Astma - Orion huisartsen

Astma
Ik heb astma, wat betekent dat precies?
Astma is een aandoening van de luchtwegen. Normaal zijn die wijd genoeg om gemakkelijk
in- en uit te ademen. Bij astma zijn de luchtwegen van tijd tot tijd vernauwd. Er kan minder
lucht doorheen, het ademen kost meer moeite en je wordt benauwd. Ook merk je het aan
slijm in de luchtwegen. Bij astma vernauwen de bronchiën, de lagere luchtwegen, doordat
spiertjes eromheen samentrekken. Het gevolg is piepen, brommen en pruttelen. Vaak
wekenlang hoesten, vooral ’s nachts. Die verschijnselen kunnen steeds weer terugkomen,
waardoor je je moe en lusteloos kunt voelen. De conditie gaat achteruit doordat je steeds
minder kan bewegen. Het is daarom ook van belang om je conditie op peil te houden door
toch te sporten. [Astma aanval.png]
Hoe komt het?
Er zijn drie oorzaken voor benauwdheid bij astma. Allergie speelt vaak een belangrijke rol.
Dat is een overdreven afweerreactie van het lichaam tegen stoffen die eigenlijk helemaal
geen kwaad kunnen. Allergie kan jeuk, vlekjes, tranende ogen, een loopneus en niezen
geven, maar ook benauwdheid. Bij astma is allergie voor stuifmeel van bomen en gras vaak
een oorzaak, net zo als bij hooikoorts (zie verderop). Maar ook allergieën voor de
huisstofmijt, voor de huidschilfers van huisdieren als honden, katten of hamsters komen
vaak voor. Contact daarmee kun je beter vermijden.
Een tweede oorzaak voor vernauwing in de luchtwegen is een grotere gevoeligheid voor
niet-allergische prikkels. Kou, stoom, mist, rook. luchtvervuiling, baklucht, verflucht en
parfum bijvoorbeeld. Roken is wel het allerslechtste wat je kunt doen als je astma hebt,
maar zelfs het roken in de omgeving van astmapatiënten is uit den boze.
Ten derde zijn mensen met astma gevoeliger voor virusinfecties, zoals verkoudheid en griep.
De jaarlijkse griepprik is dan ook zinvol. Maar sommige mensen krijgen het alleen door
bepaalde medicijnen of bij inspanning.
Hoe kom ik er aan?
Astma is niet besmettelijk, wel een beetje erfelijk. Als je beiden ouders astmatisch zijn, heb
je een goede kans dat je het zelf ook wordt. Maar als je ouders het niet hebben, heb je toch
een kans dat je het zelf wel krijgt.
Is het te genezen?
Nee, het is goed te behandelen maar niet te genezen. Wel is het beloop gedurende het leven
wisselend. Een derde van de kinderen heeft wel eens een benauwde periode gehad met
hoesten en brommen, maar dat is lang niet altijd astma. Ongeveer vijf tot tien procent van
de kinderen heeft astma. Vaak verdwijnt dat in de puberteit en kan dan later in het leven
weer opspelen. Van de volwassenen heeft ongeveer drie procent astma. De behandeling
bestaat altijd uit inademen van medicijnen. Luchtwegverwijders ontspannen die spiertjes om
de bronchiën en dan verdwijnt het piepen snel gedurende een aantal uren.
Ontstekingsremmende medicijnen werken langzamer, maar voorkomen dat je benauwd
wordt. Ze pakken de ontsteking van het slijmvlies aan, waardoor er minder slijm wordt
gemaakt en ook die spiertjes niet meer samentrekken. Vaak worden ontstekingsremmers en
langwerkende luchtwegverwijders gecombineerd in één inhalatie apparaatje. Die moet je
dan dagelijks nemen als je vaker dan enkele keren per week benauwd bent.
Ik heb in de bergen veel minder last van astma, hoe komt dat?
Dat komt omdat allergie niet overal hetzelfde is. In de bergen zijn minder prikkels die allergie
geven en dat geldt ook aan zee. Vandaar dat ernstige patiënten naar het astmacentrum in
Davos worden gestuurd. Vroeger had je ook zomerkampen in de duinen. Als je allergisch
bent voor het stuifmeel van gras, dan moet je natuurlijk niet bij de boer gaan kamperen.