Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder. Dat is natuurlijk prima, zolang we er maar gezond bij blijven. Veel groente en fruit maakt deel uit van een goede voeding. Door gezond te eten krijgen sommige soorten kanker minder kans. Gezond eten is onder andere 2 ons groente en 2 keer fruit per dag Onderzoek toont aan: wie volop groente en fruit eet, heeft minder kans op kanker van mond- en keelholte, slokdarm, longen en waarschijnlijk de maag. Groente en fruit dat u in elke willekeurige groentewinkel of supermarkt kunt kopen. Hun beschermende effect op kanker is belangrijker dan de zeer geringe risico’s van mogelijke restanten van mest- en bestrijdingsstoffen. Geen enkele soort groente of fruit bevat dezelfde hoeveelheid voedingsstoffen. Door te variëren profiteert u het meeste van al het goede in groente en fruit. Groente en fruit verminderen overigens de risico’s van het roken niet. Rokers kunnen de kans op kanker vooral verminderen door, naast gezond te eten, te stoppen met roken. © KWF voorjaar 2002 Gezond eten is gevarieerd eten Zo krijgt u alle voedingsstoffen binnen die u nodig heeft. Wilt u gezond eten, volg dan de adviezen van het Voedingscentrum. Als u dit doet, is een keer patat eten of een warme maaltijd overslaan niet zo erg. Globaal gaan die adviezen uit van gevarieerd eten waarbij u dagelijks kiest uit elke groep van de volgende voedingsmiddelen*: Groep 1 brood, aardappelen, rijst, pasta of peulvruchten Groep 2 groente en fruit Groep 3 melk, kaas (of andere melkproducten) en vlees(waren), kip, vis, ei of tahoe Groep 4 halvarine en margarine of olie *Voor aanvullende informatie, zie de KWF-brochure ‘Gezond eten, minder kans op kanker’. Drink op een dag minimaal 1,5 liter. Wees matig met alcohol. Wie meer dan drie glazen alcohol per dag drinkt, heeft meer kans op kanker in het hoofd-halsgebied, op slokdarmkanker of borstkanker. © KWF voorjaar 2002 2 ons groente en 2 keer fruit per dag: hoeveel is dat nu eigenlijk? De meeste mensen eten minder gezond dan zij denken en eten niet de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit per dag. Het is handig om te weten dat ‘één keer fruit’ overeenkomt met bijvoorbeeld: • een middelgrote appel of • twee mandarijntjes of • een dessertschaaltje druiven, appelmoes of aardbeien of • een glas citrussap Per dag heeft u twee keer deze hoeveelheid nodig. Om 3-4 opscheplepels (± 200 gram) groente over te houden na schoonmaken en koken, gebruikt u van verse groente het volgende: • bladgroenten, zoals spinazie en andijvie, ± 350 gram • niet-slinkende groenten, zoals bloemkool en sperziebonen, ± 250 gram Diepvriesgroente en groente uit blik en glas hebben geen snijafval en slinken niet. Reken op 200 gram per persoon. Zo is één groot blik voldoende voor 2-3 personen en één grote glazen pot voldoende voor 2 personen. Een schaaltje rauwkost is ± 50 gram groente. DAGELIJKS AANBEVOLEN HOEVEELHEDEN GROENTE EN FRUIT ( RICHTLIJNEN VOEDINGSCENTRUM ) GROENTE FRUIT PEUTERS KINDEREN TIENERS EN V O LW A S S E N E N 1 - 4 JAAR 4 - 13 JAAR 13 J A A R E N O U D E R 1- 2 2-3 3-4 OPSCHEPLEPELS OPSCHEPLEPELS OPSCHEPLEPELS 1- 2 KEER FRUIT 1- 2 KEER FRUIT 2 KEER FRUIT © KWF voorjaar 2002 Gezond eten kan eenvoudig zijn Zo zet u meer groente en fruit op het menu: Ontbijt Begin de dag eens met fruit of een glas sinaasappel- of grapefruitsap, vers of uit een pak. Plakjes fruit zijn ook lekker als broodbeleg. Of eet yoghurt met fruit of muesli. Lunch Blaadjes sla, plakjes komkommer en reepjes paprika maken uw brood lekker fris. De lunch wordt een uitgebreide en smakelijke maaltijd door er een rauwkostsalade aan toe te voegen. Deze salade kunt u zelf maken of kant-en-klaar kopen. Tussendoor Voor trek tussendoor is een appel, banaan, mandarijn, stuk komkommer of een paar radijsjes een idee. Warme maaltijd Bij elke warme maaltijd hoort een ruime hoeveelheid groente, kort gekookt in weinig water, eventueel verwerkt in een soep of saus. Een pasta-, rijst- of kant-en-klaarmaaltijd kunt u aanvullen met een groentesalade. Diepvriesgroenten zijn net zo gezond als verse groenten. Groenten uit blik of glas zijn prima vervangers als u geen verse of diepvriesgroenten in huis heeft. Vers fruit kan ook heerlijk zijn als toetje. © KWF voorjaar 2002 Dranken Vruchten- en groentesappen kunt u zelf maken, maar zijn ook in vele smaken te koop. Sap bevat overigens minder vezel dan een hele vrucht en kan daarom vers fruit niet helemaal vervangen. Verrijkte voeding en preparaten niet nodig Er zijn steeds meer voedingsmiddelen te koop die ‘verrijkt’ zijn met speciale voedingsstoffen, zoals extra vitaminen, mineralen of voedingsvezel. Deze voeding wordt ook wel functionele voeding of functional foods genoemd. Aanvulling met verrijkte voeding is zelden nodig. Ze kunnen nuttig zijn bij specifieke problemen, zoals een slechte stoelgang. Ze vervangen echter niet een gezonde voeding. Ze zijn ook geen ‘goedmakertje’ bij ongezonde voeding. Er zijn geen aanwijzingen dat deze producten tegen kanker beschermen. Voeding bij kanker Gezonde voeding is ook belangrijk voor patiënten met kanker. Voor hen gelden eveneens de richtlijnen van het Voedingscentrum, tenzij aangepaste voeding nodig is vanwege de behandeling of problemen met de ziekte. Kanker kan niet genezen door uitsluitend gezonde voeding of een speciaal dieet. Bij iemand met kanker kun je achteraf nooit zeggen dat zijn ziekte het gevolg is van zijn eetgewoonten. © KWF voorjaar 2002 Meer informatie over groente en fruit? Met algemene vragen over voeding kunt u terecht bij het Voedingscentrum: 070 - 306 88 88 (maandag t/m vrijdag van 9.00 - 17.00 uur). E-mail: [email protected] Internet: www.voedingscentrum.nl Voor vragen over groente en fruit kunt u terecht bij het Voorlichtingsbureau Groenten en Fruit. Telefoon 079 - 347 08 08. E-mail: vgf @ groentenenfruit.nl Internet: www.groentenenfruit.nl Ook is hier een groente-en-fruitwijzer verkrijgbaar met praktische tips. Meer informatie over voeding en kanker? Meer informatie over de relatie voeding en kanker staat in de gratis KWF-brochure ‘Gezond eten, minder kans op kanker’. Deze kunt u bestellen via de gratis Hulp- en Informatielijn van de Nederlandse Kankerbestrijding/KWF: 0800 - 022 66 22 of 0800 - KWFKANKER (7 dagen per week 24 uur per dag). Voor persoonlijke vragen over voeding en kanker kunt u deze lijn ook bellen op werkdagen van 10.00 - 12.30 uur en van 13.30 - 16.00 uur. Internet: www.kankerbestrijding.nl Wilt u weten of u voldoende groente en fruit eet? Doe dan de eettest op internet. © KWF voorjaar 2002 ©KWF, voorjaar 2002