@blauw@#1 Groepswerk: welke regio’s (landen) staan in de actualiteit en waarom. Situeer en benoem regio’s (of landen) in het werelddeel op een wandkaart/ blinde kaart Noteer de regio’s/landen op bord. Tot welke werelddelen behoren deze regio’s of landen? @groen@#2 Nieuwe staten: Wit Rusland: Officieel de Republiek Belarus. Het land was samen met onder andere Rusland en Oekraïne een van de oorspronkelijke Sovjetrepublieken. WitRusland verklaarde zich onafhankelijk op 19 september 1991. De hoofdstad is Minsk.. Oekraïne: Het is het grootste land (qua oppervlakte) dat geheel in Europa ligt. De hoofdstad is Kiev. Krim (vroeger deel van Oekraïne): Op 17 maart 2014 werd de onafhankelijkheid uitgeroepen en op 18 maart 2014 annexeerde Rusland het schiereiland. Tsjechië: Sinds 1 januari 1993 vormt Tsjechië (Tsjechische Republiek) een zelfstandig land, daarvoor was het westelijke deel van TsjechoSlowakije. Hoofdstad Praag. Slowakije: is een republiek in Centraal-Europa, die zich op 1 januari 1993 losmaakte uit Tsjecho-Slowakije, dat daardoor ophield te bestaan. Hoofdstad Bratislava. @groen@#3 Staten met een andere naam: Rusland: Officieel Russische Federatie. Het land heette vroeger Sovjet-Unie of Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (USSR) en was een communistische staat in Eurazië. De Sovjet-Unie was een unie van 15 sovjetrepublieken. Sri Lanka: Officieel de Democratische Socialistische Republiek Sri Lanka (vroeger Ceylon), is een eilandstaat in Zuid-Azië. Lijn vanaf blz. 12 @blauw@#5 @groen@#4 Verdwenen staten D.D.R.: De Duitse Democratische Republiek, vaak ook Oost-Duitsland genoemd, was een communistische staat in Europa, opgericht door de Sovjet-Unie in 1949 in de Sovjet-zone van bezet Duitsland. De staat bestond officieel van 7 oktober 1949 tot 3 oktober 1990. Toen werden de deelstaten op het grondgebied van de DDR opnieuw ingesteld en traden deze tot de Bondsrepubliek Duitsland toe, waardoor Duitsland herenigd werd. Joegoslavië: was tussen 1918 en 2003 de naam van meerdere opeenvolgende staten in Zuidoost-Europa (Slovenië, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Vojvodina, Kosovo, Montenegro, Macedonië) op de Balkan. In 2006 viel het uiteen in Servië en Montenegro. Terugblikken inhoudelijk - De werelddelen, de continenten Doelen en eindtermen Leerplandoelen: 4.2: 1 Eindtermen: 1, 16 @blauw@#5 Grpeswerk: laat de leerlingen ook eens de kleinste landen opzoeken (Malta, Liechenstein, San Marino, Monaco, Andorra, Vatikaanstad) vergelik hun oppervlakte met die van België (%). Media - PowerPointpresentatie “ 2 Staten, bevolking en wereldblokken” - Atlas @rood@#1 Ontwikkelingsgraad: De mate waarin een samenleving het menselijk welzijn bevordert in alle facetten van het bestaan . @rood@#2 welvaart is de mate waarin de behoeften met de beschikbare middelen kunnen worden bevredigd. @groen@#3 welvaart: @ http://www.dewereldmorgen.be /artikels/2010/05/26/economiemaken-en-verdelen-vanwelvaart . @rood@#4 Welzijn: de kwaliteit van het leven, de mate waarin men tervreden is met materielle (goederen) en immateriële (bv. gezondheid) dingen. @rood@#5 Economische ontwikkeling: de mate waarin industrie, landbouw en dienstensector ontwikkeld zijn. @rood@#6 Sociale ontwikkeling: de mate waarin vooral gezondheidszorg en onderwijs ontwikkeld zijn. @rood@#7 Levensverwachting: een statistisch begrip dat het gemiddelde levensduur van een individu in de bepaalde groep aangeeft. @blauw@#8 Groepswerk (internet) Laat de leerlingen de gegevens van België (analfabetisme, levensverwachting enz.) opzoeken. @groen@#9 De levensverwachting is in de loop van de laatste eeuwen van menselijke geschiedenis drastisch gestegen. Deze verbetering is grotendeels het resultaat van verbeterde hygiëne (riolering en schoon drinkwater), beschikbaarheid van goed voedsel, levensomstandigheden (verwarming), vrede en geneeskunde. Bij dat laatste leverde met name de uitvinding van de antibiotica een grote rol. De grootste verbeteringen zijn gemaakt in de rijkste delen van de wereld maar dezelfde gevolgen spreiden zich nu uit in andere delen van de wereld aangezien hun economieën en infrastructuur verbeteren. In 2013 was de levensverwachting bij geboorte in België 77,93 jaar. Meer info op Wikipedia, zoekterm ‘levensverwachting’. @blauw@#1 Herhaling eerste graad: Hoogtezones / Laagland, middelland en hoogland Welke reliëfvormen komen voor in deze hoogtezones? Korte beschrijving van de reliëfvormen in elke hoogtezone? Gebruik foto’s met voorbeelden om dekenmerken af te leiden. @groen@#2 Werking van een rivier. Watererosie is een proces waarbij bodemdeeltjes door de impact van o.a. stromend water worden losgemaakt en getransporteerd. Sedimentatie of afzetting is het bezinken en ophopen van sedimenten, waarbij sedimentair gesteente ontstaat. In vlakke gebieden stromen rivieren trager. Het water wordt rustig en het meegenomen materiaal zakt naar de bodem. Het zinken van verweringsmateriaal als de transportsnelheid van water, ijs of wind afneemt, heet sedimentatie. @groen@#4 Belang van rivieren voor de mens. Een binnenhaven (rivierhaven) is een haven die niet vlak aan zee is gelegen. De haven ligt dan aan een binnenwater. Een belangrijk voorbeeld van een binnenhaven is die van het Zwitserse Bazel. De grootste binnenhaven van Europa bevindt zich in Duisburg. @groen@#5 Irrigatie is het met gebruikmaking van allerlei technische middelen toevoegen van water aan landbouwgewassen bij een tekort aan neerslag. Hierdoor wordt het verbouwen van gewassen met een betere opbrengst mogelijk gemaakt. Wegens afwezigheid van neerslag van enige betekenis is de landbouw in Egypte geheel afhankelijk van irrigatie. De Aswandam met het Nassermeer speelt een belangrijke rol in de watervoorziening. De Aswandam spuit gemiddeld ongeveer 55 miljard m³ water per jaar waarvan zo'n 46 miljard m³ wordt geleid naar de irrigatiekanalen. In de Nijlvallei en Nijldelta wordt een areaal van 2 bijna 33 600 km vanuit deze kanalen geïrrigeerd. De irrigatie levert gemiddeld 1.8 gewasopbrengsten per jaar op. Terugblik inhoudelijk - De werelddelen, de continenten - Reliëf: hoogtezones, reliëfvormen en rivieren Doelen en eindtermen Leerplandoelen: 4.2: 2 Eindtermen: ET1 @blauw@#6 Een interessante vraag om te stellen: was het belang van rivieren vroeger hetzelfde als nu? @groen@#7 Een kunstmatig stuwmeer ontstaat doordat mensen een stuwdam in een rivier plaatsen die het water tegenhoudt. Met het grote verval dat op deze manier ontstaat kan een waterturbine worden aangedreven die een elektrische generator laat draaien. Op deze manier wordt schone elektrische energie opgewekt. In andere gevallen wordt een stuwmeer aangelegd als regulator en voorraad voor irrigatie of drinkwater. Het Karibameer, het grootste stuwmeer ter wereld, bevindt zich in Zimbabwe. Media - PowerPointpresentatie “ 3 Reliëfgebieden en rivieren op aarde” - Atlas @blauw@#1 Klimaat Gebruik naast de atlaskaarten ook klimatogrammen op @www.meteo.be om het klimaat te bespreken. Toon bij de klimatogrammen ook de ligging in de VS Google earth. @groen@#2 De noordzuidoriëntering van de gebergtes zorgt ervoor dat de koude winden uit het noorden en de warme winden uit het zuiden met elkaar in botsing komen. Dit zorgt vooral in april en mei voor het ontstaan van tornado’s in de zogenaamde ‘tornado alley’ in het centrum van de VS. @nos.nl/video/509307hoe-ontstaat-eentornado.html @blauw@#3 Groepswerk Om de landbouwactiviteiten te situeren verdeel je de klas in 2 groepen die elk de helft van de oefening maken. Combineer de kaarten uit het werkboek met de atlaskaart. Daarna een klassikale verbetering waarbiij met Google earth de verschillende landschappen kunnen getoond worden. @rood@#4 Ranching: commerciële extensieve veeteelt. Het vee voedt zich op de uitgestrekte graaslanden. In de VS bestaat het graasland vaak deels uit privédomein van de landbouwer en uit gronden van de staat waar er dan een graasovereenkomst voor gesloten wordt. @blauw@#1 Op Youtube (zoekterm agriculture California) zijn er heel wat filmpjes te vinden over de landbouw in Californië. Ook hier weer kan een greep uit enkele beelden een inleiding zijn op de bespreking. Ook Google Earth kan hier goed gebruikt worden. @blauw@#2 Individuele opdracht De commerciële landbouw in Californië kan als synthese door de leerlingen zelf verwerkt worden. Nadien volgt dan een klassikale verbetering.