Slide 1

Academisch schrijven in hoger onderwijs
Effectieve didactiek en zelfbeoordeling door studenten
HSN 25 november 2011
[email protected]
Aanleiding
Schrijven in het hoger onderwijs
• er staat veel op het spel
• meestal maar 1 kans om je te bewijzen
Aanleiding
Praktische problemen
• academische schrijftaken: nieuw + complex
• grote groepen: individuele begeleiding niet mogelijk
Aanleiding
Geïntegreerd groepsprojectwerk Uhasselt
Faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen
Psychologie & Organisatie
• literatuurstudie
• interviews
conceptueel model
Aanleiding
Geïntegreerd groepsprojectwerk Uhasselt
Faculteit Bedrijfseconomische Wetenschappen
• methodologische begeleiding
• inhoudelijke begeleiding
• taalkundige ondersteuning
 onderzoeksrapport
Aanleiding
Literatuursamenvatting (literature review)
Syntheses halen niet het verhoopte niveau
•
•
•
•
opbouw
inhoud
bronverwijzing
academisch taalgebruik
Aanleiding
Welk schrijfonderwijs meest doeltreffend?
• traditionele manier: leren-door-doen (zelf oefenen)
• andere manier: welke methode?
Aanleiding
Welk schrijfonderwijs meest doeltreffend?
Sociale leertheorie van Albert Bandura
Nieuwe dingen leren doe je niet alleen door zelf
allerlei handelingen uit te proberen, maar ook en
vooral door het gedrag van anderen te observeren.
Aanleiding
Welk schrijfonderwijs meest doeltreffend?
Sociale leertheorie van Albert Bandura
Die fungeren dan als voorbeelden of modellen.
Als modellen succesvol blijken, zijn we geneigd
hun aanpak te imiteren.
Voorgaand onderzoek
Rijlaarsdam, G. (2005). Observerend leren: een kernactiviteit in
taalvaardigheidsonderwijs. Deel 1: ontwerpadviezen uit
onderzoek verkregen. Levende Talen Tijdschrift, 6(4), 10-20.
Rijlaarsdam, G., Braaksma, M., Couzijn, M., Janssen, T., Raedts,
M., Van Steendam, E., … Van den Bergh, H. (2008).
Observation of peers in learning to write, practice and
research. Journal of Writing Research, 1(1), 53-83.
Zimmerman, B. ,& Kitsantas, A. (2002). Acquiring writing revision
and self-regulatory skill through observation and emulation.
Journal of Education Psychology, 94(4), 660-668.
Voorgaand onderzoek
Welk schrijfonderwijs meest doeltreffend?
Observerend leren
• 2 peers vergelijken (zwak – sterk)
– ATI-effecten (Aptitude Treatment Interactie)
• 1 model observeren
– coping model > mastery model > no model
Onderzoeksdoel (effect voor schrijfprestaties)
LEERCONDITIE
KENMERK STUD.
TREATMENT
APTITUDE
welke
schrijfmethode?
denkvermogen
LEERRESULTAAT
beste prestaties
op nieuwe taak?
Voortoets
• denktest: verbaal – numeriek – grafisch
6
12
…
48
96
Het derde lid van bovenstaande reeks ontbreekt.
Welk is het?
A
36
B
24
C
18
D
34
E
26
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Drie leercondities
• leren-door-doen
• leren-door-observeren
• leren-door-tekstmodellen (2011)
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Tekstcriteria
• cursustekst
identiek voor alle condities
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Inhoud van de tekst
• fiches
identiek voor alle condities
Worden kinderen agressief van televisiegeweld?
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Leeractiviteiten
• informatie op de fiches verwerken
– aandacht richten op (verschillen in)onderzoeksresultaten
– aandacht richten op (verschillen in) onderzoeksaanpak
want: vaak verklaring voor verschillen in onderzoeksresultaten
• verschillen in onderzoeksresultaten verklaren
• teksinthoud en –opbouw plannen: schema opstellen
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Deeloefeningen
•
•
•
•
•
informatie op de fiches lezen
schema opstellen
titel formuleren
inleiding schrijven
middenstuk schrijven
– thematische opbouw
– correcte verwijzigingen
– citaat inpassen
•
conclusie schrijven
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Leren-door-doen
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Leren-door-tekstmodellen
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Leren-door-tekstmodellen
De titel van student 1
Worden kinderen nu wel of niet agressief van televisiegeweld?
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Leren-door-observeren
Lessenreeks ‘paragraaf uit literatuurstudie schrijven’
Leren-door-observeren
De titel van Hermien
2 De gevolgen van televisiegeweld op het gedragsniveau
Natoets
Paragraaf van een literatuurstudie
• fiches (identiek voor alle condities)
Welke invloed hebben ouders en vrienden op het alcoholgebruik
van eerstejaarsstudenten?
Natoets
Deelscores: 0 (zeer zwak) <> 3 (zeer goed)
•
•
•
•
•
•
titel
inleiding
synthese
kritische reflectie
bronvermelding
conclusie
Resultaten
Vaardigheden m.b.t.
“introduceren thema en tekststructuur”
• geen effect van leerconditie
• geen effect van denkvaardigheid
• interactie-effect denkvaardigheid en leerconditie
Effect Leerconditie op “Introduceren Thema en Tekststructuur”
Vaardigheid
.600
.400
Leren door doen
.200
Leren door modelteksten
.000
Leren door observeren
-.200
-.400
-.600
-.800
-1.000
Laag
Midden
Hoog
Denkvaardigheidsniveau
Resultaten
“Synthesevaardigheden”
• effect van conditie op schrijfprestaties
• geen effect van denkvaardigheid
• geen interactie-effect scores denktest en conditie
Effect leerconditie op “synthesevaardigheden”
.500
.400
.300
Vaardigheid
.200
.100
.000
-.100
-.200
-.300
Leren door doen
Leren door modelteksten
Leercondities
Leren door observeren
Discussie & Conclusie
Minder goede schrijfprestaties leren-door-doen
“condities niet gelijk, want geen info over doelteksten”
 leren van modeloplossingen
modeloplossingen verre van perfect
 leren-door-observeren
soms aandacht gericht op verkeerde taakaspecten