Antwoorden Les 17 – Werkwoorden 4 - Gebiedende

Les 16 – Antwoorden
Opdracht 1: Beluister het kinderliedje Mie ohev èt hashabat? (Wie houdt er van de Shabbat?),
geef de uitspraak en de vertaling:
‫ממי ה‬
‫אוהב אא ת שה ש‬
‫ש בב ת‬
‫אבא‬
‫מא במה ו ב‬
‫ממי ה‬
‫אוהב אא ת שה ש‬
‫ש בב ת‬
‫ב תה ו בס בבה‬
‫שס ב‬
(*)
‫ממי ה‬
‫אוהב אא ת שה ש‬
‫ש בב ת‬
‫א ת‬
‫ ב‬,‫אאנמי‬
‫אּתה ו ו‬
‫ממעשט‬
‫ככָל שהעוָלב ם כ ו‬
‫שמה לכא ככָל יו ם ש‬
‫ש בב ת‬
‫ָל ב‬
‫ככָל יו ם ש‬
‫ש בב ת‬
mie ohev èt hashabbát
iemá we'abbá
mie ohev èt hashabbát
savtáh wesáváh
mie ohev èt hashabbát
anie, attáh we'at
kol ha'olám kimat
lamáh lo kol yom shabbát,
kol yom shabbát
(*) Koosnaampjes voor opa en oma.
Wie houdt van de shabbat?
mamma en papa.
Wie houdt van de shabbat?
oma en opa.
Wie houdt van de shabbat?
ik, jij en jij,
heel de wereld bijna.
Waarom [is] niet iedere dag shabbat,
elke dag shabbat?
‫ ש‬, {áhav}, houden van:
Opdracht 2: Geef de volledige vervoeging van het werkwoord ‫אהב‬
Persoon
Ik (m)
Ik (v)
Jij (m)
Jij (v)
Hij
Zij
Tegenwoordige tijd
‫ה‬
‫אוהב‬
ohev
‫אוה אב ת‬
ohèvèt
‫א‬
‫ה‬
‫אוהב‬
ohev
‫אוה אב ת‬
ohèvèt
‫א‬
‫ה‬
‫אוהב‬
ohev
‫אוה אב ת‬
ohèvèt
‫א‬
Verleden tijd
‫אה וב מ‬
‫ש‬
‫ּתי‬
áhavtie
‫מ‬
‫ש‬
‫ אה ובּתי‬áhavtie
‫ש‬
‫ּת‬
‫אה וב ב‬
áhavtá
‫ש‬
‫ּת‬
áhavt
‫אה וב ו‬
‫ש‬
‫אהב‬
áhav
‫אהבבה‬
áhváh
‫ו‬
Toekomende tijd
‫ש‬
‫אוהב‬
ohav
‫ש‬
‫אוהב‬
ohav
‫ ת ש‬tohav
‫כאהב‬
‫תאהבמי‬
‫ ּת א‬tohavi
‫יכא שהב‬
yohav
‫ ת ש‬tohav
‫כאהב‬
Persoon
Wij (m)
Wij (v)
Jullie (m)
Jullie (v)
Zij (m)
Zij (v)
‫אוה מבי ם‬
‫א‬
‫אוהבו ת‬
‫א‬
‫אוה מבי ם‬
‫א‬
‫אוהבו ת‬
‫א‬
‫אוה מבי ם‬
‫א‬
‫אוהבו ת‬
‫א‬
‫ש‬
‫אה ובנו‬
‫ש‬
‫אה ובנו‬
‫ּת ם‬
‫אא שה וב א‬
‫ תן‬
‫אא שה וב א‬
‫אהבו‬
‫א‬
‫אהבו‬
‫א‬
‫נ ש‬
‫כאהב‬
‫נ ש‬
‫כאהב‬
‫כאהבו‬
‫ת א‬
‫כאהבו‬
‫ת א‬
‫כאהבו‬
‫י א‬
‫כאהבו‬
‫י א‬
‫שחנו‬
‫אאנ ו‬
‫שחנו‬
‫אאנ ו‬
‫אּת ם‬
‫א‬
‫אּת ם‬
‫א‬
‫הה ם‬
‫ההן‬
ohaviem
ohavot
ohaviem
ohavot
ohaviem
ohavot
áhavnoe
áhavnoe
ahavtèm
ahavtèn
áhavoe
áhavoe
nohav
nohav
tohavoe
tohavoe
yohavoe
yohavoe
‫אאנמי‬
‫אאנמי‬
‫אּתה‬
‫ב‬
‫א ת‬
‫ו‬
‫הוא‬
‫מהיא‬
Omdat het werkwoord ‫ אהב‬begint met de keelletter ‫ א‬krijgen we voor de toekomende tijd een
andere vervoeging. Hebreeuwse grammaticaboeken tellen een flink aantal pagina's met
vervoegingen van werkwoorden.
Opdracht 3: Vertaal en geef de uitspraak:
Van wie is dit huis?
?‫שָל ממי שהבבימ ת שהאזה‬
‫א‬
‫מ‬
‫ש‬
‫מ‬
‫ש‬
‫מ‬
Wie is die vrouw?
?‫שה ה היא‬
‫מי הא ב‬
Waar is het grote hotel?
?‫הא יפכה שה במָלון שה בגדוָל‬
‫הא יפתה יהש כ ה‬
Waar vind ik een stoel?
?‫מסא‬
‫מ‬
?‫שה ר מהיא ובבשי ת‬
‫אא ופ ב‬
èfshar hie bevayit?
?‫וָל ממי שה הס אפה ר שהאזה‬
lemie hasefèr hazèh?
shèl mie habáyiet hazèh?
mie ha'iesháh hahie?
efoh hammálon haggádol?
efoh yesh kisé?
Is zij in huis (thuis) ?
Voor wie is dit boek?
Les 17 – Werkwoorden 4 - Gebiedende Wijs en Onbepaalde wijs
De gebiedende wijs (imperatief) ‫ צמיווי‬,‫{ צמווי‬tziwoey} is afgeleid van de Toekomende Tijd
‫{ מ‬ti} en de klanken
(imperfectum), tweede persoon, door deze te ontdoen van het voorvoegsel ‫ּת‬
aan te passen. Bij de [hitpa'el] wordt de ‫ ת‬vervangen door een ‫ה‬.
‫אּתה מ‬
‫ב‬
Jij (m) zult bewaren
‫שמכה ר‬
attáh tishmor
Bewaar! ‫שמכה ר‬
shemor
‫ּת ו‬
‫ו‬
‫אּת מ‬
‫מ‬
Jij (v) zult bewaren
‫ש ומה רמי‬
at tishmerie
Bewaar! ‫ש ומה רמי‬
shimrie *
‫ו‬
‫ּת ו‬
e
‫אּת ם מ‬
‫מ‬
Jullie (m) zullen bewaren ‫ש ומה רו‬
attèm tishm roe Bewaart! ‫ש ומה רו‬
shimroe *
‫א‬
‫ּת ו‬
‫אּתן מ‬
[Jullie (v) zullen bewaren ‫שמכה רנבה‬
attèn tishmornáh Bewaart! ‫שמכ וה רנבה‬
shmornáh] **
‫א‬
‫ּת ו‬
‫ו‬
* De ‫ ש‬krijgt een ie-klank, om niet twee toonloze shewa's achter elkaar te krijgen.
** Deze vorm is ongebruikelijk in modern Hebreeuws, men gebruikt de mannelijke vorm.
De onbepaalde wijs (infinitief) kan het beste worden afgeleid van de gebiedende wijs mannelijk
enkelvoud, door hier ‫ מָל‬voor te zetten; soms ‫ וָל‬, ‫ אָל‬of ‫ָלו‬, als dit beter past bij de beginklank.
De kenmerkende klanken zijn i-(e)-o, ook wanneer de gebiedende wijs toevallig een a als
tweede klank heeft.
Bewaar! ‫שמכה ר‬
shemor
Te bewaren ‫משמכה ר‬
lishmor
‫ו‬
‫ ָל ו‬of ‫משמוה ר‬
‫ָל ו‬
e
Leer!
‫וָל שמד‬
l mad
Te leren
‫ מָל וָלמכד‬of ‫מָל וָלמוד‬
lilmod
Bij een ‫ ח‬of ‫ ע‬als derde stamletter wordt een korte a (‫ש‬pattach) ingevoegd voor deze letter.
Hoor!
‫ש שמע‬
shema
Te horen
‫משמכ שע‬
lishmo'a
‫ו‬
‫ ָל ו‬of ‫ָלמשמו שע‬
elach
‫ת‬
‫ש‬
‫ש‬
Zend! ‫שָלשח‬
sh
Te
zenden
‫ח‬
‫ָל‬
‫מש‬
‫ָל‬
of
‫ָלוח‬
‫מש‬
‫ָל‬
lishlo'ach
‫ו‬
‫ו‬
‫ו‬
N.B. In een zin zoals 'Ik hoor hem praten' gebruikt het Hebreeuws niet de infinitief maar de
tegenwoordige tijd, alsof er staat 'Ik hoor hem pratende'
Woordenschat
Een aantal woorden die u kunt gebruiken bij een lunch onderweg.
aroechát tsohorayiem
‫אא ב‬
‫בהה רשימי ם‬
Lunch, middagmaaltijd
‫ה רוח ת צ ה‬
e
e
‫וג מבנבה וָל בבנבה‬
g vináh l vánáh
Cottage cheese, kwark
‫ממוזנון‬
miznon (m)
Buffet, lunchroom
‫ש אקה‬
mashqèh (m) Drank ‫ש בקאו ת‬
‫שמ ו‬
‫שמ ו‬
‫י ת־ק אפה‬
‫ש אקה שקָל‬
‫ שמ ו‬mashqèh qal Frisdrank
‫ הב ב‬bet qáfèh (m) Café
‫פ ב‬
‫מיּתה‬
pittáh (v)
Pita, plat broodje
‫הענבב‬
enáv (m)
Druif, druiven...
‫בפָל‬
fáláfèl (m)
Arab. gevulde pita
‫במיה רבה‬
bieráh (v)
Bier
‫בפָל א‬
‫מפ וָל הפָל‬
pilpel (m)
Peper
‫ישימן‬
yayin (m)
Wijn
‫אמָלשח‬
mèlach (m)
Zout
‫שמימ ם‬
mayiem (m-mv) Water
‫חומוס‬
choemoes
Humus, (Arabische)
‫אַכשָל‬
áchal (ww)
Eten
‫שב‬
grauwe erwten(pastei) ‫ תה‬
‫ב‬
shátáh (ww)
Drinken
e
‫בסָלבט‬
sálát (m)
Sla, salade
‫שה‬
‫ וב שב בק ב‬b vaqásháh
Alstublieft (vragend)
‫ וב ה‬bete'ávon (bw) Eet smakelijk
‫קוָלבה‬
qoláh
Cola
‫ תאבון‬
Opdracht: Vertaal en geef de uitspraak
‫שקה שקָל אענב מבי ם‬
‫שמ א‬
‫מהיא או אַכ אָל ת בסָלב ת‬
‫שחנו א שַכ וָלנו ב מ‬
‫שמוזנון‬
‫אאנ ו‬
‫יּתה ש‬
‫מפ ב‬
‫שה‬
‫שק ב‬
‫אח ת ובב ב‬
Waar vind ik een café?
Peper en zout alstublieft
Ik drink water (2x)
Bewaar twee falafels! (2x)
Bronnen: Lessen van ds. Wuister, Millon, HebrewOnline.com, www.hebrew-verbs.co.il; Melet, Arjeh
Gebhard, uitg. Coutinho.
Zie ook: Videoles dr. Piet van Midden, https://webapp.fkt.uvt.nl/bho/plugin_wiki/page/hebreeuws, les Het
sterke werkwoord 04, derde en laatste onderwerp.