Document

Datavisualisatie: design > de macht van de metafoor
minor I research Crosslab
winter 2011 I 281111
28 nov 11
Datavisualisatie > design > betekenis
thema’s: metafoor, dataflow, semantische ordening
- adopteer een boek!
- bespreking opdracht 1
- bespreking onderzoeksopzet
welke rol speelt design bij de beantwoording van jouw
onderzoeksvraag?
opdracht 1
- zoek 2 voorbeelden van manipulatie van datadesign voor politieke
doeleinden. Beschrijf hoe manipulatie wordt ingezet d.m.v.
design.
- zoek 1 artikel over het actuele debat over datavisualisatie
(relateer aan je onderzoeksvraag).
lezen:
beschrijf de kernpunten van het actuele debat:
John Grimwade Data Wars, 2010
http://www.denieuwereporter.nl/2010/01/data-wars-alles-uitleggen-aan-iedereen/
Tracy Metz, Van Woord naar Beeld, NRC, 9 april 2010
http://followthemoney.nu/wp-content/themes/follow/images/NRCO.jpg
vragen: ‘beautiful evidence’ of subjectieve bewijsvoering?
- wat zijn de visies van Grimwade / Metz over de relatie
tussen design - betekenis?
- hoe onderbouwen zij hun mening? [2 argumenten]
- noem 3 valkuilen volgens de auteurs
- definieer 3 uitgangspunten voor datavisualisatie en de rol van
design hierin
met welke visuele middelen vertel je een verhaal?
context: wat / hoe / wie / voor wie
Kw 1: wat:
data as beautiful evidence?
wat: betrouwbaarheid van data
bv: Tufte Principles of Analytical Design
- transparency:
herkomst van data zichtbaar maken
- subjectief bewijs: meerdere auteurs betrekken
- community:
open source data
Kw 2: hoe:
-
data als story [subjectief bewijs]
auteurschap: visie op data
hoe? design en visualisering
datavisualisatie: de macht van de metafoor
The essence of metaphor is understanding and experiencing
one kind of thing in terms of another.
George Lakoff en Mark Johnson, Metaphors We Live By [1980]
vragen:
- welke beeldende middelen visualiseer je data tot een verhaal?
- hoe zet je een metafoor in?
- wat betekent deze metafoor in culturele zin?
wat is een metafoor
Een metafoor is gebaseerd op overeenkomst tussen twee
verschillende entiteiten.
vb datavisualisering:
- spotlight als metafoor voor zoeken
- wereldbol als metafoor voor internet
- bureaublad als metafoor voor computerdesktop
Door middel van metaforen proberen we iets onbekends te
conceptualiseren door het te zien als iets dat we al kennen.
Als zulke metaforen productief blijken, worden ze in de cultuur
opgeslagen.
> culturele / collectieve herkenbaarheid
doel ikv datavisualisatie:
- vertaling van concepten dmv een ander [bekend] concept
- concretiseren van informatie
- betekenis geven aan informatie
welke metaforen worden gebruikt bij datavisualisatie?
wat zijn de cliché’s?
- metafoors zijn krachtige beeldende middelen: herkenbaar
- is duidelijk herkenbare metafoor ook op artistiek gebied interessant?
- wat zijn de valkuilen?
- de rol van abstractie
veelvoorkomende metaforen:
- kaarten / plattegronden
- baloons
pie charts
manipulatie
QuickTime™ and a
decompressor
are needed to see this picture.
demografische metafoor: Isotype
> nieuwe ‘universele’ visuele taal?
Hoe kan je metaforen betekenisvol gebruiken bij datavisualisatie?
onderzoeksopzet: onderzoeksdocument 1500 woorden
onderzoeksontwerp:
0. kwartaal 1: vooronderzoek / inventarisatie, actueel debat
1. onderzoeksvraag: specificeren m.b.t 1 aspect design
2. concept: aanvullend bronnenonderzoek [deskresearch]
- wat is het theoretische kader? welke methode?
- reflecteren, reflectie verwerken in concept praktijkopdr.
3. uitvoering: nieuwe data verzamelen [fieldresearch]
- welke data heb je nodig voor je onderzoek?
- experimenteren, veldonderzoek, interviews, case analyse
- reflecteren, reflectie verwerken in document EN praktijkopdr.
4. concluderen / reflecteren
onderzoekscyclus
4. evaluatie
conclusie
implementeren
3. uitvoeren
onderzoek
0.waarnemen
verkennen
1. vragen /
afbakenen
2. onderzoeksontwerp/methode
[concept]
klassieke onderzoekscyclus
stappenplan
1.oriënteren / inventariseren: les 1 - 4
design en datavisualisatie.
> doel: theoretisch kader / concept opdracht
> verzamel bronnen: projecten, artikelen, boeken etc.
> reflecteer hierop
> maak een eigen literatuurlijst van bronnen en artikelen.
- vermeld altijd de bronnen!
- notatie:
auteur, titel publicatie, jaartal, uitgever / URL / datum laatste bezoek
http://www.eur.nl/ub_informatievaardigheden/ub_instructie_nl/verwijzen_en_citeren/citeerstijlen/mla_verwijzingen/
2. afbakening: les 2 / 3
welk specifiek thema binnen design?
> doel: afbakenen en verdiepen
> kies 1 van de thema’s m.b.t design
[ metafoor, flow, semantische verbanden]
> criteria:
- wat interesseert je in dit thema? waarom is het nu actueel /
relevant?
- wat zijn de definitie / specifieke eigenschappen van je thema?
- wat is het actuele debat?
- wat is de relatie met jouw praktijkproject?
3. aanscherping onderzoeksvraag: les 3
> differentieer je onderzoeksvraag m.b.t design [afbakening]
> wat wil je te weten komen?
> wat is het doel?
> voor wie is het interessant / relevant?
> reflecteren
> kenmerken van een onderzoeksvraag:
- de vraag is helder geformuleerd
- de vraag is afgebakend (specifiek)
- de vraag moet beantwoordbaar zijn (conclusie)
4. uitvoeren onderzoek: les 2 - 6
> doel: beantwoorden onderzoeksvraag
> data verzamelen: welke data heb je nodig voor je onderzoek?
> fieldresearch [case analyse,experimenteren, interviews etc.]
> reflecteren
5. concluderen : les 7-8
- verwerk de conclusies in je praktijkopdracht / onderzoeksdoc.
opdracht 2: bespreking 5 dec 11
research
- Definieer metafoor volgens Lakoff / Johnson.
- Zoek 3 metaforen die een herkenbare culturele betekenis hebben.
Omschrijf deze betekenis en onderzoek de oorsprong van deze
metafoor.
- Analyseer voor welk doel / doelgroep deze worden gebruikt.
- Zoek een specifiek artikel over datavisualisatie en metaforen.
lezen
George Lakoff and Mark Johnson, Metaphors We Live By, (1980),
p103-114
http://www.pineforge.com/upm-data/6031_Chapter_10_O'Brien_I_Proof_5.pdf
formuleer een voorlopige onderzoeksopzet [1 A4]
- specificeer je onderzoeksvraag a.h.v. design
- hoe ga je dit onderzoeken / welke bronnen? / welk fieldresearch?
bronnen
http://www.informationisbeautiful.net/
http://vizthink.com/blog/category/visual-thinking/infographics/
http://www.davidmccandless.com/
http://www.amazon.co.uk/exec/obidos/ASIN/0007294662/thegooddrugsg-21
https://formation.wallst.com/category/dataviz