Verdriet in bet vastgoed 4

..
Verdriet in bet vastgoed 4
;1',.'J"4i
,f!~
".
'
..'..
( - -D's-'
'
."'1[.'
C
c:c"
N ~t:;;
c.
5"
;
,.:
1tj;j,
~'~
Boeken
JR.,
Ralae
~
I Ch ' b
Ir
es:
J
ager.
E
.
U .
It
h
S h
H
t
e
h
sc
t
0
S
et
d
van
Id
paans
Id
ugeme
Kas
d c& 00
W.
vertaa
erman.
U't
M
en
k
welijk
te treden
met
de
dochter
van
zijn
e
d
vaders
oor
werkgever.
overschreden
I
en
an er
Igman I gevers,
129 biz. ~ 19 50
,
Grenzen
en
dat
gaat
worden
0
met
str afti e-
BO.d h
l .ok
I kk .
oos. 1) e uwe 1) svo tre mg op een
0
.
~r~ nov.~mber?Iorgen IS van ~elde famtlles vrl)wel memand aanwezlg. Maar
enkele jaren later keert Carlos vanuit
Tegen bet einde van zijn novelle Het
schotvandejagerlegtde Spaanseschrijver
Rafael Chirbes zijn hoofdpersoon de
wrangste woorden in de mond. Ze betreffen zijn zoon, die net als hijzelf projectontwikkelaar geworden is. Maar anders dan hijzelf - rijk geworden tijdens
Madrid terug om in zijn geboortestad
eenhuis te bouwen en zijn schoonvader
(inmiddels failliet en door hem onderhouden) te dwingen de nieuwe verhoudingen onder ogen te zien.
Carlosis eenwinnaar en eenselfmade
man, maarjuist daar begint zijn zelfver-
de naoorlogse bouwwoede in Madrid
worven status te wringen. Zijn compag-
-
weigert zijn zoon de opdrachten die hij
van overheidswegeuitvoert als eenbron
van grot geld te zien. 'Fa, daar gaat bet
RafaelChirbesFotoMK&WUftgevers
eigeQlijk niet om,' houdt hij hem keer
op keer voor.
Maar in dat 'eigenlijk', zo beseftde vader, schuilt de schijnheiligheid van een
generatiedie wel de lusten van eencomfortabelepositie geniet maar niet de vuiIe handen wil zien die deze mogelijk
hebben gemaakt. In de eeuwige onschuld van zijn zoon weerspiegelt zich
bet etherischesnobismevan zijn inmiddels overleden echtgenote. En hij
schrijft: 'Ik erger me aan die hypocrisie
om de dingen niet bij de naam te noemen, net als ik me vreselijk ergerdeaan
dat woord dat Eva zo vaak gebruikte:
'lamp', 'lompheid'.
CarlosCiscarnoteert die overpeinzing
in de levensterugblik die hij schrijft op
zijn eenzaamgewordenoude dag en die
alsgeheelHetschotvandejagervormt.Het
hoek heeft in dat opzicht veel weg van
Chirbes' vorig jaar vertaaldenovelle Een
den bij bet democratischeEuropa. Chirbes' fascinatie geldt vooral de sociale
transformatie van eengetraumatiseerde
samenleving. Feodale patronen verdwijnen, maar niet de tegenstelling tussen arm en rijk, die alleen maar een anderegestalteaanneemt. In zijn grotere romansbrengtChirbes
mensenvan zeer verschillende afkomst
samen,om aan de hand van bun wederwaardigheden dit gecompliceerdeprocesbloat te leggen. In zijn oudere, vaak
als monoloog geschrevennovellen exploreert hij dat thema aan de hand van
afzonderlijke levensgeschiedenissen.
De reikwijdte is smaller, maar de portrettering intenser. In de bejaarde Ana
uitEenfraai handschriftconcentreertzich
niet alleende miserevan armoedeen onderdrukking waardoor de naoorlogse
peri ode zich vooral voor de verliezende
partij kenmerkte. Ze is oak bet slachtof-
fraai handschrift, waarin de bejaarde Ana
haar eigen levensgeschiedenis beschreef.Beide boeken verschenenzo'n
tien jaar geledenkart na elkaaren vormden een opmaat tot de al eerder vertaalde, veel ambiteuzere romans De lange
marsen Deval vanMadrid.
.
fer van bet opportunisme
waarmee be-
rekenender familieleden bet met de
nieuwe machthebbersen bun eigen geweten op een akkoordje gooien, en ze
lijdt onder de onverschilligheid waarmee in die omstandigheden fatsoen en
consideratiezienderogenwegslijten.
In al dezeboekenstaatdelangeperioIn Het schotvan dejagerportretteert
detussendeSpaanseBurgeroorlogende Chirbes in veel opzichten Ana's tegendood van Franco centraal. In weerwil deel.Carlosbegint alseenambitieuze en
van een ogenschijnlijk statisch regime Diet al te scrupuleuze jongeman die
maakte bet land enorme veranderingen dankzij contacteDen durf opklimt van
door, waardoor bet in de jaren tachtig boekhouderszoon tot bouwmagnaat moeiteloos de aansluiting kon hervin- endeonbeschaamdheidheeftinhethu-
non is te ongepolijst, te 'lomp' voor zijn
vrouw, die na de eersteavontuurlijkejaren haar air van rijkeluiskind en sociale
arrogantie terugvindt. En na enige tijd
gaat hij aardig op hem lijken. Zij zoekt
haar heil in kunst, elegantie en een bijpassendeminnaar van stand. Hij zoekt
een aardsere passie bij losse en vaste
scharrels,zonder zich daar ooit geheel
aantekunnen overgeven.
Er is dus veelleed in de vastgoedsector, maar Chribes vermijdt in deze
prachtige, geserreerdenovelle ieder gemakkelijk cliche.Eerderdan Carlosneer
te zetten als de patserige tegenhanger
van Ana laat hij hem met mededogen
naar voren komen alsde nouveau
fichedie
zich er maar al te goedvan bewust is dat
hij bet ondanks zijn successennet niet
haalt in de wereld waarin hij zich heeft
binnengevochten. Oak dat was een aspect van bet franquistische Spanje.
Bijna plichtmatig komt Carlos tegen
bet regime in opstand, wordt na eenarrestatie tot zijn verdriet direct door zijn
vader op borgtocht vrijgekocht - en verzeilt uiteindelijk in diens wereld, met
behoud van een schoon geweten. 'Je
maakt vuile handen om te zorgen dat je
kinderen dat niet hoeven doen [...] en
daD begint de onschuld, die jij gecultiveerd hebt, je pijn te doen, want dat is
precieswat hen van jou vervreemdt,'
schrijft Carlos. Het is misschien een te
wijze gedachte voor een bouwtycQon,
maar ze neemt de lezer niettemin meer
voor hem dan voorzijn familie in.
GERGROOT