Gedragstoezicht op pensioenuitvoerders Over het wat en waarom en een beetje over het hoe Studiebijeenkomst Vereniging voor Pensioenrecht Utrecht, 7 juni 2005 Rieneke van Praag Sigaar Beleidsmedewerker Een korte historie van de STE/AFM Oprichting STE (Beurswet 1914) Wet Melding Zeggenschap Wet toezicht Effectenverkeer) Full-time bestuur treedt aan en één eisenstelsel en vergunningregime (herijking Wte 95) EU richtlijn (Investment Services Directive) Eigen controleafdeling gericht op voorkennis en vergunninghouders (herziening Wte 92) Financiële Toezicht OBE Bijsluiter Wck Hervorming E-money Financieel Toezicht Wid/MOT ETGT Wet IDBB 01-03-2002 Autoriteit Financiële Markten Schandalen in IT hausse in jaren 80 3 fte 1988 40 fte 1991 1992 Voorkennis: Nieuwenhuizen met HCS 1993 1995 1996 1997 Onderzoek naar beurscontrole: Nusse Brink Regio Effekt 80 fte 1999 160 fte 2000 Beursgang: WOL Via Networks Voorkennis: Bestuur Content met eigen aandelen 2001 2002 320 fte 2003 400 fte 2004 BoekhoudschanVoorkennis: dalen Enron, Boonstra met Ahold, Parmalat Endemol Deskundigheid en zorgplicht: Rabo Doetichem en Legio Lease Raad van Toezicht Bestuur Compliance & privacy Boetefunctionaris Directeuren Toezichtvoorbereiding Toezichtuitvoering Bedrijfsvoering Beleid Toetreding Personeel Strategische Analyse Juridische Zaken Informatisering Internationale Coördinatie Ontwikkeling Nieuwe Taken Boete functionaris Facilitaire Dienst Markten & Beurzen Control en Financiën Gedragstoezicht Communicatie Consument Organisatie Ondersteuning Illegale Financiële Activiteiten Accountgroepen Toezichtstructuur Effecteninstellingen Gedragstoezicht STE Banken DNB / STE Verzekeraars PVK Autoriteit Financiële Markten Prudentieel toezicht DNB Doelstellingen AFM Doelstellingen Dit betekent zorgdragen voor… Bevorderen van de toegankelijkheid van financiële markt • Toegankelijkheid voor vragers en aanbieders • Eerlijke en adequate toegangseisen • Indien nodig ontzegging toegang van marktspelers Bevorderen van de werking van financiële markt • Kenbare normen die, samen met de handhaving ervan, een gelijk speelveld creëren • Voldoende informatie die voor iedereen toegankelijk is • Bescherming van de zwakkere belangen Borgen van het vertrouwen in financiële markt • Normen die de eerlijkheid van transacties waarborgen • Dat marktpartijen verantwoordelijkheid nemen bij incidenten (individueel en gezamenlijk)… • …en waar nodig de AFM ingrijpt Gedragstoezicht op pensioenuitvoerders Bij van kracht worden Pensioenwet: – DNB: prudentieel en materieel toezicht – AFM: gedragstoezicht = toezicht op communicatie van pensioenuitvoerders – Convenant over samenwerking Moet nog in AMvB worden uitgewerkt Past binnen ‘Twin-Peaks’ model Doelstellingen en toezicht Doelstellingen AFM Waarborgen Bevorderen van de toegankelijkheid Toegangseisen van financiële markt Bevorderen van de werking van financiële markt Borgen van het vertrouwen in financiële markt Toezicht DNB (prudentieel) Bescherming zwakke belangen DNB (materieel) Informatie AFM (gedrags) Afbakening Zelfregulering verantwoordelijkheid en Eerlijke transacties AFM (ETGT) Sancties/Maatregelen • • • • • • • Normoverdragend gesprek (‘wij vragen’) Aanwijzing (‘wij eisen’) Boete Last onder dwangsom Intrekking vergunning/beëindiging bedrijf Stille curator Aangifte OM Beperkingen • Geheimhoudingsplicht Publicatiebevoegdheden • Publieke waarschuwing • Publicatie van boete/dwangsom Controlestrategie • Regulier toezicht via bijdragemodel (self assessment) • Specifiek toezicht bij incidenten • Thema onderzoeken Meer op systemen dan op individuele overzichten Stimuleren zelfregulering waar mogelijk Relevante marktontwikkelingen • Vergrijzing (en dalende beurskoersen) • Communicatie wordt vaak als slecht ervaren • Individualisering / keuzemogelijkheden • Branchevervaging Criteria voor toetsing Rekening houden met kennisniveau en reden van communicatie (events), vorm. toegankelijkheid juistheid Transparantie over rendement en risico’s. tijdigheid Vóórdat beslissingen moeten worden genomen, binnen de termijn. Pensioenuitvoerders maken het de consument niet makkelijk Geachte verzekerde, Hierbij ontvangt u de opgave van uw pensioenaangroei (A-factor) […] Deze factor A opgave over het jaar 2003 kunt u alleen gebruiken voor de jaarruimteberekening van het belastingjaar 2004; niet benutte jaarruimte kan (althans volgens de huidige wettelijke bepalingen) worden gebruikt voor de inhaaljaarruimte van de zeven belastingjaren na 2004. Ingeval u gelden uit een bedrijfsspaarregelling heeft gedeblokkeerd en heeft gestort als vrijwillige pensioenbetalingen (t.b.v. levenslang ouderdomspensioen), dient u zelf een correctie aan te brengen op de door ons verstrekte factor A; wij weten immers niet of de door ons ontvangen stortingen afkomstig zijn uit een bedrijfsspaarregeling. Voor de toepassing hiervan verwijzen wij naar de BSR instructie op de volgende site Vijf criteria voor pensioencommunicatie 1. Inhoud: 2. Tijdigheid: 3. Begrijpelijkheid: 4. Vorm: 5. Vergelijkbaarheid: relevante onderwerpen, geen volledigheid nastreven ook vóór het aangaan van de arbeidsrelatie geen jargon overzichtelijk, zoveel mogelijk grafisch, kort gelijke definities Uitwerking van het eerste criterium: relevante inhoud Relevante inhoud: – Wat houdt het product in? – – – – – Mogelijke uitwerking Levenslange uitkering nadat u stopt met werken, Hoogte afhankelijk aantal jaren premie U ontvangt op basis van huidige rechten: U ontvangt bij doorstorten: Wat zijn de financiële risico’s? Indexering, korting, beleggingsbeleid Waartoe verplicht u zich? Evt. werknemersbijdrage Kunt u uitstappen? Alleen bij wisseling werkgever, berekening overdracht Wat gebeurt er bij overlijden? Nabestaandenpensioen, mogelijkheid uitruil Vb. van rendementen Rendement afgelopen 20, 10, 5 jr. Doelstellingen betere communicatie • Tot nul reduceren van onacceptabele praktijken (bv. bij geen of onleesbare overzichten) • Verhogen van niveau van communicatie, waarbij deelnemer die keuzes maakt het uitgangspunt is (bv. bij waardeoverdracht) • Vergroten transparantie t.b.v verantwoording o.a. in kader van discussie over pensioensystemen