SOK-congres Een motiverend personeelsbeleid voor meer kwaliteit op school Vrijdag 2 juni 2017, De Montil, Affligem www.onderwijskwaliteit.be Plenumsessie Medewerkers motiveren (Frank Van Massenhove, FOD Sociale Zekerheid) Frank Van Massenhove is een overheidsmanager met een missie. Onder zijn leiding werd de FOD Sociale Zekerheid omgevormd tot een voorbeeldorganisatie, waar ook veel privébedrijven inspiratie in zoeken en vinden. Ook scholen? Medewerkers motiveren is een uitdaging. Hoe organiseren we het werk? Hoe word je een aantrekkelijke werkgever? Moeten medewerkers zich aanpassen aan de school of omgekeerd? Hoe kan er effectiever op resultaten worden gestuurd? En welke rol heeft de leidinggevende? Frank Van Massenhove wil je graag hierover inspireren. Keuzesessies REEKS 1: 11.30-12.30 uur 1. Creëren van een waarderend, duurzaam HR-beleid op school (Peggy De Prins, Antwerp Management School) Het strategische HR-denken stoot vandaag op zijn grenzen. Met het perspectief van langer te moeten werken, daagt de H(uman)-kant de hardere M(anagement)-kant uit. Duurzaam HRM is gericht op waarderen, engageren, verbinden, innoveren en lange termijn denken. Hoogste tijd om uw eigen HR-beleid eens kritisch tegen het licht te houden? Aan de hand van concrete HR-sleutels gaan we op zoek naar mogelijkheden om het eigen HR-beleid te innoveren en te verduurzamen. Een gedegen kwaliteitsbeleid ambieert immers ook inzet op een matuur HR-beleid. 2. Kenmerken van een motiverend personeelsbeleid (Sophie De Winne, KU Leuven) Sophie De Winne gaat in op een aantal basisprincipes eigen aan een effectief en efficiënt personeels- en organisatiebeleid. Deze basisprincipes kunnen helpen om de eigen werkelijkheid te analyseren en gepaste acties te nemen m.b.t. arbeidsorganisatie, personeelsbeleid en leidinggeven. 3. Dienend Leidinggeven: zacht voor mensen, hard voor resultaten (Roeland Broeckaert, Roedel Consult) Welke school droomt niet van medewerkers in drive, zonder dat ze in overdrive gaan? Dienend leidinggeven tracht het beste in medewerkers naar boven te halen, door de verbinding te maken tussen de behoeften van de medewerker en visie van de organisatie. Je gaat naar huis met enkele handige tools om leiderschap te organiseren rond Autonomie, Binding met de school en Competentie. Je wordt meegenomen in het ABC-verhaal en krijgt enkele bruikbare concepten uit het boek Dienend Leidinggeven aangereikt, waarmee je zelf in je team aan de slag kan. 4. Langer werken mét goesting in scholen die slim georganiseerd zijn (Mieke Van Gramberen, Flanders Synergy) Hoe bouwen we een motiverend personeelsbeleid uit? Om die vraag te beantwoorden moeten we kijken naar: wat geeft mensen goesting en motiveert hen om het beste van zichzelf te geven? En hoe staat het met dé goesting van leerkrachten in Vlaanderen? Een motiverend personeelsbeleid is een kers is op een goed gebakken taart. En die goed gebakken taart? Dat is een school die sterk visiegedreven en integraal werkt, waarin leerkrachten werken in teams rond een community van leerlingen over de vakken heen en over de leerjaren heen. Waarom leiden deze organisatiecontexten tot meer aantrekkelijke loopbanen? En dus contexten waarin mensen meer goesting en grotere zinvolheid ervaren? Contexten waarin mensen ook langer willen én kunnen werken. Daarvoor ga ik graag met u in gesprek. REEKS 2: 13.45-14.45 uur 5. Toxisch gedrag op de werkvloer: de dynamische relatie tussen leiding en medewerkers (Jeroen Stouten, KU Leuven) In deze uiteenzetting wordt ingegaan op het ontstaan van toxisch gedrag op de werkvloer. Er wordt ingezoomd op de rol van leiding en medewerkers alsook op de wederzijdse relatie tussen leiding en medewerkers in het ontstaan dan wel onderhouden van toxisch gedrag. Vragen die aan bod komen zijn onder andere: waarom en op welke manier zet leiding (impliciet) aan tot toxisch gedrag, op welke manier dragen medewerkers hieraan bij, waarom kaarten medewerkers toxisch gedrag niet altijd aan, waarom schiet leiding te kort om tijdig in te grijpen,... Deze vragen monden vervolgens uit in een aantal kernaspecten om niet enkel reactief maar vooral proactief op te treden tegenover toxisch gedrag. 6. De kunst van effectieve feedback (Liselotte Baeijaert, Ilfaro) “Als je iemand iets goed ziet doen, prijs hem. Als je iemand iets verkeerd doet, help hem.” Nelson Mandela SOK-congres 2 juni 2017 – Een motiverend personeelsbeleid voor meer kwaliteit op school Feedback kan een bijzonder krachtig instrument zijn als daardoor mensen meer doen van wat al werkt en vooruitgang maken in de gewenste richting. Helaas veroorzaakt feedback vaak het omgekeerde en voelen mensen zich vaak niet gewaardeerd, of hebben ze nog steeds geen idee van wat er van hen verwacht wordt. In het oplossingsgericht werken zien we dat mensen sneller in beweging komen als we erkenning geven voor moeilijkheden, als we in detail spreken over gemaakte successen, over reeds gemaakte vooruitgang en over hoe succes er in de toekomst uit zal zien. Deze interactieve workshop exploreren we de kunst van effectieve feedback en de elementen die kunnen bijdragen aan een positieve en effectieve feedbackcultuur binnen een organisatie. 7. Coaching als instrument bij een motiverend personeelsbeleid (Jef Clement, Center for Self Management) Coaching kan een krachtig middel zijn in een motiverend personeelsbeleid. Zoals het een sterk instrument kan zijn in alle aspecten van het onderwijs: het ondersteunen van leerlingen en studenten bij hun leren, het samenwerken tussen leraren, het oplossen van problemen bij de werkorganisatie enz… Er is heel veel begripsverwarring over coaching, en vaak wordt het gezien als een vorm van “goed advies geven”. Het is echter veel meer dan dat. Wat is coaching en hoe doe je dat? Wat kunnen de voordelen ervan zijn? Wanneer moet je het vooral niet doen? Hoe doe je dat met een grote groep medewerkers en een drukke agenda? In deze lezing inspireert Jef Clement je over coaching binnen een krachtig personeelsbeleid. Je krijgt ook een aantal suggesties mee om coaching in de praktijk om te zetten. 8. De scholen van vandaag vormen de leiders van morgen (Ann Baeke, Natural Leadership) Hoe zal het leiderschap van de toekomst er uit zien? De nadruk zal liggen op luisterend leiderschap, dat niet met oplossingen komt maar vragen stelt. Coachend leidinggeven in plaats van autoritair leiding geven. Leiderschap zal niet meer gebaseerd zijn op macht of speciale analytische gaven. EQ zal veel belangrijker zijn dan IQ. De toekomstige leider is een expert communicator. Samenwerking en consensus zullen het winnen van dominantie en controle. Overtuigingskracht, beïnvloeding, het uitdrukken van gedachten en emoties, motiveren en authentiek zijn, zijn belangrijke eigenschappen van de toekomstige leider. Ons schoolsysteem heeft een belangrijke rol als katalysator voor het vormen van de nieuwe leiders. Leerlingen doen niet wat je zegt, wel wat je hen voordoet. In mijn presentatie geef ik aan hoe cruciaal persoonlijke ontwikkeling voor authentiek leiderschap is. Daarbij bespreek ik de belangrijkste obstakels die leiders ervaren bij het realiseren van goed samenwerkende teams. In dialoog met de deelnemers bespreken we wat scholen vandaag kunnen doen, om de leiders van morgen te ondersteunen. Geven we het goede voorbeeld in ons eigen schoolteam? Waar kunnen we op inzetten bij de begeleiding van de leerlingen? We werken in groepjes en gaan op een interactieve manier te werk. REEKS 3: 14.55-15.55 uur 9. Individu vs. team? Naar een optimale balans tussen de leerkracht als individu en als teamlid als bron voor effectieve vakgroepwerking (Katrien Vangrieken, KU Leuven) Binnen de huidige dynamische context, gekenmerkt door hoge eisen die gesteld worden aan het onderwijs en een stroom aan veranderingen, wordt samenwerking meer en meer naar voor geschoven als een conditio sine qua non voor effectief onderwijs. Toch blijkt het net binnen deze context – gekenmerkt door een inherente dualiteit van individueel werk binnen de klas en samenwerking met collega’s – niet zo eenvoudig om effectieve samenwerking op poten te zetten. In deze sessie is dit net het aandachtspunt. We kijken naar de interactie tussen de leerkracht als individu enerzijds en de leerkracht als teamlid anderzijds en stellen ons de vraag hoe een optimale balans tussen beide een stimulans kan zijn voor effectieve samenwerking. 10. Collega's van onderpresterende leraren (Loth Van Den Ouweland, Universiteit Antwerpen) Onderpresterende leraren vormen niet enkel een grote zorg voor hun directies, maar ook voor hun collega’s. Met welke prestatieproblemen worden collega-leraren geconfronteerd? Is de directie altijd op de hoogte van de problemen? Wat verwachten collega’s van onderpresterende leraren van hun directie? Worden deze verwachtingen ingevuld? Hoe ervaren ze het betreffende personeelsbeleid? Welke stappen ondernemen collega’s zelf? En welke impact heeft dit alles op hun eigen motivatie? In deze presentatie worden de resultaten besproken van een studie bij leraren secundair onderwijs en wordt aangetoond dat zorgen en noden van collega’s niet genegeerd mogen worden. 11. Wat zijn goede onderhandelingstechnieken? (Geert Dewulf, DWF) Onderhandelen doen wij dagelijks. Het kan gaan over zakgeld voor de kinderen, de aankoop van een wagen of andere belangrijke (onroerende) goederen. Benevens de basis inzake communicatie op de werkvloer geeft deze sessie een inzicht om efficiënt te onderhandelen en constructief overleg te plegen om tot een win-win situatie te komen. Onderhandelen is een complexe sociale vaardigheid waarbij de non-verbale communicatie niet uit het oog mag worden verloren. Onderhandelen is immers een vorm van communicatie tussen individuen of groepen om een overeenkomst te bereiken tussen personen die wederzijds van elkaar afhankelijk zijn, maar tegelijk verschillende belangen hebben. 12. Leergroep Wat hebben we geleerd? Op welke manier kunnen we leerpunten integreren in de praktijk? Deze sessie is bedoeld als leermoment. Samen kijken we welke zaken we tijdens dit congres geleerd hebben en wat we kunnen meenemen naar de school of de eigen organisatie. Informatie delen en leren van elkaar staan centraal. SOK-congres 2 juni 2017 – Een motiverend personeelsbeleid voor meer kwaliteit op school SOK-congres 2 juni 2017 – Een motiverend personeelsbeleid voor meer kwaliteit op school