Onderzoek naar re-integratie mogelijkheden bij patiënten na

Onderzoek naar werkhervatting
en re-integratie mogelijkheden
na diagnose kanker
Dr A.G.E.M. de Boer
Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid, AMC, Amsterdam
Heijermanslezing 14-6-2013
Coronel Instituut
2
Coronel Instituut
Kanker en werkhervatting
• Toenemende aantal mensen die ooit zijn
behandeld voor kanker in de beroepsbevolking
– Betere screening
– Betere behandeling
– Verouderende beroepsbevolking
• Werk belangrijk:
– Kwaliteit van leven
– “Terug naar normale, vroegere leven”
Coronel Instituut
Kanker en werk: aantallen
• In Nederland per jaar
• 91.000 mensen met kanker per jaar waarvan < 65 jaar:
• 40.000 mensen
IKC.nl.
Coronel Instituut
Totaal aantal < 65 jaar ooit voor
kanker behandeld
• Aantal werknemers met kanker gaat verder toenemen1
number of cancer
survivors in working age
(15 through 64)
300000
1
250000
200000
Men
150000
Women
100000
Total
50000
0
2000
2005
2010
2015
Kuijpens 2008, TBV.
Coronel Instituut
Kanker en terugkeer naar werk
• Werkhervatting veel (ex-)kankerpatiënten lastig
• In AMC 64% weer aan het werk na 1 ½ jaar1
• ArboNed: na 2 jaar 73% teruggekeerd 2
• In review van 64 studies gemiddeld 64 % 3
– 6 maanden: 40%
– 12 maanden: 62%
– 18 maanden: 73%
1Spelten
et al. Eur J Cancer 2003.; 2.Roelen et al. 2010 3Mehnert 2010.
Coronel Instituut
Arbeidsongeschiktheid of
werkloosheid
• Kanker op de volwassen leeftijd:
37% meer kans op werkloosheid1
• Kanker op de kinderleeftijd:
85% meer kans op werkloosheid 2
• Jaarlijks ca 4.500 WIA-aanvragen
van werknemers met kanker
• Ongeveer 3.000 toegekend
1De
Boer et al. JAMA 2009; 2de Boeret al. Cancer 2008..
Coronel Instituut
Onderzoek: wat helpt?
•
Multidisciplinaire /
multimodale programma’s
met:
–
–
–
Counselling en / of
Aandacht voor terugkeer naar
werk en / of
Fysieke activatie
De Boer et al. Cochrane Database Syst Rev. 2011
Coronel Instituut
Ondersteuning en activatie:
vroeger en later in
behandelproces
Coronel Instituut
1. Terugkeer naar werk onderzoek
• 4 gesprekken met gespecialiseerd
verpleegkundige of maatschappelijk werk in
ziekenhuis ± 15 min.
– Om vroegtijdig aandacht te besteden aan
terugkeer naar werk
• 1 bijeenkomst met patiënt, leidinggevende en
bedrijfsarts
– Om terugkeer naar werk plan op te stellen
• 3 brieven vanuit het ziekenhuis aan de
bedrijfsarts
– Om medische communicatie te verbeteren
• Duur interventie: maximaal 14 maanden
Coronel Instituut
1. Terugkeer naar werk onderzoek
• 133 patiënten, gerandomiseerd, 62% borstkanker
• Uitvoering interventie:
– In 85% van de gevallen volgens protocol uitgevoerd
– In 100% van de gevallen ten minste 1 brief aan bedrijfsarts
– In 10% van de gevallen driegesprek bedrijfsarts en
leidinggevende
• (Gedeeltelijke) werkhervatting na 18 maanden:
– 86% (interventiegroep) en 82% (controlegroep)
• Interventie verbeteren:
– Identificeren van patiënten met hoog risico op langdurig
ziekteverzuim
– Intensiteit van interventie aanpassen
– Betrekken van bedrijfsarts en leidinggevende
Coronel Instituut
•
•
Stichting Alpe d’HuZes
Missie: Anderen faciliteren
en inspireren om Goed,
Gelukkig en Gezond te
leven met kanker.
Coronel Instituut
2. Kanker@werk
•E-health interventie
–Informatie op maat + bibliotheek
–Filmpjes
–Informatie van lotgenoten
•Stepped care: inventarisatie van:
– Ervaren problemen met terugkeer naar werk
– Ziekteduur
– Verwachtingen over terugkeer
•Support van verpleegkundige/maatschappelijk werk (consult)
•Support van bedrijfsartsconsulent (consult)
•Zelfmanagement bevorderen
•Betrokkenheid bedrijfsarts, leidinggevende en huisarts
•Gebaseerd op literatuur, interviews patiënten en zorgverleners
Coronel Instituut
3. A-WORK: werkadvies en activatie
• Begeleiding bij werk re-integratie
• Vergroten fysieke fitness
• Vroeg in behandelproces
• Gesprekken met een bedrijfsartsconsulent
-Contact met leidinggevende en eigen bedrijfsarts
- Inschatting belastbaarheid o.a. uitslag sportmedisch onderzoek
- Fysieke en mentale klachten (o.a. vermoeidheid)
- Mogelijkheden en belemmeringen werkhervatting
- Gericht advies over opbouw van uren en taken
Coronel Instituut
3. A-WORK: werkadvies en activatie
• Fysieke training door sportarts en fysiotherapeut
12 weken lang, 2 x per week, 1 uur
Onder leiding van ervaren fysiotherapeut
In groep van 4-6 personen
• Evaluatie van haalbaarheid
• Tevredenheid van deelnemers en zorgverleners
Uitvoering: Medisch centrum Haaglanden
Isala Klinieken
Status: 115 patienten geincludeerd
www.a-care.org/het-onderzoek/subprogramma-2
Coronel Instituut
4. Quality of Working Life (QWL)
• (Ex) kankerpatiënten worden gestimuleerd om aan het werk te
gaan/blijven
• Nadruk op ziekteverzuim
• Nadruk op productiviteit
• Belangrijk is beleving van werk
• Relevantie:
Gericht kijken naar aspecten van QWL die verbeterd kunnen
worden (persoonlijke begeleiding)
Beter evaluatie-instrument van onderzoek wbt de patiënt
Mogelijke verbetering QWL en kwaliteit van leven, mogelijk
minder uitval
•
Coronel Instituut
4. Quality of working life
• Welke factoren dragen bij aan (subjectieve) beleving van kwaliteit van werken?
Systematische review
– Plezier in werk
– Inhoud van het werk (+aanpassingen)
– Sociale steun op het werk
– Gevolgen van de ziekte
– Organisatie, carrière mogelijkheden
• Hoe kunnen we dit meten?
– Patiënten vragen naar belangrijke aspecten
– Belangrijke aspecten uit de literatuur
– Vragenlijst opstellen
– Vragenlijst testen op inhoud, acceptatie en relevantie
– Vragenlijst testen op betrouwbaarheid en validiteit
•
.
Coronel Instituut
5. BACO - Bedrijfsartsconsulent
• Behoefte aan bedrijfsarts met oncologische expertise
• Per jaar 12 nieuwe oncologisch bedrijfsartsen /
verzekeringsartsen opgeleid door NSPOH
• Volgens oncologische revalidatie richtlijn
• Initiëren interventies gericht op arbeidsparticipatie
• Doel:
Mensen die voor kanker worden of zijn behandeld vanuit een
klinische of poliklinische setting begeleiden bij arbeidsrelevante
problematiek
• Onderzoek: haalbaarheid
en tevredenheid
.
Coronel Instituut
5. BACO - Bedrijfsartsconsulent
• BACO N=13; BACO ‘actief’ N=7
• Meest hulpvragen over stagnerende
werkhervatting en communicatie
• Positieve feedback patiënten
• Onafhankelijkheid
• Multidisciplinaire samenwerking
• Nog weinig bekendheid
• Geen financiële ondersteuning
• Te late verwijzing
Coronel Instituut
Ten slotte
– Ondersteuning en actie ondernemen is altijd
mogelijk
– Werk is belangrijk voor patiënten en voor
psychosociale oncologische zorg
– Communicatie
Coronel Instituut
Vragen?
[email protected]
Coronel Instituut