MAATZORG IN DE THUISLOZENZORG Tine Van

MAATZORG IN DE
THUISLOZENZORG
Tine Van Regenmortel
Inleiding:
• Maatzorg = een methodiek voor begeleiden van
kansarmen
• Waarom term ‘maatzorg’?
– Het aanbieden van een zorg op maat = rode draad voor
een kwalitatief hulp- of dienstverlening
• Artikel
– Aandacht relatie organisatie <-> gebruiker
– Maatzorg: focus op kwaliteitsproces, niet kwaliteitsproduct
Methodiek Maatzorg:
Visie
• Aspecten:
– de onderkenning van een belangrijke structurele dimensie
bij kansarmoede
– het multicomplexe karakter van armoede
– de nood aan aandacht voor de subjectieve en culturele
kenmerken van kansarmen
– de erkenning van een grote heterogeniteit onder
kansarmen
– de noodzaak van het belichten van de positieve krachten
en de dynamiek van kansarmen
– …
Theoretisch kader
o verbintenisproblematiek CENTRAAL KENMERK bij kansarmen
o verbintenis = gestoord op diverse vlakken (met zichzelf, anderen, de
maatschappij, toekomst)
o oplossing? => centraal = creëren van een besef van invloed
(TOLKFUNCTIE)
• Thuislozen = personen zonder wezenlijke verbindingen
– ‘ontankering’ = proces van verlies van contacten, steunpunten etc.
– OPLOSSING?
‘herankering’ = creëren van positieve bindingen, een geloof in
eigen mogelijkheden etc.
KORTOM:
streven naar kwaliteit is streven naar een zorg op maat en specifiek
voor de thuislozenzorg betekent dit ‘een proces van herankeren’.
Praktijkvertaling
• 5 basisprincipes:
1. POSITIEVE HULPVERLENING



Een klimaat waarbij hulpvragen gerespecteerd worden
Vertrouwensrelatie
Hulpvrager centraal
2. INTEGRALE HULPVERLENING


‘brede bril’ voor ogen
aandacht voor verschillende levensdomeinen; voor denken; voor
voelen en gedrag; voor verschillende contexten; …
3. HET PARTICIPATIEPRINCIPE

visie dat ieder persoon = probleemoplossend wezen dat zelf
keuzes maakt (verantwoordelijkheid)
4. GESTRUCUTEERDE HULPVERLENING



planmatig werken (maatplan)
exploratie van problemen
de mogelijkheden van de hulpvrager op verschillende
levensdomeinen
5. GECOÖRDINEERDE HULPVERLENING

= de uitbouw van een casegebonden overleg, een overleg op
maat van de hulpverlener
ONDERZOEK ‘MAATZORG IN DE
THUISLOZENZORG’ (DEMEYER, PRINCEN &
VAN REGENMORTEL, 1997)
Maatzorg toetssteen voor kwaliteit in de
thuislozenzorg
• Vragen:
– In hoeverre onderschrijven de Vlaamse onthaalcentra
het maatzorgconcept?
– In welke mate wordt maatzorg toegepast?
– Knelpunten?
Naast de stem van de hulpverleners komt ook
de stem van de thuislozen aan bod !
Maatzorgpraktijk in de onthaalcentra
! Sterke focus op pos. hulpverlening, andere worden minder
gerealiseerd !
1. POSITIEVE HULPVERLENING
•
•
•
warmte, rust en veiligheid bieden
tijdelijk huis aanbieden
zorgen voor een luisterend oor
2. INTEGRALE HULPVERLENING
•
•
begeleiding sterk gericht op individu
oog hebben voor structurele aspecten
3. HET PARTICIPATIEPRINCIPE
•
deelname aan verschillende huishoudelijke taken
4. GESTRUCTUREERDE HULPVERLENING
•
onderzoek => weinig exploratie van problemen
5. GECOÖRDINEERDE HULPVERLENING
•
= belangrijk voor de continuïteit in de hulpverlening
Knelpunten voor een zorg op maat aan
thuislozen
1. Te weinig expliciete aandacht voor
deskundigheidsbevordering en
kwaliteitsbewaking
2. Problemen met erkenning en subsidiëring
van de sector
3. De diversiteit van de doelgroep
4. Het toenemende complexe karakter van hun
problematiek met steeds weer nieuwe noden
5. Gebrekkige continuïteit
• Besluit onderzoek :
De sterkte en uniciteit van thuislozenzorg =
aanbieden van warm en veilig ankerpunt.
Vanuit deze basis kunnen nog meer impulsen
gegeven worden om nieuwe wegen te leren
zien en durven inslaan en van waaruit een
opstap naar de samenleving mogelijk wordt.
• Er is een grote dynamiek binnen de
thuislozenzorg om het aanbod steeds weer
aan te passen aan de nieuwe noden van de
hulpvragers !