160173_VC_VGP_VL_O

advertisement
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 1/37
BIJZONDER VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN
Besteknummer
1M3D8F/16/27
Dossiernummer
X21/A2/104
Omschrijving
A2/E314 Heverlee - Wilsele, herstellen van de riolering in de middenberm
Werfadres
A2/E314 Heverlee - Wilsele
Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Opdrachtgever
Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant
Dirk Boutsgebouw
Diestsepoort 6 bus 81
3000 Leuven
Veiligheidscoördinator
ontwerp
ABETEC architecten & ingenieurs nv
Toemaattragel 1
Vertegenwoordigd door ing. Joachim Van Israël
Veiligheidscoördinator
verwezenlijking
ABETEC architecten & ingenieurs nv
Toemaattragel 1
Vertegenwoordigd door ing. Joachim Van Israël
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 2/37
Inhoudsopgave
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Algemene bepalingen
Tussenkomende partijen
Preventieprincipes
Bouwplaatsreglement
Werfsignalisatie
EHBO en noodprocedures
Werfinrichting en organisatie
Coördinatiestructuur
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 3/37
Voor de algemene bepalingen wordt verwezen naar het
STANDAARD VEILIGHEIDS- EN GEZONDHEIDSPLAN van AWV
1. Algemene Bepalingen
1.1 Besteknummer en titel
1M3D8F/16/27
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
1.2 Plaats van de werken
Nummer weg
A2/E314
Van kmpt.
Tot kmpt.
Grondgebied
Heverlee - Wilsele
1.3 Korte beschrijving van het project
De aanneming omvat hoofdzakelijk:
-
Het voorafgaandelijke reinigen van de rioleringsstrengen en rioleringsputten
Het plaatselijk inzagen en opbreken van de bestaande ongewapend betonverharding, dikte 10cm in de
middenberm
Het plaatselijk vrijgraven van de te herstellen rioleringsbuizen
Het herstellen van de rioleringsbuizen door middel van linings met TUB volgens 7-12
Het uitvoeren van een camera-inspectie na afloop van de werken
Het leveren en plaatsen van mobiele cat 6 werfsignalisatie
het onderhoud van de werken gedurende de waarborgperiode.
1.4 Duur der werken
50 werknachten (werktijden van 21u – 05u)
1.5 Fasering der werken
De uitvoering van de werken gebeurt in principe in de hierna vermelde fasen:
-
-
De aanbestedende overheid bezorgt bij gunning aan de aannemer een lijst van de te renoveren locaties. Deze
zijn allen gelegen in de middenberm van de E314 tussen Heverlee en Wilsele.
Gedurende de ganse uitvoeringstermijn worden, in overleg tussen aannemer en opdrachtgever ’s nachts
(tussen 21u en 05u) met telkens 3 botsers per rijrichting, beide linker rijstroken afgesloten voor het renoveren /
herstellen van de desbetreffende rioolstreng.
De renovatie gebeurt in principe van beneden (stroomafwaarts) naar boven (stroomopwaarts).
De aannemer ziet erop toe dat er geen innames gebeuren van rijstroken VOOR 21u ’s avonds en dat alle
rijvakken terug vrijgegeven worden TEN LAATSTE om 5u ’s ochtends.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 4/37
2. TUSSENKOMENDE PARTIJEN
2.1 In de ontwerpfase
2.1.1 Opdrachtgever(s)
Opdrachtgever: Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant
Adres: Dirk Boutsgebouw
Diestsepoort 6 bus 81
3000 Leuven
Vertegenwoordigd door: Ir. Bart Tops
Tel. :
016 66 57 50
Fax :
016 66 57 55
E-mail: [email protected]
2.1.2. Coördinator-ontwerp
Coördinator ontwerp: ABETEC architecten & ingenieurs nv
Adres: Toemaattragel 1
9000 Gent
Vertegenwoordigd door: ing. Joachim Van Israël
Tel. :
0498 75 28 07
Fax :
09 240 12 59
E-mail: [email protected]
2.1.3. Bouwdirectie belast met het ontwerp en de personen aan wie zij bepaalde opdrachten in
onderaanneming heeft toevertrouwd
Bouwdirectie ontwerp:
Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant
Adres: Dirk Boutsgebouw
Diestsepoort 6 bus 81
3000 Leuven
Vertegenwoordigd door: Ir. Bart Tops
Tel. :
016 66 57 50
Fax :
016 66 57 55
E-mail: [email protected]
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 5/37
2.2 Organigram ontwerpfase (SVGP - 4.1.1)
Opdrachtgever
Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant
Ontwerpbureau
Studiebureau
Bouwdirectie belast met het
ontwerp
Veiligheidscoördinator- ontwerp
ABETEC architecten & ingenieurs nv
Niet van toepassing
Ir. Bart Tops
vertegenwoordigd door
ing. Joachim Van Israël
ART. 11 4°
AANBESTEDING
GUNNING
Overdracht
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 6/37
2.3 In de verwezenlijkingsfase
2.3.1. Bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
Bouwdirectie belast met de controle:
Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant
Adres: Dirk Boutsgebouw
Diestsepoort 6 bus 81
3000 Leuven
Vertegenwoordigd door: Ir. Bart Tops
Tel. :
016 66 57 50
Fax :
016 66 57 55
E-mail: [email protected]
2.3.2. Coördinator - verwezenlijking
Coördinator verwezenlijking: ABETEC architecten & ingenieurs nv
Adres: Toemaattragel 1
9000 Gent
Vertegenwoordigd door: ing. Joachim Van Israël
Tel. :
0498 75 28 07
Fax :
09 240 12 59
E-mail: [email protected]
2.3.3. Hoofdaannemer
Bouwdirectie belast met de uitvoering:
Adres:
Vertegenwoordigd door:
Tel. :
Fax :
E-mail:
2.3.4 Onderaannemers (zelfstandigen, externe contractanten,...)
Onderaannemer 1:
Adres:
Vertegenwoordigd door:
Tel. :
Fax :
E-mail:
2.3.5. Nutsmaatschappijen
Nutsmaatschappij 1 : Eandis NV
Adres: Brusselsesteenweg 199
9090 Melle
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
078/35.35.34
Fax :
09/334.43.34
E-mail: [email protected]
Nutsmaatschappij 2 : Fluxys NV (gas)
Adres: Kunstlaan 31
1040 Brussel
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
02/282.72.11
Fax :
02/230.02.39
E-mail: [email protected]
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 7/37
Nutsmaatschappij 3 : Telenet NV (kabeldistributie)
Adres: Liersesteenweg 4
2800 Mechelen
Vertegenwoordigd door: Dienst Netaanleg
Tel. :
015/66.66.66
Fax :
015/33.37.17
E-mail: [email protected]
http://netaanleg.telenet.be/index/contact
Nutsmaatschappij 4 : MIXT-ics nv – Netaanleg (kabeldistributie)
Adres: Meensestraat 91
8500 Kortrijk
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
015/66.66.66 ( particulieren / huishoudens )
015/33.51.51 ( bedrijven en overheden )
Fax :
056/36 95 65
E-mail: [email protected]
Nutsmaatschappij 5 : Belgacom (telefoon)
Adres: Koning Albert II-laan 27
1030 Brussel
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
0800/22.700
Fax :
/
E-mail: [email protected]
Nutsmaatschappij 6 : TMVW (waterleiding)
Adres (planaanvr.) :Stropkaai 14
9000 Gent
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
09/240.04.55
Fax :
09/245.27.58
E-mail: [email protected]
Nutsmaatschappij 7 : Vlaamse Maatschappij voor watervoorziening (waterleiding)
Adres: Belliardstraat 73
1040 Brussel
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
02/238.94.11
Fax :
02/230.97.98
E-mail: [email protected]
Nutsmaatschappij 8 : Pidpa - Hydrorio (Riolering)
Adres: Desguinlei 246
2018 Antwerpen
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
0800/90.300
Fax :
03/260.60.00
E-mail: [email protected]
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 8/37
2.3.6. Adviserende organen ( NAVB, Bodemdeskundige, OVAM,… )
Naam: Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en Hygiëne in het Bouwbedrijf
Adres: Sint-Jansstraat 4
1000 Brussel
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
02/552.05.00
Fax :
02/552.05.05
E-mail: [email protected]
Naam: OVAM (Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaamse Gewest)
Adres: Stationsstraat 110
2800 Mechelen
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
015/284.284
Fax :
015/203.275
E-mail: [email protected]
Naam: Probeton vzw (keuring betonproducten)
Adres: Aarlenstraat 53 (bus 9)
1040 Brussel
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
02/237.60.20
Fax :
02/735.63.56
E-mail: [email protected]
2.3.7. Toezichthoudende overheden (technische inspectie, medische inspectie, sociale
inspectie, milieu-inspectie,…)
Naam: Externe directie Toezicht op het Welzijn op het Werk – Directie Vlaams Brabant
Adres: Philipssite 3a,bus 8
3001 Leuven
Vertegenwoordigd door: Dhr. Pieter De Munck
Tel. :
016/31 88 30
Fax :
016/31 88 44
E-mail: [email protected]
Naam: Milieu inspectie Vlaams-Brabant
Adres: Vaartkom 31, bus 2
3000 Leuven
Vertegenwoordigd door: Ing. Marc Vanthienen
Tel. :
016/21 11 50
Fax :
016/21 11 51
E-mail: [email protected]
2.3.8. Andere partijen ( verkeerspolitie, verkeerscentrum, EVT, EMT, … )
Naam: Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Expertise Verkeer en Telematica ( EVT )
Adres: Graaf de Ferrarisgebouw
Koning Albert II – laan 20, bus 4
1000 Brussel
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
02/553.78.01
Fax :
02/553.78.05
E-mail: [email protected]
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 9/37
Naam: Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Elektromechanica en Telematica ( EMT )
Adres: Virginie Lovelinggebouw
Koningin Maria Hendrikaplein 70 bus 82
9000 Gent
Vertegenwoordigd door: /
Tel. :
09 276 28 00
Fax :
09 276 28 05
E-mail: [email protected]
Naam: Verkeerscentrum Vlaanderen
Adres: Vuurkruisenplein 20
2020 Antwerpen
Vertegenwoordigd door: Dhr. Jean-Pierre Vijverman (afdelingshoofd)
Tel. :
03/443.63.02
Fax :
03/443.63.37
E-mail: [email protected]
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 10/37
2.4 Organigram fase verwezenlijking (SVGP - 4.1.2)
Opdrachtgever
Veiligheidscoördinator ontwerp
Vlaamse Overheid
Agentschap Wegen en Verkeer
Wegen en Verkeer Vlaams-Brabant
ABETEC architecten & ingenieurs nv
Vertegenwoordigd door
ing. Joachim Van Israël
VeiligheidscoördinatorVerwezenlijking
ABETEC architecten & ingenieurs
nv
Vertegenwoordigd door
ing. Joachim Van Israël
Bouwdirectie belast met het ontwerp
Ir. Bart Tops
GUNNING
AANBESTEDING
Bouwdirectie belast met de uitvoering
aannemer
Onderaannemers:
Overdracht
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 11/37
3. PREVENTIEPRINCIPES
3.1 Risicoinventarisatie
3.1.1. Posten i.v.m. specifieke veiligheidsmaatregelen (SVGP - bijlage 6.4)
Niet van toepassing
3.1.2. Specifieke aandachtspunten i.v.m. te nemen veiligheidsmaatregelen (SVGP - bijlage 6.4)
Overzicht van de specifieke aandachtspunten / kritieke momenten tijdens de uitvoering:
1.
Plaatsen en verwijderen van de werfsignalisatie
2.
De aannemer is ertoe gehouden de werken te voltooien binnen een termijn van 50 werknachten (21u tot 05u) te rekenen vanaf de dag aangeduid in het dienstbevel
tot aanvang der werken.
Vóór de aanvang der werken deelt de aannemer zijn planning en de werktijden mee aan het toezichthoudend personeel. Tijdens de uitvoering van de aanleg- en
onderhoudswerken meldt de aannemer dagelijks vóór 9 uur de uitvoering van de werken, telefonisch of per fax.
De aannemer dient het beëindigen van de volledige uitvoering van het dienstbevel te melden binnen de 3 werkdagen na het verstrijken van de werkelijke
uitvoeringstermijn.
3.
Signalisatieplan met bijhorende vergunning
De aannemer dient minstens twee weken voor de aanvang van de werken zijn eventuele onderaannemer van de signalisatie bekend te maken.
Ingeval t.b.v. de uitvoering der werkzaamheden één of meerdere onderaannemers worden ingezet, dan dient de aannemer voor de aanvang der werkzaamheden
een afschrift van het goedgekeurde signalisatieplan en de bijhorende vergunning over te maken aan de veiligheidscoördinator-verwezenlijking.
De werken mogen pas aangevat worden wanneer al de noodzakelijke voorzieningen getroffen werden wat betreft de verkeersveiligheid langsheen de
bouwplaats, met inbegrip van de signalisatie van de bouwplaats.
Het ontbreken of slecht functioneren van de nodige signalisatie-uitrusting geeft aanleiding tot onmiddellijk opschorten van elke activiteit, zelfs indien de aannemer
hiervan schade ondervindt en zonder dat hij hiervoor schadevergoeding kan eisen.
4.
Gegevens in verband met de te verwachten verkeershinder bij uitvoering van de werken
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 12/37
Uiterlijk 30 dagen na gunning bezorgt de aannemer de nodige gegevens in verband met de te verwachten verkeershinder bij uitvoering van de werken.
De opmaak van deze gegevens gebeurt na voorafgaand overleg met de aanbestedende overheid en de federale politie (voor werken op autosnelwegen) en/of de
lokale politie (voor werken op gewestwegen).
Uiterlijk 10 dagen vooraf worden de werkelijke begin- en einddatum van de werken met verkeershinder meegedeeld.
5.
Voorafgaande kennisgeving
De voorafgaande kennisgeving wordt ten minste 15 dagen voor de aanvang der werken toegestuurd aan de met toezicht inzake arbeidsveiligheid belaste
ambtenaar van de F.O.D. “Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg” van Vlaams Brabant.
Een afschrift van voorafgaande kennisgeving dient 10 kalenderdagen voor de aanvang van de werken (in geval van onvoorzien of dringende werken uiterlijk de
dag van aanvang) op de bouwplaats te worden geafficheerd, uitgezonderd de werken van 6de categorie (mobiele werken).
6.
Lokalen ter beschikking gesteld van de aanbestedende overheid
Het ter beschikking stellen van een lokaal of directiekeet is niet verplicht
7.
Verkeersomlegging
Verkeersomlegging is niet toegelaten
8.
Fasering der werken
Gedurende de ganse uitvoeringstermijn worden, in overleg tussen aannemer en opdrachtgever ’s nachts (tussen 21u en 05u) met telkens 3 botsers per rijrichting,
beide linker rijstroken afgesloten voor het renoveren / herstellen van de desbetreffende rioolstreng.
De aannemer ziet erop toe dat er geen innames gebeuren van rijstroken VOOR 21u ’s avonds en dat alle rijvakken terug vrijgegeven worden TEN LAATSTE om
5u ’s ochtends.
De eventuele vereiste wegmarkeringen die noodzakelijk worden geacht voor de tijdelijke verkeersfasen, worden uitgevoerd door de aannemer. Dit vormt een
aannemingslast.
9.
Nachtwerk
Omdat de werken ’s nachts worden uitgevoerd, dient er voor de goede uitvoering voldoende verlichting te worden voorzien.
Er wordt gevraagd dat de verlichting op de autostrade ter hoogte van de werken, in werking blijft en gedurende de nacht niet wordt uitgeschakeld.
De werklieden dienen goed zichtbaar te zijn en te worden opgemerkt, d.m.v. een helderkleurige werkkledij voorzien van reflecterende strippen volgens de
Europese norm.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 13/37
10. Onderaannemers
Gelet op de specifieke aard van de werken, en gelet op het grote percentuele aandeel van de rioolrenovatiewerken door middel van lining met TUB, is het NIET
toegelaten voor deze werken een onderaannemer voor de rioolrenovatie in te schakelen
11. Opmaken as-builtdossier
De as-builtplannen dienen te worden ingediend binnen de 14 kalenderdagen na de datum van hetzij het proces-verbaal van voltooiing der werken, hetzij – bij
ontstentenis van het proces-verbaal van voltooiing der werken – de datum van de voorlopige oplevering.
Voor de bovenstaande artikels wensen wij te verwijzen naar de risico-analyse van het bijzonder veiligheids- en gezondheidsplan. Bij deze werkzaamheden zal de VC
verwezenlijking zeker een werfbezoek moeten brengen.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
160173
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 14/37
3.1.3. Risicoinventarisatie
3.1.3.1
Risico’s vermeld in de risicoanalyse van AI (SVGP – Bijlage 6.5)
In de volgende hoofdstukken worden voor verschillende posten van dit bestek de taken met de risico’s benoemd met daarnaast de te nemen preventiemaatregelen. De volgende hoofdstukken
van deze risicoanalyse, welke te vinden is op de volgende website http://wegen.vlaanderen.be/documenten/svgp/svgp2006-bijlage6.5.pdf, dienen geraadpleegd te worden
Hoofdstuk IV: Voorbereidende werken en grondwerken
Hoofdstuk VIII: Lijnvormige elementen
1. VOORBEREIDENDE WERKEN
2. DROOG GRONDVERZET
2.1.2.2 Uitgraving
2.1.2.8 Ongeschonden bewaring, verleggen en terugplaatsen kabels & leidingen
Hoofdstuk VII: Riolering en afvoer van water
1. RIOLERING EN AFVOER VAN WATER AANGELEGD IN EEN SLEUF
1.1.2.2 Fundering en/of omhulling van de buizen
1.1.2.6 Grondwerk voor aanvulling van de sleuf en verdichting
1.1.2.7 Drooghouden van de sleuf
1.1.2.9 Ongeschonden bewaring, verlegging en terugplaatsing van kabels en leidingen
2. BEVEILIGINGSCONSTRUCTIES
2.1 Geprefabriceerde betonnen veiligheidsstootbanden
Hoofdstuk IX: Allerhande werken
1. ZANDCEMENT
2. SCHRAAL BETON
3. BETON
Hoofdstuk X: Signalisatie
3. SIGNALISATIE VAN WERKEN
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
3.1.3.2
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 15/37
Bijkomende risico’s (aanvulling SVGP – Bijlage 6.5)
Hieronder kunt u de taken met de risico’s en de preventiemaatregelen terugvinden welke hierboven niet zijn vermeld.
Hoofdstuk 1: Werfinrichting
ART. NR.
01.01
01.01.10
VERRICHTINGEN/ACTIVITEITEN
INRICHTEN VAN DE BOUWPLAATS
Opzoeken van de ondergrondse leidingen
RISICO'S
warmte/koude
gasontploffing
blootstelling aan elektrische stroom
giftige stoffen
gas, gevaarlijke producten
01.01.22
Materieel- en/of materiaalwagen
val voorwerpen bij behandeling
PREVENTIEMAATREGELEN
Vaststellen van de juiste ligging door het manueel uitvoeren van
controlesleuven op basis van de liggingsplannen en (eventueel) detector.
Bij werkzaamheden aan het net, steeds de onder spanning staande delen
uitschakelen en vergrendelen.
Schriftelijke bevestiging van afwijzing. Aansprakelijkheid bij het niet ter
beschikking stellen van de plannen bij onvolledige gegevens.
Oordeelkundige stapeling van het materieel en/of materiaal
=> zware stukken beneden en de lichte stukken boven in de rekken.
contact onbeweeglijke voorwerpen
contact met materieel
giftige stoffen
contact door inademing, opneming of opslorping van
giftige stoffen
01.02
Doorgangen vrij van materieel en/of materiaal.
Gescheiden opslag van de verschillende scheikundige producten.
Werken op of langs de openbare weg
Aanrijding
Geluidsoverlast
Gevaar voor het wegverkeer
Blootstelling aan de zon / UV-straling / projectie
(warme) deeltjes
Goedgekeurde signalisatieplannen en vergunning – goedgekeurde
signalisatie plaatsen en aanpassen – werken binnen de signalisatie
Bij elke activiteit of handeling op het terrein is verplicht:
Het dragen van signalisatiekledij op of in de onmiddellijke omgeving van het
verkeer.
Indien mogelijk verkeersvrij maken
Indien niet verkeersvrij:
Wegsignalisatie conform de richtlijnen;
Dragen van gehoorbescherming is verplicht vanaf 90dB
De werkzaamheden zoveel als mogelijk centraliseren.
Dragen van aangepaste werkkledij is verplicht (geen korte broek of bloot
bovenlichaam)
Dragen van PBM’s (oogbescherming bij onder andere lassen en slijpen)
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 16/37
Hoofdstuk 13: Nutsleidingen
ART. NR.
13.01
VERRICHTINGEN/ACTIVITEITEN
ALGEMEEN
RISICO'S
contact beweeglijke voorwerpen
verkeersrisico / aanrijding
13.02
13.02.10
GRONDWERKEN
Graven van sleuven
grondverzakking
instorten sleuf; loskomen van mass's aarde, rots,
stenen van het talud; val van mass's aarde op het
maaiveld
blootstelling aan of contact met giftige stoffen of
stralingen
aanwezige nutsleidingen
blootstelling aan of contact met giftige stoffen of
stralingen
gas (CH4 of CO) explosie (C3H8 of C4H10) en
verstikking (= N2 of CO2)
Manuele uitgraving
Dragen van PBM's (reflecterende kledij). Signalering van de
transportwegen (aan - en afvoer). Oranje flikkerlicht bij verplaatsing van het
rollend materieel op de openbare weg.
Automatische inschakeling van het akoestisch signaal bij het achteruitrijden
van het werfvoertuig en bij het in de gevaarzone komen van de
bovenwagen graafmachine.
val van personen
val in sleuven of putten
val van personen op de begane grond
uitglijden
13.02.11
PREVENTIEMAATREGELEN
Het personeel dient te beschikken over de nodige instructies, een goede
voorbereiding van de werken is noodzakelijk, de werken mogen slechts
beginnen na melding van de Bevoegde Overheid indien dieper dan 1,20
meter, gebruik van PBM's (helm)
andere vormen
verdrinking door het beschadigen van het
waterleidingsnet
contact met onbeweeglijke voorwerpen
vallen
Aanbrengen van de nodige reglementaire collectieve beveiligingen
(leuningen : bovenreling, tussenreling & plint, e.d.).
Zorgen voor een goede ondergrond (verwijderen modder e.d.).
Dragen van PBM's (veiligheidsschoenen of botten met slipvrije stalen
zolen).
Voorzien van een reglementaire beschoeiing vanaf 1,2 m diepte.
Mechanische benadering tot op 50 cm van de ligging, verder vrijmaken met
handgereedschap, bv. Schop.
Het in acht nemen van de nodige veiligheidsafstand (> 1,2 m) tov de
sleufwand bij mechanische graafwerkzaamheden en let op de plaatsing van
de onderwagen tov de sleuf. Voorzie steeds voldoende mechanische
verluchting, meer in het bijzonder bij het werken in een besloten ruimte.
Machinale benadering tot op 50 cm; dwz in de onmiddellijke omgeving van
de nutsleiding, deze met handgereedschap (bv. Schop) vrijmaken.
Sleuven en putten steeds collectief afschermen door het dichtleggen of het
plaatsen van leuningen : bovenreling (1 à 1,2 m hoogte), tussenreling (0,4 à
0,5m hoogte) en een plint van 15 cm hoogte.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
stoten of snijden aan (uitstekende voorwerpen)
treden op voorwerpen
inspanning, verkeerde beweging of uitglijden
zonder val
tijdens behandeling zonder drijfkracht of slechte
werkhouding
13.02.12
Machinale uitgraving
klemming
tussen machine en voorwerp
omkantelen van de machine
blootstelling of contact met elektrische stroom
in aanraking komen met de bovengrondse leidingen
blootstelling aan of contact met giftige stoffen
uitlaatgassen
in putten, riolen, e.d. : rioolgassen : H2S, CH4
explosieve gassen, C2H2, C3H8, C4H10,…
zuurstoftekort (< 18%)
andere toxische stoffen bv van industrie, C12 - dampen
val van personen
val in sleuven of putten
van machine in sleuf
klemming
tussen machine : graafmachine en voorwerp
(=bouwelement ) of
p 17/37
Dragen van PBM's (veiligheidshandschoenen).
Verplicht gebruik van veiligheidshandschoenen met stalen neus & zool.
Manuele uitgraving en dus manuele belasting van de rug trachten te
beperken door maximaal machinaal uit te graven en een afwisselende
werkhouding te voorzien.
Vrijhouden van een gangpad van 60 cm. Collectieve afscherming
(leuningen) bij een mogelijke val van > 2 m diepte. Respecteer
veiligheidsafstand van 1,2 m tussen de onderwagen van de graafmachine
en de sleufwand.
In acht nemen van een minimale breedte van de doorgangen van 80cm.
Signalisatie van het draaibereik van de bovenwagen. Intermitterend
akoestisch signaal bij uitzonderlijke werkuitvoeringen.
CE gekeurde graafschop met ROPS beveiliging.
Voldoende afstand in acht nemen van de graafmachine tov de luchtlijn, bv
bij LS > 2 m, HS > 2,5 + (Un x 0,001 m).
voorzie steeds de nodige verluchtingskanalen (afvoerkanaal voor de
bezoedelde atmosfeer en het kanaal voor verse luchttoevoer ) vooral bij het
werken in besloten ruimten, bv tunnel.
Dragen van de nodige PBM's : omgevingsonafhankelijke luchtapparatuur.
Mechanische afzuiging van de schadelijke & explosierijke gassen en een
volledig gescheiden aanvoer van gezuiverde lucht. Verplichte aanwezigheid
van een veiligheidswacht buiten de gevaarlijke zone. Rioolreiniging voor de
uitvoering van de werkzaamheden. Persoonlijke hygiëne (handen wassen,
rechtstreeks contact met het rioolwater vermijden e.d.....).
Aanbrengen van de nodige reglementaire collectieve beveiligingen
(leuningen : bovenreling, tussenreling & plint (15 cm hoogte) bij een
mogelijke val van > 2 m diepte. Dichtleggen van de puttoegang. Vrijhouden
van een gangpad van 60 cm langs de sleuf.
Respecteer de veiligheidsafstand van 1,2 m tussen de onderwagen van de
graafmachine en de sleufwand.
Machine met CE keuring (ROPS beveiliging).
In acht nemen van een minimale breedte van de doorgangen van 80cm.
Signalisatie van het draaibereik van de bovenwagen. Intermitterend
akoestisch signaal bij uitzonderlijke werkuitvoeringen (=
uitwijkingsmanoeuver van het tegengewicht van de bovenwagen).
verdichtingsmachine (terugslag)
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
omkantelen van de machine
inspanningen verkeerde bewegingen
overbelasting van de gewrichten door trillende
verdichtingsmachine
blootstelling of contact met elektrische stroom
p 18/37
CE conforme machine met ROPS beveiliging.
Manuele belasting van de rug trachten te beperken en een afwisselende
werkhouding te voorzien.
Voldoende afstand in acht nemen van de graafmachine tov de luchtlijn, bv
bij LS > 2 m, HS > 2,5 + (Un x 0,001 m).
blootstelling aan of contact met giftige stoffen
uitlaatgassen
13.02.30
Let op de stand van de uitlaatpijp van de verbrandingsmotor (naar boven
gerichte uitgaat met automatische afsluitklep tegen vochtinsijpeling. Voorzie
verluchtingskanalen speciaal bij het werken in besloten ruimten.
Uitbreken en herstellen van verhardingen
val van personen
val in sleuven of putten
contact met beweeglijke voorwerpen
wegvliegende materiaaldeeltjes
klemming
tussen machine : uitbreekmachine (hydraulische
breekhamer) en terugslag
inspanningen verkeerde bewegingen
overbelasting van de gewrichten door trillende
verdichtingsmachine
blootstelling of contact met elektrische stroom
Putten en sleuven dienen te worden afgeschermd met reglementaire
collectieve afscherming (bovenreling op 1 à 1,2 m, tussenreling op 0,4 à 0,5
m en een plint van 15 cm hoogte).
Dragen van PBM's : veiligheidsbril. Stuurhuis van de CE graafmachine is
beschermd tegen vallende voorwerpen (FOPS).
Toepassen van de omstandigheden aangepaste uitbreektechnieken, bv
freesmachine, hydraulische knipschaar, ….
Afwisselend werk.
Neem de juiste werkhouding aan.
Raken boven - of ondergrondse leidingen.
blootstelling aan of contact met giftige stoffen
gassen in bestaande putten of sleuven
eventueel contact met (gebonden) asbest
13.03
13.03.10
LEVEREN EN LEGGEN VAN LEIDINGEN
Aanvoer en lossen van leidingen en
hulpstukken per vrachtwagen
Voorzie steeds voldoende mechanische verluchting, meer in het bijzonder
bij het werken in besloten ruimten.
Gebruik van traagdraaiende snijgereedschappen, gepaste maatregelen
nemen tegen mogelijke stofvorming (veel water gebruiken), afsche-men van
de omgeving door ontsmettingszones (compartimentering).
val van voorwerpen bij de behandeling ervan
voorwerp valt van hoger gelegen vlak
stapeling valt uit mekaar
Gebruik van de aangeleerde hijstechnieken (geen gereedschap of materiaal
op de te verplaatsen last achterlaten, goedgekeurde lengen, het
professioneel aanslaan van de last, gebruik van lasthaak,…).
Toepassen van de aangeleerde stapeltechniek, bv het vergrendelen van de
stapeling door het gebruik van wiggen, lastverdelers, ….
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
klemming in een voorwerp of tussen voorwerpen
kwetsen tijdens vast/losmaken
13.03.20
Leggen van leidingen
val van voorwerpen bij de behandeling ervan
klemming in een voorwerp of tussen voorwerpen
het zich kwetsen tijdens ontvangst, positionering of het
lossen
inspanning, verkeerde beweging
p 19/37
Toepassen van de juiste hijsmethode bij het aanslaag van lasten, bv de
plaatsing van de handen bij het aanpikken van de last,…
Toepassen van de aangeleerde werkmethode.
Toepassen van de aangeleerde werkmethode.
Aannemen van een goede houding.
13.03.33
13.03.33A
Verbinden
Moffen in elkaar duwen
dichting plaatsen, vastschroeven,
omwikkelen
contact met beweeglijke voorwerpen
klemming of pletting van lichaamsdeel tijdens het in
elkaar duwen
inspanning, verkeerde beweging
overbelasting tijdens afrollen
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
Gebruik van de juiste werkmethode.
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 20/37
Hoofdstuk 18: Werken in de hoogte
ART. NR.
18.02
VERRICHTINGEN/ACTIVITEITEN
RISICO'S
PREVENTIEMAATREGELEN
WERKEN IN DE HOOGTE
>2m
Alle werken in de hoogte die niet
m.b.v. een steiger worden uitgevoerd
val van personen
van hoger vlak
Elke rand of opening met valhoogte van meer dan 2m (dak, trappen, vides, werkvloeren, …)
voorzien van collectieve valbeveiligingsysteem, dit kan zijn door:
- het voorzien van tijdelijke leuningen die voldoen aan de norm EN13373 voor tijdelijke
leuningen, waarbij de juiste klasse van leuning wordt gebruikt voor de toepassing (bijv. voor
beveiliging van een dakhelling tussen 30° en 60° dient er een klasse C leuning geplaatst
voorzien van veiligheidsnetten)
- het voorzien van vangnetten, bijv. in dak- of vloeropeningen, conform de norm EN1263.
Waarbij de voorschriften van de constructeur dienen opgevolgd te worden, o.a.:
* maximum afstand tussen de ophangpunten
* diagram van de constructeur met maximale uitbuiging van het net
ingevolge een val van een persoon, nakijken en opvolgen
* op basis van diagram nakijken of er voldoende hoogte overblijft onder het
net
Het monteren of demonteren van de collectieve valbeveiliging dient steeds op een veilige
manier te gebeuren. Waarbij terug voorrang gegeven dient te worden aan collectieve
beveiliging (bijv. vanop een steiger of m.b.v. een hoogwerker). Indien dit niet mogelijk is kan
men overschakelen op persoonlijke valbeveiliging.
- Gebruik van persoonlijke valbeveiliging (enkel in uitzonderlijke situaties wanneer
collectieve beveiliging niet te verantwoorden is), preventiemaatregelen bij PBM's zijn:
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 21/37
Art. 6 (van het KB van 13 juni 2005 betreffende het gebruik van persoonlijke
beschermingsmiddelen)
Ieder PBM moet in elk geval:
1° geschikt zijn voor de te voorkomen risico’s, zonder zelf een vergroot risico in te houden;
2° beantwoorden aan de heersende omstandigheden op de arbeidsplaats;
3° afgestemd zijn op de vereisten met betrekking tot de ergonomie, het comfort en de
gezondheid van de werknemer;
4° na de nodige afstelling geschikt zijn voor de drager.
- Het veiligheidsharnas moet via een buigzame vanglijn met beperkte lengte verbonden
worden met hetzij een verankeringspunt, hetzij een bevestigingssysteem dat vastgehecht is
aan één of meerdere verankeringspunten. Er moet onder de gebruiker een minimale speling
zijn, ten opzichte van het opvangoppervlak of eender welke hindernis om te verhinderen dat
een vallende persoon zich verwondt. Dit wordt bepaald aan de hand van gegevens die de
fabrikant in de gebruiksaanwijzing heeft vermeld
- het PBM en onderdelen dienen gekeurd te zijn (keuring op de bouwplaats beschikbaar
hebben):
om de 12 maanden;
nadat het systeem een val van een persoon heeft opgevangen.
- de gebruiker dient de nodige instructies te krijgen betreffende het gebruik
- er mag enkel gebruik gemaakt worden van een veiligheidsharnas als bescherming tegen
vallen, geen positioneringsgordel.
Veilige toegang voorzien waarbij het gebruik van ladders wordt beperkt tot een hoogte van
7,5m. Een ladders mag niet gebruikt worden indien ook materiaal/materieel moet
meegenomen worden (zie deel Ladders voor de preventiemaatregelen). In dat geval dient
men te voorzien in een trappentoren (preventiemaatregelen idem als steigers).
Bij gebruik van een hoogwerker dient men volgende preventiemaatregelen in acht te
nemen:
- het geldig keuringsverslag van de periodieke keuring dient aanwezig te zijn bij het toestel
- de handleiding dient aanwezig te zijn bij het toestel
- de gebruiker dient min. 18jaar oud en dient de nodige instructies te krijgen voor het werken
met de hoogwerker (attest voorleggen) + dient medische controle te ondergaan
(veiligheidsfunctie)
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 22/37
- dragen van een veiligheidsharnas overeenkomstig de voorschriften van de fabrikant van
het toestel
- een hoogwerker enkel gebruiken als werkplatform en niet als opvangvlak
- opstelling op stabiele ondergrond
- gebruik hoogwerker vermijden bij bij windkracht groter dan 12,5m/s
- indien risico's voor derden kunnen optreden dient men gepaste maatregelen te nemen om
dit te voorkomen, bijv. afschermen werkzone, plaatsen signalisatie, …
Gebruik van een personenbak aan een kraan opgehangen kan slecht in uitzonderlijke
omstandigheden wanneer het werken van korte duur betreffen, de preventiemaateregelen
zijn:
- in de werkbak dient men een (gekeurd) veiligheidsharnas te dragen
- de combinatie personenbak/hefwerktuig moet als geheel door een EDTC gekeurd te
worden
- wanneer personen in de werkbak worden vervoerd, mag de totale belasting van het
hefwerktuig niet groter zijn dan de helft van de max. belasting voor het heffen en hijsen van
lasten
Voor werken vanuit een container die aan een kraan is opgehangen gelden dezelfde
preventiemaatregelen als voor een personenbak aan een kraan + dienen onderstaande
gegevens voorgelegd te worden aan de overheid (FOD WASO):
- vooraf dient de aannemer een uitgebreide risicoanalyse op te maken om een veilige
werkmethode vast te leggen
- tijdens de werken dient er toezicht gehouden te worden zodat eventueel de werkmethode
kan aangepast worden
- berekeningsnota voorleggen waarin de normale en incidentele belastingen werden
opgenomen
val van
voorwerpen van
hoogte
Er dient steeds een kantplint van minimum 15cm hoog voorzien te worden aan de rand van
een valopening.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 23/37
Kleine openingen ook afdekken om te voorkomen dat voorwerpen kunnen beneden vallen.
Regelmatige opkuis en verwijderen van afval.
Helmdracht verplicht op de bouwplaats
Indien derden verwondingen kunnen oplopen dienen aangepaste middelen voorzien te
worden om verwondingen te voorkomen (bijv. opvangzeil, overkappen,…)
Electrocutie
werken in nabijheid
van luchtlijnen
18.03
Respecteren van de min. afstand tot de luchtlijnen (art, 192 AREI). Binnen de gevaarlijke
zone mag geen enkel werk uitgevoerd worden zonder schriftelijke toelating van de
lijnbeheerder en zonder dat de in deze toelating opgelegde werkvoorwaarden nageleefd
worden. Dus steeds de lijnbeheerder vooraf contacteren wanneer in de buurt van luchtlijnen
dient gewerkt te worden!
WERKEN OP EEN LADDER
enkel toegelaten wanneer het gebruik van andere, veiligere
arbeidsmiddelen niet verantwoord is, gelet op gering risico's,
korte gebruiksduur, hetzij de bestaande kenmerken van de
arbeidsplaatsen/werkposten niet kunnen veranderd worden.
val van personen
De ladder dient zodanig geplaatst dat de stabiliteit bij de toegang en tijdens gebruik ervan
van hoger vlak
gewaarborgd is en dat de sporten horizontaal blijven.
De ladder moet gemaakt zijn uit aangepaste materialen (metaal, aluminium, hout of
kunststof) in functie van de gebruiksomstandigheden.
Gebruik een ladder gemaakt volgens de norm EN 131-1, zij dragen bv in België het V.G.S.
label.
Maximale lengte van 7,5m te overbruggen met een ladder.
Draagbare ladders dienen ondersteund en rusten op stabiele en stevige steunpunten met
passende afmetingen zondanig dat zij onbeweeglijk blijven.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nv
A2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 24/37
Het wegglijden van de ladder dient tegengegaan , hetzij door de boven- of onderkant van de
ladderbomen vast te zetten, hetzij, door middel van een antislipinrichting of een andere
gelijkwaardige doeltreffende oplossing.
Toegangsladders dienen steeds voldoende boven het toegangsniveau uit (min. 1m), tenzij
andere voorzieningen getroffen worden om een veilig houvast te waarborgen.
Meerdelige ladders en schuifladders zodanig gebruiken dat de verschillende delen niet
kunnen bewegen ten opzichte van elkaar.
Beweegbare ladders moeten worden vastgezet vooraleer ze te betreden.
Werknemers dienen steeds een veilige steun en houvast te hebben.
Het dragen van lasten via een ladder dient vermeden te worden en dient zich te beperken tot
lichte lasten en mag een veilig houvast niet belemmeren.
Bij windsnelheden van meer dan 6 Beaufort dienen de werken op een ladder gestaakt.
Op een ladder mogen geen werken uitgevoerd worden waarbij belangrijke trek- en
duwkrachten moeten worden uitgevoerd (bijv. geen aangedreven gereedschap)
De tijdsduur van het werken op een ladder dient beperkt te worden, in Nederland is dit
beperkt tot 4u per project.
Hangladders worden stevig vastgemaakt en op dergelijke wijze dat zij, met uitzondering van
touwladders, niet kunnen verschuiven en dat heen en weer zwaaien wordt vermeden.
Regelmatige periodieke controle door een bevoegd persoon.
Een beschadigde ladder dient onmiddellijk vervangen te worden.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 25/37
3.1.4. Werken aan nutsleidingen in opdracht van AWV
Specifieke risico’s en preventiemaatregelen als aanvulling op de risicoinventarisatie
De werken aan de nutsleidingen zijn nog niet gekend.
De aannemer heeft een meldingsplicht (ingeval van problemen met nutsleidingen tijdens de uitvoering)
Het uitvoeren van de werken met de nodige voorzichtigheid en mits het treffen van de wettelijke
voorzorgsmaatregelen (o.a. voorafgaande peilingen) in nabijheid van nutsleidingen en bijhorende installaties is
een aannemingslast. In de aanvangsfase kunnen de werken op verzoek van de aannemer tijdelijk worden
onderbroken teneinde de vergunning- houdende nutsmaatschappijen de kans te geven hun installaties te
verplaatsen of aan te passen.
Ingeval er zicht tijdens de uitvoering van de werkzaamheden problemen voordoen mbt de nutsleidingen of
verplaatsing van nutleidingen zich opdringt, dient de aannemer de aanbestedende overheid en de coördinatorverwezenlijking hiervan onmiddellijk in te lichten.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 26/37
4. Bouwplaatsreglement (SVGP - 4.2)
Zoals vermeld staat in het standaard veiligheids- en gezondheidsplan voor de wegenbouw, is het
bouwplaatsreglement daarin vervat. Hieronder werden enkele extra specifieke veiligheidsmaatregelen opgesomd.
Deze reglementen doen geen afbreuk aan de verplichtingen die voortvloeien uit de bepaling van :

Algemeen reglement op de arbeidsbescherming (ARAB en CODEX);

Het algemeen reglement op de elektrische installaties (AREI);

De wet op de overheidsopdrachten;

De collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s);

De geldende reglementen met betrekking tot milieu.
4.1 Bijkomende algemene preventiemaatregelen
4.1.1. Maatregelen tegen vallende voorwerpen
De werknemers moeten, wanneer dat technisch mogelijk is, als groep met algemene middelen tegen vallende
voorwerpen worden beschermd.
Materialen en uitrusting moeten zodanig worden geplaatst of gestapeld dat zij niet kunnen instorten, verschuiven,
omvallen of kantelen. De zware stukken moeten beneden en de lichte stukken bovenaan in de rekken geplaatst
worden.
Zo nodig moet er op de bouwplaats in overdekte doorgangen worden voorzien of moet de toegang tot gevaarlijke
zones onmogelijk worden gemaakt.
4.2 Bijkomende preventiemaatregelen met betrekking tot de inrichting van de werf
4.2.1. Stabiliteit s- en stevigheidcontrole van werkplekken
Algemeen
De materialen, de outillage en algemeen gesproken elk element dat bij welke verplaatsing dan ook de veiligheid
en gezondheid van de werknemers in gevaar kan brengen, moeten op passende veilige wijze worden
gestabiliseerd.
De toegang tot elke oppervlakte bestaande uit materialen die onvoldoende weerstand biedt, is slechts toegestaan
indien de benodigde uitrusting of passende middelen worden geleverd om de werkzaamheden op een veilige
manier te verwezenlijken.
Werkplekken in ruimten op de bouwplaatsen
De werkplekken in ruimten op de bouwplaats moeten een constructie en een stabiliteit bezitten die aangepast zijn
aan de aard van het gebruik dat ervan wordt gemaakt.
Werkplekken in open lucht op bouwplaatsen
Hoger of lager gesitueerde mobiele of vaste werkplekken moeten stevig en stabiel zijn, waarbij rekening wordt
gehouden met:
1. het aantal werknemers dat zich op een plek bevindt;
2. de maximale belasting en de verdeling daarvan;
3. eventuele externe invloeden.
Indien de ondersteunende en de andere samenstellende delen van deze werkplekken zelf niet stabiel zijn, moet
men voor stabiliteit zorgen d.m.v. geschikte, veilige bevestigingsmiddelen ten einde een toevallige of ongewilde
verplaatsing van de gehele werkplek of delen ervan te voorkomen.
De stabiliteit en de stevigheid van de werkplekken moeten adequaat en vooral na eventuele wijziging van de
hoogte of van de diepte van de werkplek worden gecontroleerd.
4.2.2. Natuurlijke en kunstverlichting van werkplekken, ruimten en verkeersroutes op de
bouwplaats
Werkplekken, ruimten en verkeersroutes dienen zoveel mogelijk en voldoende natuurlijk te worden verlicht en 's
nachts en overdag wanneer het daglicht niet volstaat op passende en voldoende wijze met kunstlicht te worden
verlicht. Eventueel dienen verplaatsbare, schokbestendige lichtbronnen te worden gebruikt.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 27/37
De voor de kunstverlichting gebruikte kleur mag de waarneming van de markeringstekens of -borden niet wijzigen
of beïnvloeden.
De installaties voor de verlichting van ruimten, werkplekken en verkeersroutes dienen zodanig te zijn geplaatst
dat het type verlichting voor de werknemers geen ongevallenrisico meebrengt.
Ruimten, werkplekken en verkeersroutes waar het uitvallen van de kunstverlichting grote risico's voor de
werknemers kan opleveren dienen met een toereikende noodverlichting te zijn uitgerust.
4.3 Wederzijds inwerking – tussenkomende partijen.
De werken worden aanbesteed aan één aannemer; indien de aannemer gebruik maakt van onderaannemers
dient de wederzijdse inwerking van activiteiten te worden besproken met de verantwoordelijke van het project en
de veiligheidscoördinator.
De wederzijdse inwerking van de verschillende nevenaannemers wordt voor wat betreft de uitvoeringsfase met de
werfleiding ter plaatse gecoördineerd.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 28/37
5. Werfsignalisatie (SVGP - 4.3)
De aannemer dient tijdens de werken de nodige signalisatie te voorzien overeenkomstig het MB van 07/05/1999,
het MB van 11/10/1976, de algemene omzendbrief nopens wegsignalisatie (deel V rubriek 3 t/m 6) en het SB
250, aangevuld met de specifieke besteksbepalingen (Technisch gedeelte, hfdst. X)
De aannemer dient er tevens voor te zorgen dat zijn werknemer en deze van de eventuele onderaannemers
steeds de nodige signalisatiekledij dragen conform het KB van 11/01/1999 en de specificaties beschreven in
bijlage 6.1 van SVGP.
Openbare vervoerdiensten en hulpdiensten
De aannemer is verplicht vooraf contact op te nemen met de belanghebbende vervoersmaatschappijen en
hulpdiensten om een verkeersregeling van het openbaar vervoer tijdens de werken te bespreken.
De aannemer is daarenboven verplicht de openbare vervoersdiensten en de hulpdiensten tijdig van de
aanvangsdatum van de werken te verwittigen.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 29/37
6. EHBO en noodprocedures (SVGP - 4.4)
Uithangfiches noodprocedures
MEDISCHE SPOEDDIENST
Tel. 100 - GSM 112
ZIEKENHUIS MET
URGENTIEDIENST
Vermeldt:
referentiepunt en straatnaam
de aard van de verwondingen
of het slachtoffer ademt
of het slachtoffer hartslag heeft
de naam van uw firma en eigen naam
bij levensgevaar bijstand MUG vragen
Maximaal beroep doen op de dienst 100
voor vervoer van een gekwetste, gezien
risico van shock tijdens vervoer
Tel. 016 33 22 11
HUISARTS
OOGARTS
Door de aannemer te bepalen.
Door de aannemer te bepalen.
BRANDWEER
Tel. 016 31 72 11
Vermeldt:
de plaats van de brand en punt waar
de brandweer wordt opgewacht
de aard van de brand (gas, vloeistof, de
omvang, de beschikbaarheid van bluswater,…)
de aanwezigheid van gewonden
POLITIE
POLITIEDIENSTEN
Tel. 101
Tel. 016 85 34 00
ANTIGIFCENTRUM
Tel. 070/245.245
Geen melk toedienen, melk is geen tegengif.
Niet laten braken! Bel eerst.
Spoel overvloedig met water na spatten van
een schadelijke stof in de ogen of op de huid.
Verlucht de ruimte goed als er irriterend of
giftig gas is vrijgekomen.
TECHNISCHE INSPECTIE
NAVB
Sint Jansstraat 4
1000 Brussel
Tel.
Fax.
016 31 88 30
016 31 88 44
Tel. 02 552 05 00
Fax. 02 552 05 05
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
ONGEVALLENINSTRUCTIEBLAD
1. WAT DOEN BIJ EEN ONGEVAL ?
-
alle verder gevaar voorkomen;
verzorgen van de gekwetste;
paniek bij de andere werknemers vermijden;
onderzoek naar de omstandigheden;
zie procedure bij arbeidsongevallen (SVGP – 4.4.4)
2. ONGEVALLENRELAAS
-
Naam slachtoffer
Adres slachtoffer
-
Functie slachtoffer
Werkgever
Adres werkgever
-
Plaats van het ongeval (werfadres)
-
Tijdstip van het ongeval
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
………………………………………………………
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
………………………………………………………
: ………………………………………………………
………………………………………………………
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
: ………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
-
: - datum
- uur
Uitgevoerde opdracht op ogenblik van ongeval
Wie verleende de eerste hulp ?
Getuigen (naam + adres)
-
Plaats en aard van de verwonding (hoofd, arm, inwendig, …) :
Vervoer naar hospitaal ?
ja 
neen 
zo ja :
 met ziekenwagen
 met voertuig werkgever
uur van vertrek : …………………
-
Andere verzorging :
 gekwetste gaat naar ziekenhuis
 gekwetste gaat naar huisdokter
 verzorging alleen op de werf
-
Tijdstip (datum + uur) van eventueel verwittigen :
* familie van slachtoffer
* preventieadviseur
* de V&G-coördinator
* technische inspectie
:
:
:
:
…………………………………….
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
………………………………………………………
-
Hoe gebeurde het ongeval ?
: ………………………………………………………
………………………………………………………
-
Mogelijke oorzaak van het ongeval
: ………………………………………………………
………………………………………………………
-
De werknemer moet ook zijn ziekenkas op de hoogte brengen
-
Datum werkhervatting
: ……………………………………………………..
Ingevuld door (Naam + bedrijf + functie)
: ....................................................................................
Op datum van
: ....................................................................................
Handtekening
: ....................................................................................
Opmerking :
formulier te gebruiken voor ongevalaangifte (in bijzonder : ongeval met zelfstandige)
en over te maken aan de preventieadviseur van de betrokken onderneming + aan de
veiligheidscoördinator.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
p 30/37
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 31/37
ONGEVALLEN INLICHTINGENBLAD
:
…………………………….
Hoofdaannemer :
…………………………….
BETREFT
ALLE arbeidsongevallen overkomen aan de werknemers van de
hoofdaannemer en zijn onderaannemers, leveranciers en bezoekers op de
werf.
Datum
:
De ondergetekende ………………………………………………………………………………….
verklaart dat tijdens de periode van ……………………………. tot ………………………………
1. 
Geen enkel arbeidsongeval gebeurde in het kader van de uitvoering van zijn contract.
Handtekening : …………………………….
2. 
Volgende arbeidsongevallen zich voordeden :
Datum
Naam
gekwetste
Afwezigheid
Werkgever
Van
Tot
Een kopij van elke ongevalsaangifte wordt hierbij gevoegd.
Handtekening : …………………………….
DIT INLICHTINGENBLAD DIENT TERUGBEZORGD AAN DE COORDINATOR-VERWEZENLIJKING
(MET KOPIJ AAN DE OPDRACHTGEVER) TEN LAATSTE OP HET EINDE VAN ELKE
TUSSENTIJDSE VORDERINGSPERIODE
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 32/37
7. Werfinrichting en organisatie (SVGP - 4.5)
Werfinrichting:
Tijdens de eerste voorafgaande werfvergadering dient er een voorstel van werfinrichting (werfkeet, sanitaire
voorzieningen, opslagzone, parking, …) voorgelegd worden aan het opdrachtgevend bestuur en de
veiligheidscoördinator verwezenlijking.
De werfinrichting dient te voldoen aan het CAO van 20/02/2005.
Werforganisatie:

De werfvoertuigen zijn verplicht uitgerust met een zichtveldverbeterend systeem.

Hulpdiensten: de aannemer is verplicht om vooraf contact op te nemen met de belanghebbende van de
vervoersmaatschappijen en hulpdiensten om de verkeersregeling met invloed op het openbaar vervoer
tijdens de werken te bespreken en van de aanvangsdatum van de werken te verwittigen.

Met betrekking tot de posten 51 tot en met 53 dient de 3-kleurige verlichting te voldoen aan het MB van
11/10/1976. Dit moet uitgerust zijn met een veiligheidsvoorziening én dient voor inwerkinstelling te worden
goedgekeurd door de aanbestedende overheid (afdeling EMG).
7.1 Overzicht door aannemer(s) te leveren documenten
7.1.1. Bij offerte:
invulformulier SVGP – bijlage 6.4
7.1.2. Vóór aanvang van de werken:
7.1.3. Tijdens uitvoering:
Opmerking :
-
-
afschrift voorafgaande kennisgeving
goedgekeurd werfsignalisatieplan
werfinstallatieplan
verlichtingsplan (in geval van nachtwerk)
VGP-(onder)aannemer(s)
identificatieformulier aannemer
identificatieformulier werfmaterieel aannemer
lijst met namen eerste hulpverleners
beschrijving van identificatie van arbeidsmiddelen
planningsdocument(en)
procedure voor afvoer afval/gevaarlijke producten
keuring elektrische installatie
totaalschema van stroomverdeling (elektrische installatie)
(relevante) technische fiches
planningsdocument(en) bij afwijken van initiële planning
keuringsattesten van op de werf ingezet keuringsplichtig materieel
moeten ter inzage op de werf aanwezig zijn en op verzoek worden
voorgelegd
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
Identificatieformulier Aannemer
WERF :
Aannemer
- Naam onderneming
- Adres
- Tel.
- Fax
- E-mail
- RSZ-nr.
- Registratienr.
- Erkenning
- NACE-code
- BTW-nr.
- Certificering (VCA/BeSaCC/ISO/andere)
Geldig tot
- Activiteit / uit te voeren werken
- Vermoedelijke begindatum
- Vermoedelijke einddatum
- Voorzien aantal werknemers op werf :
* gemiddeld
* maximaal
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
Ondernemingshoofd (dagelijks leiding)
…………………………………………………………..
- Naam
Preventieadviseur / Diensthoofd Veiligheid
- Naam
- Niveau (I, II, III)
Projectleider
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
- Naam
- Functie
Werfleider
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
- Naam
- Functie
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
Veiligheidsverantwoordelijke (aanwezig op werf)
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
- Naam
- Functie
EHBO werf : Eerste hulpverlener (aanwezig op werf)
- Naam
- Functie
- Brevet
- Middelen
Maatschappij Arbeidsongevallenverzekeraar
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
- Adres
- Tel.
- Fax
Arbeidsgeneeskundige dienst
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
- Adres
- Tel.
- Fax
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
p 33/37
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 34/37
Identificatieformulier Werfmaterieel Aannemer
WERF :
1. Worden stellingen gebruikt ? (J/N) : ……………
2. Worden heftoestellen gebruikt ? (J/N) : …………
Indien ja, welke ? :
- Elektrische takels
0
- Gevellift
0
- Hanglift
0
- Heftruck
0
- Hoogtewerkers
0
- Mobiele kraan
0
- Schaarliften
0
- Tirfor
0
- Verreiker
0
- Andere :
……………………………………………………………………………………………
Opmerking : Voor veiligheidsfuncties is medische keuring vereist
3. Zijn deze heftoestellen gekeurd door een erkend organisme ? (J/N) : …………………
Indien ja : kopie keuringsverslag aanwezig op werf & voor te leggen aan werfleiding / coördinator-verwezenlijking
4. Welke toestellen / middelen worden gebruikt ?
- Boorhamer(s) & boormachine(s)
- Compressor(s)
- Elektrische afkortza(a)g(en)
- Elektrische groep(en)
- Decoupeerza(a)g(en)
- Kernbo(o)r(en)
- Schiethamer(s) / patronen
- Slijpschij(f)(ven)
- Tafelza(a)g(en)
- Andere
5. Wordt gebruik gemaakt van :
0
0
0
0
0
0
0
0
0
…………………………………………………………………………
- Butaan / propaan branders ? (J/N) :
Indien JA :
- terugslagklep voorzien ?
- brandblustoestel voorzien ?
- opslagplaats flessen voorzien ?
- flessen geïdentificeerd ?
……………
- Oxy / acetyleen brander ? (J/N) :
Indien JA
- terugslagklep voorzien ?
- brandblustoestel voorzien ?
- opslagplaats flessen voorzien ?
- manometers gekeurd ?
(keuringsverslag voorleggen)
- flessen geïdentificeerd ?
……………
- Ketels (dakdekkers) ? (J/N) :
Indien JA
- terugslagklep voorzien ?
- brandblustoestel voorzien ?
- opslagplaats flessen voorzien ?
- flessen geïdentificeerd ?
- opvangkuip voorzien ?
- instructies aan het personeel ?
……………
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
N)
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
Blz. 1/2
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 35/37
Identificatieformulier Werfmaterieel Aannemer
WERF :
6. Van welke producten wordt gebruik gemaakt :
- Brandgevaarlijke producten + max. hoeveelheid op de werf (White Spirit, oplosmiddelen, benzines, …..)
Welke ? : ………………………………………………………….
Hoeveelheid : …………..
………………………………………………………….
Hoeveelheid : …………..
- Chemische producten + max. hoeveelheid op de werf (Methyl-ethyl keton, lijmen, ….)
Welke ? : ………………………………………………………….
Hoeveelheid : …………..
………………………………………………………….
Hoeveelheid : …………..
7. Elektrische uitrusting :
- Gebruik van verlengkabels ? (J/N) : …………….
- type H07RNF ?
- type H05RNF ?
- zijn ze geïdentificeerd ?
(naam van de firma vermeld op de kabel of kleurcode)
- contactdozen : - spatwaterdicht ?
- slagvast ?
- gebruikt men verdeelkasten ?
zijn deze 5-jaarlijks gekeurd ?
- gebruikt men generatoren ?
zijn deze 13-maandelijks gekeurd ?
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Ja
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
0 : Neen
8. Wordt gebruik gemaakt van ander (hierboven niet vermeld) materieel ? (J/N) : ………………..
Indien JA, welke ? : ……………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………….
(indien onderhevig aan wetgeving m.b.t. indienststelling en periodieke keuring door externe diensten voor preventie
en bescherming (EDBP) moeten deze verslagen voorgelegd kunnen worden).
Blz. 2/2
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 36/37
8. Coördinatiestructuur
8.1 Toepassingsgebied
Conform de wetgeving is de oprichting van een coördinatiestructuur vereist op bouwplaatsen waar :
- hetzij, het vermoedelijke werkvolume > 5000 mandagen
- hetzij, de bij ontwerp geraamde prijs van de totale werken > 2.500.000 € (excl. BTW)
bedraagt en tenminste 3 aannemers gelijktijdig werken uitvoeren
- de veiligheidscoördinator-verwezenlijking dit vraagt op gemotiveerd verzoek
8.2 Doel
De coördinatiestructuur draagt bij tot het bevorderen van de coördinatie door :
- het vereenvoudigen van informatie, raadpleging en communicatie tussen de
verschillende tussenkomende partijen
- het organiseren van een efficiënt overleg tussen de tussenkomende partijen omtrent
de toepassing van de preventiemaatregelen op de bouwplaats
- het oplossen van elke betwisting of onduidelijkheid inzake naleving van de preventiemaatregelen op de bouwplaats
- het uitbrengen van adviezen inzake veiligheid & gezondheid
8.3 Samenstelling
De coördinatiestructuur is als volgt samengesteld :
-
opdrachtgever (of vertegenwoordiger)
veiligheidscoördinator-verwezenlijking
aanwezige aannemers (of vertegenwoordigers)
bouwdirectie belast met de uitvoering
bouwdirectie belast met de controle op de uitvoering
vertegenwoordiger van het Comité Preventie & Bescherming op het werk van elke
aannemer of bij ontstentenis vertegenwoordiger van de syndicale afvaardiging
- preventie-adviseurs van de op de bouwplaats aanwezige aannemers
- 2 vertegenwoordigers van het Comité Preventie & Bescherming op het werk van de
opdrachtgever indien de bouwplaats zich bevindt op een plaats waar de opdrachtgever personeel tewerkstelt
- ieder ander door de opdrachtgever uitgenodigd persoon
De veiligheidscoördinator-verwezenlijking zit de coördinatiestructuur voor en roept de leden samen op eigen
initiatief of op gemotiveerd verzoek van een lid of van de met
toezicht belaste ambtenaar.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
ABETEC architecten & ingenieurs nvA2/E314 HEVERLEE WILSELE X21/A2/104 1M3D8F/16/27
p 37/37
8.4 Huishoudelijk reglement
Artikel 1
1.1 De coördinatiestructuur vergadert op de bouwplaats :
…………………………………………………………………………………….
1.2 De aannemer stelt de voor de vergadering nodige lokalen ter beschikking van de coördinatiestructuur.
Artikel 2
2.1 De coördinatiestructuur is als volgt samengesteld:
1. opdrachtgever/vertegenwoordiger : .............................................................................................................
2. coördinatorverwezenlijking :
: ...........................................................................................................
3. aannemers/vertegenwoordigers :
.....................................................................................................................................................................
4. bouwdirectie belast met de verwezenlijking : ...............................................................................................
5. bouwdirectie belast met de controle :
............................................................................................
6. vertegenwoordiger(s) Comité (s) voor Preventie en Bescherming op het werk : .........................................
.....................................................................................................................................................................
7. preventieadviseurs van de aannemers, indien nodig : .................................................................................
.....................................................................................................................................................................
8. andere personen : .......................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Artikel 3
3.1 De coördinatiestructuur heeft als opdracht bij te dragen tot de bevordering van de coördinatie op de
bouwplaats door, inzonderheid:
1) te zorgen voor een vereenvoudiging van de informatie en de raadpleging van de verschillende
tussenkomende
partijen evenals van hun onderlinge communicatie;
2) te zorgen voor een efficiënt overleg tussen de tussenkomende partijen omtrent de toepassing van de
preventiemaatregelen op de bouwplaats;
3) te zorgen voor het oplossen van elke betwisting of onduidelijkheid inzake de naleving van de
preventiemaatregelen op de bouwplaats;
4) adviezen inzake veiligheid en gezondheid uit te brengen.
Artikel 4
4.1 De coördinator-verwezenlijking zit de coördinatiestructuur voor.
Artikel 5
5.1 De coördinator-verwezenlijking roept de coördinatiestructuur op eigen initiatief samen of op het gemotiveerd
verzoek van een lid of van de met toezicht belaste ambtenaar.
Artikel 6
6.1 Tenminste 8 dagen vóór elke vergadering wordt door de coördinator-verwezenlijking een uitnodiging aan de
leden toegezonden.
6.2 De uitnodiging vermeldt plaats, datum en agenda van de vergadering en is vergezeld van het verslag van de
vorige vergadering.
6.3 De aannemer(s) bezorg(t)(en) tenminste 4 dagen vóór elke vergadering een overzicht van de geplande
activiteiten in de periode van 4 weken volgend op de vergadering.
A2/E314 Heverlee - Wilsele , herstellen van de riolering in de middenberm
Download