Document

Gastvrij rituelen delen
Uitdagingen
Zowel voor gastheer als gast
 Juiste balans vinden tussen loyaliteit aan de eigen
traditie (met haar eigen voorschriften) en openheid
voor de traditie van de ander (met haar eigen
voorschriften)
 Juiste balans vinden tussen het behouden en
overschrijden van grenzen
 Juiste balans vinden tussen te veel en te weinig
openheid
vb. Wat sommigen zien als openheid (vb. het geven van
een hostie aan ongedoopten) kan voor anderen gezien
worden als een ongepaste overschrijding en zelfs een
gewelddadige inlijving
! Het rituele delen is een intiem moment: het kan mensen
raken op het diepste emotionele niveau
M. MOYAERT, Introduction. Exploring the Phenomenon of
Interreligious Ritual Participation, in M. MOYAERT & J. GELDHOF
(ed.), Ritual Participation and Interreligious Dialogue.
Boundaries, Transgressions and Innovations, Londen,
Bloomsbury, 2015, 1-16.
Rituele deelname
Redenen
 Op uitnodiging
 Religieus gemengde families: de geloofstraditie van beide ouders leren
kennen
 In een pedagogische setting: een mogelijkheid om andere religies beter te
leren kennen
 Uitdrukking van solidariteit met een andere religieuze gemeenschap die zich
bijvoorbeeld in een politiek moeilijke positie bevindt
 Uitdrukking van een altijddurende reis die het spirituele leven is
Eucharistie vieren in een katholieke dialoogschool
Enkele argumenten op een rijtje
 Om zich ‘katholiek’ te kunnen noemen, dient men ten minste
de ‘eucharistische ervaring’ te begrijpen en te beleven.
 Een eucharistische ervaring is een gebeuren met vele
facetten: ontmoeten, vergeven, het Woord beluisteren,
dankbaar gedenken, samen maaltijd houden, gezonden
worden.
 Geloof vier je samen. Ook gelovigen moeten elkaar kunnen
ontmoeten en zich thuis voelen op school.
 Een katholieke dialooggemeenschap zal steeds een gepaste
plaats en tijd zoeken om eucharistie te vieren.
 Het is goed om het onderscheid te beklemtonen tussen
(verplicht) deelnemen en respectvol aanwezig zijn.
 Eucharistie vieren is voor elke participant een open aanbod.
 Op een katholieke dialoogschool dient er vanzelfsprekend op
een gerecontextualiseerde manier eucharistie gevierd te
worden.
Referentie afbeelding:
http://www.kuleuven.be/thomas/page/fotodatabank/lab
el/1869/98971/page/1/#mainnavigation
13.05.2015
De Eucharistie
Hoogtepunt en bron

Het woord “eucharistie” is afgeleid van het Griekse εὐχαριστέω;
eucharisteo, dat dankzeggen betekent.

"Blijf dit doen om mij te gedenken". Tijdens de eucharistie wordt
Jezus’ paasmysterie herdacht. Deze gedachtenis is een viering van zijn
lijden, dood én verrijzenis, en van de gave van Gods Geest.

“In herinnering brengen” in de Bijbelse betekenis van het woord,
bedoelt zowel herdenken als het tegenwoordig stellen van Jezus
Christus.

Dat danken en gedenken staat centraal tijdens de viering.

De eucharistie bestaat dan ook altijd uit twee polen: de woorddienst
waarbij verhaald wordt wat Jezus Christus heeft gedaan en nog doet,
en de tafeldienst waarbij Jezus zelf hier en nu met de aanwezigen
maaltijd houdt.

De eucharistie is geen historische wedersamenstelling van wat ooit
gebeurde. Het zijn weliswaar dezelfde woorden, hetzelfde offermaal,
met dezelfde gastheer die dezelfde unieke daad van liefde tot de
Vader en tot de mensen stelt; maar dit 'zelfde' wordt tegenwoordig
gesteld in deze tijd, voor nieuwe mensen. Het is 'doen tot zijn
gedachtenis', maar nu, in deze tijd, gerecontextualiseerd!
Referentie afbeelding:
http://users.telenet.be/herdersem/parochie/EC2004.htm
Referentie tekst:
http://kerknet.be/liturgie/content.php?ID=424
22,05,2015
Eucharistie vieren
Een rijk gebeuren
 Eucharistie vieren is een gebeuren met vele facetten. De
volle rijkdom beschrijven is een haast onmogelijke opdracht.
 Eucharistie vieren is een kerngebeuren en inspiratiebron van
de katholieke geloofsgemeenschap. De ontmoeting met God
en met elkaar sterkt en bemoedigt het dagelijks leven.
 Eucharistie moet regelmatig gevierd worden. Er wordt
gevierd wat in het dagelijks leven beleefd wordt. Zo voeden
leven en eucharistie elkaar als gave en opgave.
 Variatie in liturgische vieringen zorgt ervoor dat het
feestkarakter van de eucharistie bewaard blijft.
 Een pleidooi voor liturgische werkzaamheid waarbij alle
participanten uitgedaagd worden om deel te nemen is op zijn
plaats in de eucharistie.
 Meer weten: Artikel van J.P. Pinxten
http://www.kuleuven.be/thomas/page/tijdschriften/viewarti
cle/101530/
Referentie afbeelding:
http://www.kuleuven.be/thomas/page/fotodataban
k/label/1866/27058/page/2/#mainnavigation
13.05.2015
De structuur van
een eucharistieviering
1. Openingsritus
•
•
•
•
•
Intredezang en begroeting
Schuldbelijdenis
Gloria
Gebedsstilte
Openingsgebed
2. De liturgie van het Woord
• Bijbellezingen
• Homilie
• Geloofsbelijdenis
• Voorbede
3. De Eucharistische liturgie
• Bereiding van de gaven
• Gebed over de gaven
• Eucharistisch gebed
• Communiedienst
4. De slotritus
• Zendingswoord
• Zegen
Meer weten: artikel van Ad Blijlevens CSSR
http://www.kuleuven.be/thomas/page/tijdschriften/viewarticle/98260/
Referentie afbeelding:
De eucharistie (glasraam Staf Pijl, Kristus Koningkerk, SintNiklaas) Foto Joris Polfliet
Referentie tekst:
http://www.kerknet.be/liturgie/content.php?ID=12702
27.11.2015
Een eucharistieviering:
net als bezoek ontvangen
 Welkom allemaal… (begroeting en kruisteken)
 Het spijt me (verzoeningsmoment en kyrie)
 Luister! (woorddienst: lezingen, evangelie, …)
 Samen aan tafel (aanbrengen van de gaven en gebed
over de gave)
 Bidden en danken (de voorbede, het grote dankgebed,
de vredewens)
 Samen eten (broodbreking en communie)
 Wij gaan weer verder vol van hoop (zending en
opdracht, oproep en zegen)
 Meer weten: Eucharistie vieren net als…
Referentie afbeelding:
http://www.parochieheiligegeest.nl/liturgie-enverdieping/huisbezoek/
22.05.2015
Samen aan tafel met Jezus- Hoe verloopt een eucharistieviering?
Het verloop van de eucharistieviering wordt vergeleken met het
verloop van een maaltijd.
Referentie afbeelding:
http://www.eenfijnedag.be/images/eucharistiegroot.gif
22.05.2015
Een familiefeest
Een Jezusfeest
Een familiefeest
Een Jezusfeest
Na veel jaren is een
familiefeest altijd een soort
herdenkingsfeest. Vreugde en
verdriet worden er samen
gedeeld.
Samen gedenken wat Jezus
deed. Hij creëert
verbondenheid, een gevoel
van hoop en Geestkracht.
Aankomst
Opening
Excuses
Schuldbelijdenis
We maken het gezellig bij
elkaar
Woorddienst
Aan tafel
Tafeldienst
Danken
Groot Dankgebed
Smakelijk eten
Communie
Afscheid
Slot
 Meer weten: Eucharistie vieren net als…
Referentie afbeelding:
https://www.kaartje2go.nl/galerij-kaart-maken/5796
22.05.2015
Drie soorten jongerenliturgie volgens M. Verhelst
Bezinning, Viering en Eucharistie
 Een bezinning is een samenkomen rond zinvolle teksten,
liederen, muziek, symbolen; ze heeft een spirituele waarde
en maakt het meeste kans in heterogene groepen.
 Een viering oriënteert het ontluikend gelovig bewustzijn van
de jongeren via dezelfde teksten, liederen, muziek en
symbolen. Maar een viering is ook luisteren naar Gods Woord
in het evangelie (God aan het woord laten) en bidden (zich
richten tot God). Buiten deze gelovige implicatie, biedt een
viering alle mogelijkheden om creatief te werken.
 Een eucharistieviering is voor wie reeds in het geloof staat en
is gebonden aan vaste rituelen en woorden. Men kan
niemand ooit verplichten tot participatie aan deze
eucharistieviering; alleen respectvolle aanwezigheid kan men
vragen.
 Het is aangewezen kinderen en jongeren vooral te laten
thuiskomen in een bezinning. Zo kan men een symbolisch
beleefd geloof aan reiken aan éénieder die ervoor openstaat
Referentie tekst:
M. VERHELST, Omgaan met jong geloof. Jeugdpastoraal stap
voor stap, Altiora, Averbode, 1994, p. 68-69).
Referentie foto:
http://www.ijd.be/sites/default/files/photoalbum/bedevaartcompostella-2015/img0793.jpg (30,11,2015)