Blijf diabetes type 2 een stap voor

advertisement
Mogelijke complicaties
Behandeling
Een tijdige diagnose en een levenslang volgehouden behandeling helpen om de schade die diabetes kan aanrichten te voorkomen of onder controle te houden. Vaak
voorkomende problemen in combinatie met diabetes zijn:
• hart- en vaatziekten
• verhoogde bloeddruk
• aantasting van de zenuwen (pijn, tintelingen, verdoofd
gevoel, verlammingen, erectieproblemen)
•oogproblemen
•voetproblemen
• verminderde werking van de nieren
Diabetes is een chronische aandoening. Ze is niet te genezen, maar wel goed te behandelen. De behandeling houdt
de klachten die de aandoening met zich meebrengt onder
controle en voorkomt complicaties op lange termijn. De behandeling bestaat uit:
•een gezonde evenwichtige voeding. Bij overgewicht
moet gestreefd worden naar een gezond gewicht (rekening houdend met BMI en buikomtrek);
• voldoende lichaamsbeweging, namelijk minstens 30 minuten matig intensief bewegen per dag;
• medicatie om de bloedsuikerwaarde in evenwicht te brengen. Dat kan via tabletten en/of inspuitbare medicatie;
• een goede medische opvolging om eventuele complicaties tijdig op te merken en af te remmen.
Diagnose
Eén op de drie mensen met diabetes weet niet dat hij de
aandoening heeft, omdat hij de eerste signalen niet herkent. Zo gaat er kostbare tijd verloren. Een tijdige opsporing en behandeling is belangrijk om mogelijke complicaties zo vroeg mogelijk tegen te gaan.
Artsen raden voor bepaalde risicopersonen jaarlijks een
eenvoudig bloedonderzoek aan om het bloedsuikergehalte te laten meten. Bespreek dit met je arts als je denkt dat
dit voor jou van toepassing is.
Opgelet: je mag niet eten voor het bloedonderzoek. Het
opgenomen voedsel beïnvloedt namelijk het resultaat van
de meting.
• zorg voor een evenwichtige voeding;
• hou je gewicht op peil;
• doe dagelijks minstens een half uur aan matig intensieve
lichaamsbeweging.
Bron: Diabetes Liga vzw
Voor meer informatie over diabetes kun je terecht bij de
Diabetes Liga vzw, Ottergemsesteenweg 456, 9000 Gent.
Website: www.diabetes.be. Tel. 09 220 05 20 of op de gratis
Diabetes Infolijn 0800 96 333.
Deze folder is een realisatie van de dienst Gezondheidspromotie van CM in samenwerking met de Diabetes Liga vzw.
Deze en andere folders zijn te verkrijgen bij de dienst Gezondheidspromotie van je CM-ziekenfonds of via www.cm.be.
V.U. Martine Van de Walle, Haachtsesteenweg 579 postbus
40, 1031 Brussel
© CM – oktober 2015.
Ben je al CM-lid, dan weet je dat je op CM kunt
rekenen. Ben je nog geen lid, dan nodigen wij je
uit om onze troeven te leren kennen.
Ga langs in het CM-kantoor in
je buurt of surf naar
www.cm.be.
GPFOL087-15
De complicaties, die vaak het gevolg zijn van diabetes die
niet goed onder controle is, kunnen je levenskwaliteit gevoelig verminderen. Bovendien wegen ze vaak zwaar op
je budget. Je hebt er dus alle belang bij om
• zo veel mogelijk middelen in te zetten die je risico op het
krijgen van de ziekte verminderen;
• bij twijfel een arts te raadplegen om eventueel tijdig de
diagnose te stellen;
• wanneer de diagnose gesteld is je goed te laten opvolgen door je arts;
• de voorgeschreven behandeling in geval van diabetes
nauwgezet te volgen.
Blijf diabetes type 2
een stap voor
De belangrijkste manieren om diabetes type 2 te voorkomen:
Blijf diabetes type 2 een stap voor
Ongeveer één op de twaalf volwassen Belgen heeft diabetes
(suikerziekte). Door onze veranderde leefgewoonten verwachten specialisten dat steeds meer mensen de aandoening zullen krijgen. De gevolgen van een laattijdig ontdekte
of niet correct behandelde diabetes kunnen ernstig zijn en
je levenskwaliteit aantasten. Maar wist je dat je zelf heel
wat troeven in handen hebt om je risico op diabetes te verminderen?
Aangezien diabetes type 2 het meest voorkomt en je zelf je
kansen om die aandoening te krijgen gevoelig kunt verminderen, gaat deze folder enkel daarop dieper in.
Risicofactoren
De exacte oorzaak van diabetes is nog niet gekend. Maar
een aantal factoren kunnen je risico verhogen:
Wat is diabetes?
Diabetes type 2
Diabetes of suikerziekte is een chronische ziekte waarbij je
te veel suiker in je bloed hebt. De alvleesklier of pancreas
zorgt voor de productie van het hormoon insuline. Dankzij
dat hormoon kunnen de lichaamscellen suiker opnemen uit
het bloed en krijg je energie om te leven, te groeien en te
bewegen. Wanneer de alvleesklier geen of onvoldoende
insuline aanmaakt of wanneer de werkzaamheid van de geproduceerde insuline afneemt, stapelt de suiker zich op in
het bloed en is er sprake van diabetes of suikerziekte.
Bij diabetes type 2 maakt de alvleesklier nog insuline aan,
maar niet genoeg. Bovendien werkt de insuline onvoldoende ter hoogte van de cellen, waardoor de cellen te weinig
suiker opnemen uit het bloed.
Soorten diabetes
De symptomen van diabetes type 2 zijn dezelfde als bij diabetes type 1, maar ze treden bij type 1 plots op en zijn bij
aanvang al heftiger. Hierdoor vallen ze sneller op. Bij type
2 verloopt alles veel langzamer. Naast gelijkaardige symptomen als bij diabetes type 1 kunnen ook aanslepende vermoeidheid, slecht genezende wonden en jeuk ter hoogte
van de geslachtsorganen wijzen op diabetes type 2.
Diabetes type 1
Diabetes type 1 ontstaat omdat de alvleesklier geen insuline
meer aanmaakt. Daardoor is er geen insuline aanwezig ter
hoogte van de lichaamscellen en kunnen die geen suiker uit
het bloed opnemen.
De symptomen van diabetes type 1 uiten zich meestal vrij
plots. Veel voorkomende signalen zijn: veel dorst, veel plassen, erg moe zijn, wazig zien, een droge mond, jeuk of snel
vermageren met behoud van je eetlust. Deze vorm komt vooral
voor bij kinderen en jonge volwassenen.
Zo’n 5 % van de personen met diabetes heeft diabetes type 1.
Diabetes type 2 wordt vaak toevallig ontdekt bij een bloedonderzoek voor een totaal andere reden. Mensen met overgewicht en ouderen hebben een verhoogd risico op diabetes type 2, maar het komt op alle leeftijden voor. Meer dan
90 % van de mensen met diabetes heeft diabetes type 2.
• Erfelijke factor: als één van je ouders diabetes heeft,
stijgt de kans dat je zelf ooit diabetes ontwikkelt met 40 %.
• Leeftijd: het risico op diabetes stijgt met je leeftijd. Mensen ouder dan 45 jaar, of ouder dan 35 jaar als familieleden diabetes hebben, hebben een groter risico.
• Zwaarlijvigheid: ernstig overgewicht vormt een belangrijke risicofactor voor diabetes type 2, ongeacht je leeftijd. Ook jonge mensen met ernstig overgewicht hebben
dus een groter risico. Het risico is hoger voor vrouwen
met overgewicht dan voor mannen met overgewicht.
Kenmerken van overgewicht zijn:
- een Body Mass Index (BMI - je gewicht in kg gedeeld
door het kwadraat van je lengte in m (kg/m²)) groter
dan 25;
- of vetopstapeling ter hoogte van de buik: een buikomtrek groter of gelijk aan 80 cm voor vrouwen of 94 cm
voor mannen.
• Te weinig lichaamsbeweging, zeker in combinatie met
overgewicht.
• Verhoogde bloedsuikerwaarden in het verleden en vroegere zwangerschapsdiabetes.
• Roken: als roker stijgt je risico op diabetes met 50 %.
Diabetes voorkomen
Andere vormen
Naast diabetes type 1 en 2 bestaan er nog een aantal andere vormen van diabetes die minder vaak voorkomen.
Zwangerschapsdiabetes daarentegen komt vrij vaak voor.
De bloedsuikerspiegel stijgt in de tweede helft van de
zwangerschap en normaliseert meestal terug na de bevalling. Wees wel op je hoede want het kan een voorbode van
diabetes type 2 zijn.
Aangezien verschillende factoren het ontstaan van diabetes beïnvloeden, ben je nooit volledig zeker dat je de aandoening niet zult krijgen. Toch kun je je risico aanzienlijk
verminderen:
• Zorg voor een evenwichtige voeding. Respecteer daarbij
de principes van de actieve voedingsdriehoek.
• Doe dagelijks minstens een half uur aan matig intensieve
lichaamsbeweging. Lichamelijke activiteit kan de insu-
linegevoeligheid verbeteren zodat het lichaam meer
suiker opneemt. Neem eens de fiets of doe dagelijkse
activiteiten te voet, zoals een krant halen of naar de
bakker of slager gaan. Probeer ook je zittende momenten thuis of op het werk te verminderen: wandel rond
tijdens het telefoneren, sta even recht als je al een tijd
voor de computer zit …
• Hou je gewicht op peil. Met de combinatie van gezonde
voeding en voldoende lichaamsbeweging bereik je het
beste resultaat op lange termijn. Vermijd overmatig gebruik van dikmakers zoals vetrijke voedingsmiddelen.
Beperk het gebruik van alcohol tot maximaal twee glazen per dag.
• Vermager indien nodig. Een gewichtsverlies van 5 %
kan het risico op diabetes al drastisch verminderen. Een
arts of diëtist kan je hierbij helpen.
• Leef ook op andere vlakken gezond: rook niet, slaap voldoende en vermijd stress.
Download