AANTEKENINGEN EHBO LES 4 Norit = actieve koolstof, kan giftige stoffen aan zich binden Nationaal Vergiftigingencentrum 030-2748888 1. MAAGDILATATIEVOLVULUS SYNDROOM / MAAGTORSIE Maag zit aan de voorzijde verbonden aan de slokdarm en aan de achterzijde aan de twaalfvingerige darm. Cardia toegang slokdarm-maag, onderontwikkelde spier Pylorus toegang maag-twaalfvingerige darm Maagtorsie = maagkanteling = maagdraaiing Draaiing om de lengte-as beide openingen worden afgesloten de vertering blijft doorgaan gasvorming Maag kan 90˚ naar links draaien betere afloop Maag kan 270˚ naar rechts draaien komt het meest voor zeer ernstig Maagdilatatie Maaguitzetting, zonder dat de maag kantelt Oorzaken: o Een te grote hoeveelheid doorgeslikte lucht kan optreden door gedragsproblemen (loopse teef in de buurt) of door ademhalingsaandoeningen of door te snel en te veel eten bij pups Maagtorsie Maagkanteling Meestal ontstaat eerst de torsie en daarna de dilatatie Oorzaken: o Een te grote hoeveelheid doorgeslikte lucht o De anatomie van de hond maagtorsies komen vooral voor bij de grotere rassen met diepe borstkassen. Kan echter bij alle honden en zelfs bij de kat. Maagtorsie en maagdilatatie Symptomen: o Onrust o Onproductieve braakneigingen: kokhalzen o Overmatig speekselen o Dikker wordende buik door gasvorming (maag wordt ‘tympanisch’: als je er op klopt klinkt het als een trommel) o Door de gestoorde bloedcirculatie in en rond de maag kan de hond in shock komen Therapie: o Eerst moet het gas uit de maag worden gehaald (via puncteren of sonderen) o Infuus via bloedvat om shock te voorkomen/bestrijden o Eventueel operatie (maag vastzetten aan de buikwand, verwijderen van de milt) (milt wordt vaak meegedraaid bij torsie verstoorde bloedtoevoer weefselversterf) Preventie o Niet te grote porties voer in één keer geven o Niet uitlaten of spelen direct na het eten 2. OOGBOLPROLAPS Uitpuiling van de oogbol Komt het meest voor bij honden met een platte snuit, bijv. Shih-tzu, Pekingees Oorzaken: o Bijtwond andere hond o Bij nekvel vastpakken en door elkaar schudden o Hevige opwinding o Soms door tumor achter het oog Behandeling: o Direct beschermende zalf op oogbol aanbrengen o Voorkomen dat de hond met de poot aan het oog komt kraag opzetten o Spoedgeval behandeling binnen 30 minuten na het trauma 3. HEIMLICH-MANOEUVRE Bij vreemd voorwerp in de keel kan het dier ernstig benauwd raken. Dier raakt in paniek: voorzichtig! Met bandjes om de kaken de bek zo ver mogelijk openen. Liefst met een tang het voorwerp uit de keel halen. Indien nodig de Heimlich-manoeuvre uitvoeren: o Til het dier op, zodat de staart hoger komt dan de kop o Houd het dier met zijn rug naar je toe en sla je armen om zijn buik o Druk vijf keer zo hard als mogelijk de buik samen door het drukken worden de ingewanden naar de borstkas geduwd en worden de longen samengeperst zo wordt de aanwezige lucht naar de luchtpijp en keel gestoten en kan het voorwerp uit de keel schieten o Controleer na vijf keer drukken de keel en als het voorwerp er nog niet uit is, de handeling herhalen 4. PNEUMOTHORAX Klaplong Toestand waarbij in de borstholte naast de long ook vrije lucht aanwezig is Deze vrije lucht drukt op de long, waardoor de long inklapt het longvolume neemt af Kan ontstaan door een trauma: o Mes of riek in borstkas o Gebroken ribben doorboren het longvlies Diagnose stellen: o Luisteren met de stethoscoop o Röntgenfoto Behandeling: lucht wegzuigen met een naald of katheter 5. SHOCK We spreken van shock als er een tekort is aan circulerend bloed. Het bloedvatstelsel is dus onvoldoende gevuld met bloed LEVENSBEDREIGENDE SITUATIE Mogelijke oorzaken: o o o o Er is bloed uit het stelsel weggelopen (verwonding) Er is veel vocht aan het bloed onttrokken (brandwonden, ernstige diarree) Het bloed heeft zich op één bepaalde plaats in het lichaam verzameld (maagtorsie) De bloedvaten zijn plotseling verwijd ten gevolge van een angstreactie, pijnreactie of allergische reactie Symptomen: o Bleke oog- en mondslijmvliezen, omdat het bloed naar plaatsen gaat waar het harder nodig is (hart en hersenen) o Snelle hartslag om het nog aanwezige bloed in de vaten sneller te doen rondgaan o Snelle ademhaling om zodoende meer zuurstof aan te voeren o Koude uiteinden van oren, poten en staart (extremiteiten) omdat het zich daar bevindende bloed niet meer wordt vervangen. Het gaat naar hart en hersenen (vitale organen). Deze extremiteiten worden dus koud door afkoeling. o Vaak bewusteloosheid. Behandeling: o Stelp onmiddellijk bloedingen. o Leg de kop wat lager: het bloed stroomt dan makkelijker naar de hersenen. o Bij een rochelende ademhaling de bek schoon maken en de tong naar voren trekken: hierdoor komt de keel goed vrij, en dit stimuleert de ademhaling. o Bij geen ademhaling: kunstmatige beademing o Bij geen hartslag: hartmassage o Voorkom afkoeling. o ZO SNEL MOGELIJK NAAR DIERENARTS Verschil met benauwdheid: bij benauwdheid blauwe slijmvliezen, snelle A, verhoogde P Bewustzijn Bij een neurologisch onderzoek zal de dierenarts ook het bewustzijn van het dieren willen beoordelen. Er zijn verschillende bewustzijnsniveaus: alert / attent : dit is het normale bewustzijnsniveau sopor: gedeprimeerd en slaperig, maar wakker te krijgen door een lichte prikkel, zoals het dier te roepen stupor: slaperig en alleen wakker te krijgen met een sterke prikkel, zoals een pijnprikkel coma: niet wakker te krijgen