enterococcen-infecties bij vleeskuikens.

ENTEROCOCCENINFECTIES BIJ
VLEESKUIKENS.
ZIJN ER MOGELIJKE OPLOSSINGEN??
DR. JOHAN VAN ERUM- DAP GALLUVET
Enterococcen zijn bacteriën

Bacterie = ééncellig micro-organisme (zonder
celkern)

Bacteriën zijn overal aanwezig

Meeste bacteriën zijn niet schadelijk voor de
gezondheid

Veel bacteriën doen bijzonder nuttig werk ,
bijvoorbeeld op darmniveau. (Vanaf 12 weken
leeftijd Enterococcus cecorum massaal in de
blinde darmen aanwezig)
CLASSIFICATIE:

Faecale Streptococcen worden Enterococcen in
1984

Drie belangrijke groepen:
1.
E. Faecalis groep
Indicator van faecale verontreiniging
2.
E. faecium groep
E. durans
E. hirae
3.
E. cecorum groep
E. cecorum
E. columbae
Enterococcus Hiriae en Durans

Voornamelijk bij jonge kuikens: eerste 14 dagen

Acute sterfte in de eerste week:
dooierrestontstekiing, bloedvergiftiging,
algemene infectie van alle organen

Focale hersennecrose: de typische
“sterrenkijkertjes” of “draainekken” op het einde
van de eerste levensweek

Endocarditis: ontsteking van de hartkleppen met
hartfalen en sterfte tot gevolg
Enterococcus Hiriae en Durans
Enterococcus cecorum
Sinds 2006 een belangrijke ziekte bij slachtkuikens
in West-Europa
 2002: eerste melding bij Nederlandse slachtkuikens van E.C.
infectie (Devriese et al, Wood et al)
 2002 Enterococcus cecorum from bone lesians in broiler chickens
(Wood et al)
 December 2006: klinische uitbraken van met E. cecorum
geassocieerde artritis en osteomyelitis bij slachtkuikens in België (De
Herdt et al)
 Beschrijving van diverse gevallen bij opfok zware moederdieren in
de Verenigde Staten in 2007 (Takseen Aziz et al)
Enterococcus cecorum:
Ziekteverloop
Tussen10-14 dagen: eerste symptomen
 Plots
mank
 Meestal
éénzijdig
 Van
enkele dieren tot enkele procenten van een
toom
 Meestal
hanen en de zwaarste dieren.
Enterococcus cecorum:
Ziekteverloop
Van 14 tot 40 dagen:
 Aantal éénzijdig manke dieren neemt toe
 Toenemende verlammingen : “kinky backs”
•Dieren zitten op hun achterste met poten naar voor
gericht
•Kunnen zich enkel nog naar achteren bewegen
•Volgende fase is laterale zijligging
•Dieren sterven tgv deshydratatie en uitputting
LETSELS AUTOPSIE:

Etterige gewrichtsontsteking vnl. van het
kniegewricht en soms hakgewricht.
etter = koffiemelk-achtige kleur en consistentie

Etterige ontsteking van het bot en beenmerg
(osteomyelitis)




Hals en kop van het dijbeen
Bovenzijde van de schenkel (t.h.v. de knie)
Bij “kinky back” t.h.v. T4-T7 wervel
Soms ontsteking van het hartzakje. (ook koffiemelkachtige kleur)
SCHADE:
•
Morbiditeit: tot 20%
•
Mortaliteit: tot 10% (meestal door selectie)
•
Afkeuringspercentage bij slachting: sterk verhoogd vnl
door
–
Cachexie
–
Deshydratatie
–
Onderhuidse ontstekingen
Voorkomen:

Vleeskuikenbedrijven: meestal de “betere”; voornamelijk
de best groeiende dieren: de haantjes (+/- 90%)

Sporadisch bij opfok zware moederdieren,

Niet bij zware moederdieren, opfok leg of leghennen

Alle snelgroeiende rassen: Ross, Cobb, Hubbard

Geen correlatie met voerleveranciers

Geen correlatie met broeierij

Geen correlatie met vermeerdingsbedrijf
Onderzoek:

Wereldwijd weinig onderzoek

Gezondheidsdienst in Deventer vanaf 2009,
Samenvatting resultaten onderzoek
GD

Geen enkele aanwijzing van verticale overdracht van
E.C. van moederdieren naar vleeskuikens

DNA-fingerprinting gaf aan dat de isolaten van
moederdieren en de nakomelingen verschillend waren

Binnen een vleeskuikenbedrijf met uitbraak werden
meerdere stammen E.C. geïsoleerd

In de verschillende infectieproeven was het NIET mogelijk
om klinische verschijnselen via een natuurlijke infectie
route op te wekken; dus GEEN INFECTIE-MODEL!
Bestrijding:
1/ Antibiotica
2/ Alternatieven
Antibiotica:
curatief

Meestal penicillines (Phenoxypen / amoxycilline); +/100% gevoelig

Snel resultaat

Probleem: in +/- 60% van de gevallen snelle terugkeer
van de problematiek

Veel koppels moeten meerdere malen met penicilines
behandeld worden
Antibiotica:
Preventief
 Lincomycine-Spectinomycine
eerste 3 à 4 levensdagen
 Zeer
gedurende de
efficiënt; reductie van problematiek > 90%
 Werkingsmechanisme:
een groot vraagteken!
Antibiotica:
Preventief
VERBOD OP PREVENTIEF GEBRUIK VAN LincomycineSpectinomycine :
1.
Preventief gebruik van antibiotica is verboden
2.
Geen registratie van het geneesmiddel voor
behandeling van enterococcen-infecties
3.
Een “tweede keuze” antibioticum ( noodzaak van
gebruik moet aangetoond worden)
4.
De gebruikte dosering is niet conform de registratie
van het geneesmiddel
Alternatieven:
2 grote struikelblokken
1/ GEEN INFECTIE-MODEL (alles blijft “trial and error”)
2/WERKINGSMECHANISME VAN HET PREVENTIEF GEBRUIK
L.S. IS NIET GEKEND
Alternatieven:
Hypothese
Ingangspoort voor de E.C. infecties is het maag-darmkanaal.
Waarom:
1. Begin
van de problematiek: 2006; 01/01/2006 verbod op
gebruik van AMGB’s in E.U.
2. De
werking van L.S. is waarschijnlijk niet direct antibiotisch,
want
a.
b.
Dosering is laag
> 50% resistentie in vitro
c. Andere
werking
3. De
AB, in vitro wel gevoelig, hebben geen preventieve
best groeiende dieren (vn. hanen) worden aangestast.
Dus hogere belasting van maag-darmkanaal
Alternatieven:
Hypothese: Leaky Gut Syndrome
Alternatieven:
Opties:
1.
Reductie van opname van het aantal E.C. in
de eerste dagen
2.
Specifieke antistoffen tegen E.C. in de eerste
dagen
3.
Darmgezondheid in de eerste dagen
4.
Groeibeperking in eerste week?
Alternatieven:
Opties : 1/
Reductie van het aantal E.C. gedurende eerste
levensdagen.
Drinkwater is zeer frekwent besmet met Enterococcen
DRINKWATERHYGIËNE :
Zowel mechanische als chemische reinigingen van
het drinkwatersysteem ter bestrijding van biofilm
tijdens leegstand
B. Eerste week dagelijks spoelen en water verversen.
C. Eerste week continu drinkwater desinfecteren
A.
Alternatieven:
Opties: 2/

Opwekken van antistoffen bij moederdieren
door dubbele vaccinatie met autovaccin van
E.C.

Onschadelijk maken van de binnendringende
E.C. door circulerende maternale antistoffen bij
de jonge kuikens.

Sinds 2010 in gebruik bij een Belgische broeierij.

Vergelijking tussen kuikens van gevaccineerde
en niet gevaccineerde MD : reductie in aantal
behandelingen voor E.C. infecties : 20%
Alternatieven:
Opties: 3/
Verbetering van darmgezondheid in de eerste
levensdagen.
Hoe:
 Verminderen van stress-factoren: lang uitdrogen
en vasten (hatch-window),afrapen, transport…
Uitkomst van voorbroedeieren in de stal (Xtreck,High Care, Patio…)

Toevoegingen via voeder en/of drinkwater:
probiotica, prebiotica, organische zuren ,
midketenvetzuren (mcfa’s), phyto-therapie…
Alternatieven:
Opties: 3/

Gebruik van gistcelwand derivaten (Mannose
afgeleide oligisacchariden):
verhogen van de afweer thv darmwand
Alternatieven:
Opties: 4/
Groeibeperking in de eerste levensweek?
•
•
•
Problematiek van E.C. is gelinkt met groei.
Kan gunstig resultaat hebben?
Weerslag op technisch en dus financiëel
resultaat?!
BESLUIT:
 Veel
vraagtekens!
 Veel
“trial and error”!!
 Noodzaak
aan verder onderzoek!!
DANK VOOR UW AANDACHT!!