Detectie van tumorcellen (leukemie)

advertisement
Detectie van tumorcellen (leukemie)
Opleiding
Life Science & Technology- Medische Diagnostiek
Interessegebied
Mens & Medisch
Science & Exploration
Profiel
N&G
Vak
Biologie
Leukemie is kanker van bloed, beenmerg en lymfeklieren. Bij deze vorm van kanker gaat het mis met
de witte bloedcellen. Ze delen ongecontroleerd en dat heeft niet alleen effect op de hoeveelheid
gezonde witte bloedcellen, maar ook op de hoeveelheid rode bloedcellen en bloedplaatjes (zie figuur
1). Dit heeft bloedarmoede tot gevolg en het verhoogt de kans op infecties en bloedingen.
Figuur 1: normaal bloed vergeleken met bloed van een leukemiepatiënt
Chronische myeloïde leukemie (CML) is een vorm van leukemie dat ontstaat doordat chromosoom 9
en chromosoom 22 een stukje met elkaar uitwisselen (reciproke translocatie). Hierdoor ontstaan
twee “nieuwe” chromosomen. Eén van deze chromosomen heeft nu een specifiek gen dat leukemie
kan veroorzaken. Dit chromosoom wordt het Philadelphia chromosoom genoemd. Het andere
chromosoom zorgt niet voor problemen. Daarnaast hebben personen met CML nog een “gezond”
chromosoom 9 en 22 (chromosomen komen immers voor in paren).

Welke behandelmethoden zijn er voor patiënten met CML? Wat zijn de voor- en nadelen van
deze behandelingen?
Wanneer een patiënt met CML behandeld is en voor controle terugkomt in het ziekenhuis zal de arts
door middel van testen (beenmergonderzoek) kijken of de ziekte nog aanwezig is in het lichaam. Een
methode die gebruikt wordt is real time PCR (polymerase chain reaction). Met deze methode kan
gekeken worden naar de aanwezigheid (expressie) van tumor specifieke genen.
Mogelijkheden voor je profielwerkstuk
Op de Hanzehogeschool onderzoeken studenten met behulp van een real time PCR in welke cellijn
(van twee verschillende patiënten) er sprake is van het specifieke gen dat bij de ziekte CML hoort.
Het is mogelijk om onder begeleiding van studenten deze proef zelf te doen.
Om je goed voor te bereiden op deze proef kun je het volgende alvast opzoeken op internet of in
boeken:
 Wat is het principe van een polymerase chain reaction?
 Welk gen op chromosoom 9 en welk gen op chromosoom 22 zijn betrokken bij de reciproke
translocatie met het Philadelphia chromosoom als gevolg?
Een real time PCR is in een variant van de reguliere PCR. Er wordt gekeken naar de hoeveelheid
(concentratie) DNA in een monster. Door de aanwezigheid van een fluorescerende stof tijdens de
PCR kan het resultaat van de PCR live gevolgd worden op een computer.
Aanmelden voor de proef: detectie van tumorcellen
Wanneer je enthousiast bent geworden over dit onderwerp en zelf onderzoek wilt gaan doen aan
tumorcellen, dan kun je contact opnemen met het Bètasteunpunt.
Dit kan via het e-mailadres [email protected] of via de website
www.hanze.nl/betasteunpunt (via contactformulier leerlingen). Laat in elk geval de volgende
gegevens achter:
-
Naam
Klas (havo of vwo)
Profiel
Naam school
Naam PWS-begeleider
Eventueel namen en gegevens van groepsgenoten
Eventueel hoofdvraag en deelvragen
Antwoorden op de vragen in dit document
Datum inleveren profielwerkstuk of meesterproef
Het Bètasteunpunt gaat na het binnenkomen van je aanvraag studenten benaderen voor de
begeleiding. Het is afhankelijk van de tijd van studenten en de beschikbare laboratoriumruimte of
het mogelijk is om de proef uit te voeren op de Hanzehogeschool. Schakel in elk geval op tijd de hulp
van het Bètasteunpunt in!
Download