Hoe word je rijk?

18… en dan? Wat moet
je regelen en wat kan
er misgaan?
Schulden Wat doe je als je in
schulden zit? Lees het stappenplan
voor tips bij beginnende schulden.
Project ‘Hoe word je rijk?’:
wat doet dit project voor
jongeren?
2
9
10
Hoe word je rijk?
Kom niet in de schulden na je 18de
Uitgave van de gemeente Amsterdam
Gerzon Soenarto zit zelf in de
schulden. Hij presenteert de filmpjes
van ‘Hoe word je rijk?’ om andere
jongeren ervan te be­hoeden.
Gerzon: “Ik zit in de schuld
hulpverlening en heb nu nog
zes­duizend euro schuld.
Maar het gaat nu goed en als
ik zo doorga ben ik over
anderhalf jaar schuldenvrij.”
Marijn van Ballegooijen
Ervaring in
omgaan met geld
Hoe word je rijk? Wie wil daar nou
niet het antwoord op krijgen?
Ik ben toen ik jong was een tijd op
reis geweest. Eigenlijk had ik er het
geld niet voor, maar ik kon het
lenen. De reis was geweldig, maar
het afbetalen van mijn schuld viel
bitter tegen en duurde lang.
Steeds meer jongeren in de schulden
Schulden na je 18de In Amsterdam hebben veel jongeren hoge schulden. Deze
schulden stijgen explosief na hun 18de verjaardag, want er verandert veel wanneer je
18 jaar wordt – en dan gaat het vaak mis.
Jongeren zijn vanaf hun 18de verjaardag verantwoordelijk voor het betalen
van hun eigen zorgverzekering. Ook
mogen jongeren dan een telefoonabonnement afsluiten, een huis kopen,
trouwen, stemmen en leningen
afsluiten. Zij zijn dan namelijk financieel verantwoordelijk, ook al hebben ze
misschien niet altijd de vaardigheden of
het verantwoordelijkheidsgevoel wat
daarmee gepaard zou moeten gaan.
Special stadsdeel Zuid
01|07|15
Financiële opvoeding
De verantwoordelijkheid voor de
financiële opvoeding ligt primair bij de
ouders. Maar soms begrijpen ouders
ook niet wat er allemaal verandert na de
18de verjaardag van hun kind.
In 2014 concludeert het Nibud dat
20% van de jongvolwassenen (tot
24 jaar) schulden heeft. Zo hebben zij
vaak openstaande rekeningen bij een
zorgverzekeraar, onbetaalde boetes, of
Steeds meer gezinnen in de schulden
„„ 15% van de huishoudens had in 2014 ernstige betalingsachterstanden.
„„ De verwachting is dat dit toeneemt.
„„ 11% van de minderjarige jeugd in Nederland groeit op in armoede.
„„ In Amsterdam is dat zelfs een kwart van alle kinderen!
Goed omgaan met geld is belangrijk,
maar dat lukt niet iedereen.
In stadsdeel Zuid zijn er heel wat
mensen met schulden of andere
financiële problemen. Vooral
jongeren komen vaak door verkeerde
beslissingen in de problemen. Maar
met de juiste informatie en soms wat
hulp, hoeft het echter niet zover te
komen.
betalingsachterstanden bij de belastingdienst. Eind 2011 brachten gerechtsdeurwaarders het alarmerende bericht
naar buiten dat zij in dat jaar bij
150.000 jongeren van ouder dan
18 jaar optraden in verband met
schulden.
Daarom is er nu deze campagne­
krant, boordevol informatie én
tips. Wat verandert er na je 18de
verjaardag? Wat zijn de meest
voorkomende schulden onder
jongeren? Waar kun je terecht voor
vragen of hulp?
De schulden van jongeren stijgen de
laatste jaren snel. Het Nibud maakt zich
ernstig zorgen over de hoogte van de
schulden. In 2011 had de lenende
mbo-student gemiddeld een schuld
van € 1.265,-. Dat bedrag is nu
gestegen naar € 3.681,-. Tel je hierbij
ook andere schulden op (zoals
betalingsachterstanden, roodstand en
kopen op afbetaling), dan stijgen de
schulden voor de lenende mbo’er naar
gemiddeld € 4.854,-.
Voor uitwonende mbo’ers is het zelfs
€ 6.445,-! Van dit soort hoge schulden
kun je lang last blijven houden.
Om terug te komen op de vraag
‘Hoe word je rijk?’, laat ik jullie
maar direct uit de droom helpen:
ik heb het antwoord niet. Echt rijk
worden is maar voor weinig mensen
weggelegd. Maar waar ik in de loop
der jaren wél wat ervaring in heb
gekregen, is in het omgaan met
geld. Ik ben erachter gekomen dat
wanneer je één euro verdient, je er
niet twee moet uitgeven.
Blader deze krant door en je vindt
veel tips om schulden te voorkomen,
gratis activiteiten en manieren om
geld over te houden aan het eind
van de maand.
Marijn van Ballegooijen
lid dagelijks bestuur stadsdeel Zuid
Deze campagnekrant is door jongeren van het jongerenwerk van Combiwel Zuid huis-aan-huis verspreid in de Diamantbuurt, IJsselbuurt en Rijnbuurt.
2
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
18… en dan? Wat moet je regelen en wat kan er misgaan?
Meerderjarig Vanaf je 18de verjaardag ben
je meerderjarig en daarmee handelings­
bekwaam. Je mag dan zelf contracten
afsluiten. Ook kunnen je ouders eventuele
aankopen of leningen niet meer terugdraaien.
Dat klinkt misschien fijn, maar het vraagt
veel verantwoordelijkheid!
Tegemoetkoming in de kosten
Studiefinanciering Ga je een vervolgopleiding Wat kan er misgaan?
doen? Dan heb je vaak recht op studiefinancie­ „„ Stop je met je opleiding? Zorg dan dat je alles
netjes afhandelt. Want studie­financiering en een
ring en een OV-studentenkaart. Je studiefinan­
OV-studentenkaart die je ­onterecht ontvangt, moet
je terugbetalen!
ciering is ondersteuning bij de kosten die je
maakt voor je studie (zoals boeken en lesgeld). „„ Ben je voor september 2015 begonnen met je studie
Ben je voltijdstudent aan het mbo, hbo of wo? Dan heb
je in de meeste gevallen recht op studiefinanciering (en
een OV-studentenkaart). Let op: bij het hoger onderwijs
(mbo niveau 3, 4, hbo en universiteit) is de studie­
financiering altijd een lening! Studiefinanciering moet je
zelf aanvragen bij DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs).
Op www.startstuderen.nl vind je alle informatie over
starten met studeren op een rij – óók over het aanvragen
van studiefinanciering en andere geldzaken.
Een modeopleiding
doen, of een andere vervolg­
opleiding? Kijk dan of je recht
hebt op studiefinanciering en
een OV-studentenkaart.
Foto Edwin van Eis
en je maakt je opleiding niet af? Dan moet je de
totale lening terugbetalen. Ben je na september 2015
begonnen, dan betaal je sowieso alles terug.
„„ De terugbetaling kan oplopen tot wel € 50.000,-.
Als je dit moet terugbetalen van een baan die niet zo
goed verdient, dan kan het afbetalen wel tot 30 jaar
na je studie duren! Het is niet zeker of je dan nog in
aanmerking komt voor een hypotheek.
Wat moet je wel doen?
„„ Kijk op www.startstuderen.nl voor meer infor­
matie over studeren, studiefinanciering en meer.
„„ Vraag voordat je start met je opleiding je studie­
financiering aan op www.duo.nl.
„„ Gebruik de rekenhulpen op de website van DUO,
www.duo.nl. Je kan na invoeren van je gegevens
zien hoe hoog jouw schuld wordt.
„„ Opleiding afgerond? Of stop je met je opleiding?
Onderneem zelf actie! Schrijf je uit bij je school, maar
ook bij DUO. Je school heeft namelijk niets te maken
met jouw studiefinanciering. Zet ook je
OV-studenten­kaart stop.
Vanaf 18 jaar mag je, onder andere:
„„ (zelf) een bankrekening openen
„„ een lening afsluiten
„„ een vakantie boeken
„„ een kamer of woning huren
„„ studiefinanciering aanvragen
Let op! Ouders/verzorgers zijn tot
het 21ste levensjaar van hun kinderen
­onderhoudsplichtig!
Dat betekent dat ouders of verzorgers
wettelijk verplicht zijn om kinderen tot
die leeftijd onderdak, kleding, voeding,
scholing en medische hulp te geven.
Zorgverzekering
verplicht
Vergelijk! Tot je 18de jaar ben je gratis
mee­verzekerd met je ouders. Daarna moet je
een eigen basisverzekering afsluiten en
betalen. Een zorgverzekering is verplicht.
Soms moet je bij een zorgverzekering een eigen bijdrage
betalen en geldt er een eigen risico van € 375,-.
Wil je zorgverzekeringen vergelijken? Kijk dan op de
sites www.consumentenbond.nl/zorgverzekering
of www.independer.nl.
Wat moet je doen?
„„ Als je 18 wordt, ben je verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. Sluit deze op tijd af (de absolute
deadline is drie maanden na de 18de verjaardag).
„„ Vergelijk! Er zijn speciale verzekeringen voor
jongeren, en er zijn verschillende websites waar je
verzekeringen met elkaar kan vergelijken.
„„ Grote kans dat je recht hebt op zorgtoeslag.
Maar… Je moet dit wel zelf regelen! Ga naar
www.toeslagen.nl voor meer informatie.
30% van de mbo’ers heeft geen zorgtoeslag aan­
gevraagd, dit scheelt ruim € 900,- per jaar!
„„ Tip: Betaal je verzekeringspremie met een auto­
matische overboeking. Zo kun je het niet vergeten.
Wat kan er misgaan?
„„ Sluit je geen verzekering af? Dan krijg je automatisch
de verzekering van je ouders. Ook sluiten jongeren
soms een te dure verzekering af, omdat ze niet goed
weten wat ze precies nodig hebben.
„„ Betaal je je verzekering niet, ben je het vergeten of
heb je er geen geld voor gereserveerd? Na 3 maanden
schakelt de verzekeringsmaatschappij dan een
­incassobureau in. Na 6 maanden betalingsachterstand meldt de verzekeringsmaatschappij jou als
wanbetaler aan bij het Zorginstituut Nederland.
„„ Sta je als wanbetaler aangemeld, dan betaal je direct
€ 152,53 (= 130% van de gemiddelde basispremie)
aan bestuursrechtelijke premie. Je hebt dan alleen
een basisverzekering, want de eventuele aanvullende
verzekering vervalt automatisch – terwijl je dus wel
veel meer betaalt! Dit bedrag wordt trouwens
rechtstreeks van het loon of de uitkering afgetrokken. Heb je geen loon of uitkering maar krijg je
bijvoorbeeld wel studiefinanciering? Dan wordt de
premie geïnd door het CJIB.
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
Toeslagen:
financieel
steuntje in
de rug
Zorgtoeslag en huurtoeslag Afhankelijk
van je persoonlijk situatie en inkomen
kun je financieel ondersteund worden.
Bijvoorbeeld met zorgtoeslag, huur­
toeslag (bij een eigen huurwoning) en
toeslagen voor (minderjarige) kinderen.
Deze toeslagen worden niet automatisch
gestort, maar moet je aanvragen.
Foto Edwin van Eis
Kijk op www.toeslagen.nl voor meer informatie
en aanvragen. Je moet het zelf aan de belastingdienst doorgeven als jouw inkomen verandert.
Als je meer inkomen hebt, heb je waarschijnlijk
recht op minder geld. Als je dat niet zelf doorgeeft,
dan krijg je na een jaar een rekening thuisgestuurd
dat je te veel geld hebt ontvangen. Het te veel
ontvangen geld moet je dan weer terugbetalen!
Abonnement afsluiten voor een mobieltje? Let dan goed op de voorwaarden!
Mobieltje: waar let je op bij een
abonnement?
Belangrijk moment Een telefoonabonnement afsluiten is
een belangrijk moment. Niet alleen vanwege dat mooie
toestel, maar je zet ook jouw handtekening onder een
contract. En zodra je hebt getekend, kun je er niet zomaar
op terugkomen.
Wat kan er misgaan?
„„ Als je een abonnement niet betaald, dan krijg je een
herinnering.
„„ Als je na de herinnering nog niet betaalt, krijg je een
waarschuwing dat het abonnement wordt beëindigd
of dat je niet meer kunt bellen.
„„ Als je dan nog niet betaalt, wordt het telefoon­
nummer geschorst en moet je in één keer de rest
van het abonnement betalen. Afhankelijk van de
hoogte van je abonnement krijg je een schuld.
„„ Als je abonnement wordt beëindigd zoals hierboven
staat, dan word je aangemeld bij Preventel. Dat is een
soort zwarte lijst, waardoor je geen andere
abonnementen meer kunt afsluiten.
6
Wat moet je wel doen?
„„ Vergelijk de verschillende opties, vraag advies en lees
óók de kleine lettertjes in het contract.
„„ Kies een abonnement dat bij je past en dat je kunt
betalen, ook nadat eventuele kortingen in de eerste
maanden zijn afgelopen!
„„ Houd je verbruik in de gaten: je belminuten, internetgebruik en berichten. Veel providers hebben een
eigen beltegoedstatus-app, waarmee je het aantal
belminuten, sms’jes en verbruik kunt inzien.
„„ Sluit nooit een abonnement af voor een ander! Als je
dat doet en het gaat mis, dan ben jíj verantwoordelijk
en komt jouw naam op de zwarte lijst!
Bekijk de film over telefonie op
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk.
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
18 en dan? Een paar tips:
„„ Maak duidelijke afspraken over geldzaken
(tussen ouders en kind).
„„ Zorg voor een DigiD (www.digid.nl).
„„ Open een (betaal)rekening bij de bank.
Zorg dat je hier niet ‘rood’ op kunt staan.
„„ Check lopende verzekeringen.
„„ Doe belastingaangifte.
„„ Vraag studiefinanciering aan (bij het volgen
van een voltijdopleiding).
„„ Lees de kleine lettertjes.
„„ Let op bij het afsluiten van abonnementen.
„„ Houd overzicht op geldzaken!
„„ Is het te ingewikkeld? Zoek hulp. Vraag het aan
vrienden, familie of ga naar het financieel café.
Je kunt ze ook bellen op: 020 570 6262.
7
Plak een poster,
win prijzen!
Poster Wil jij een volle boodschappentas winnen
ter waarde van 100 euro, of een Samsung Galaxy
tablet, om onder andere online je geldzaken te regelen? In het midden van deze krant vind je een poster
met de slogan ‘Wij voelen ons rijk in Zuid’. Hang
deze poster achter je raam tijdens de
campagneperiode, van 30 juni tot 10 juli, en je
maakt kans op geweldige prijzen!
Het campagneteam belt in deze periode aan bij
huizen waar zij de poster achter het raam zien
hangen.
Win een professionele fotoshoot
Wij voelen ons rijk in Zuid
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk
Ben je zelf creatief? Maak dan een foto op jouw
favoriete plek in Zuid en stuur deze met je contactgegevens en de slogan ‘Wij voelen ons rijk in Zuid’
naar [email protected] en win een professionele
fotoshoot.
3
4
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
Abonnement afsluiten voor een
ander? Doe het niet! Want dan
draag jíj de risico’s.
Boete gekregen? Balen, maar
voorkom meer problemen door
hem meteen te betalen.
Incassobrief op de mat?
Open hem wel! Zoek hulp als je
er niet uit komt.
Fraude
Boetes
Incasso
Let op! Fraude en misbruik kunnen tot
schulden leiden. Voorbeelden zijn: een auto
voor iemand anders op je naam laten zetten
of een telefoonabonnement op je naam
zetten en de telefoon vervolgens verkopen.
Snel betalen Een keertje door rood fietsen,
wildplassen of de tram pakken zonder
kaartje… een boete heb je zo te pakken.
Niks doen is geen optie Als je schulden
maakt, kun je in een ‘incassotraject’ komen.
Veel jongeren weten niet precies hoe een
incassotraject werkt, waardoor ze niet
reageren op de brieven die ze stapsgewijs
bezorgd krijgen. Hierdoor maken jongeren
onbewust extra schulden.
De bank scant bankrekeningen en als er gekke transacties plaatsvinden, dan wordt meteen je rekening
geblokkeerd en onderzoek gedaan. Wanneer je fraude
hebt gepleegd, dan heb je daarna – in de meeste gevallen
– jaren geen recht op een basisrekening.
Wat kan er misgaan?
Soms worden jongeren onder druk gezet om een
abonnement op hun naam zetten. Daar krijgen ze
bijvoorbeeld € 200,- voor. De onderdrukker zegt dan
dat hij ‘iemand kent’ die bij de telefoonprovider werkt
en belooft het afgesloten abonnement uit het systeem te
halen. Je kan drie keer per dag een abonnement afsluiten
en denken dat je op die manier geld verdiend. Sommige
jongeren hebben wel acht abonnementen. Maar dat gaat
meestal mis en dan heb je schulden in plaats van geld
verdient.
Wat moet je níét doen!
„„ Sluit nooit voor iemand anders een abonnement af!
De kosten komen voor jouw rekening.
„„ Leen nooit je pinpas uit! Houd ook je pincode en
andere bankgegevens voor jezelf. Als je fraude pleegt,
kan je tot wel 10 jaar geen bankrekening meer
openen.
„„ Zet nooit een auto of scooter op jouw naam terwijl
deze niet van jou is.
„„ Laat je niet ompraten! En als je toch slachtoffer bent
geworden, doe dan altijd aangifte.
Bekijk de filmpjes over fraude en incasso op
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk.
Boetes komen níét bij je ouders terecht, maar bij jou.
Ook als je nog niet 18 jaar bent. Vanaf je 16e kun je dus
al schulden maken.
Wat moet ik doen?
„„ Allereerst, zorg ervoor dat je geen boetes krijgt en
houd je aan de regels.
„„ Toch een boete? Zorg dat je deze meteen betaalt.
„„ Heb je te lang gewacht en kun je het bedrag niet
(meer) betalen? Zoek dan naar hulp van professionals, bijvoorbeeld bij het Jongeren Financieel Café.
Lees meer over het Jongeren Financieel Café op
pagina 9.
Wat kan er misgaan?
„„ Bij de meeste verkeersovertredingen krijg je een brief
waarin staat welke overtreding je hebt begaan, hoe
hoog de boete is, en voor wanneer je deze betaald
moet hebben. Het Centraal Justitieel Incassobureau
(CJIB) int de boete.
„„ Betaal je de boete niet op tijd? Dan wordt deze
verhoogd met 50%. Betaal je dit verhoogde bedrag
alsnog niet binnen 4 weken, dan wordt het ver­
schuldigde bedrag verhoogd met 100% van de oorspronkelijke boetes! (inclusief de eerdere verhoging.)
„„ Als je dan nog niet betaalt, kun de politie je van je
bed lichten en ‘gijzelen’. Dit is het uiterste dwangmiddel voor mensen die hun boetes niet betalen.
Een gijzeling houdt in dat de politie je in hechtenis
neemt.
„„ De politie kan jou vervolgens 7 dagen vastzetten
voor één boete. Let op: er gaat geen cent van de boete
af en je moet hem nog steeds betalen! Boetes zoals
verkeersovertredingen, niet verzekeren, en rijden
zonder rijbewijs moet je altijd betalen – ook al word
je gegijzeld. De politie verwacht dat de jongere zijn
hele netwerk afgaat om het geld te regelen en de
boetes te betalen. Je komt alleen eerder vrij als je de
boete betaald hebt.
Bekijk de film over boetes op
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk.
Het is altijd verstandig om te reageren en te proberen
om een betalingsregeling te treffen. Niks doen is geen
optie.
Wat kan er misgaan?
Het is natuurlijk al mis gegaan als het incassotraject
start. Het incassotraject start met aanmaningen
(brieven). Het incassotraject kost minimaal € 40,- en dat
kan oplopen tot wel € 100,-.
„„ Als je niet reageert op incassobrieven, komt uiteindelijk de deurwaarder. De eerste brief van de deurwaarder kost je al veel geld, maar als je hier niet op
reageert komt hij langs en dan kost het nog meer.
De bedragen hangen af van de hoogte van de schuld.
„„ Bij overheidsschulden heeft de deurwaarder meteen
een dwangbevel bij zich en kan hij beslag leggen op
je spullen. Als je hier niet op reageert, krijgt je een
dagvaarding. Die is vaak meer dan 80 euro. Als je hier
op reageert, dan wordt de mogelijkheid aangeboden
om een regeling te treffen. Doe je dit niet, dan volgt
er een zitting. De zitting kost rond de 300 euro.
Als je hier niet aanwezig bent, wordt er zonder jou
een vonnis geveld en krijg je het vonnis per post.
Ook hier zijn weer kosten aan verbonden. Het hele
traject kan zover oplopen dat ze beslag leggen op je
spullen om je te dwingen te betalen. Ze kunnen ook
beslag leggen op je salaris of uitkering en op je banken spaarrekening.
Wat moet je doen?
„„ Blijf je post openmaken. Financiële problemen
verdwijnen niet uit zichzelf.
„„ Staat er een deurwaarder voor de deur? Dat is niet
leuk, maar doe wel open.
„„ Ga in gesprek met de deurwaarder en probeer een
betaalregeling te treffen.
„„ Kom je er zelf niet uit? Zoek dan hulp bij pro­fes­sionals, bijvoorbeeld bij het Financieel Café
(zie pagina 9).
„„ Orden je post. Plan hier één keer per week een half
uur voor.
Bekijk de film over incasso op
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk.
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
5
Mehmed, 20 jaar,
€ 30.000,- schuld: “Thuis kreeg
ik niet het goede voorbeeld.
Mijn ouders zaten zelf in de
schulden, maar wilden daar met
niemand over praten.”
Het is niet altijd leuk om met je
ouders over financiën te praten,
maar je kunt er een hoop
problemen mee besparen.
Aanmaning ontvangen? Neem
contact op met een schuldeiser.
Vaak zijn er goede betaal­
afspraken te maken.
Financiële
opvoeding:
praat over geld
Help! Ik heb
een aanmaning
ontvangen!
Tips voor ouders Goed om leren gaan met
geld, en alles wat daarbij komt kijken, gaat
niet vanzelf. Hoewel er ook op scholen steeds
meer aandacht is voor geldzaken, ligt de
eerste verantwoordelijkheid voor een ‘goede
financiële opvoeding’ bij de ouders.
Goede tips Een rekening niet op tijd betaald?
Dan krijg je een betalingsherinnering of
aanmaning. Dit kan voor veel stress zorgen!
Soms lijkt het een oplossing om de post
gewoon maar niet meer open te maken.
Maar dit gaat je niet helpen.
Als het kind 18 jaar wordt, dan is het belangrijk om als
ouder vooraf na te denken wat er allemaal op een kind
afkomt.
De jongerenschuldhulpverleners van PuurZuid hebben
een paar goede tips om op de juiste manier om te gaan
met een betalingsherinnering of aanmaning. Als je het
goed aanpakt, is het namelijk vaak mogelijk om betaalafspraken te maken met een schuldeiser.
Tips voor ouders:
„„ Openheid in geldzaken is belangrijk. Vertel je kind
wat er binnenkomt aan geld en wat de kosten zijn.
Het is belangrijk dat kinderen een beeld krijgen van
de bedragen die bij een huis horen, bij een auto en
bijvoorbeeld bij boodschappen.
„„ Pak eens een rekening en leg uit wat er op staat en
hoe je deze rekening betaalt.
„„ Wat verdient iemand nou eigenlijk als hij 18, 19 of
20 is? Bespreek dit! Het minimumloon is per
1 juli 2015 voor een 18 jarige € 686,- bij een volle
werkweek. Voor overige minimumlonen: www.
rijksoverheid.nl/onderwerpen/minimumloon.
„„ Bespreek met je kind dat het belangrijk is geld apart
te leggen voor vaste kosten. Een zorgverzekering
kost soms € 100,- per maand en dat moet je dan wel
hebben. Deze kosten komen elke maand terug.
„„ Iemand van 18 jaar kan onder contracten een handtekening zetten. De gevolgen van het zetten van een
handtekening kun je het beste bespreken voordat een
kind 18 jaar is.
„„ Bespreek als ouder ook de risico’s en gevaren van een
creditcard.
Sarah, leerling middelbaar
onderwijs: “Ik had heel veel vragen aan
mijn moeder, maar zij kon die niet beant­
woorden. Ik ben dus wel blij met de lessen
van ‘Hoe word je rijk?’. Heel veel van mijn
vragen zijn nu beantwoord.”
Onze tips als je een herinnering of aanmaning krijgt:
„„ Open altijd je post! Anders weet je niet of er misschien nog te onderhandelen valt met de schuldeiser.
„„ Neem altijd contact op met de schuldeiser. Handig
om te noteren bij een telefoongesprek: de datum en
de naam van de medewerker.
„„ Leg je situatie uit.
„„ Kun je wél betalen, maar niet het hele bedrag? Vraag
dan om een betalingsregeling. Let op! Tref alleen een
regeling die je wel elke maand kunt betalen! Laat de
gemaakte afspraken ook per brief of e-mail bevestigen.
„„ Kan je níét betalen? Vraag dan om uitstel en laat dit
per brief of per e-mail bevestigen.
Let op! Spreek altijd een bepaalde termijn af.
Bijvoorbeeld: 1 of 2 maanden uitstel met een
duidelijke einddatum. Neem een week voor het
verloop van de einddatum van het uitstel weer
contact op om zo nodig nieuwe afspraken te maken.
„„ Maak een overzicht van wat je allemaal moet betalen.
Je zult merken dat wanneer je contact onderhoudt met
de schuldeiser en je je zo goed mogelijk aan de afspraken
houdt, het contact met een schuldeiser een stuk minder
spannend is. Zo los jij sneller je problemen op!
Amanda, 22 jaar,
€ 15.000,- schuld: “Brieven met
rekeningen stopte ik het liefste
zo ver mogelijk weg. Want dan
leek het alsof de problemen
er niet waren.”
6
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
Wij voelen ons rijk in Zuid
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk
Poster
Hang ‘m voor je raam Op de volgende
pagina staat een poster. Hang deze poster
achter je raam tijdens de campagneperiode
(30 juni t/m 10 juli) en je maakt kans op
geweldige prijzen, zoals een volle bood­
schappentas ter waarde van € 100,- of een
Samsung Galaxy tablet.
Extra prijs
Ben je zelf creatief? Maak dan een foto op jouw
favoriete plek in Zuid en stuur deze met je contactgegevens en de slogan ‘Wij voelen ons rijk in Zuid’
naar [email protected] en win een professionele
fotoshoot.
7
6
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
Wij voelen ons rijk in Zuid
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
7
8
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
Geniet van
gratis of
goedkope
activiteiten
Gratis of goedkoop in Zuid Soms lijkt het of alles in het
leven geld kost. Zeker de leuke activiteiten. Maar het
tegendeel is waar!
Er zijn allerlei activiteiten in en rond stadsdeel Zuid,
waarvoor je niet diep in de buidel hoeft te tasten.
We zetten graag een aantal tips op een rijtje.
Foto Edwin van Eis
Een dagje naar het Amsterdamse Bos kan al een
belevenis zijn wanneer je oog-in-oog staat met een
Schotse Hooglander!
Foto Edwin van Eis
‘Hey, doe je mee?!’
Lekker naar buiten
Goed gezelschap is onbetaalbaar
Amsterdam-Zuid heeft verschillende mooie parken op
steenworp afstand. Ook het Amsterdamse Bos is een
bezoekje waard. Maak een tripje naar de stadsboerderij
in het Amstelpark of de kinderboerderij op de Lizzy
Ansinghstraat. Of ga lekker struinen over de markt, bijvoorbeeld de Pure Markt op zondag (afwisselend in het
Amstelpark of in het Beatrixpark) of de vlooienmarkt bij
het Olympisch stadion op 26 juli.
Knutselen, een film kijken, spelletjes spelen of koffiedrinken… soms is het samen nog gezelliger dan alleen.
Zin om samen met een buurtbewoner iets te ondernemen? Lees dan snel het artikel ‘Hey, doe je mee?!’
hieronder.
Foto Katrien Mulder
De Buurtbuik: lekker eten hoeft niet duur te zijn.
In het Vondelpark Openluchttheater zijn iedere
zomer gratis optredens.
In het Sarphatipark staan fitness-toestellen die je
gratis kunt gebruiken
Eten zonder een gepeperde rekening Kunst- en cultuurliefhebbers opgelet! Sportieve activiteiten
Lekker eten hoeft niet duur te zijn. Zo is er in
­Amsterdam-Zuid ‘de BuurtBuik’. Zij halen eten op bij
restaurants, cateraars, hotels en markten dat anders weg
wordt gegooid, en delen dit uit aan mensen die dat
kunnen gebruiken. Op de eerste en derde zaterdag van
de maand wordt er samen gekookt en gegeten. Zie de
laatste pagina van deze krant voor meer informatie.
Ook kun je voor maar € 3,50 aanschuiven op maandag
en dinsdag om 17.30 uur en op vrijdag om 12.30 uur bij
Buurtzaam Eten in de Berlage (Lekstraat 13a).
Er zijn genoeg mensen die gratis
dingen willen doen, misschien sporten
in de buurt? ‘Hey, doe je mee?!’ helpt je
om andere geïnteresseerden te vinden
Foto Doriann Kransberg, Stadsarchief
In de komende maanden is het (gratis) genieten
geblazen voor liefhebbers van kunst en cultuur.
Bezoek tot 22 september de Internationale Sculptuurroute ARTZUID 2015. Langs de Apollolaan,
Minervalaan en de Zuidas is dan 2,5km gratis kunst.
Bijna elk weekend tot en met 27 september zijn er gratis
optredens in het Openluchttheater in het Vondelpark.
Bezoek ook eens de culturele talkshow ‘Gesprek van het
Hart’, in de Openbare Bibliotheek (OBA) aan het Roelof
Hartplein!
Ontspannen en aan je conditie werken kan ook zonder
duur fitnessabonnement! Ga hardlopen in het Vondelpark, voetballen op één van de pleinen, skaten op het
Olympiaplein, of maak gebruik van de fitnessapparaten
in het Sarphatipark.
Samen sporten? Elke tweede vrijdag van de maand is er
een Free Friday Night Run. Deze start bij het Olympisch
Stadion.
Zelf niet zo sportief? Moedig dan op 18 oktober de
lopers van de Marathon van Amsterdam aan.
Hey, doe je mee?!
Geef geen geld uit De beste remedie tegen geld uitgeven, is
dingen doen die geen geld kosten! Er zijn genoeg mensen die
dezelfde (gratis) dingen leuk vinden als jij.
Hoe leuk zou het zijn om iemand te ontmoeten met dezelfde hobby of interesse?
Dan kunnen jullie samen afspreken en
samen leuke dingen doen. ‘Hoe word je
rijk?’ ondersteunt hierbij.
Wil je mensen ontmoeten om af en toe
mee af te spreken? Laat ons dan weten wat
je leuk vindt om te doen en wij zoeken een
‘maatje’ die hetzelfde wil doen.
‘Hey, doe je mee?!’ is gratis en leuk om aan
mee te doen.
OPGEVEN
Wil je meedoen met ‘Hey, doe je mee?!’.
Stuur dan een mail aan
[email protected] en
laat ons weten welke gratis activiteit(en)
je leuk vindt. Of vraag onze lijst op
van meer dan 50 gratis en goedkope
activiteiten. Hierop kan je dan voorkeuren aangeven. Wij zoeken
vervolgens iemand die dezelfde
activiteit wil doen in stadsdeel Zuid en
maken de match!
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
9
Schulden? Neem contact op met de schuldeiser.
Vaak zijn er goede betaalregelingen te treffen.
Bij het JFC helpen jongeren andere jongeren met vragen over financiën, budget of schulden. Foto Edwin van Eis
Het Jongeren Financieel Café (JFC)
Voor alle leeftijden Heb je vragen over geld­
zaken? Of wil je jouw financiële situatie op
orde houden of maken? Het Jongeren
Financieel Café van PuurZuid kan jou helpen.
Het Jongeren Financieel Café is er voor alle
jongeren van 16 tot en met 26 jaar uit het
stadsdeel.
Vaak is het prettiger om te kunnen praten met andere
jongeren, met dezelfde (financiële) problemen. Dat kan
nu op een makkelijke manier: bij het Jongeren
Financieel Café (JFC). Jongeren kunnen hier behalve
zichzelf, ook elkaar goed helpen. Zo krijg je op een laagdrempelige manier weer de regie over je eigen situatie.
Daarnaast zijn er in het Financieel Café jongerenschuldhulpverleners, die jouw vragen kunnen beantwoorden
of samen met jou naar een passende oplossing zoeken.
Bij het JFC kan je mét of zónder afspraak langskomen
voor ondersteuning , informatie en voorlichting over
geldzaken.
Je kunt bij het JFC ook gebruikmaken van de telefoon
en computer om te bellen of te e-mailen en zo bijvoorbeeld brieven te schrijven naar schuldeisers, eventueel
met hulp van de medewerkers. Je krijgt ook hulp bij het
lezen van ingewikkelde brieven en het ordenen van je
­administratie. Je kan je daarnaast ook aanmelden voor
intensieve Jongerenschuldhulpverlening.
Je kunt ook via de website van een aantal instanties
digitaal je zaken regelen. Kijk bijvoorbeeld op de websites www.nibud.nl, www.wijzermetgeldzaken.nl of
www.puurzuid.nl.
Kom langs
Heb jij (of iemand die je kent) vragen over financiën,
budget of schulden? Kom langs bij het Jongeren
Financieel Café van PuurZuid, elke donderdagmiddag
van 15.00-17.00 uur (locatie: De Edelsteen op het
Smaragdplein 3-5, tweede verdieping).
Een stappenplan
bij beginnende
schulden
Belangrijk Iedereen kan in de schulden
komen, om wat voor reden dan ook. Het is
belangrijk om bij beginnende problemen zelf
actie te ondernemen. Dit stappenplan kan dat
eenvoudiger maken.
Met langer wachten worden de problemen vaak groter.
Daarom is er van de schuldhulpverleners van PuurZuid
een stappenplan om op een goede manier je geldzaken
aan te pakken.
Zorg voor betaaloverzicht
STAP 1 Maak een overzicht waarin je aangeeft wat je
nog moet betalen en hoeveel je maandelijks
moet aflossen.
Neem contact op met de schuldeiser(s)
STAP 2 Het is belangrijk om contact te leggen met de
schuldeisers. In de praktijk blijkt dat schuld­
eisers flexibeler zijn wanneer je direct informeert naar de hoogte van de schuld en de stand
van zaken.
Een overzicht van inkomsten en uitgaven
STAP 3 Maak een overzicht van je inkomsten en
uitgaven. Hierbij moet je denken aan de (netto)
inkomsten die je ontvangt, zoals loon of een
uitkering. Ga voor de uitgaven na wat je betaalt
aan woonlasten, verzekeringen, scholing,
hobby’s, sport, eten en bijvoorbeeld kleding.
Aflossen van schulden
Geen overzicht meer in uw financiën?
STAP 4 Geef aan wat je maximaal denkt te kun-
Het Financieel Café, ook voor
volwassenen!
Ook zonder afspraak Het Financieel Café van
PuurZuid is er voor alle inwoners van
Amsterdam-Zuid met vragen over geldzaken,
of die orde willen scheppen in hun financiële
situatie. Je kunt tijdens de openingstijden van
het financieel café zonder afspraak binnen­
lopen en de ondersteuning is gratis.
Bij het Financieel Café wordt u onder andere geholpen
met:
„„ Het ordenen van u administratie
„„ Het maken van een overzicht van uw inkomsten en
uitgaven
„„ Ondersteuning bij het bellen naar schuldeisers
„„ Ondersteuning bij het schrijven van brieven aan
schuldeisers
Kijk op de website www.puurzuid.nl/
het-financieel-cafe voor dagen en openingstijden
van het Financieel Café.
Bel voor meer informatie naar 020 570 6262
(op werkdagen van 09.00 tot 16.00 uur).
nen aflossen. Houd daarbij rekening met je
­inkomsten en met je uitgaven.
Uw begroting
STAP 5 Bekijk of het haalbaar is om schulden af te
lossen. Als de inkomsten hoger zijn dan de
uitgaven, is er sprake van een positief inkomen
en kun je gemakkelijker aflossen. Zijn de
inkomsten lager, ga dan na of er uitgaven zijn
waarop je kunt bezuinigen.
Een betaalplan
STAP 6 Maak een betaalplan voor wat je maandelijks
kunt aflossen. Let op: Het is erg belangrijk dat
het betaalplan haalbaar is! Probeer ook te
sparen. Maak niet al je geld steeds op.
10
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
Johan, 19 jaar, € 9.000 schuld:
“Als ik thuiskwam met een boete, dan zei mijn
moeder: ‘Oké, dat komt wel’. Maar ondertussen
bouwden we daarmee nog meer schulden op.”
Afrojack: “Voor mij is het geweldig
om aan iedereen te vertellen dat alles moge­
lijk is. Toen ik 15 jaar was is mij vaak verteld:
‘Jij wordt nooit een DJ’.”
Steve Jobs, oprichter van Apple:
”De rijkste man zijn op het kerkhof maakt me niet uit.
‘s Avonds naar bed gaan en kunnen zeggen dat we iets
fantastisch gedaan hebben, dat doet er toe.” (1993)
Gerzon Soenarto is het gezicht van ‘Hoe word je rijk?’ en waarschuwt jongeren voor schulden.
Het project ‘Hoe word je rijk?’
Het doel Het project ‘Hoe word je rijk?’ heeft
als doel jongeren te waarschuwen voor de
gevaren van in de schulden komen, met de
focus op 16- en 17-jarigen.
‘Hoe word je rijk?’ legt uit wat je wel en
niet moet doen om geen schulden te
maken. We gaan er daarbij vanuit dat
jongeren kunnen leren om geen schulden te maken. We benadrukken dat de
eerste stap naar rijkdom géén schulden
maken is. Daarnaast gaan we er vanuit
dat jongeren geen schulden wíllen
maken, zeker niet als ze weten hoeveel
ellende het ze oplevert. Als ze eenmaal in
de schulden zitten, hadden ze veel liever
en veel eerder andere keuzes gemaakt.
In de films krijg je tips en voorlichting
van jongeren die zelf in de schulden
zitten, van professionals, de stadsdeelbestuurder en belangrijke instanties.
Ook is er een rap gemaakt over alle zes de
onderwerpen.
Jongeren hebben meegedacht en meegewerkt om de rap, de videoclip en de films
zo goed mogelijk af te stemmen op de
doelgroep. Daarnaast brengen jongeren
zelf nog alternatieven in het stadsdeel in
beeld die geen of weinig geld kosten.
Films
Bespreekbaar maken
Voor ‘Hoe word je rijk?’ zijn zes professionele films gemaakt, waarin gericht
informatie wordt gegeven over hoe je
niet in de schulden komt na je 18de
verjaardag.
De zes films hebben allemaal een ander
thema:
„„ Incassotraject,
„„ Zorgverzekering,
„„ Fraude & misbruik,
„„ Mobiele telefoons,
„„ Boetes
„„ Onderwijs.
De films zijn voor iedereen die zelf nog
jong is en niet weet wat er allemaal
verandert als je 18 jaar wordt of wil voor­
komen dat hij of zij financiële problemen
krijgt. Daarnaast is het project voor iedereen die met jongeren het onderwerp
financiën en schulden bespreekbaar wil
maken.
Het project ‘Hoe word je rijk?’ wordt in
opdracht van stadsdeel Zuid uitgevoerd
door You4Youth en 125Procent.
Lees meer over het project en bekijk de
films op www.zuid.amsterdam.nl/
hoewordjerijk. Stadsdeel Zuid vindt
het belangrijk dat jongeren niet in de
schulden raken, of de weg weten naar
professionals voor als zij hulp nodig
hebben.
Waar we trots op zijn:
In de afgelopen maanden werd het
lesprogramma van ‘Hoe word je rijk?’ in
samenwerking met PuurZuid gegeven
aan diverse klassen in Zuid. Met name
op Praktijkcollege de Atlant, het Media
College, Orion Zuid en de Urban
­Voetbalschool. Van de leerlingen
kregen de onderwerpen in de films
­gemiddeld een 9.
‘Hoe word je rijk?’ behaalde de media:
een artikel in de Metro, het Parool, de
Social Club van BNN en meer dan een
half uur zendtijd bij Radio 5, Dichtbij
Nederland.
1 juli 2015 | Special stadsdeel Zuid
Op zaterdag samen koken en eten met Buurtbuik
Buurtbewoners kunnen veel voor elkaar doen. Plaats
jouw hulpvraag, oproep of aanbod op de website.
BuurtBuik
BUUV
BuurtBuik haalt voedsel op bij restaurants, cateraars,
hotels en markten wat anders wordt weggegooid, en
delen dit vanuit Huis van de Wijk Olympus uit aan
mensen die dat kunnen gebruiken. Op de eerste en
derde zaterdag van de maand wordt er samen gekookt
en gegeten. Kijk op www.buurtbuik.nl of op de
Facebook-pagina voor meer informatie.
BUUV is de buurtmarktplaats voor en door bewoners
van Amsterdam-Zuid, waar vraag en aanbod elkaar
vinden. Bij BUUV gaat het om diensten die je als bewoners voor elkaar kunt doen. Je kan zowel een vraag
als een aanbod plaatsen op amsterdamzuid.buuv.nu.
11
Alan Bredenhorst,
inwoner van Zuid:
“Mijn moeder maakte
er altijd een spelletje
van. Ik moest optellen
wat er in het winkel­
wagentje ging en bij
de kassa gokken wat
het eind­bedrag was.
Als ik hier heel dicht
bij zat, kreeg ik wat
lekkers.”
Foto Maarten Wesselink
Weggooien? Zonde! Kijk bij het Repair Café of uw
apparatuur nog gerepareerd kan worden
De Edelsteen: activiteiten voor en door
buurtbewoners.
De voedselbank is er voor hen die dat het hardst
nodig hebben.
Het Repair Café
De Edelsteen
Voedselbank Amsterdam-Zuid
Stuk = weggooien? Mooi niet! Je gaat ermee naar het
Repair Café. Op de locatie is gereedschap en materiaal
aanwezig om alle mogelijke reparaties (zoals op kleding,
meubels, apparaten of computers) uit te voeren. Ook
zijn er vrijwilligers aanwezig die je kunnen helpen.
Kijk voor data en locaties op repaircafe.nl/locaties/
repair-cafe-amsterdam-de-pijp.
De Edelsteen is een multifunctioneel centrum in de Diamantbuurt, waarin activiteiten worden georganiseerd
door en voor de buurtbewoners. Alle buurtbewoners
moeten zich in de Edelsteen thuis voelen, elkaar kunnen ontmoeten, gestimuleerd worden deel te nemen
aan activiteiten of zelf iets te organiseren. In De Edelsteen is ook het Jeugd- en Jongerenwerk van Combiwel
en AOC gevestigd.
De voedselbank in Amsterdam-Zuid helpt de mensen
die dat het hardste nodig hebben door ze tijdelijk
te voorzien van voedselpakketten. Kijk op
www.amsterdam.voedselbankennederland.nl of je
in aanmerking komt en waar je langs kunt gaan.
Bij de Huizen van de Wijk ontmoet u buurtgenoten
tijdens tal van activiteiten.
Huis van de Wijk
Het Huis van de Wijk is een ontmoetingsruimte voor
bewoners, ondernemers en organisaties in uw wijk.
Ook zijn er tal van activiteiten, gratis of tegen een
schappelijke prijs. In Amsterdam-Zuid zijn er 5 Huizen
van De Wijk: De Pijp, Buitenveldert, Olympus, Lydia
en Rivierenbuurt. Op www.dehuizenvandewijk.nl
vindt u de locaties, activiteiten en contactpersonen.
Bekijk deze handige websites en apps voor
activiteiten, maar ook voor werk en opleidingen
Websites en apps
Kijk eens op www.jekuntmeer.nl voor werk,
­opleidingen en activiteiten. Check ook de websites
evenementen.amsterdam.nl en
www.amsterdam.nl/kidsactiviteiten. Zin om te
fietsen? Check dan de website van de ANWB voor gratis
fietsroutes. Speelplekken en kinderboerderijen vind je
op maps.amsterdam.nl/play_amsterdam. En op
www.out2move.nl een overzicht van sportactiviteiten.
Twee handige apps: ‘scoupy’ voor aanbiedingen en
‘2days’ voor leuke activiteiten.
Buurthuis Plan C: allerlei activiteiten, van
rommelmarkten tot spelletjesavonden.
Buurthuis Plan C
Buurthuis Plan C, op het Smaragdplein, organiseert
allerlei activiteiten. Van rommelmarkten tot spelletjesavonden. Op www.facebook.com/buurthuisplanc
vind je meer informatie.
12
Special stadsdeel Zuid | 1 juli 2015
Gerzon Soenarto (22) wil andere
jongeren behoeden voor schulden en is daarom het
gezicht van de campagne ‘Hoe word je rijk?’.
Gerzon:
‘Ik dacht: dat doe ik wel even.’
Campagne Je ziet zijn gezicht op meerdere
plekken terug in deze krant. Gerzon Soenarto
(22) is het gezicht van de campagne ‘Hoe word
je rijk?’. Hij zit zelf in de schulden.
“Ik was 16 toen mijn moeder naar een gesloten inrichting ging. Zij was verslaafd en manisch depressief.
Ik dacht: ‘dan zorg ik nu voor mijzelf! Dat doe ik wel
even.’ Geld leende ik bij familieleden. Soms had ik wat
geld, dan weer een hele tijd niets. Dat heb ik twee jaar
volgehouden.”
Tienduizend euro schuld
“Boetes en rekeningen konden mij op dat moment niets
schelen. Dat zien we over een jaar wel weer, dacht ik.
Je leeft per dag. Als je al geld hebt, geef je dat liever uit
aan eten of schoenen. Uiteindelijk zat ik met een schuld
van € 10.000,-.”
Over anderhalf jaar schuldenvrij
“Via het opvangcentrum kwam ik in de schuldhulp­
verlening terecht. Ik vond het niets dat iemand mijn
geld beheerde. Maar het moest. Nu heb ik nog ongeveer
€ 6.000,- schuld. Maar het gaat nu goed.
Ik woon samen en ik doe een mbo-opleiding: ik wil
lasser ­worden. Ik verdien bij met rappen, als rapper
Gizza. Als ik zo doorga, ben ik over anderhalf jaar
schuldenvrij!”
Jongeren delen hun tips
Zelfgemaakte film Voor niets gaat de zon
op... En de rest kost geld. Dat is wat vaak
wordt gedacht. Dat dat niet klopt, bewijzen
jongeren uit Amsterdam-Zuid.
Samen met ‘Hoe word je rijk?’ en het jongerenwerk
van Combiwel hebben jongeren uit Zuid zelf een film
gemaakt vol tips over gratis activiteiten in het stads­­deel.
Bijvoorbeeld: Waarom een duur fitness­abonnement
als je ook op de toestellen in het Sarphatipark kunt
trainen? En wist je dat je punten kunt verdienen door
klusjes te doen in de buurt? Die punten kun je weer
inzetten voor dingen die jij zelf graag wilt doen.
Bekijk de film van de jongeren over gratis activiteiten
op www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk.
Colofon
Deze special is onderdeel van het project ‘Hoe word je rijk?’
van stadsdeel Zuid.
‘Hoe word je rijk?’ heeft als doel schulden te voorkomen
onder jongeren vanaf 18 jaar.
Meer informatie en films op
www.zuid.amsterdam.nl/hoewordjerijk
Productie: 125Procent en You4Youth
Speciale dank aan: Jaap Noorda, Anne Goené,
Albert Stolker, PuurZuid
Tekst: Sietske Voorn, Loes van Geffen en Alan Bredenhorst
Vormgeving: CO3 | grafisch ontwerpers
Drukwerk: De Groot Drukkerij bv
Jongeren uit Zuid hebben zelf een film gemaakt vol tips en gratis
activiteiten.