Beschermd op reis - GGD Hollands Noorden

Gezond op reis
Hepatitis B
DTP (difterie, tetanus, polio)
na een tot drie maanden. Rabiës begint met irritaties of jeuk
Hepatitis B is een andere, heel besmettelijke infectie van de
DTP is een inenting die iedereen in Nederland op
op de plaats van de beet, daarna komen koorts en hoofdpijn.
lever, ook veroorzaakt door een virus. Het is een ernstige
kinderleeftijd krijgt, maar na een aantal jaren is uitgewerkt.
Uiteindelijk komen verlamming en stuiptrekkingen die leiden
ziekte die kan leiden tot de dood. Hepatitis B komt in veel
Mensen die op vakantie gaan naar risicogebieden wordt
tot de dood.
landen voor waar ook hepatitis A voorkomt. Besmetting
aangeraden zich opnieuw te laten inenten, als de laatste
Aai geen dieren in streken waar rabiës voorkomt. Als u toch
verloopt via lichaamsvocht (bloed en sperma). Veel mensen
inenting langer dan 10 jaar geleden is.
gebeten, gekrabd of gelikt wordt door een wild dier, was en
denken dat besmetting alleen door seks komt, maar het kan
Beschermd
op reis
ontsmet vervolgens de wond met alcohol (70%) of jodium
ook door een besmet scheermesje bij de kapper, tijdens
Difterie wordt overgebracht door hoesten van patiënten of
en zoek meteen medische hulp. U krijgt dan antistoffen en
het plaatsen van een piercing of tatoeage, tijdens een
mensen die de bacterie dragen zonder er ziek door te zijn.
vaccinaties. Vaccinatie vooraf is ook mogelijk.
tandartsbehandeling, tijdens het hechten van een wondje
Tetanus wordt ook veroorzaakt door een bacterie die
met besmette naalden of via een bloedtransfusie. Zelfs
in de grond voorkomt en via wondjes een infectie kan
Gele koorts
heel kleine hoeveelheden bloed, die met het oog niet
veroorzaken.
Gele koorts wordt veroorzaakt door een virus en
zichtbaar zijn, kunnen besmetting veroorzaken. Het duurt
informatie over reisziektes
en andere vakantietips
overgebracht door bepaalde muggensoorten. Gele koorts
2-6 maanden voor de klachten optreden, maar mensen
Polio wordt door een virus veroorzaakt dat in ontlasting van
kan zonder klachten verlopen, maar mensen kunnen er
kunnen vanaf dag 1 dat ze besmet raken, andere mensen
zieke of herstellende mensen voorkomt en via het riool in
ook heel ziek van worden. Dit virus komt vooral voor in
besmetten. De klachten zijn mild en lijken op een ‘griepje’.
drinkwater of zwemwater terecht kan komen.
bepaalde landen in Afrika en Midden- en Zuid-Amerika. In
een aantal landen wordt inenting geadviseerd, maar er zijn
beschermen door u te laten inenten tegen hepatitis B.
Dengue (knokkelkoorts)
ook landen die inenting verplichten. Neem hiervoor contact op
Vanaf oktober 2011 komen alle Nederlandse pasgeborenen
Dengue is een ziekte die wordt overgedragen door muggen.
met GGD, vaccinatiecentrum, travel clinic of deskundig huisarts.
in aanmerking voor vaccinatie tegen het hepatitis B-virus.
In steden in Zuid en Midden Amerika en Azië komt deze
ziekte voor. Dengue verloopt meestal onschuldig met
Buiktyfus
koorts, huiduitslag en hoofdpijn, maar kan in zeldzame
Buiktyfus is een besmettelijke infectie van de darmen,
gevallen ernstige klachten veroorzaken. Dit gebeurt
veroorzaakt door een bacterie. Deze bacterie zit in
pas als men de ziekte een 2e, 3e of 4e keer krijgt. Er
ontlasting, bloed en urine van mensen die besmet zijn met
bestaan geen vaccinaties of medicijnen om u tegen
deze bacterie. Het vervelende is dat iemand die besmet
Dengue te beschermen. Het is daarom belangrijk u goed
is, andere mensen kan besmetten, zonder zelf klachten
tegen muggenbeten te beschermen. In tegenstelling tot
te hebben. Acht tot 14 dagen na de besmetting worden
malariamuggen, steken muggen die Dengue overbrengen
mensen flink ziek met hoge koorts en darmklachten.
juist overdag. Overdag bedekkende kleding dragen,
Zonder behandeling kunnen mensen ernstig ziek worden
regelmatig opbrengen van muggenwerende middelen
en zelfs overlijden. Besmetting verloopt meestal via eten
en tijdens een middagdutje onder de klamboe slapen,
en drinken. In landen met minder goede hygiëne, moet
helpen u besmetting te voorkómen.
rekening gehouden worden met het risico op besmetting.
Vaak handen wassen en oppassen met eten en drinken helpt
Rabiës (hondsdolheid)
infectie te voorkomen. Ondanks deze maatregelen blijft
Rabiës is een virusinfectie van de hersenen, ook wel
besmettingsgevaar bestaan. Daarom wordt aangeraden
hondsdolheid genoemd. Het virus wordt verspreid via
u ook te laten inenten tegen buiktyfus bij vakanties in
speeksel van besmette zoogdieren, zoals vleermuizen en
bepaalde landen. Behalve het land is de tijd dat u in
apen, in contact met een wond. Rabiës is een dodelijke
dat land verblijft en onder welke omstandigheden ook
ziekte voor mensen. Vaak ontstaan de symptomen pas
Referenties
• LCI Hepatitis A richtlijn, mei 2009. In:Steenbergen JE (Red.) LCI-richtlijnen
Infectieziektenbestrijding Editie 2011. Bilthoven:LCI. Landelijke Coördinatie
Infectieziektenbestrijding, 2011.
• LCI Hepatitis B richtlijn, oktober 2011. In :Steenbergen JE (Red.)LCI-richtlijnen
Infectieziektenbestrijding Editie 2011. Bilthoven:LCI. Landelijke Coördinatie
Infectieziektenbestrijding, 2011.
• LCI malaria richtlijn, laatst gewijzigd februari 2009. In:Steenbergen JE(Red.)
LCI-richtlijnen Infectieziektenbestrijding Editie 2011. Bilthoven:LCI: Landelijke
Coördinatie Infectieziektenbestrijding, 2011.
• LCI buiktyfus richtlijn, mei 2003 in: Steenbergen JE (Red.)LCI-richtlijnen
Infectieziektenbestrijding Editie 2011 Bilthoven.
• Burgmeijer (eds.) Handboek Vaccinaties. Deel B. Koninklijke Van Gorcum BV.
Assen. 2007
Wilt u meer weten? Kijk dan eens op:
www.gezondopreis.nl, www.malaria.nl
of www.lcr.nl
www.gsk.nl
PROD. 2012582-november 2012 EXP. November 2013
Het is daardoor moeilijk te herkennen. U kunt zich
belangrijk.
Gezond weer thuis?
• Neem een goed gevulde EHBO-kit mee op vakantie
• Controleer of uw ziektekostenverzekering op vakantie
geregeld is
De meest voorkomende infectieziekten
in vakantielanden
antimalariamiddelen te gebruiken. Welk middel het beste
Het is belangrijk u goed te beschermen tegen
daar blijft en de bijwerkingen die het middel kan hebben.
aan landen dichter bij huis. Het kan belangrijk zijn u te laten
Tips tijdens de reis
infectieziekten tijdens uw vakantie. Dit verkleint het risico
inenten voor u vertrekt. Of medicijnen mee te nemen, zodat
Zon en hitte
• Vermijd direct zonlicht tussen 11 uur ’s morgens en 2 uur ’s
middags
• Smeer u regelmatig in met een zonnecrème met een hoge
beschermingsfactor (15 of hoger)
• Drink voldoende. Wees matig met alcohol en cafeïnehoudende dranken
dat u ziek wordt tijdens uw vakantie of na thuiskomst.
Welke risico’s in welke landen?
In veel vakantielanden komen infectieziekten voor. Denk
daarbij niet alleen aan verre tropische oorden, maar ook
u beschermd op vakantie kunt. Hieronder vindt u een aantal
handige tips voor een goede voorbereiding.
Tips om goed voorbereid op vakantie te gaan
• Begin op tijd met de voorbereidingen; als het kan 6-8
weken voor uw vertrek. Met inenten tegen hepatitis A en
B bij voorkeur meer dan 4 weken voor vertrek beginnen,
indien nodig. Ook als u ‘last minute’ heeft geboekt, kunt
u zich nog laten inenten
• Vraag naar gezondheidsrisico’s in uw vakantieland. Denk
daarbij niet alleen aan verre tropische landen; ook in
landen als Turkije, Egypte, Marokko of Kroatië kunt u
besmettelijke ziektes oplopen
• U kunt informatie krijgen bij GGD of ander vaccinatiecentrum. Ook zijn er huisartsen die gespecialiseerd zijn in
reizigersadvies
• Heeft u de inentingen gehad? Dan krijgt u het ‘International Certifi cate of Vaccination’. Bewaar dit goed in
uw paspoort als u op vakantie gaat als bewijs dat u de
inentingen heeft gehad
• Als u onder doktersbehandeling bent, vraag dan uw
huisarts of specialist of er speciale maatregelen nodig zijn
• Gebruikt u medicijnen? Zorg dan voor voldoende
voorraad voor de hele vakantie. Het is handig dit in uw
handbagage mee te nemen. Dit geldt ook voor malaria
tabletten
• Het is belangrijk dat u een lijstje met gegevens over
mogelijke allergieën, overgevoeligheden of medicijnen die
u gebruikt mee te nemen. Bewaar dit op een vaste plek
• Informeer van te voren of u alles kunt eten en drinken in
uw vakantiebestemming
voor u is, hangt af van uw vakantiebestemming, hoe lang u
Hepatitis A
Hepatitis A (geelzucht) is een besmettelijk infectie van de
Reizigersdiarree
lever, veroorzaakt door een virus. Veel mensen denken
Diarree is de meest voorkomende kwaal tijdens vakanties
dat dit alleen voorkomt in tropische landen, maar ook in
in warme landen. Besmet eten of drinken is meestal
landen als Marokko, Tunesië, Egypte en Kroatië is er een
de oorzaak. Ondanks goed opletten, kan het u toch
groter risico op hepatitis A. Het virus zit in de ontlasting van
overkomen. Het is meestal niet zo ernstig, maar wel heel
iemand die besmet is. In veel landen is de hygiene minder
Bescherming tegen malariamuggen
vervelend. Het is vooral belangrijk te zorgen dat u niet
goed dan in Nederland en kunt u het virus al krijgen door
(na zonsondergang)
• Draag bedekkende kleding (lange mouwen, lange broek en
sokken)
• Gebruik een goede muggenwerende crème of olie
(met DEET) op de huid
• Gebruik een muskietennet en, als het kan, de airconditioning of ventilator
uitdroogt; in warme landen gaat dit sneller dan thuis.
besmet eten en drinken. Een ijsje, salade of ijsklontjes in uw
Extra water (in flesjes) en ORS (dit kunt u bij de apotheek
drankje kunnen al een bron van infectie zijn. Besmetting
of drogist kopen) zijn daarom belangrijk. Diarree remmers
kan ook via besmette voorwerpen of handen. Bijvoorbeeld
(loperamide) kunnen ook handig zijn om mee te nemen op
het eten van rauwe groenten, fruit en salades dat door
vakantie. U kunt informatie vragen in uw apotheek.
besmette handen is aangeraakt. Besmette mensen kunnen
Malaria
van merken. Volwassenen voelen zich vaak 4-6 weken ziek.
Bescherming tegen denque muggen (overdag)
• Gebruik juist overdag een goede muggenwerende crème
of olie (met DEET) op de huid
• Gebruik een muskietennet en, als het kan, de airconditioning of ventilator
Malaria wordt veroorzaakt door een parasiet die wordt
Ze voelen zich moe en hebben last van koorts, buikpijn,
overgebracht door een steek van de malariamug. Er zijn
diarree, weinig eetlust, misselijkheid en braken. Ook kan de
verschillende soorten malaria. Malaria tropica is ernstigste
ontlasting licht van kleur worden, en de huid en het oogwit
vorm waar mensen zelfs aan kunnen overlijden. Een snelle
gelig van kleur. Met name ouderen kunnen maanden last
behandeling is dan heel belangrijk. De eerste klachten bij
hebben van moeheid en lusteloosheid. Kinderen hebben
Eten en drinken (in landen met minder goede hygiëne)
• Drink alleen water uit flessen
• Kook leidingwater minstens 5 minuten
• Drink geen ongepasteuriseerde melk
• Gebruik bij tanden poetsen ook alleen fleswater
• Let erop dat het vlees of vis goed doorbakken of gekookt is
• Eet geen rauwe schaal/schelpdieren
• Koop geen eten op straat
• Eet alleen fruit of groente dat u zelf gewassen en geschild
heeft
• Eet geen onverpakt ijs en neem geen ijsklontjes in uw
drankje
malaria lijken op griep, met hoge koorts, koude rillingen,
vaak weinig of geen klachten, maar kunnen wel andere
hoofdpijn en spierpijn. De malariamug wordt actief na
mensen besmetten.
zonsondergang. Het is heel belangrijk malaria te voorkomen
U kunt zich beschermen, door hygiënische maatregelen en
door u te beschermen tegen muggenbeten (uw huid
u te laten inenten tegen hepatitis A. Na een volledige
bedekken, insmeren met anti muggen middelen en een
vaccinatiereeks bent u, naar verwachting, langdurig
muskietennet als u slaapt). Verder is het belangrijk
beschermd.
andere mensen besmetten; ook als ze er zelf (nog) niets