Leiderschap voor professionals

1
Leiderschap voor professionals
april - mei 2015
Een cursus voor professionals die hun leiderschapsrol
verder willen ontwikkelen binnen de dynamische
omgeving van hun organisatie.
“Welke betekenis zit er achter de zichtbare en onzichtbare
processen in jouw organisatie? En hoe kan jij een rol aannemen
om deze processen effectiever te beïnvloeden?"
2
Algemeen
Organisaties en vooral ook overheidsorganisaties worden aanhoudend
geconfronteerd met toenemende complexiteit, voortdurende reorganisaties en
een steeds groeiende onvoorspelbaarheid onder invloed van allerlei externe
ontwikkelingen. En daarmee ook met onzekerheden, spanningen en gevoelens
van onveiligheid bij de mensen die er werken of het nu medewerkers,
professionals of leidinggevenden betreft.
Rationele, how-to verbeter-plannen mislukken vaak omdat onvoldoende rekening
wordt gehouden met de impact van die onzekerheden op het rationeel handelen
en denken van mensen en van de onbewuste processen die dan een rol gaan
spelen tussen medewerkers onderling, tussen en binnen teams en vaak ook in de
organisatie als geheel.
Professionals zijn "mensen die houden van hun vak” en willen dat graag goed
doen. Ze kunnen zich soms niet goed voorstellen dat anderen hun vak niet net zo
boeiend vinden of worden geconfronteerd met collega’s, medewerkers die in de
weerstand schieten zonder dat daar duidelijke argumenten voor lijken te zijn. Ook
professionals moeten dealen met dergelijk ‘irrationeel’ gedrag..
Effectief leiding geven vereist tegenwoordig het kunnen combineren van intuïtieve
en emotionele inzichten met strategische plannen en beleidsbesluiten. Het
kunnen verbinden van de harde, rationele zakelijke kant met de meer
verborgen, ‘taaie’ mechanismen.
Deze cursus stelt de ervaringen van deelnemers centraal en laat hen leren via
ervaringen en de reflectie daarop. Daarnaast biedt de cursus de gelegenheid om
kennis te maken met het theoretische inzichten over organisatiedynamiek en
leiderschap.
Voor wie is het programma bedoeld?
Het programma is bedoeld voor professionals die een managementfunctie of
leidinggevende
taken
hebben.
Te
denken
valt
aan
teamleiders,
beleidsmedewerkers, projectleiders, coördinatoren, adviseurs en managers die:
• Op hun leiderschapsrol willen reflecteren en hun leiderschapskwaliteiten
verder willen ontwikkelen;
• de organisatie en haar processen beter willen begrijpen;
• de uitdaging aan willen gaan om een verandering te bewerkstelligen in een
professionele context;
• in contact willen komen met andere professionals met vergelijkbaar denken werkniveau.
3
Wat levert het op?
Het programma leert de deelnemers om effectiever vanuit een leiderschapsrol te
interveniëren. Daarnaast leert het de deelnemers om organisatie- en
leiderschapsprocessen beter te onderzoeken en te begrijpen.
De deelnemers zullen:
• bewuster worden van hun eigen rol;
• een krachtigere leiderschapsrol ontwikkelen die helpend is voor het doel
van de organisatie;
• meer inzicht krijgen in bewuste- en onbewuste processen in organisaties.
• kennis vergaren van organisatietheorieën;
• makkelijker om kunnen gaan met onzekerheden, spanningsvelden en
stress binnen de organisatie.
Wie biedt het programma aan?
Het programma wordt aangeboden door het departement Bestuurs- en
Organisatie wetenschap (USBO). In het onderwijs, onderzoek en advies van de
USBO staan organisaties met een publieke functie centraal. Speciale
aandachtsgebieden zijn politiek, bestuur, organisatie, cultuur, HRM en
communicatie.
De USBO verzorgt opleidingen voor studenten en professionals, het verricht
internationaal vooraanstaand academisch en toegepast onderzoek, en is een zeer
gewaardeerde partner op het terrein van trainingen, in-company opleidingen en
organisatieadvies. (www.uu.nl/usbo).
4
Programma
Het programma bestaat uit vier onderdelen. De individuele integratie van deze
onderdelen zal bijdragen aan een ontwikkeling van leiderschapsrollen en aan een
beter begrip van organisatieprocessen.
1. Persoonlijke effectiviteit
Om beter inzicht te krijgen in het persoonlijke functioneren kijken de cursisten
naar hun kwaliteiten en valkuilen. Om zich zelf verder te ontwikkelen zullen zij
tevens persoonlijke leerdoelen formuleren en daar gedurende het programma aan
werken.
Concreet
• Formuleren van eigen leerdoelen met betrekking tot de ontwikkeling van
het eigen leiderschap.
• Gedurende de ervaringsgerichte onderdelen zullen de deelnemer kunnen
experimenteren met het eigen leiderschap.
• Tussentijdse terugkoppeling op leerdoelen vanuit de groep.
Ervaring van een cursist:
“Ik heb bijna een half jaar geprobeerd met formats, inhoudsopgaves en ellenlange gesprekken om de
basis te leggen voor een keuzenota die in juli klaar moet zijn. In januari heb ik besloten de groep
maar ‘los’ te laten en te vertrouwen op de collega’s. Ze hun eigen denkproces door laten lopen.
‘Vanuit ‘leegte’ dus beweging laten ontstaan in een groep’. Vandaag ontvang ik prima concepten! Mijn
eerst aangeleverde format wordt zelfs benut… Wat een ervaring! En hoe mooi om dit te kunnen
koppelen aan hetgeen ik tijdens de leergang tot mij heb kunnen nemen”.
2. Rol analyse
Om een beter begrip te krijgen van je eigen rol binnen de organisatie en om
makkelijker een effectievere rol te kunnen aannemen, wordt de workshop zicht
op eigen leiderschapsrol en een individueel coachingsgesprek aangeboden.
•
•
Workshop ‘Zicht op eigen leiderschapsrol in contex’
In deze workshop worden onbewuste beelden van de cursist over zichzelf,
zijn rol en de organisatie geëxploreerd en geanalyseerd. Tevens zullen de
deelnemers elkaar coachen op een concrete vraag ten aanzien van eigen
werksituaties.(2 dagen).
Coaching
Concrete vragen en/of thema’s van de cursist rondom zijn of haar rol
zullen in een tweegesprek geëxploreerd en geanalyseerd worden.
Concreet
• Bijwonen workshop zicht op eigen leiderschapsrol.
• Lezen van literatuur.
• Voeren van individueel coachingsgesprek van 1,5 uur met een executive
coach gedurende of na afloop van de cursus.
5
Ervaring van een cursist:
“Het zicht op de eigen leiderschapsrol in de organisatorische context vond ik heel
verhelderend. Opnieuw werd ik gedwongen me te bezinnen op mijn eigen positie en rol
binnen de organisatie.”
3. Organisatie-sensitiviteit
Om sensitiever te worden voor organisatieprocessen en te begrijpen waarom de
dingen in organisaties gaan (of niet gaan) zoals ze gaan, zullen de deelnemers
organisatieobservaties uitvoeren en de workshop ‘Organisatieprocessen en het
eigen leiderschap’ volgen.
•
•
Organisatieobservatie
De deelnemers zullen in twee-tallen een observatie binnen een organisatie
uitvoeren. Tijdens de workshop zullen de ervaringen met de observaties
worden besproken.
Workshop ‘Organisatieprocessen en het eigen leiderschap’
In deze workshop krijgen de deelnemers zicht op rationele alsmede
irrationele organisatieprocessen en het eigen leiderschap. Het leren vindt
plaats aan de hand van de eigen ervaringen in de workshop.
Concreet
• Vinden, binnenkomen en contracteren van een organisatie.
• Uitvoeren van een observaties van een uur bij bijvoorbeeld
teamoverleg of managementvergadering.
• Bijwonen van de workshop organisatieobservatie (1 dag)
• Lezen literatuur.
• Bijwonen workshop ‘Organisatieprocessen en het eigen leiderschap’.
een
Ervaringen van cursisten:
“Ik kan beter woorden geven aan mijn observaties en die gebruiken om het proces te sturen. Hierbij
kan ik ook mijn eigen gevoel en emotionele beleving toevoegen”.
“Wat me van de cursusdagen het meest is bijgebleven is dat het (onderliggend) proces
vaak belangrijker is dan wat er inhoudelijk wordt besproken. Binnen mijn huidige functie
gaat het vaak over de inhoud van mijn specialisme en hebben ik en mijn collega's vaak
weinig aandacht voor het proces….“
6
4. Integratie van de leerervaringen
De cursisten zullen veel ervaringen opdoen met de dynamiek in organisaties
tijdens de workshops maar ook in de eigen werksituaties. De laatste dag wordt
besteed aan het integreren van deze ervaringen en het maken van een transfer
naar de verdere ontwikkeling van het eigen leiderschap. Er zal ruimte zijn voor
verdere bespreking van literatuur, feedback en peer coaching.
Concreet
• Lezen van de literatuur.
• Bespreken van literatuur.
• Maken van een kort
ontwikkelpunten.
• Feedback.
leerverslag
en
koppeling
aan
verdere
“Ik heb vooral steun gevonden in het idee: zekerheid vinden in de onzekerheid. Minder
grip nodig hebben: Alle uitkomsten zijn onzeker doordat het gedrag van mensen een grote
rol speelt en dat is niet te voorspellen. Er is nu een andere manier van in control zijn, wat
heeft geleid tot een herdefiniëring voor mijzelf van “controle”.”
Theorie
Tijdens het programma wordt er een koppeling gemaakt tussen praktijk
ervaringen en theorie. Theorie wordt gepresenteerd door docenten en/of costudenten. Er wordt gewerkt met artikelen over leiderschap- management en
organisatiethema’s waarbij het werken met de dynamische processen in de
organisatie centraal staan.
Concreet
• Lezen artikelen
Opdrachten
Om het leerproces te concretiseren voeren de deelnemers een drietal opdrachten
uit waarover ze een verslag zullen schrijven.
Concreet
• Persoonlijk leerverslag: beschrijving van persoonlijke leerontwikkeling.
• Individueel coaching gesprek.
• Organisatieobservaties.
7
Tijdsplanning
De plenaire bijeenkomsten zullen twee dagen van vier dagdelen in beslag nemen.
Een cursusdag begint om 9.30 uur en eindigt om 17.00 uur. Het programma zal
van mei tot juni plaatsvinden. Lunch is inbegrepen.
Programma overzicht 2015
Week
16
Data
14 april
Tijd
09.30-17.00 uur
17
21 en 22
april
09.30-17.00 uur
20
13 mei
09.30-17.00 uur
21
19 en 20
mei
09.30-17.00 uur
22
26 mei
09.30-17.00 uur
Onderwerp
Introductie en kennismaking
• Oriëntatie op leidinggeven
voor professionals.
• Workshop kwaliteiten,
valkuilen en leerdoelen
• Introductie
organisatieobservaties
Workshop:
‘Zicht op eigen leiderschapsrol
in context’
Locatie
USBO
Bewerking van de organisatie
observaties.
Workshop:
‘Organisatieprocessen en het
eigen leiderschap’
Integratie en perspectief.
USBO
USBO
USBO
USBO
Staf
De docenten van het programma zullen bestaan uit de volgende mensen of een
selectie daaruit:
• Drs. Hans Gerritsen: docent, cursusleider, senior-trainer, coach, (USBO).
• Dederiek Soeters (MPC), senior coach en procesbegeleider bij
veranderingen in not-for–profit sector.
8
Toelatingseisen en afsluiting
Om deel te kunnen nemen aan het programma moet de deelnemer een
universitaire opleiding hebben genoten of academisch werk- en denkniveau
hebben. Om het programma af te kunnen afsluiten dienen de deelnemers alle
bijeenkomsten bij te wonen en tevens een voldoende te hebben gehaald voor de
opdrachten. De cursisten ontvangen daarvoor een Universiteitscertificaat.
Kosten
De kosten voor de cursus bedragen € 3.000,- per persoon. Dit is inclusief de
cursusmaterialen, koffie, thee en lunch.
Ervaringen van (oud) cursisten over de cursus:
“Het zicht op de eigen leiderschapsrol in de organisatorische context vond ik heel
verhelderend. Opnieuw werd ik gedwongen me te bezinnen op mijn eigen positie
en rol binnen de organisatie.”
“Wat me van de cursusdagen het meest is bijgebleven is dat het (onderliggend)
proces vaak belangrijker is dan wat er inhoudelijk wordt besproken. Binnen mijn
huidige functie gaat het vaak over de inhoud van mijn specialisme en hebben ik
en mijn collega's vaak weinig aandacht voor het proces….“
“Ik heb vooral steun gevonden in het idee: zekerheid vinden in de onzekerheid.
Minder grip nodig hebben: Alle uitkomsten zijn onzeker doordat het gedrag van
mensen een grote rol speelt en dat is niet te voorspellen. Er is nu een andere
manier van in control zijn, wat heeft geleid tot een herdefiniëring voor mijzelf van
“controle”.”
Informatie en aanmelding
Indien u meer informatie wilt over de inhoud van het programma twijfel dan niet
om contact op te nemen met de cursusleider Hans Gerritsen e-mail:
[email protected]
Als u een afspraak wilt maken voor een intake dan kunt u contact opnemen met
de projectassistent Bianca Kooij 030-253 9088/030-253 8101 of
[email protected]
Voor algemene informatie over deze cursus of ander cursussen kunt u contact
opnemen met Hans Gerritsen, [email protected]
Op de website www.uu.nl/usbo/emp kunt u ook meer informatie vinden.
9
Departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO)
Inschrijfformulier cursus
"Leiderschap voor professionals" april-mei 2015
naam en voorletters
titel
................................................................................................ ............
………………………………………………………………………………………………………………………..M/V
roepnaam
........................................................................................................... .
privé-adres
........................................................................................................... .
postcode/woonplaats
............................................................................................................
telefoon
........................................................................................................... .
e-mail
...........................................................................................................
geboortedatum
........................................................................................................... .
geboorteplaats
........................................................................................................... .
naam organisatie (voluit) .............................................................................................................
adres
........................................................................................................... .
postcode/plaats
........................................................................................................... .
telefoon
........................................................................................................... .
e-mail
.............................................................................................................
huidige functie
............................................................................................................
hoogst genoten opleiding .............................................................................................................
factuur adres
………………………………………………………………………………………………………………..
Ondergetekende schrijft zich in voor de cursus "Leiderschap voor professionals” voorjaar 2015 en gaat
akkoord met onderstaande inschrijf- en annuleringsregeling.
Indien de werkgever de factuur betaalt moet deze dit formulier ook ondertekenen.
datum
handtekening
deelnemer
handtekening
werkgever (indien van toepassing)
.....................
..........................
.....................
* Wilt u zo vriendelijk zijn dit formulier zo spoedig mogelijk te retourneren? t.a.v. B.T.M. Kooij (adres
onderaan deze pagina of scan e-mailen naar: [email protected])
* Bij over-inschrijving wordt een wachtlijst aangelegd.
* Annuleren kan alleen schriftelijk. Tot acht weken voor aanvang van de cursus is alleen € 500,inschrijfgeld verschuldigd. Daarna dient het volledige cursusgeld van € 3000,- betaald te worden.
* USBO behoudt zich het recht voor de cursus te annuleren. Het betaalde cursusgeld
wordt in dat geval teruggestort op uw rekening.
10