LAGO studiedag 22 september 2011 Sessie 6 Probleemgedrag Sarah Botterman (FaPOS, K.U.Leuven) Paul Van Deun (vzw De Spiegel) Inleiding DATA • LAGO ronde 2009-2010 • 1724 leerlingen • 10 Vlaamse scholen TWEE PROBLEEMGEDRAGINGEN • Gebruik van alcohol, tabak en cannabis – Bezorgdheid door anderen – Faling bij stoppen of verminderen • Stellen van delinquent gedrag – Veelplegers (meer dan 5 delicten gepleegd in het afgelopen jaar) Frequentie van middelengebruik (%) 100 nooit 90 80 70 83 sporadisch vaak 70 60 50 42 36 40 30 20 13 18 22 11 10 6 0 Tabak Alcohol Cannabis Problematisch middelengebruik (%) 100 90 80 70 Cannabis 85 Tabak 69 Alcohol 60 55 50 40 36 30 20 15 12 10 23 19 9 0,3 0 geen gebruik gebruik, maar geen tekenen van verslaving tekenen van Problematisch verslaving middelengebruik Tekenen van verslaving naargelang geslacht / leeftijd / scheiding (%) geen tekenen van verslaving tekenen van verslaving 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 77 77 23 23 17 meisje jongen < 16 jaar 83 71 29 ≥ 16 jaar 82 18 geen scheiding 68 32 scheiding Problematisch middelengebruik – verschillende verklaringen Kenmerken van de jongere Geslacht, leeftijd, agressie, mentale problemen Schoolsituatie Schoolbetrokkenheid, schoolmoeilijkheden Kenmerken van vrienden Aansporing tot middelengebruik Thuissituatie Relatie met ouders, gezinssituatie, opvoedingstijl ouders, opleiding ouders, financiële problemen, middelengebruik ouders Tekenen van problematisch middelengebruik Problematisch middelengebruik – verschillende verklaringen Kenmerken van de jongere Leeftijd, agressie Schoolsituatie Schoolbetrokkenheid Kenmerken van vrienden Aansporing tot middelengebruik Thuissituatie Middelengebruik ouders Tekenen van problematisch middelengebruik Delinquent gedrag Soort Fiets of brommer stelen Diefstal Betrokken bij gevecht Brandje aansteken Moedwillige beschadiging Iemand verwonden Wapen op zak Inbraak Graffiti Opgepakt door politie Heling % 8.1 8.5 9.3 11.4 13.6 14.3 15.7 18.1 19.6 19.9 34.4 Frequentie % Nooit <5 ≥5 en <10 ≥10 48.4 28.0 11.5 12.1 Veelpleger (<5) 23.6 Veelplegers naargelang geslacht / leeftijd / scheiding (%) geen veelpleger veelpleger 100 90 80 70 60 86 50 40 30 20 10 15 0 meisje 65 35 jongen 76 76 78 72 23.7 24.2 22 28 < 16 jaar ≥ 16 jaar geen scheiding scheiding Veelplegers – verschillende verklaringen Kenmerken van de jongere Geslacht, leeftijd, agressie, mentale problemen Schoolsituatie Schoolbetrokkenheid, schoolmoeilijkheden Thuissituatie Relatie met ouders, gezinssituatie, opvoedingstijl ouders, opleiding ouders, financiële problemen Kans om meer dan 5 delinquente gedragingen gesteld te hebben Veelplegers – verschillende verklaringen Kenmerken van de jongere Jongens, agressie, mentale problemen Schoolsituatie Schoolbetrokkenheid, schoolmoeilijkheden Thuissituatie Relatie met ouders Kans om meer dan 5 delinquente gedragingen gesteld te hebben Discussie 1. Multi-problematiek – – Oorzaak en gevolg vaak moeilijk te onderscheiden Individuele problemen, schoolproblemen, thuisproblemen 2. Verschillende disciplines, verschillende visies – – Theorie en praktijk Psychologie, criminologie, sociologie,… 3. Trends versus fenomenen – – Algemene uitspraken, maar geen uitspraak over zeer plaatselijke problemen Wat met een hype zoals het ‘binch-drinken’/‘coma-zuipen’?