2007. Nr. Dnst. : 7.0163 : BOWO Strategisch Kader Bedrijventerreinen Leiden, 1 december 2007 Inleiding Het college van B&W heeft in 2005 besloten opdracht te geven tot het opstellen van een Plan van Aanpak Herstructurering Bedrijventerreinen in Leiden (B&W Nr: 7/05.0798). De opdracht is te beschouwen als een eerste uitwerking van de ambitie uit de ontwikkelingsvisie 2030, Stad van Ontdekkingen en van het programma bedrijventerreinen uit GSB III. Het wordt ontwikkeld op basis van de volgende probleemstelling: “Wat moet de gemeente ondernemen om een duurzaam toekomstperspectief te bieden voor bedrijventerreinen, de bedrijven en de werkgelegenheid op die terreinen? Met andere woorden hoe kan fysieke en economische veroudering tegengaan worden, hoe kan er voldoende areaal beschikbaar blijven van voldoende kwaliteit en aansluitend op de behoeften en hoe kan de diversiteit van ondernemingen en werkgelegenheid gehandhaafd blijven?” Bedrijventerreinen staan sterk in de belangstelling bij de overheid en bij maatschappelijke groeperingen. Leiden heeft als grote stad relatief weinig areaal aan bedrijventerreinen. Toch heeft dat areaal een grote betekenis voor de (diversiteit van de) werkgelegenheid. Er werken bijna 15.000 mensen in 570 bedrijven en instellingen op ongeveer netto 100 hectare terrein. Zonder Leeuwenhoek/Pesthuiswijk is dat circa 9.000 mensen op netto 76 hectare bedrijventerrein. De terreinen worden dus intensief gebruikt. Ook is er sprake van verplaatsingsdynamiek op de terreinen, ondanks de soms matige beeldkwaliteit. Hoe kunnen deze terreinen vitaal gehouden worden? Dat is een opgaaf met een aanpak op de korte en de (middel)lange termijn. Op korte termijn werkt de gemeente Leiden i.s.m. de ondernemersverenigingen per bedrijventerrein aan de verbetering van de bedrijventerreinen door het programma “Schoon, heel en veilig”. Voor de lange termijn zou de onderhavige aanpak kunnen dienen. Aanpak De gemeente Leiden heeft in het kader van het grotestedenbeleid, het Meerjaren Ontwikkelingsprogramma 2005 – 2009, een ambitie verwoord inzake de herstructurering van bedrijventerreinen. Ook heeft de gemeente Leiden een beroep gedaan op het Ontwikkelingsfonds Bedrijven van de provincie Zuid Holland om een programma herstructurering bedrijventerreinen te kunnen ontwerpen. Voor het (doen) scheppen van banen voor mensen met een lagere opleiding zijn de beschikbaarheid en vitaliteit van de bestaande bedrijventerreinen van groot belang. Het rapport Bedrijventerreinen Leiden, Analyse en Perspectief is het eerste (tussen)resultaat van de gekozen aanpak (BRO, 2006). In dit rapport worden op basis van analyses aanbevelingen gedaan per bedrijventerrein. Het rapport is gebruikt om een beleidskader bedrijventerreinen te ontwikkelen. Op basis van het beleidskader wordt de planvorming per bedrijventerrein verder uitgewerkt. Beleidskader Het doel van het beleidskader voor bestaande bedrijventerreinen is de Raad en het College een handvat te bieden voor een duurzaam toekomstperspectief voor de Leidse bedrijventerreinen; ook voor de bedrijven en de werkgelegenheid op die terreinen. Door fysieke en economische veroudering tegen te gaan, door voldoende areaal beschikbaar te houden van voldoende kwaliteit, aansluitend op de behoeften, en door diversiteit van ondernemingen en werkgelegenheid te handhaven, kunnen de Leidse bedrijventerreinen die functie voor de stad blijven vervullen. Indien uw raad akkoord gaat met het voorgestelde beleidskader, zal dat kader het uitgangspunt vormen voor het ontwikkelen van toekomstplannen per bedrijventerrein. Deze plannen zullen successievelijk ter vaststelling aan de raad aangeboden worden. Het beleidskader en de uitwerking per bedrijventerrein zullen tevens als input dienen voor de Leidse en de regionale structuurvisies, de nog op te stellen werkenvisie en voor verschillende bestemmingsplannen. Uitvoeringsplannen Door het strategisch kader vast te stellen kan er per bedrijventerrein een uitvoeringsplan opgesteld worden op basis van de bestaande (markt)dynamiek. Deze uitvoeringsplannen bevatten in ieder geval de beschrijving van de toegestane economische functies op die terreinen (later te vertalen in bestemmingsplannen), een beeldkwaliteitsplan, een communicatieplan en wanneer dat nodig is een financieringsplan voor de openbare ruimte, een projectbesluit en een verplaatsingsplan. Per jaar wordt voor een á twee terreinen een dergelijk plan ontwikkeld. Financieel kader Herstructurering van bedrijventerreinen wordt een zeer kostbare zaak, als dat gepaard gaat met bedrijfsverplaatsingen op verzoek van de gemeente. Mede daarom wordt voorgesteld te kiezen voor een aanpak waarbij de bedrijven zoveel mogelijk op de bestaande locaties blijven gehuisvest en bij onvermijdelijke verhuizing, de herontwikkeling door het bedrijfsleven wordt opgepakt. De gemeente zal de aanpak van de openbare ruimte in voorkomende gevallen voor haar rekening nemen. De grootste onzekere factor voor het welslagen van deze aanpak ligt in het al dan niet beschikbaar komen van de Oostvlietpolder. Om ruimte te vinden voor het (groeiende) bedrijfsleven, zal dan buiten Leiden gezocht moeten worden. Voor de planvorming per bedrijventerrein is voor de periode tot 2010 €100.000,- uitgetrokken. Voor de helft worden deze middelen gevonden op de reguliere EZ begroting. De andere helft wordt gefinancierd door de provincie. De dekking van de uitvoering van de plannen, dient te geschieden door een combinatie van zelfrealisatie door het bedrijfsleven bij herontwikkeling of herprofilering, en voor de openbare ruimte door de uitwerking van een claim die in principe gelegd wordt op de Bestemmingsreserve Duurzame Ruimtelijke Investeringen. De verwerking van een en ander treft u aan in bijgaande begrotingswijziging. Wij stellen uw Raad voor het hierna in ontwerp afgedrukte besluit te nemen. Burgemeester en Wethouders van Leiden, de Secretaris, de Burgemeester, P.I.M. v.d. WIJNGAART. H.J.J. LENFERINK. De Raad van de gemeente Leiden; Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders (nummer 07.0163 van 2007), mede gezien het advies van de commissie; BESLUIT: 1. kennis te nemen van: a. het rapport “Bedrijventerreinen Leiden, Analyse en Perspectief”, BRO, Vught, augustus 2006, b. de presentatie “Strategisch kader bedrijventerreinen, Analyse en perspectief voor de bedrijventerreinen van Leiden” c. de notitie “Strategisch kader bedrijventerreinen” van 1 december 2007 2. de beleidsuitgangspunten ten aanzien van de binnenstedelijke bedrijventerreinen van Leiden vast te stellen, te weten: a. de Leidse binnenstedelijke bedrijventerreinen bieden ruimte aan het vereiste voorzieningen niveau van de stad, alsmede aan de in de ontwikkelingsvisie voorgestane groei van de werkgelegenheid voor hoger en lager geschoolden, onder de randvoorwaarden van duurzaam intensief ruimtegebruik en van voldoende beeldkwaliteit, b. bestaande bedrijven worden vraaggericht gefaciliteerd op bestaande locaties en worden niet actief verplaatst van woonwijken naar bedrijventerreinen, c. het beleid is erop gericht diversiteit van werkgelegenheid (ook voor laagopgeleide werknemers) in samenwerking met de regio te behouden; d. de gemeente faciliteert bij herontwikkeling op bedrijventerreinen de zelfrealisatie door het bedrijfsleven, e. bij herontwikkeling wordt uitgegaan van de vestiging van (alternatieve) economische functies, f. bij planvorming voor bedrijventerrein de Waard wordt rekening gehouden met planvorming inzake de Ringweg Oost, g. er wordt uitgegaan van gemengde bedrijventerreinen met als enige uitzondering het thematisch ingerichte Biosciencepark, h. solitaire kantoren worden niet op gemengde bedrijventerreinen toegestaan, i. de gemeente Leiden streeft naar het maken van bindende regionale afspraken over toekomstig aanbod aan bedrijventerreinen; waarbij de gemaakte afspraken over de regionale kantoorontwikkeling als voorbeeld kunnen dienen, j. bij eventuele uitgifte van het bedrijventerrein Oostvlietpolder zullen zowel Leidse als niet Leidse bedrijven worden gefaciliteerd, k. het beleid erkent dat meer ruimte voor bedrijventerreinen binnen de gemeente Leiden niet of nauwelijks beschikbaar is; l. bij het vestigingsbeleid in de schaarse bedrijfsruimte die beschikbaar komt streeft de gemeente maximale werkgelegenheid per vierkante meter na, 3. de bovenstaande beleidsuitgangspunten te hanteren als bouwstenen voor de te ontwikkelen Werkenvisie. 4. het college op te dragen al het mogelijke te doen om waar mogelijk, herstructureringsprojecten van bedrijventerreinen in Leiden opgenomen te krijgen in mogelijke subsidieregelingen. 5. het college te verzoeken op basis van bovengenoemde uitgangspunten een uitvoeringsprogramma herstructurering bedrijventerreinen op te stellen en dat t.z.t. ter kennis te brengen van de raad. 6. voor de verwerking in de begroting van de provinciale subsidie ad. € 42.437,= de bijgaande begrotingswijziging vast te stellen. Gedaan ter openbare vergadering van de Griffier, Dit voorstel is op 12 februari 2008 gewijzigd besloten. de Voorzitter,