Initiatieven op ergonomisch vlak

Initiatieven op
ergonomisch vlak
Veerle Hermans
Verantw. Discipline Ergonomie
[email protected]
© IDEWE Confidential.
Inhoud
• Waarom vanuit ergonomie ?
• Specifiek voor wie ?
• Welke initiatieven ?
© IDEWE Confidential.
1
Waarom vanuit ergonomie ?
“Ergonomie is de wetenschap die de
interactie tussen de mens en de andere
elementen van het systeem wil
optimaliseren. Door bij te dragen aan het
ontwerp en de analyse van werkplekken
kan het welzijn van mens én van het
totale systeem verbeteren”
(International Ergonomics Association)
© IDEWE Confidential.
Dit betekent: balans zoeken
BELASTING
  Kracht
  Frequentie
  Snelheid
  Houding en beweging
  Werkdruk, werksfeer
  Omgevingsfactoren
DRAAGKRACHT
  Leeftijd, geslacht
  Gezondheid
  Medische antecedenten
  Fysieke conditie
  Mentale weerbaarheid
  Stress-coping
© IDEWE Confidential.
2
Waarom vanuit ergonomie ?
• 60 tot 90% heeft ≥ 1 rugklacht(en)
gedurende leven
• Bij 60% leidt dit tot werkonbekwaamheid
• Bij 30% leidt dit tot een chronische
aandoening
(Europees Agentschap Veiligheid en Gezondheid op het
Werk, Bilbao, 2000)
© IDEWE Confidential.
Waarom vanuit ergonomie?
Minstens 1/4de van de werktijd
Be
Repetitief werk
69%
Vermoeide en pijnlijke
houdingen
44%
Zware lasten dragen/
verplaatsen
32%
(Eurofound, 2010)
© IDEWE Confidential.
3
Specifiek voor wie ?
(Adams et al., 2006)
© IDEWE Confidential.
Specifiek voor wie ?
•  28% werkende populatie voelt zich voldoende
fit om tot 65 jaar te kunnen werken
•  40% wil niet tot 65 jaar werken omdat het werk
fysiek te zwaar is
•  51% is akkoord met de omscholing van
mensen in zware beroepen
(Nationale Pensioensenquête, Delta lloyd 4 juni 2013)
© IDEWE Confidential.
Adams
4
Stelling: bewijs ?
• Fysieke gezondheid gaat achteruit
-  Spierkracht 
-  Longcapaciteit 
-  Gehoor 
-  Zicht 
-  Herstelbehoefte 
-  Chronische aandoeningen 
© IDEWE Confidential.
Locomotorische aandoeningen
100
90
80
Jaarprevalentie (%)
70
60
Vrouwen
Mannen
50
40
33,4
28,9
30
23,4
20
16,6
18
24,9
27,1
22,5
21,3
20,4
17,2
13,6
10
0
15 - 24 jaar
25 - 34 jaar
35 - 44 jaar
45 - 54 jaar
55 jaar en meer
Totaal
(IDEWE, 2006)
© IDEWE Confidential.
5
Stelling: bewijs ?
• Fysieke gezondheid gaat achteruit
MAAR:
-  Inzet wordt al veel vroeger gegeven
-  Gevolgen voor inzetbaarheid beperkt (tenzij
‘zware jobs’)
-  Compenseren
-  Levensstijl: roken - drinken - voeding bewegen
-  Werkfactoren: duur - fysiek belastend
 Agisme: proces van vooroordelen en discriminatie tegen personen
omwille van oudere leeftijd
© IDEWE Confidential.
En… kinderen ?
• 9-12 jr weekprevalentie LRP: 23 – 32% (Cardon
et al, 2001; Geldhof et al. 2005)
• 16-18 jr maandprevalentie LRP: 37%(Staes et
al, 1999)
• LRP als kind  verhoogd risico als
volwassene (Salminen et al., 1999)
• “leerlingenrug” (Scheuermann)
• Functionele scoliose
© IDEWE Confidential.
6
Initiatieven
Leeftijdsbewust welzijnsbeleid
Inzetten op verschillende verdiepingen
© IDEWE Confidential.
1. Werkomstandigheden
Maatregel 1: Wetgeving respecteren
KB Manueel hanteren van lasten (1993)
Hoeveel mag men tillen op de
werkplaats?
23 kg
17 kg
© IDEWE Confidential.
7
KB Manueel hanteren van lasten
Art. 3. Het manueel hanteren van een last kan gevaar
opleveren, met name voor rugletsel, in de volgende
gevallen :
1° wanneer de last :
- te zwaar of te groot is;
- onhandig of moeilijk vast te pakken is;
Art. 4.- De werkgever is ertoe gehouden passende
organisatorische maatregelen te nemen, passende
middelen te gebruiken, …, om te voorkomen dat de
werknemers lasten manueel moeten hanteren.
Art. 5.- Wanneer niet kan worden vermeden ..,
beoordeelt de werkgever, zo mogelijk vooraf, de
veiligheids- en gezondheidsaspecten van het soort werk
…
© IDEWE Confidential.
Maatregel 2: technische oplossingen
Lay-out van de werkplek
Hulpmiddelen
Kijkafstand:
200 mm tot 300
mm
50 mm boven tot
50 mm onder
ellebooghoogte
Precisiewerk
100 mm tot 400
mm onder
ellebooghoogte
Standaard
taken
Kracht
taken
© IDEWE Confidential.
8
2. Waarden
“Werken tot mijn 62??”
tor”
en
“Eig
aan
ec
de s
“Alle
s”
verlie
d
j
i
t
l
maa
“Goe
d dat
midd
elen z er hulpnt
chte ve
ijn di
e
n
e
werk
E
“
verlic e het
ar geen
hten”
“Al
heeft da n”
goe jaren
last va
we
de
“Zak ceme
nt
dat gezon rk ik in
max 25 kg
wil
?
ik g dheid
En wat me
hou raag en
t de
den
zo
ts
ie
“Tijd om
rest?”
”
”
n
anders te zoeke
© IDEWE Confidential.
Maatregel 3: gedragsverandering
“Van 50 naar
25 kg? Dan
pakken we
toch 2
zakken?”
© IDEWE Confidential.
9
3. Competenties
Maatregel 4: Werkmethodische
oplossingen
Belastbaarheid
optimaliseren
1.  Gebruik hulpmiddelen
2.  Collega in de buurt ?
3.  Pas je werkhoogte aan
4.  Vermijd het tillen: schuiven is beter
5.  Zoek steunpunten
6.  Basishouding en voetpositie
7.  Hou de rug recht
8.  Buig door de benen
9.  Hou de last dicht tegen het lichaam
© IDEWEde
Confidential.
10.  Draai met de voeten, niet met
rug
4. Gezondheid
Maatregel 5: Fitheid
 Stevig rug- en buikspieren corset
 Vermijd sedentair gedrag
 Goede fysieke fitheid
© IDEWE Confidential.
10
Beweeg op een gezonde manier
Dagelijks 30 minuten matig intensief bewegen
Opsplitsbaar:
Min. 10 minuten onafgebroken
bewegen
Voelbaar:
•  Sneller en dieper ademen
•  Niet buiten adem
Voorbeelden:
•  Stevig wandelen, fietsen
•  Dansen, recreatief zwemmen
•  Trappen nemen
© IDEWE Confidential.
Besluit
• Niet stigmatiseren
• Ergonomiebeleid = inzetten op
alle verdiepingen
• Gecombineerde actie &
participatie
 Werken op: Gezondheid,
Competenties, Waarden en
Werkomstandigheden
© IDEWE Confidential.
11