Steun in de rug bij overstap naar andere school

Stap in de Wereld
Steun in de rug
bij overstap naar
andere school
Tekst Connie van der Zel
Hoe bereiden we leerlingen goed
voor op de overstap naar een nieuwe
school? Een aantal scholen voor (v)so
ging samen met een projectgroep van
de CED-Groep met deze vraag aan de
slag. De discussies die hierop volgden,
Bordspel
leidden tot het spel Stap in de Wereld.
Het bordspel Stap in de Wereld kan los gespeeld worden en
werkt het beste wanneer een school opbrengstgericht werkt
aan gedrag aan de hand van de leerlijnen Leren leren en Sociaal
gedrag. Het spel is geschikt voor leerlingen vanaf groep 6 en
voor (s)bo en vo.
U kunt het spel bestellen via www.cedgroep.nl/stapindewereld.
Cindy Blommensteijn is leerkracht op De
omgeving wordt de overstap nog moeilijker en
werken. Hierdoor weten leerlingen precies
Piloot, een cluster 4-school in Rotterdam. Als
beginnen leerlingen op hun nieuwe school met
hoeveel tijd ze nog hebben voor hun werk. Ook
deelnemer aan het voortraject vertelt zij graag
achterstand. Ons doel is om die achterstand
dit laat weinig ruimte voor eigen initiatief. Door
over de aanleiding tot het spel. ‘Onze school
in sociale competenties te verkleinen en een
onze voorgestructureerde manier van werken
is voortdurend op zoek naar goede manie-
meer passende overgang te creëren.’
is er te weinig ruimte voor zelfontwikkeling
Hier vindt u ook een digitale presentatie voor klassikale uitleg,
een handreiking en de film ‘Stap in de Wereld van… de brugklas’,
waarin brugklassers belangrijke sociale competenties naspelen.
en initiatief. Sommigen van onze leerlingen
ren om een doorlopende leer- en zorglijn te
creëren voor de overstap van onze leerlingen’,
Weinig ruimte voor initiatief
zullen deze structuur nodig blijven hebben.
vertelt ze. ‘Het nastreven van een doorlopende
Binnen de projectgroep ging Cindy samen met
Maar we moeten ook kritisch kijken naar wat
lende categorieën: mening geven, naspelen,
gespeeld. Cindy: ‘Leerlingen zien Stap in de
sen. De werkvormen van dit spel kun je ook op
leerlijn is een vast gegeven, maar de zorglijn
de andere leraren op zoek naar de specifieke
we kunnen afbouwen en bewust gaan werken
weten en aanpakken. Een meningvraag is
Wereld niet als een les; ze gaan gewoon een
kleine schaal bij andere vakken toepassen.’
behoeft extra aandacht. Veel kinderen zijn na
behoeften van leerlingen. ‘Wat hebben zij nodig
aan de ontwikkeling van competenties die de
bijvoorbeeld: In het noorden van Scandinavië
spel spelen. Dat is mooi. Verder wordt het
groep acht nog vaak onvoldoende zelfredzaam.
om een betere overstap te kunnen maken? We
overgang vergemakkelijken.’
wordt het enkele dagen per jaar niet licht.
spel met tweetallen gespeeld. Dit stimuleert
Sociale competenties en autonomie zijn niet
ontdekten dat onze veilige structuur de ont-
Hoe zou jij dat vinden? Het team dat de vraag
het samenwerken, iets wat voor veel van onze
vanzelfsprekend, die moet je bij sommigen
wikkeling van sociale competenties en auto-
Wereldreis
krijgt, gaat in discussie. Hun ‘tegenstanders’
leerlingen niet vanzelfsprekend is. Bovendien
heel bewust ontwikkelen. Wij creëren een vei-
nomie kan afremmen. Wij werken bijvoorbeeld
De CED-Groep heeft naar aanleiding van de
luisteren goed en beoordelen of zij hun mening
wordt een kind dat niet snel iets aan een ander
lig klimaat binnen de muren van onze school.
met afgebakende plekken, zodat leerlingen
gesprekken allerlei vragen en praktijksitua-
goed hebben verwoord.
zal vragen, gestimuleerd om dit wel te doen.
Maar die veilige omgeving valt weg wanneer
rustig kunnen werken en niet te veel afgeleid
ties uitgewerkt, die de basis vormen van het
De leerlingen oefenen al spelend in probleem-
Kinderen leren door te zien hoe de anderen
kinderen naar een andere school overstap-
worden. Maar hierdoor leren zij niet
spel Stap in de Wereld. Al spelend reizen de
oplossend denken, hulp vragen, samenwerken
iets aanpakken. En tot slot: het spel helpt
pen, of dat nu een reguliere basisschool is of
beter om te gaan met externe prikkels. Een
leerlingen de wereld rond op een landkaart.
en het presenteren van hun oplossing. Op De
leerkrachten om na te denken over wat je leer-
het voortgezet onderwijs. Juist door die veilige
ander voorbeeld is de tijdklok waarmee wij
Onderweg pakken ze kaartjes van verschil-
Piloot is het spel binnen de pilot twee keer
lingen nog meer zelfstandig kan laten oplos-
14 KlasseApart februari 2017 nummer 1
Meer weten?
Esther van Efferen
[email protected]
www.cedgroep.nl/stapindewereld
KlasseApart februari 2017 nummer 1 15