03 Mogelijke behandelingen

Patiënteninformatiedossier (PID)
PROSTAATKANKER
onderdeel
MOGELIJKE
BEHANDELINGEN
PROSTAATKANKER
Mogelijke behandelingen
PID Prostaatkanker
2
Mogelijke behandelingen
Inhoud
Behandelingen bij prostaatkanker............................. 4
Curatieve behandelingen............................................ 4
Active surveillance ........................................................ 4
Operatie........................................................................ 5
Bestraling (radiotherapie) ............................................ 5
Hormonale therapie gecombineerd met bestraling ... 5
Palliatieve behandelingen ............................................ 5
Hormonale therapie..................................................... 5
Bestraling (radiotherapie) ............................................ 5
Chemotherapie............................................................. 6
Keuze voor een behandeling ..................................... 6
Controle tijdens en na de behandeling.................... 8
PID Prostaatkanker
3
Mogelijke behandelingen
Behandelingen bij prostaatkanker
Bij prostaatkanker zijn meestal verschillende behandelingen mogelijk. De keuze uit de behandelingen hangt af
van de grootte en de uitgebreidheid van de tumor, uw
lichamelijke gesteldheid, uw leeftijd en uw eigen voorkeur. De uroloog zal alle mogelijke behandelingen met u
doornemen om daarna samen met u een beslissing te
nemen. U krijgt de informatie ook schriftelijk als
onderdeel van het PID.
Een behandeling kan curatief of palliatief van opzet
zijn. Hieronder worden beide behandelingen besproken.
Een curatieve behandeling is op genezing gericht. De
ziekte is dan beperkt gebleven tot de prostaat. Een
curatieve behandeling kan ook een combinatie van
behandelingen zijn.
Prostaatkanker is niet altijd te genezen, maar meestal is
er dan toch een behandeling mogelijk; deze behandeling
noemt men een palliatieve behandeling. Een palliatieve
behandeling is erop gericht de klachten te verminderen
en de ziekte af te remmen.
Curatieve behandelingen
Active surveillance
Hierbij wordt ervoor gekozen de ontwikkeling actief te
volgen. Soms is het niet nodig om te opereren of te
bestralen. De kanker groeit dan langzaam of vrijwel niet.
Als u verder geen klachten heeft, dan kan rustig worden
afgewacht.
PID Prostaatkanker
4
Mogelijke behandelingen
Wel wordt dan, door middel van regelmatig bloedonderzoek (PSA), de kanker goed in de gaten gehouden.
Operatie
Hierbij worden de prostaat, zaadblaasjes en eventueel
de lymfeklieren verwijderd.
Bestraling (radiotherapie)
Bestraling is de behandeling van kanker door middel van
straling. Deze straling beschadigt het erfelijk materiaal
van een cel waardoor deze zich niet meer kan delen en
uiteindelijk doodgaat.
Hormonale therapie gecombineerd met bestraling
Hormonale therapie remt de groei van de kankercellen
en wordt in bepaalde gevallen gecombineerd met
radiotherapie.
Palliatieve behandelingen
Hormonale therapie
Hormonale therapie remt de groei van de kankercellen.
Eventuele klachten kunnen hierdoor verminderen.
Bestraling (radiotherapie)
Wanneer uitzaaiingen klachten geven, kunnen deze
eventueel bestraald worden.
PID Prostaatkanker
5
Mogelijke behandelingen
Chemotherapie
Dit is een behandeling met medicijnen die ingrijpen op
het ontwikkelingsproces van de kankercellen en zo de
celdeling remmen.
Keuze voor een behandeling
Na het horen van de diagnose prostaatkanker komen er
vaak veel vragen naar boven. Een veel voorkomende
vraag is: “Hoe kies ik nu de juiste behandeling?” Ook
volgens patiëntenorganisaties is dit de meest gestelde
vraag.
Een antwoord hierop kunnen we hier niet geven. We
kunnen u wel advies geven over hoe u het best de keuze
kunt maken. Als u de keus heeft uit meerdere behandelingen, betekent dit dat welke behandeling u ook kiest,
ze allemaal even goed zijn. U kunt in dat opzicht geen
foute keuze maken. Wel heeft elke behandeling
verschillende voor- en nadelen.
Het is aan u om te bepalen welke voor u het zwaarst
wegen. Hiervoor is het belangrijk om te weten wat een
behandeling inhoudt en wat de voor- en nadelen zijn.
Uw uroloog heeft u hierover al het een en ander
verteld. Mochten er nog onduidelijkheden zijn, dan kunt
u altijd contact opnemen met de oncologie
verpleegkundige: zij kan u altijd extra informatie of
verduidelijking geven. Zij kan ook een afspraak voor u
maken met de radiotherapeut-oncoloog als u meer wilt
weten over bestraling.
PID Prostaatkanker
6
Mogelijke behandelingen
Het is belangrijk om bij uw keuze deskundige informatie
in te winnen en daarna de voordelen, maar ook de
nadelen van de behandelingen op een rijtje te zetten.
Om een overzicht te krijgen van alle plus- en minpunten
kan het helpen om twee kolommen te maken: één met
de voordelen en één met de nadelen. Vul deze
kolommen dan in met wat voor u de voor- en nadelen
zijn. Dit hoeft niet op een gestructureerde manier maar
werkt juist beter als u gewoon opschrijft wat er bij u
opkomt.
Denk hierbij niet alleen aan lichamelijke, maar ook aan
psychische en sociale punten. Als alle voor- en nadelen
geïnventariseerd zijn, gaat u ze vervolgens beoordelen.
Dit doet u door cijfers (bijvoorbeeld van 1 tot 10) te
geven aan elk plus- of minpunt om zo het belang van dat
punt aan te geven. Zo blijkt welke punten voor u zwaar
wegen en aan welke punten u minder waarde hecht.
Het besluit dat u dan neemt, kunt u laten afhangen van
de punten die u een hoog cijfer hebt gegeven, waarbij u
de punten met lage cijfers negeert. Ook zou u de plusen minpunten met een gelijk cijfer tegen elkaar kunnen
wegstrepen. Als u dit voor elke mogelijke behandeling
doet, kunt u zo inzicht krijgen in wat voor u belangrijk
is, en dus zwaar weegt, en welke behandeling voor u de
minste nadelen heeft.
Deze methode kan u tot hulp zijn. Mocht u zelf op een
andere manier tot een besluit komen, dan is dat net zo
goed. Het gaat er uiteindelijk niet om hoe u tot een
besluit komt, maar dat u een besluit kunt nemen waar u
zelf achter kunt staan.
PID Prostaatkanker
7
Mogelijke behandelingen
Controle tijdens en na de behandeling
Tijdens en na de (curatieve en palliatieve) behandeling
blijft u onder controle van uw behandelend specialist.
Het aantal controles is afhankelijk van de behandeling.
Het controleschema dat voor u geldt, zal met u worden
besproken.
Tijdens de controlebezoeken zal vooral besproken
worden hoe het met u gaat en of u klachten hebt. Hebt
u vragen, stel deze dan gerust. U kunt worden gecontroleerd door de uroloog, de radiotherapeut-oncoloog of
door de internist-oncoloog. Aansluitend op de controle
bij uw specialist, kunt u ook een afspraak krijgen met de
oncologie verpleegkundige.
CAZ UR 70.03.11
Uitgave: Patiëntencommunicatie
Harderwijk, maart 2011
Internet: www.stjansdal.nl
PID Prostaatkanker
8
Mogelijke behandelingen