecht voor de Ondernemingsraad Wel actief en passief kiesrecht voor de Ondernemingsraad Opdrachtnemer bepaalt eigen werktijden en hoeft dus geen vrij te vragen Werknemer is verplicht om vrij te vragen Geen recht op een vaste werkplek Wel recht op een vaste werkplek binnen de kaders van flexibel werken Opdrachtgever heeft geen bemoeienis met het aanvaarden door opdrachtnemer van opdrachten van derden Dient nevenwerkzaamheden te melden en goedkeuring te vragen Opdrachtnemer maakt geen deel uit van organisatorisch kader opdrachtgever Werknemer maakt deel uit van organisatorisch kader werkgever Ontvangt specifieke aanwijzingen omtrent resultaat opdracht De Wet DBA Verschillen opdrachtnemer – werknemer (2) Opdrachtnemer Werknemer Karakter overeenkomst Overeenkomst van opdracht te karakteriseren als een resultaatsverbintenis Overeenkomst van opdracht voor een bepaalde duur, doorgaans korter dan één jaar Arbeidsovereenkomst te karakteriseren als een inspanningsverbintenis Arbeidsovereenkomst in beginsel en uiteindelijk voor onbepaalde duur CAO niet van toepassing CAO van toepassing Financiële aspecten Tarief / honorarium wordt per opdracht besproken op gelijkwaardige basis Loon is vast Opdrachtnemer stuurt facturen voor het honorarium Werknemer ontvangt nettoloon via salarisadministratie Door opdrachtnemer te betalen vergoeding voor gebruik apparatuur opdrachtgever wordt apart vermeld op factuur Opdrachtnemer brengt BTW in rekening, (indien niet vrijgesteld) Geen recht op een bonus, vakantiegeld of een 13e maand Werknemer is geen vergoeding verschuldigd voor zakelijk gebruik van apparatuur werkgever Werknemer brengt geen BTW in rekening Wel mogelijkheid tot toekennen bonus, recht op vakantiegeld en een december uitkering Vergoeding onkosten op basis van specifieke afspraken Onkostenvergoeding volgens interne bedrijfsregelingen De Wet DBA - Civiel én Fiscaal Verschillen opdrachtnemer – werknemer (3) Opdrachtnemer Werknemer Risico’s Opdrachtnemer wordt niet doorbetaald tijdens ziekte, vakantie e.d. Opdrachtnemer moet tijd en energie steken in het verwerven van nieuwe opdrachten Aansprakelijk voor schulden van c.q. claims op eigen onderneming Loopt wel risico op niet-betaling door opdrachtgevers Bij kwalitatief onvoldoende werk ligt het financiële risico bij de ondernemer zelf Loopt risico’s m.b.t. eigen investeringen Werknemer wordt doorbetaald tijdens ziekte, vakantie e.d. Werknemer hoeft geen tijd en energie te investeren in zoeken naar nieuw werk Niet aansprakelijk voor schulden van c.q. claims op werkgever Loopt geen risico op niet-betaling van salaris Bij slecht functioneren ligt het financiële risico bij de werkgever Loopt geen risico m.b.t. investeringen werkgever De Wet DBA Antwoord vragen Omtzigt (26 april 2016) Omstandigheid / Voorwaarde Deelname aan de pensioenvoorziening van de opdrachtgever Deelname aan de arbeidsongeschiktheidsverzekering van de opdrachtgever Deelname aan vergaderingen bij de opdrachtgever (samen met werknemers) Afdelingsoverleg met een algemeen karakter Deelname aan vergaderingen bij de opdrachtgever (samen met werknemers) Overleg dat specifiek gaat over de opdracht van de zzp’er Verstrekken of vergoeden van een opleiding of cursus aan de opdrachtnemer Ter beschikking stellen van bedrijfskleding door de opdrachtgever Ter beschikking stellen van veiligheidsmiddelen (mondkapjes, gehoorbescherming, etc.) door de opdrachtgever Ter beschikking stellen van een kantoorwerkplek (bureau, bureaustoel, computer, printer) Oordeel De Wet DBA Antwoord vragen inzet interimmers Opdrachtgevers kunnen vanzelfsprekend zelfstandigen inhuren voor bijvoorbeeld de tijdelijke vervanging van een werknemer. De beoordeling of er geen dienstbetrekking aanwezig is staat los van het gegeven of het gaat om tijdelijke, structurele of variabele werkzaamheden. Indien een invaller hetzelfde werk doet op dezelfde wijze en onder dezelfde voorwaarden en omstandigheden als degene in loondienst die wordt vervangen, dan is er sprake van een dienstbetrekking. Als de invaller hetzelfde werk doet, maar de voorwaarden en omstandigheden verschillen ten opzichte van degene die in dienstbetrekking werkte, dan kan de invaller buiten dienstbetrekking werken. De Wet DBA Antwoord vragen bewijslast Op de Belastingdienst rust de bewijslast dat er niet conform de modelovereenkomst wordt gewerkt. De opdrachtgever kan vertrouwen ontlenen aan de verkregen zekerheid dat buiten dienstbetrekking wordt gewerkt als en zolang er conform de door hem en zijn opdrachtnemer(s) gehanteerde overeenkomst wordt gewerkt. Wordt er feitelijk in afwijking van de overeenkomst gewerkt dan is het aan de Belastingdienst om het bestaan van een (fictieve) dienstbetrekking aannemelijk te maken. De Wet DBA Voortgangsrapportage DBA (1) • Vijf groepen opdrachtgevers • • • • • De zelfstandige ondernemer De zelfstandigen met een overeenkomst De arbeidsrelaties die nog onzeker zijn De duidelijke dienstverbanden De oneerlijke concurrenten • Agenda komende periode • • • • • • • Geen boetes voor goedwillenden Meldpunt voor opdrachtgevers en opdrachtnemers Extra capaciteit Sectorbenadering Voortdurende verbetering website Register goedgekeurde overeenkomsten Bijsluiter ter verduidelijking gebruik algemene modelovereenkomsten De Wet DBA - Civiel én Fiscaal Voortgangsrapportage DBA (2) Sector Onderwijs Bouw- en installatietechniek Intermediairs Zorg Kunst/Acteurs Vervoer De Wet DBA Debat Tweede Kamer 29 september 2016 (1) Wie ? Nr. Motie 22 bij de toetsing modelovereenkomsten de volledige ruimte die de wet biedt, te gebruiken en het toetsingskader DBA hiermee in lijn te brengen D66 Oordeel Kamer 23 geen naheffingen opleggen, tenzij de betreffende opdrachtgever duidelijk niet van goede wil is D66 SP CU Klein Ontraden 24 verkennen hoe echte ondernemers via een toets op ondernemerschap zekerheid vooraf kunnen krijgen zonder het gebruik van modelovereenkomsten D66 Ontraden 25 meldpunt onderbrengen bij de commissie-Boot en die de casuïstiek anoniem te laten doorgeleiden aan de regering CDA Ontraden 26 het begrip "persoonlijke arbeid" opnieuw definiëren, daarbij aangeven in hoeverre dit een onderscheidend criterium is voor het onderscheid tussen werk in loondienst en zelfstandige arbeid en ervoor zorgen dat zeer eenvoudige arbeid niet leidt tot schijnzelfstandigheid CDA Ontraden 27 voor 10 januari een plan met concrete actiepunten aan de Kamer sturen om een vast dienstverband aantrekkelijker te maken CDA Ontraden 28 de achterstanden in de beoordeling van contracten uiterlijk per 1 december wegwerken SP D66 Ontaden 29 motie-Hamer over gelijke behandeling bij de arbeidsvoorwaarden voor payrollwerknemers uitvoeren en hier uiterlijk 31 december 2016 voorstellen voor doen SP PvdA SP Ontraden Wiebes Stem ming De Wet DBA Debat Tweede Kamer 29 september 2016 (2) Nr. Motie Wie? 30 duidelijk maken en zekerheid verschaffen dat elke opdrachtgever en zelfstandige die volgens een goedgekeurde modelovereenkomst werkt, gevrijwaard is van naheffingen VVD Oordeel kamer 31 de doorlooptijd bij de Belastingdienst verkorten en voor het kerstreces de Kamer informeren VVD Oordeel kamer 32 de knelpunten die uit het meldpunt blijken voortvarend oplossen en hierover voor het kerstreces de Kamer informeren, VVD Oordeel kamer 33 de reeds door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst voor zelfstandige pakketbezorgers van PostNL heroverwegen, PvdA CU Ontraden 34 na de transitieperiode stapsgewijs met handhaving aanvangen en daarbij voorrang geven aan de pakketbezorgingssector en de medisch specialisten PvdA Ontraden 35 de Wet DBA in trekken en de VAR weer laten herleven PVV Ontraden 36 uiterlijk 19 december eindrapportage van de commissie-Boot, rapportage over de stand van zaken en besluit te nemen over voortgang van de wet D66 CU CDA SP Oordeel kamer Wiebes Stem ming De Wet DBA Bescherming opdrachtgevers/nemers • • • • • • Modelovereenkomst Maatwerkovereenkomst Declarabele uren-BV / Uniforce-concept Doorbetaaldloonregeling Beschikking geen verzekeringsplicht (BGV) Fiscale Absorptie De Wet DBA Model- en maatwerkovereenkomsten Modelovereenkomst Maatwerkovereenkomst Ruling Belastingdienst Praktische uitvoering conform overeenkomst Vrijwaring De Wet DBA Overeenkomsten in cijfers • Tien algemene modelovereenkomsten • Modelovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen • Eigen overeenkomst voorleggen aan Belastingdienst Aantal ontvangen overeenkomsten Goedgekeurd Afgekeurd Ingetrokken Nog in behandeling Overige 4.481 370 7,6 % 1.033 23,0% 814 18,2% 1.964 43,8% 300 6,7% De Wet DBA Maatwerkovereenkomst Duidelijke omschrijving werkzaamheden en overige afspraken Overdracht intellectuele eigendom aan opdrachtgever mogelijk Relatiebeding opdrachtnemer toegestaan Worst case scenario regelen: verhaal en aansprakelijkheid Geen rechtsbescherming bij afwijzing. De Wet DBA Aandachtspunten ruling WIJZIGING Wet, rechtspraak of beleid LOOPTIJD Vijf jaar RULING GEEN OORDEEL Arbeidsrecht ABBB GEEN OORDEEL Ondernemerschap freelancer De Wet DBA Afweging modelovereenkomsten Voordelen Nadelen • Beperkte keuze • Beperkte mogelijkheden voor veranderingen • Niet compleet • Gemak • Goedkoop • Zekerheid, mits realiteit strookt De Wet DBA DUBV - Uniforce Aandelen met resterende stemrechten en winstrechten – 80% Aandelen met beperkt stemrecht – 20% Declarabele uren-BV Overeenkomst van opdracht Opdrachtgever Loonbelasting, premies volksverz. en werknemersverz. De Wet DBA Doorbetaaldloonregeling A 500 Loon 100% Dienstbetrekking A BV Dienstbetrekking Overeenkomst van opdracht Loonbelasting, premies volksverz. en werknemersverz. Loon 1.000 Opdrachtgever De Wet DBA Beschikking geen verzekeringsplicht • VAR 2.0 • Volledige toets op bestaande arbeidsrelatie • Beslissing vatbaar voor bezwaar en beroep • Voorlopige voorziening mogelijk Opdrachtnemer Opdrachtgever Aanvragen bij UWV Artikel 7 lid 2 WIA Artikel 87 lid 2 WAO, Artikel 127a lid 1 WW Artikel 72c ZW Aanvragen bij Belastingdienst Artikel 59 lid 3 Wfsv Dertien weken Acht weken De Wet DBA Fiscale absorptie De Wet DBA Werkelijkheid = Papier Controle-mechanisme kiezen dat bij de werkwijze van de onderneming / organisatie past 1 KEUZE Regelmatig controleren / monitoren in samenspraak met opdrachtnemer 2 CONTROL Goede dossieropbouw versterkt positie ten opzichte van Belastingdienst 3 DOSSIER De Wet DBA Transitiejaar Naheffing / correctie • Niet tijdens het transitiejaar • Niet over het transitiejaar • onderhandelen Voorwaarde 1 • Inspanningsverplichting om Wet DBA te implementeren Voorwaarde 2 • Belastingdienst heeft al eerder signaal voor dienstbetrekking gegeven Voorwaarde 3 • Geen opzet of grove schuld • Beoordeelde model- of voorbeeldovereenkomst gebruiken • Afsluiten daarmee overeenkomende overeenkomst • Eerdere fiscale controle • Administratieplicht 7 jaar • “had moeten weten" • “Geen pleitbaar standpunt” De Wet DBA Implementatie Terug naar 1 mei 2016 1 mei 2017 1 mei 2016 31 januari 2016 19 oktober 2015 Voorstel Wiebes aan Eerste Kamer om behandeling wetsvoorstel uit te stellen • Uiterste datum om overeenkomsten voor te leggen aan de Belastingdienst • Uitsluitsel vóór 1 april 2016 • Inwerkingtreding Wet DBA • Start periode van implementatie • Tijd om werkwijze aan te passen • Belastingdienst houdt alleen toezicht • Einde periode van implementatie • Aanvang periode “repressieve handhavingsmaatregelen” Indien dienstbetrekking aanwezig ná 30 april 2017, dan geen naheffing mogelijk vanaf 1 mei 2016 tenzij voorwaarden transitiejaar niet vervuld De Wet DBA Intermediairs Tussenkomst Bemiddeling Freelancer Intermediair Bedrijf Freelancer Intermediair Bedrijf De Wet DBA Tussenkomst intermediairs • Twee toetsen 1. Geen echte dienstbetrekking 2. Geen fictieve dienstbetrekking • werkzaamheden verrichten in de uitoefening van een bedrijf of beroep (= als ondernemer) • OndernemersCheck Belastingdienst • Gepubliceerde modelovereenkomst van tussenkomst, opgesteld door de Belastingdienst, VNO-NCW en MKB Nederland • Binnenkort Bovib-model De Wet DBA Fiscale risico’s 2015 VAR 2017 2016 Trans. Wet DBA van kracht 2018 2019 2020 Handhaving Einde transitiejaar • Naheffing loonbelasting / sociale premies opdrachtgever • Belastingrente en mogelijk boete • ZZP’er raakt fiscale aftrekposten kwijt 2021 De Wet DBA Fiscale risico’s 2015 VAR 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Handhaving Trans. Definitieve aanslag IB • Geen handhaving / naheffing over jaren waarin aan ZZP’er al definitieve aanslag inkomstenbelasting is opgelegd • ZZP’er moet inzicht geven De Wet DBA Verhaal nemen op ZZP’er Elementen naheffingsaanslag Verhaalbaar ja/nee? Loonbelasting Premies volksverzekeringen Premies werknemersverzekeringen Premie Zorgverzekeringswet Verhaal nemen expliciet toegestaan (antwoord Wiebes op Kamervragen) De Wet DBA Enkele conclusies VRIJWARING BLIJFT MOGELIJK MODELOVEREENKOMST NIET HANDIG BETERE HANDHAVING BELASTINGDIENST VERHAAL EN VRIJWARING BELANGRIJK SITUATE INTERMEDIAIRS ANALYSEREN CONTROLE OP UITVOERING De Wet DBA Contactgegevens Boris Emmerig Holla Advocaten Boris Emmerig 088 - 44 02 308 06 - 52 505 900 [email protected]
