Douanerisico’s bij overnames: due diligence onderzoek Fusies en overnames nemen na jaren van neergang weer toe. Bij fusies en overnames wordt vaak een kijkje in de financiële keuken verlangd door de koper. Partijen schakelen meestal een accountant in om de financiële risico’s in kaart te brengen. De fiscale risico’s worden door een fiscalist in kaart gebracht, maar de douane-risico’s blijven vaak onderbelicht. In deze bijdrage gaan wij in op het afdekken van douanerisico’s bij fusies en overnames. Fusies en overnames – due diligence Douane en accijns bij fusies en overnames Bij fusies en overnames neemt een partij een belang in een De andere onderneming. Het is van groot belang om te weten douaneschulden navorderen. Deze kunnen oplopen tot zeer welke financiële verplichtingen deze fusie of overname met grote bedragen. Fusies en overnames houden een dergelijke zich meebrengt. Daarom worden veelal due diligence navordering niet tegen. Het is dan ook van uiterst groot onderzoeken uitgevoerd. Due diligence onderzoeken richten belang om bij een fusie of overname in kaart te brengen zich op de “boeken” van een onderneming, maar andere welke risico’s nog facetten, zoals maatschappelijk verantwoord ondernemen, accijnsrisico’s kunnen aanzienlijk zijn. worden vaak ook meegenomen. Douane kan voor een periode bestaan op van vijf douanegebied. jaar Ook In de nabije toekomst, dus vlak na de overname of de fusie, Een investeerder wil vooraf weten wat de potentie van de zal de investeerder een grote mate van zekerheid willen onderneming is, maar ook welke financiële verplichtingen hebben op het gebied van douane en accijns. Daarom dienen nog kunnen voortvloeien uit het verleden en of er nog “lijken in de Met due diligence onderzoek worden risico’s en kansen in kaart gebracht op het gebied van kast” achterblijven. Afhankelijk douane van de resultaten van het due diligence onderzoek wil de koper garanties van de verkopende partij, voor het geval deze financiële verplichtingen zich daadwerkelijk voordoen. Douanerechten zijn daar een goed voorbeeld van; vaak onbekend en onbemind maar met grote financiële risico’s. procedures, interne controle maatregelen en audits bij het due diligence onderzoek te worden betrokken. Classificatie, douanewaarde en oorsprong zijn elementen die bij een due diligence onderzoek tot fiscale gevolgen kunnen leiden. Ook de indeling van goederen in het juiste accijnstarief en de hoogte van het juiste tarief zijn bepalend voor een eventuele accijnsschuld. Wanneer wij een dergelijk Aan de hand van de uitkomsten van een due diligence due diligence onderzoek uitvoeren, onderzoeken wij zowel onderzoek, kunnen voorbehouden worden opgenomen door het verleden als de nabije toekomst, gebaseerd op een de koper. Stel dat er bijvoorbeeld nog een claim van een risicoanalyse. afnemer opportuun is, dan kan in de koopovereenkomst worden opgenomen dat deze claim niet voor rekening komt van de “nieuwe” investeerders, maar dat deze claim voor rekening komt van de huidige aandeelhouders. Niet alleen voor kopers is due diligence onderzoek essentieel. Ook de verkoper wil niet voor verrassingen komen te staan met als risico dat de overname of fusie niet doorgaat dan wel dat hij achteraf wordt aangesproken. I www.customsknowledge.nl Export control bij fusies en overnames Niet alleen pure douanerisico’s spelen bij fusies en overnames. Ook zogenoemde niet fiscale douanerisico’s kunnen spelen bij ondernemingen. Een voorbeeld hiervan zijn risico’s op het gebied van export control. Wanneer ondernemingen hebben geleverd aan gesanctioneerde partijen of landen, heeft dat niet alleen tot gevolg dat een verbod is overtreden. De onderneming heeft in beginsel ook een economisch delict begaan. Ook wordt hierbij de goede naam van een onderneming te grabbel gegooid. De schade hiervan kan grote invloed hebben op de waarde van de onderneming. In het geval regels op het gebied van export control zijn overtreden, wordt ook de nieuwe investeerder geassocieerd met de onregelmatigheden die hebben plaatsgevonden. Dit moet vanzelfsprekend te allen tijde worden voorkomen. Als investeerder in een onderneming wilt u daarom zeker zijn dat zulke overtredingen niet hebben plaatsgevonden en dat er voldoende controles zijn ingebouwd om dergelijke situaties te voorkomen. Due diligence onderzoek biedt hiervoor de uitkomst. Vertegenwoordiging douanezaken Tevens is van belang om in kaart te brengen welke relaties een onderneming heeft en hoe de vertegenwoordiging op douanegebied is geregeld. Welke expediteurs mogen de onderneming vertegenwoordigen? Welke afspraken zijn de onderneming en de (douane-)expediteur overeengekomen? Ook hierin kunnen risico’s schuilen. Een (douane-)expediteur zou bijvoorbeeld aangifte kunnen doen op basis van gegevens van de opdrachtgever, terwijl de opdrachtgever in de veronderstelling is dat de (douane-)expediteur de heffingsgrondslagen vaststelt. Voorbehouden In sommige gevallen is door omstandigheden niet alle informatie beschikbaar. Het is dan niet mogelijk om een volledig due diligence onderzoek uit te voeren. In een dergelijk geval wordt vaak een voorbehoud opgenomen in de koop- of fusieovereenkomst. In andere gevallen blijkt uit het due diligence onderzoek dat er aanzienlijke risico’s spelen op het gebied van douane. In dat geval kunnen – wanneer een koper het risico niet wil lopen – ook voorbehouden worden opgenomen in de koopof fusieovereenkomst. Aan deze voorbehouden zitten juridische haken en ogen. Het inschakelen van een specialist op dit gebied is hierbij dan ook van belang. Conclusie Komt u in een onderhandelingssituatie voor een overname of fusie als koper of verkoper, stel dan een due diligence onderzoek in naar de douane-aspecten van de onderneming. Onderzoek kan aanzienlijke risico’s en kansen aan het licht brengen. Zo komt u – zowel als koper of als verkoper – niet voor verrassingen te staan. Meer informatie Wilt u weten of een due diligence voor u raadzaam is of wilt u inzicht in risico’s en kansen bij uw (potentiële) onderneming? Neemt u dan contact op met Bart Boersma Andersom kan dat natuurlijk ook het geval zijn, wanneer een ([email protected]) of Samantha Speelman partij een (douane-)expediteur overneemt. In dat geval is het ([email protected]). risico aanwezig dat volmachten bijvoorbeeld niet zijn afgegeven door de juiste partij. Hoewel aan de totstandkoming van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, aanvaardt Customs Knowledge geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden, noch voor de gevolgen hiervan. Dit artikel is niet bedoeld als een specifiek advies. Zie in dit kader ook de Algemene Voorwaarden van Customs Knowledge BV. I www.customsknowledge.nl